عبدالله بن جعفر الصادق: تفاوت میان نسخه‌ها

عبدالله بن جعفر الصادق
نام	عبدالله افطح
نقش	ادعای امامت پس از شهادت امام صادق(ع)
درگذشت	هفتاد روز پس از شهادت امام صادق(ع)
محل زندگی	مدینه
لقب(ها)	افطح
پدر	امام صادق
امامزادگان مشهور
	عباس بن علی • زینب کبری • فاطمه معصومه • سید محمد • شاهچراغ • سیده نفیسه ; سایر امامزادگان

نسخهٔ ‏۱۲ مارس ۲۰۱۶، ساعت ۱۵:۴۶

عبدالله بن جعفر معروف به عبدالله اَفطَح دومین پسر امام صادق(ع) که پس از شهادت ایشان، ادعای امامت کرد و پیروان او به فطحیه معروف شدند. بخشی از پیروان عبدالله به دلیل بی‌بهره بودن او از علوم دینی، بزودی از او برگشتند. عبدالله هفتاد روز پس از ادعای امامت، درگذشت و چون فرزندی نداشت باقیمانده از پیروانش به امامت امام کاظم(ع) بازگشتند.

زندگی‌نامه

عبدالله دومین پسر امام جعفر صادق (پس از اسماعیل‌) بود.^[۱] مادرش فاطمه دختر حسین بن حسین بن حسن بن علی(ع) بود^[۲] ^{[یادداشت ۱]}

او بخاطرِ داشتن سرِ پهن (افطح الر‌‌أس^[۳]) یا پاهای پهن (افطح الرِجلَین^[۴]) به عبدالله افطح معروف بود.

بنابر نقل شیخ مفید، جایگاه عبدالله نزد پدرش همانند دیگر برادرانش نبود چراکه او از نظر اعتقادی متهم به مخالفت با پدرش بود و با حشویه نشست و برخاست می‌کرد و به مذهب مرجئه گرایش داشت.^[۵]

از عبدالله نسلی باقی نماند^[۶] ولی در برخی‌ منابع‌ اسماعیلی‌ و غیر آن^[۷] صریحاً گفته‌ شده‌ است‌ که‌ خلفای فاطمی نخست‌ به‌ جای اسماعیل‌، برادرش‌ عبدالله افطح را امام‌ و جدّ خود معرفی‌ می‌کردند و سپس‌ از این‌ امر عدول‌ و امامت‌ اسماعیل‌ را مطرح‌ کردند.

ادعای امامت

هنگام شهادت امام صادق(ع)، عبدالله بزرگترین پسر ایشان بود. از این رو با استناد به اینکه امامت به پسر بزرگ امام می‌رسد، ادعای امامت کرد و در ابتدا گروهی از شیعیان به او گرویدند. نقل شده است امام صادق پیش از رحلت خود، از ادعای امامت توسط عبدالله خبر داده و به فرزندش امام کاظم سفارش کرده بود، عبدالله را واگذارد چراکه عبدالله بزودی از دنیا خواهد رفت.^[۸]

ناتوانی از پاسخ به مسائل اصحاب

مطابق با منابع تاریخی، شیعیان و اصحاب برای آنکه به صحت ادعای عبدالله یقین پیدا کنند، پرسش‌هایی مطرح کردند ولی او از پاسخ صحیح باز ماند و در نتیجه بسیاری از شیعیان از او برگشتند. این پرسش‌ها در منابع نقل شده است به عنوان نمونه:

سوالات برخی شیعیان خراسان که بعد از شهادت امام صادق(ع) به مدینه آمدند و عبدالله از جواب عاجز ماند.^[۹]
هشام بن سالم و مومن طاق از وی در مورد زکات ۱۰۰ درهم پرسیدند. او درجواب دو درهم را معین نمود.^[۱۰]
نقل شده است از عبدالله پرسیدند: اگر کسی بدون شاهد به همسرش بگوید: تو را طلاق دادم به تعداد ستارگان آسمان، صحیح است یا نه؟ جواب داد: طلاق صحیح است.. ^[۱۱]

فطحیه

پانویس

الگوی پانویس غیرفعال شده است. لطفا از الگوی پانوشت استفاده شود

منابع

ابن حزم اندلسى‏، جمهرة أنساب العرب‏، اوّل‏، بيروت‏، دار الكتب العلمية، 1418 ق‏.
شهرستانی، الملل و النحل، چهارم، بیروت، دارالمعرفه، ۱۴۱۵ق.
محدث نوری، مستدرک الوسائل، مؤسسه آل البیت علیهم‌السلام قم، ۱۴۰۸ ق.
مسعودى‏، إثبات الوصية للإمام على بن أبى طالب‏ سوم، انصاريان‏، 1426ق‏.
مفيد، الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد، اوّل‏، قم‏، كنگره شيخ مفيد، 1413 ق‏.
نباطی بیاضی، علی بن یونس، الصراط المستقیم، کتابخانه حیدریه، نجف، ۱۳۸۴ ق.

↑ مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۱۰
↑ شهرستانی، الملل و النحل، ج۱، ص۱۹۶
↑ ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۵۹
↑ شیخ مفید، الإرشاد، ج‏2، ص211
↑ شیخ مفید، الإرشاد، ج‏2، ص211
↑ ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۵۹
↑ نک. همدانی‌، ۹-۱۲؛ ابن‌ حزم‌، ۵۹
↑ مسعودی، إثبات الوصية ، ص198
↑ محدث نوری، مستدرک الوسائل، ج ۱۵ ص۴۶۷.
↑ نباطی بیاضی، الصراط المستقیم، ج ۲ ص۱۹۱.
↑ نباطی بیاضی، الصراط المستقیم، ج ۲ ص۱۹۲.

خطای یادکرد: برچسب <ref> برای گروهی به نام «یادداشت» وجود دارد، اما برچسب متناظر با <references group="یادداشت"/> یافت نشد.

[1] مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۱۰

[2] شهرستانی، الملل و النحل، ج۱، ص۱۹۶

[4] ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۵۹

[5] شیخ مفید، الإرشاد، ج‏2، ص211

[6] شیخ مفید، الإرشاد، ج‏2، ص211

[7] ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۵۹

[8] نک. همدانی‌، ۹-۱۲؛ ابن‌ حزم‌، ۵۹

[9] مسعودی، إثبات الوصية ، ص198

[10] محدث نوری، مستدرک الوسائل، ج ۱۵ ص۴۶۷.

[11] نباطی بیاضی، الصراط المستقیم، ج ۲ ص۱۹۱.

[12] نباطی بیاضی، الصراط المستقیم، ج ۲ ص۱۹۲.

[۱]

[۲]

[یادداشت ۱]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

@@ خط ۲۲: / خط ۲۲: @@
 ==زندگی‌نامه==
 عبدالله دومین پسر امام جعفر صادق <small>(پس از [[اسماعیل بن جعفر|اسماعیل‌]])</small> بود.<ref>مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۱۰</ref> مادرش فاطمه دختر حسین بن حسین بن حسن بن علی(ع) بود<ref>شهرستانی، الملل و النحل، ج۱، ص۱۹۶</ref>
-<ref group="یادداشت">بنابراین عبدالله و اسماعیل از یک پدر و مادر بودند.
+<ref group="یادداشت">عبدالله و اسماعیل از یک پدر و مادر بودند.</ref>
-</ref>
 او بخاطرِ داشتن سرِ پهن (افطح الر‌‌أس<ref>ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۵۹</ref>) یا پاهای پهن (افطح الرِجلَین<ref>شیخ مفید، الإرشاد، ج‏2، ص211</ref>) به عبدالله افطح معروف بود.