ویکی شیعه:پروژه حدیث
به ویکی‌پروژه حدیث خوش آمدید. هدف این پروژه، ارتقاء و بهبود همه مدخل‌های مربوط به حدیث و ایجاد مدخل‌های جدیدی است که گستره مدخل‌های ویکی‌شیعه درباره حدیث را کامل کند. این پروژه دو بخش خواهد داشت:
- -- بخش اول: مقاله حدیث
- -- بخش دوم: خرده‌پروژه‌ها
بخش اول: چارچوب و چینشِ مقاله حدیث
- مقاله حدیث باید در عین سادگی، اصلی‌ترین مباحثی را که به نظر می‌رسد مخاطب ما مشتاق دانستن آن است دربربگیرد. البته برای پرهیز از درازگویی صرفا مباحث اصلی باید انتخاب شود و جزئیات به دیگر صفحات منتقل شود.
شناسه تعریف حدیث --- حدیث شامل قول پیامبر و معصوم است --- حدیث جایگاه بسیار بالایی دارد، حدیث مفسر و مبین قرآن است --- در فقه و عقاید جایگاه رفیعی دارد --- گستره محتوایی حدیث: تقریبا درباره تمام موضوعات دینی، اخلاقی و اجتماعی حدیث وجود دارد و متدینان به آن توجه می‌کنند ---- و ....
- - مفهوم‌شناسی
در اینجا پس از معرفی کوتاه حدیث ---- اشاره به معانی خبر، علم، اثر و روایت --- اشاره به رابطه و تفاوت حدیث با سنت ----
- - جایگاه حدیث در اندیشه شیعه
اشار به جایگاه امامان در نظام فکری شیعه --- اشاره به حدیث ثقلین ---- حدیث مبین و مفسر قرآن است --- در دوره‌های اولیه شیعه در پاسخ به سوال‌ها عین حدیث نقل می‌شده است و در واقع احادیث پاسخ به تمام سوال‌ها بوده‌اند --- منبع مهم عقاید و باورها شیعه ---- منبع شناخت احکام فقهی و اعمال و مناسک دینی ---- احادیث اخلاقی و اجتماعی ---
جایگاه حدیث در برابر قرآن --- قول مشهور حجیت توأمان --- حجیت فقط قرآن ---- حجیت فقط حدیث ---- اشاره به اخباریان ----
- -- احادیث مشهور
نمونه‌هایی از احادیث مشهور فقهی و اخلاقی و اعتقادی ، از جمله ....
- نقش حدیث در فقه و عقاید تنها تعداد محدودی از آیات به احکام پرداخته‌اند --- و در ضمن، در بیشتر موارد، آیات الاحکام صرفا کلیات را مطرح کرده‌اند و تفصیل و جزئیات آنها در احادیث آمده است از جمله .... --- احادیث آیات الاحکام را روشن می‌کنند و می‌توانند آن آیات را تخصیص بزنند --- بسیاری از احکام نیز هستند که صرفا در احادیث آمده‌اند از جمله .... --- تسامح ادله سنن
در عقاید نیز در کنار استفاده از عقل، به احادیث توجه بسیار شده است --- برخی از موارد اعتقادی در احادیث بیان شده است مثل مسئله امر بین الامرین و .... ---- متفکران همواره به احادیث توجه داشته اند و ...
- - راویان حدیث
راوی به چه کسی گفته می‌شود ---- همه اصحاب راوی نیستند مانند مالک اشتر --- روایان مشهور مثلا ... --- کسانی که بیشترین روایت را در مجامع شیعی دارند مثل .... --- همه راویان معتبر نیستند ---- در بین افراد معتبر هم درجه اعتبار متفاوت است ---- اشاره به اصحاب اجماع و ... ---- کسی بوده است که 60 هزار حدیث را حفظ بوده است
- - تاریخچه نقل حدیث
(اکنون شاخه تاریخ حدیث در علم حدیث پدید آمده است که سرگذشت حدیث از عصر صدور تا تدوین، نقل و تألیف جوامع روایی و تشکیل مدارس حدیثی در مناطق و دوره‌های مختلف مورد برسی قرار می‌گیرد. باید از نوشته‌های این شاخه علمی این بخش و نیز مدخل تاریخ حدیث را بنویسیم )
پدیده جعل حدیث ---- منع کتابت ----- مدارس حدیثی ---
- -- گردآوری و نگارش حدیث
سیر تاریخی نگارش از کتاب فاطمه، کتاب جامعه، اصول اربع‌مئه، ---- بعدها مجامع حدیثی و نخستین مجامع حدیثی ----- مهم‌ترین کتب حدیثی دوره‌های بعد ---
- - محدث
تعریف محدث که به سه معنا به کار می‌رود کسی که حدیث را می‌گوید یا حدیث را می‌شناسد --- اشاره به محدثان مشهور ---- سیر تاریخی از کلینی و، بعد مجلسلی، به افراد معاصر مثل علی اکبر غفاری هم اشاره شود. --- صرفا نباید به افراد محدود شود زیرا در دوره معاصر، موسسات و نهادهایی نیز روی حدیث کار می‌کنند مثلا به موسساتی مثل دار الحدیث، و دانشگاه قرآن و حدیث
- - علوم حدیث
تقیسم بندی علوم حدیث به دو دسته که مبتنی است برای سنجش صحت حدیث و دسته دوم برای فهم حدیث.
با توجه به وجود پدیده جعل حدیث و .... --- ایجاد روش‌هایی برای سنجش اعتبار حدیث --- این روش‌ها عمدتا مبتنی بر تحلیل سلسه سند احادیث هستند --- با توجه به اهمیت احادیث و نقش مهم آنان، علومی برای ارزیابی و سنجش درستی احادیث و نیز فهم آنها شکل گرفت ---- احادیث را می‌توان از دو حیث بررسی کرد، حیث اول نحوه انتقال آن کلام از پیامبر یا امام به نسل‌های بعدی است. در ابتدای بسیاری از احادیث نام افرادی که این احادیث را از آن امام شنیده‌اند نقل شده است. ----- حیث دوم، تبیین نکات و مسائل لازم جهت فهم متن حدیث و روایت ---- می‌توان گفت : مجموعه دانش‌هایی که به شکلی اجزای دوگانۀ حدیث (سند و متن) را موضوع بحث قرار داده‌اند علوم حدیث نامیده می‌شود. ---- وظیفه اصلی علم حدیث، شناخت روایت معتبر از غیر معتبر است.
- -- دسته‌بندی احادیث
-حدیث معتبر از نگاه شیعه
حدیث متواتر را همه قبول دارند --- آیا خبر واحد اعتبار دارد یا خیر؟ --- نگاه‌ها درباره اعتبار در فقه و عقاید --- تسامح در ادله سنن ----
- - جایگاه حدیث در فرهنگ و اجتماع
کسی که چهل حفظ کند ---- من الان چیزی برای این قسمت به ذهنم نرسیده و به نظرم میشه توی همون بخش جایگاه حدیث در شیعه همه حرفها رو گفت . در رشته علوم حدیت درسی هست به نام تأثیر حدیث بر ادبیات فارسی * میشه جست‌وجو کنیم ببینیم درباره حدیث و ادبیات، حدیث و زندگی مردم و ... کاری انجام شده است یا نه
خرده‌پروژه‌ها
با توجه به گستردگی مباحث مربوط به حوزه حدیث، برای آنکه تصویری جامع از تمام مدخل‌های مربوطه داشته باشیم، بهتر است آنها را در قالب چند پروژه کوچک‌تر بریزیم و این خرده‌پروژه‌ها در کنار همدیگر پروژه حدیث را شکل دهند.
خرده پروژه 1: اصطلاحات و مفاهیم مرتبط
خرده‌پروژه 2: اقسام حدیث
در این بخش سعی بر این است تا تمام اقسامی که برای حدیث نقل شده است، در صفحات مخصوص به خود معرفی شود.
در بیشتر منابع، تعریفی کوتاه و بسیار فنی برای اقسام حدیث ذکر شده است که باعث می‌شود خواننده آن را نفهمد. برای حل این معضل، هر مقاله درباره هر قسم از حدیث شامل این بخش‌ها باید باشد:
- -- اولا باید تعریف را بسط و توضیح داد و به جای بیان فنی، از عباراتی ساده‌تر استفاده شود.
- -- ثانیا، باید برای هر مدخل یک مثال ذکر شود و علت اینکه آن حدیث ذیل آن دسته‌بندی قرار می‌گیرد برای مخاطب توضیح داده شود.
- -- ثالثا باید توضیح داده شود که فایده این تقسیم در عمل چیست، مثلا گفته شود اگر حدیثی ضعیف باشد به آن عمل نمی‌شود یا حدیث معنعن تنها نامگذاری به جهت صوری است و اشاره به نحوه نقل دارد و در اعتبار یا عدم‌اعتبار حدیث نقشی ندارد.
نمونه‌ای که این کار در آن انجام شده است بنگرید به :
مطالب ذیل پس از تکمیل و اصلاح جملات و نیز دسته‌بندی بهتر به صفحه فهرست اقسام حدیث منتقل می‌شود.
--- تقسیم بندی احادیث بر اساس اعتبار
غالباً به اعتبار احوال شخصیتی راویان آن و چگونگی انتقال حدیث بین ایشان صورت می پذیرد. به همین اعتبار احادیث را در مرحله اول به چهار قسم اصلی تقسیم می کنند:
| عنوان | توضیح اجمالی |
|---|---|
| حدیث صحیح | حدیثی که سندش به معصوم علیه السلام متّصل بوده، و تمامی راویانش عادل و دوازده امامی باشند. |
| حدیث حسن | حدیثی که سندش به معصوم علیه السلام متّصل بوده، و تمامی راویانش مورد مدح و ستایش، و دوازده امامی باشند منتهی به عدالتشان تصریح نشده باشد. (یا اینکه بعض راویان ــ ولو یک نفرــ اینگونه بوده و بقیّه صحیح باشند). |
| حدیث موثق | حدیثی که سندش به معصوم علیه السلام متّصل بوده، و تمامی راویانش دوازده امامی نبوده ولی «ثقه» باشند. (یا اینکه بعض راویان ــ ولو یک نفرــ اینگونه بوده و بقیّه یا صحیح و یا حسن باشند). |
| حدیث ضعیف | حدیثی که شرایط احادیث سه گانه فوق را نداشته باشد. به اینکه مثلاً راوی فاسق یا مجهول الحال باشد. |
دسته‌بندی بر اساس تعداد راویان
| عنوان | توضیح اجمالی |
|---|---|
| حدیث متواتر | |
| خبر واحد |
دسته‌بندی از لحاظ اتصال یا انقطاع زنجیره سند
| عنوان | توضیح اجمالی |
|---|---|
| حدیث مسند | |
| خبر متصل | |
| خبر مرفوع | |
| خبر موقوف | |
| خبر مقطوع | |
| خبر مرسل | |
| خبر متصل | |
| خبر معضل |
دسته‌بندی‌هایی بر اساس لفظ یا معنا
در مرحله دوم تقسیم بندی احادیث؛ علاوه بر اعتبارات گذشته به موارد دیگری نیز مانند: «لفظ» و «معنی» توجّه شده که ضمن مطالعه اقسام به آنها پی خواهید برد. لازم به تذکر است که در این تقسیم بندی بعض اقسام، مشترک بین اقسام چهارگانه فوق می باشد. به این معنی که بعضی از اقسام چهارگانه یا تمامشان می توانند متّصف به این عناوین شوند. و اختصاصی به ضعیف ندارند. و بعضی دیگر اختصاص به قسم ضعیف دارد به این معنی که فقط حدیث ضعیف متصف به این عناوین می شود. اما اقسام مشترک:
1ـ حدیث مسند: حدیثی که تمامی راویان آن بدون استثناء تا معصوم(علیه السلام) ذکر شده باشد.
2ـ حدیث متصل یا «موصول»: حدیثی که راویان آن به هم متصل بوده و هر یک از ما فوق خود روایت کرده باشد خواه به معصوم (علیه السلام) رسیده باشد خواه نرسیده باشد.
3ـ حدیث مرفوع: حدیثی که آخر سندش به معصوم(علیه السلام) رسیده باشد خواه تمام راویان آن ذکر شده باشند خواه بعض آن .
4ـ حدیث معلق: حدیثی که از اوّل سندش یک یا چند راوی حذف شده باشد(اگر محذوف شناخته شده باشد معلّق داخل در صحیح بوده و اگر محذوف شناخته شده نباشد روایت داخل در ضعیف می شود.).
5ـ حدیث عالی: حدیثی که علاوه بر اینکه سندش متصّل به معصوم(علیه السلام) است، قلیل الواسطه(یعنی تعداد راویان آن در سلسله سند کم باشد) باشد.
6ـ حدیث نازل: حدیثی که بر خلاف «عالی» کثیر الواسطه (یعنی تعداد روایان آن در سلسله سند زیاد باشند) باشد.
7ـ حدیث مسلسل: حدیثی که راویان آن پی در پی تا آخر اسناد بر یک صفت یا حالت بوده باشند(مثل اینکه همه در حال قیام یا مشی بوده باشند یا اینکه همه با یک صیغه نقل کرده باشند مثلاً : سمعت فلاناً یقول سمت فلاناً.).
8ـ حدیث مفرد: حدیثی که فقط یک فرد یا یک گروه و مذهب خاصّی آنرا روایت کرده باشد.
9ـ حدیث غریب: حدیثی که متن یا سند یا هر دو را فقط یک راوی نقل کرده باشد(به این ترتیب غریب جزئی از مفرد است.).
10ـ حدیث غریب لفظا: حدیثی که در متنش الفاظ (لغوی) دشوار و دور از فهم بکار رفته باشد.
11ـ حدیث مشکل: حدیثی که شامل الفاظ (اصطلاحی) دشواری باشد که معنایش را فقط اهل فن بدانند یا مطالب سنگینی داشته باشد که قابل فهم برای هر کس نیست.
12ـ حدیث شاذ یا حدیث نادر: حدیثی که شخص ثقه نقل کرده و مخالف نقل جماعت باشد و یک اسناد نیز بیشتر نداشته باشد.
13ـ حدیث «محفوظ»: حدیث مشهوری که در مقابلش روایت «شاذی» قرار گرفته باشد محفوظ خوانند.
14ـ حدیث «منکر» یا «مردود»: حدیثی که غیر ثقه نقل کرده باشد و مخالف نقل جماعت باشد و یک اسناد نیز بیشتر نداشته باشد.
15ـ حدیث «معروف»: حدیث مشهوری که در مقابلش روایت «منکری» باشد معروف خوانند.
16ـ حدیث «مکاتب»: حدیثی که از کتابت معصوم(علیه السلام) حکایت شده باشد، خواه ابتداءً نوشته باشند خواه در جواب سؤال.
17ـ حدیث «مصحّف»: حدیثی که بعض از الفاظ سند یا متنش با الفاظی که شباهت زیادی با الفاظ اصلی دارند تغییر کرده باشد( این شباهت گاه «خطی» است گاه «صوتی» «خطی» مثل اینکه بجای (ستاً)؛(شیئاً) ذکر شده و «صوتی» مثل اینکه بجای (عاصم الأحول)؛(واصل الأحدب) ذکر شده باشد).
18ـ حدیث «المؤتلف و المختلف»: حدیثی که در سندش دو اسم یا بیشتر باشد که از جهت خط متفق و از جهت نطق مختلف باشند(مانند: «بُرَید» و «یزید» یا «خَیثَم» و «خُثَیم».).
19ـ حدیث «مشترک»: حدیثی که یک یا چند تن از رواة آن بین ثقه و غیر ثقه مشترک باشد(مثل (محمد بن قیس) الأسدی، «ثقه» و (محمد بن قیس) أبو أحمد، «ضعیف».).
20ـ حدیث «مدرج»: حدیثی که کلام بعض رواة در آن درج شده و گمان شده که جزو حدیث است(مثل اینکه راوی توضیح و تفسیری به حدیث اضافه کرده و بعداً گمان شده که این توضیح در متن حدیث بوده (مُدرج المتن). یا مثلاَ در حدیثی «بعض اصحابنا» دارد و راوی اعتقاد پیدا کرده که این بعض فلانی است و اسمش را ذکر کرده و بعداً گمان شده که راوی حقیقتاً همان است (مدرج السند).).
21ـ حدیث «مزید»: حدیثی که در متن یا سندش کلمه ای زائد بر سایر احادیث هم معنایش باشد.
22ـ حدیث «مشهور»: حدیثی که بین اهل حدیث شایع شده و جماعت کثیری از اهل حدیث آنرا نقل کرده باشند( مثل «انما الاعمال بالنّیات».).
23ـ حدیث «معنعن»: حدیثی که ما بین راویانش حرف («عن» مجاوزه) فاصله شده باشد(در معنعن هم احتمال اتصال می رود هم قطع. اگر امکان ملاقات در راوی وجود داشته باشد متصل. و اگر نه منقطع می باشد.).
24ـ حدیث «متّفق و مفترق»: حدیثی که بعض اسماء راویان و پدرانشان یکی باشد و اشخاصشان مختلف باشند( مثلاً در یک روایت دو محمد بن عبد الله در سند باشد.).
25ـ حدیث «مشتبه مقلوب»: حدیثی که در سندش اشتباه شده باشد، باینکه اسم یکی از دو راوی مانند اسم پدر دیگری و اسم دیگری مانند اسم پدر اولی باشد و ایندو جا بجا شده باشند(مثلاً: احمد بن محمد بن یحیی «العطار القمی» با محمد بن احمد بن یحیی «صاحب نوادر» جابجا شود).
26ـ حدیث «روایة الأقران»: حدیثی که در آن راوی و مرویٌ عنه در سنّ و اسناد و اخذ از مشایخ، مقارن باشند.
27ـ حدیث «مُدَبَّج»: حدیثی که هر یک از راوی و مرویٌ عنه مقارن، از همدیگر روایت کرده باشند و هر دو هم راوی و هم مرویٌ عنه همدیگر باشند.
28ـ حدیث «روایة الاکابر عن الاصاغر»: حدیثی که راوی بزرگتر از مروی عنه باشد، یا در سن و یا در اخذ از مشایخ، یا مقدار علم و یا اکثار روایت(مثل روایت صحابی از تابعی).
29ـ حدیث «السابق و اللاحق»: حدیثی که دو راوی آن در اخذ روایت از شیخ، مشترکند امّا مرگ یکی مقدم بر مرگ دیگری باشد.
30ـ حدیث «مختلف»: به دو حدیثی گویند که ظاهراً با هم متضادّ باشند خواه وجه جمع داشته باشند یا خیر.
31ـ حدیث «مقبول»: حدیثی که مورد قبول تلقی شود و به مضمونش عمل شود بدون توجه به صحت و عدم آن.
32ـ حدیث «ناسخ و منسوخ»: اگر حدیثی وارد شود که رافع حکم حدیث سابق باشد این حدیث را ناسخ، و اوّلی را منسوخ گویند(طرق تشخیص نسخ بطور اجمال موارد زیرمی باشد: 1ـ نصّ از معصوم علیه السلام. 2ـ نقل صحابی 3ـ تاریخ 4ـ الاجماع.).
33ـ حدیث «محکم»: حدیثی که دارای معنای راجحی بوده و معنی از ظاهرش فهمیده شود.
34ـ حدیث «متشابه»: حدیثی که دارای معنای غیر راجحی بوده و معنی بوسیل? قرینه فهمیده شود.
35ـ حدیث «معتبر»: حدیثی که همه یا اکثر به آن عمل کرده اند، یا دلیلی بر اعتبارش قائم شده باشد.
36ـ حدیث «نصّ»: حدیثی که در دلالت بر مقصود راجح باشد و معارضی نداشته باشد.
37ـ حدیث «ظاهر»: حدیثی که دلالتش بر مقصود به دلالت ظنّیّه راجحه باشد و احتمال غیر داده شود.
38ـ حدیث «مؤوّل»: حدیثی که لفظ آن به سبب قرینه بر معنای مرجوح حمل شود، خواه قرینه عقلی باشد خواه نقلی.
39ـ حدیث «مجمل»: حدیثی که دلالتش بر مقصود ظاهر نباشد.
40ـ حدیث «مبیّن»: حدیثی که دلالتش بر مقصود واضح باشد.
41ـ حدیث «متفقٌ علیه»: حدیثی که دو یا چند محدّث در نقل آن اتفاق کرده باشند.
42ـ حدیث «مطروح»: حدیثی که مخالف دلیل قطعی باشد و تأویل پذیر نباشد.
43ـ حدیث «متروک»: حدیثی که راوی آن متّهم به کذب بوده و این حدیث از غیر او روایت نشده باشد و با قواعد معلومه مخالف باشد.
و امّا اقسام مختص:
1ـ حدیث «موقوف مطلق»: حدیثی که از مصاحب معصوم(علیه السلام) نقل شود و سندش به همین مصاحب موقوف مانده و به معصوم(علیه السلام) نرسد.
2ـ حدیث «موقوف مقید»: حدیثی که از غیر مصاحب معصوم(علیه السلام) نقل شده و سندش بر همین غیر مصاحب موقوف بماند.
3ـ حدیث «مقطوع» یا «منقطع»: حدیثی که سندش بر تابعی یا کسی که در حکم تابعی است برسد.
4ـ حدیث «مضمر»: حدیثی که در انتهاء سندش ضمیری باشد که احتمال اینکه به معصوم(علیه السلام) برگردد زیاد باشد.
5ـ حدیث «معضل»: حدیثی که دو نفر یا بیشتر از رجال سندش محذوف باشد.
6ـ حدیث «مرسل بمعنی الاعم»: حدیثی که تمام یا بعض رواتش محذوف باشند اگر چه به لفظ مبهم ذکر شده باشند مثل «بعض اصحابنا» (این اصطلاح فقهاء است.).
7ـ حدیث «مرسل بمعنی الاخص»: حدیثی که تابعی آنرا بدون واسطه به پیامبر(صلی الله علیه و آله) نسبت دهد.
8ـ حدیث «معلّل» (درایه ای): حدیثی که نکته دشوار خفی ای در متن یا سندش باشد که از ظاهر حدیث معلوم نباشد(مقصود در این بخش همان معلل باصطلاح درایه ای است وگرنه معلل باصطلاح فقهی اختصاصی به ضعیف ندارد.). حدیث «معلّل» (فقهی): حدیثی که شامل ذکر علّت و سبب حکم نیز باشد.
9ـ حدیث «مدلّس»: حدیثی که عیب موجود در سندش را به‌طریقی مخفی کنند (و به سه صورت ذیل می باشد: 1ـ اینکه روایت کند از کسی که او را ملاقات کرده و یا هم عصرش بوده چیزی را که از او نشنیده بطوری که به توهم اندازد که از او شنیده. 2ـ در وسط سند شخصی را که ضعیف یا صغیر السّن بوده حذف کرده باشد تا حدیث را نیکوتر کند. 3ـ از شیخی حدیثی را نقل کند که از او شنیده امّا دوست ندارد که شناخته شود و لذا اسمش را ذکر نکرده و با اسم یا لغب یا کینه غیر معروفه او را معرفی کند.).
10ـ حدیث «مضطرب»: حدیثی که در متن یا سندش اختلاف شده باشد باینکه یک مرتبه بر وجهی و بار دیگر بر وجهی دیگر روایت شده باشد.
11ـ حدیث «مقلوب »: حدیثی که بعض از الفاظش جابجا شده باشد.
12ـ حدیث «مجهول»: حدیثی که نام بعضی از راویان آن در کتب رجال باشد ولی هیچ وصفی از آن ذکر نشده باشد ـ نه مدح و نه ذمّ ـ و حال آنها از نظر عقیده معلوم نباشد.
13ـ حدیث «مهمل»: حدیثی که بعض از راویان آن در کتب رجال ذکر نشده اند.
14ـ حدیث «قاصر»: حدیثی که مدح راویانش معلوم نباشد تمامشان یا بعضشان، در حالیکه باقی معلوم به ارسال یا به جهل حال باشند.
15ـ حدیث «موضوع»: حدیثی که جعلی و ساختگی باشد. و این بدترین اقسام ضعیف می باشد. با اتمام این 15 قسم و با توجه به تقسیمات گذشته جمعاً 62 عنوان حدیث در این جزوه قید شده که امید است مورد استفاده قرار گیرد.
خرده‌پروژه 3: روش‌های حدیث نگاری
| نام | درجه‌بندی | پیوند | رده | جعبه اطلاعات | عکس | ناوبری | رعایت شیوه‌نامه ارجاع | کپی‌کاری | استناد به منابع مناسب | جانبداری | شناسه | رسا بودن | جامعیت | زیاده‌نویسی | آخرین ویرایش |
| مسندنویسی | بدون الگوی درجه‌بندی | خطا: زمان نامعتبر | |||||||||||||
| امالی‌نگاری | بدون الگوی درجه‌بندی | خطا: زمان نامعتبر | |||||||||||||
| غیبت‌نگاری | بدون الگوی درجه‌بندی | خطا: زمان نامعتبر | |||||||||||||
| اربعین‌نویسی | متوسط |  |
ناقص | نمی‌خواهد | نمی‌خواهد | |
ندارد | از منبع خوب | |
|
- | |
|
|
۱۴۰۲/۱۱/۱۸ |
| کتاب‌های فقه الحدیث | بدون الگوی درجه‌بندی | خطا: زمان نامعتبر | |||||||||||||
| مستدرک‌نویسی | قابل قبول | |
ناقص | نمی‌خواهد | نمی‌خواهد | |
ندارد | |
|
|
ناقص | |
ندارد | |
۱۴۰۲/۱۰/۱۰ |
خرده‌پروژه 4: علوم حدیث و علوم وابسته
خرده پروژه 5: محدثان
به نظر بهتر است علاوه بر آدم‌ها، موسسات مربوط به حدیث را هم در این پروژه بیاوریم
خرده پروژه 6: الگوها و ناوبری‌ها
باید ناوبری‌ها و الگوهای عمودیِ لازم برای این کل حدیث و خرده‌پروژه‌های حدیث ساخته شود. ناوبری‌های لازم در اینجا پیشنهاد شوند.
خرده پروژه 7: صفحات فهرست
- فهرست محدثان شیعه
- فهرست مجامع حدیثی
- فهرست اصطلاحات علوم حدیث
- فهرست راویان شیعه
خرده‌پروژه 8: احادیث مشهور
منابعی که خوب است که دیده شود
در این قسمت سعی می‌شود منابعی که به کار نویسندگان این پروژه می‌آیند معرفی شوند، منابعی مانند کتاب، مقاله یا صفحه اینترنتی.