حبل‌الله: تفاوت میان نسخه‌ها
ویکی سازی |
Shamsoddin (بحث | مشارکت‌ها) اصلاح ارقام |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''حَبْل‌ُالله''' به‌معنای ریسمان الهی، تعبیری قرآنی است که در [[آیه اعتصام|آیه اِعتصام]] به‌کار رفته است. [[خدا]] در این آیه به [[مسلمان|مسلمانان]] فرمان می‌دهد که همگی به حبل‌الله چنگ بزنند و پراکنده و گروه‌گروه نشوند.<ref>سوره آل‌عمران، آیه ۱۰۳.</ref> | '''حَبْل‌ُالله''' به‌معنای ریسمان الهی، تعبیری قرآنی است که در [[آیه اعتصام|آیه اِعتصام]] به‌کار رفته است. [[خدا]] در این آیه به [[مسلمان|مسلمانان]] فرمان می‌دهد که همگی به حبل‌الله چنگ بزنند و پراکنده و گروه‌گروه نشوند.<ref>سوره آل‌عمران، آیه ۱۰۳.</ref> | ||
مفسران درباره مصداق حبل‌الله، نظرات مختلفی دارند. در [[تفسیر عیاشی (کتاب)|تفسیر عیاشی]] (درگذشت: ۳۲۰ق) روایاتی نقل شده که [[اهل‌بیت(ع)|آل محمد]] یا [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] را مصداق آن معرفی کرده‌اند.<ref> عیاشی، تفسیر العیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۱۹۴.</ref> در [[الدر المنثور (کتاب)|تفسیر الدُرُّ المَنْثور]] اثر سیوطی (درگذشت: ۹۱۱ق) از عالمان اهل‌سنت نیز روایاتی نقل شده که بر اساس آنها، جماعت، قرآن و عترت پیامبر، عهد و طاعت خدا، جزو مصادیق حبل‌الله هستند.<ref>سیوطی، الدر المنثور، دارالفکر، ج۲، ص۲۸۴-۲۸۸.</ref> [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] نیز معتقد است منظور از حبل‌الله در [[آیه اعتصام|وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا]]، قرآن و پیامبر(ص) است. همچنین او منظور از عبارت «و مَنْ یَعْتَصم بالله» در [[آیه ۱۰۱ سوره آل‌عمران]] را نیز تمسک به آیات الهی و به پیامبر(ص) ([[قرآن|کتاب]] و [[سنت]]) دانسته است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۳، ص۳۶۹.</ref> | مفسران درباره مصداق حبل‌الله، نظرات مختلفی دارند. در [[تفسیر عیاشی (کتاب)|تفسیر عیاشی]] (درگذشت: ۳۲۰ق) روایاتی نقل شده که [[اهل‌بیت(ع)|آل محمد]] یا [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] را مصداق آن معرفی کرده‌اند.<ref> عیاشی، تفسیر العیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۱۹۴.</ref> در [[الدر المنثور (کتاب)|تفسیر الدُرُّ المَنْثور]] اثر سیوطی (درگذشت: ۹۱۱ق) از عالمان اهل‌سنت نیز روایاتی نقل شده که بر اساس آنها، جماعت، قرآن و عترت پیامبر، عهد و طاعت خدا، جزو مصادیق حبل‌الله هستند.<ref>سیوطی، الدر المنثور، دارالفکر، ج۲، ص۲۸۴-۲۸۸.</ref> [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] نیز معتقد است منظور از حبل‌الله در [[آیه اعتصام|وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا]]، قرآن و پیامبر(ص) است. همچنین او منظور از عبارت «و مَنْ یَعْتَصم بالله» در [[آیه ۱۰۱ سوره آل‌عمران]] را نیز تمسک به آیات الهی و به پیامبر(ص) ([[قرآن|کتاب]] و [[سنت]]) دانسته است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۳، ص۳۶۹.</ref> رشیدرضا (درگذشت: ۱۳۵۴ق) مفسر اهل‌سنت در [[تفسیر المنار (کتاب)|تفسیر المنار]]، حبل‌الله را به [[امر به معروف و نهی از منکر]] تفسیر کرده است.<ref>رشیدرضا، تفسير القرآن الحكيم، ۱۹۹۰م، ج۴، ص۳۹.</ref> | ||
به‌گفته [[فضل بن حسن طبرسی|فَضل بن حسن طَبْرِسی]] (درگذشت: ۵۴۸ق) مفسران درباره حبل‌الله نظرات مختلفی دارند. برخی آن را [[قرآن]]، برخی دیگر [[اسلام|دین اسلام]] و برخی روایات آن را اهل‌بیت پیامبر می‌داند. طبرسی حمل آن بر همه موارد را بهتر دانسته است. او برای تأیید این نظر به [[حدیث ثقلین]] استناد کرده است که در آن، [[قرآن]] و [[اهل‌بیت(ع)]] به عنوان دو حبل معرفی شده‌اند. در نقل او به جای [[ثقلین]] از تعبیر حبلین{{یاد|«إني قد تركت فيكم حبلين إن أخذتم بهما لن تضلوا بعدي أحدهما أكبر من الآخر كتاب الله حبل ممدود من السماء إلى الأرض و عترتي أهل بيتي ألا و إنهما لن يفترقا حتى يردا علي الحوض» من در ميان شما دو ریسمان(دو راه برای هدایت) گذاشته‌ام كه تا وقتى به آنها چنگ آويزيد هرگز پس از من گمراه نمى شويد و يكى از آن دو بزرگتر( و جایگاهش برتر) از ديگرى است: كتاب خدا كه ريسمانى است از آسمان به زمين كشيده و عترت و خاندان من. بدانيد كه اين دو هرگز از هم جدا نمى شوند تا كنار [[حوض کوثر|حوض]] نزد من آیند.(طبرسی، مجمع البیان، دارالمعرفه، ج۲، ص۸۰۵.)}} استفاده شده است.<ref> طبرسی، مجمع البیان، دارالمعرفه، ج۲، ص۸۰۵.</ref> | به‌گفته [[فضل بن حسن طبرسی|فَضل بن حسن طَبْرِسی]] (درگذشت: ۵۴۸ق) مفسران درباره حبل‌الله نظرات مختلفی دارند. برخی آن را [[قرآن]]، برخی دیگر [[اسلام|دین اسلام]] و برخی روایات آن را اهل‌بیت پیامبر می‌داند. طبرسی حمل آن بر همه موارد را بهتر دانسته است. او برای تأیید این نظر به [[حدیث ثقلین]] استناد کرده است که در آن، [[قرآن]] و [[اهل‌بیت(ع)]] به عنوان دو حبل معرفی شده‌اند. در نقل او به جای [[ثقلین]] از تعبیر حبلین{{یاد|«إني قد تركت فيكم حبلين إن أخذتم بهما لن تضلوا بعدي أحدهما أكبر من الآخر كتاب الله حبل ممدود من السماء إلى الأرض و عترتي أهل بيتي ألا و إنهما لن يفترقا حتى يردا علي الحوض» من در ميان شما دو ریسمان(دو راه برای هدایت) گذاشته‌ام كه تا وقتى به آنها چنگ آويزيد هرگز پس از من گمراه نمى شويد و يكى از آن دو بزرگتر( و جایگاهش برتر) از ديگرى است: كتاب خدا كه ريسمانى است از آسمان به زمين كشيده و عترت و خاندان من. بدانيد كه اين دو هرگز از هم جدا نمى شوند تا كنار [[حوض کوثر|حوض]] نزد من آیند.(طبرسی، مجمع البیان، دارالمعرفه، ج۲، ص۸۰۵.)}} استفاده شده است.<ref> طبرسی، مجمع البیان، دارالمعرفه، ج۲، ص۸۰۵.</ref> | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* رشیدرضا، محمد، تفسير القرآن الحكيم (تفسير المنار)، الهيئة المصرية العامة للكتاب، ۱۹۹۰م. | |||
* سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، الدرالمنثور، بیروت، دارالفکر، بی‌تا. | * سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، الدرالمنثور، بیروت، دارالفکر، بی‌تا. | ||
* طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، الطبعة الثالثه، ۱۳۹۳ق. | * طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، الطبعة الثالثه، ۱۳۹۳ق. | ||
نسخهٔ ۱۴ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۱۷
حَبْل‌ُالله به‌معنای ریسمان الهی، تعبیری قرآنی است که در آیه اِعتصام به‌کار رفته است. خدا در این آیه به مسلمانان فرمان می‌دهد که همگی به حبل‌الله چنگ بزنند و پراکنده و گروه‌گروه نشوند.[۱]
مفسران درباره مصداق حبل‌الله، نظرات مختلفی دارند. در تفسیر عیاشی (درگذشت: ۳۲۰ق) روایاتی نقل شده که آل محمد یا امام علی(ع) را مصداق آن معرفی کرده‌اند.[۲] در تفسیر الدُرُّ المَنْثور اثر سیوطی (درگذشت: ۹۱۱ق) از عالمان اهل‌سنت نیز روایاتی نقل شده که بر اساس آنها، جماعت، قرآن و عترت پیامبر، عهد و طاعت خدا، جزو مصادیق حبل‌الله هستند.[۳] علامه طباطبایی نیز معتقد است منظور از حبل‌الله در وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا، قرآن و پیامبر(ص) است. همچنین او منظور از عبارت «و مَنْ یَعْتَصم بالله» در آیه ۱۰۱ سوره آل‌عمران را نیز تمسک به آیات الهی و به پیامبر(ص) (کتاب و سنت) دانسته است.[۴] رشیدرضا (درگذشت: ۱۳۵۴ق) مفسر اهل‌سنت در تفسیر المنار، حبل‌الله را به امر به معروف و نهی از منکر تفسیر کرده است.[۵]
به‌گفته فَضل بن حسن طَبْرِسی (درگذشت: ۵۴۸ق) مفسران درباره حبل‌الله نظرات مختلفی دارند. برخی آن را قرآن، برخی دیگر دین اسلام و برخی روایات آن را اهل‌بیت پیامبر می‌داند. طبرسی حمل آن بر همه موارد را بهتر دانسته است. او برای تأیید این نظر به حدیث ثقلین استناد کرده است که در آن، قرآن و اهل‌بیت(ع) به عنوان دو حبل معرفی شده‌اند. در نقل او به جای ثقلین از تعبیر حبلین[یادداشت ۱] استفاده شده است.[۶]
به‌گفته آیت‌الله مکارم شیرازی، احتمالات مطرح‌شده برای حبل‌الله اختلافی با یکدیگر ندارند، چرا که منظور از ریسمان الهی هر گونه وسیله ارتباطی با خداوند است. این ارتباط ممکن است با قرآن، پیامبر(ص)، اهل‌بیت(ع) و چیزهای دیگری محقق شود.[۷] او همچنین معتقد است حبل‌الله به این مسئله اشاره دارد که انسان برای نجات از تاریکیِ جهل و نادانی به راهنما یا ریسمانی نیاز دارد که با چنگ‌زدن به آن از چاه غفلت بیرون بیاید.[۸]
پانویس
- ↑ سوره آل‌عمران، آیه ۱۰۳.
- ↑ عیاشی، تفسیر العیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۱۹۴.
- ↑ سیوطی، الدر المنثور، دارالفکر، ج۲، ص۲۸۴-۲۸۸.
- ↑ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۳، ص۳۶۹.
- ↑ رشیدرضا، تفسير القرآن الحكيم، ۱۹۹۰م، ج۴، ص۳۹.
- ↑ طبرسی، مجمع البیان، دارالمعرفه، ج۲، ص۸۰۵.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۳-۱۳۷۴ش، ج۳، ص۲۹.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۳-۱۳۷۴ش، ج۳، ص۳۲.
یادداشت
- ↑ «إني قد تركت فيكم حبلين إن أخذتم بهما لن تضلوا بعدي أحدهما أكبر من الآخر كتاب الله حبل ممدود من السماء إلى الأرض و عترتي أهل بيتي ألا و إنهما لن يفترقا حتى يردا علي الحوض» من در ميان شما دو ریسمان(دو راه برای هدایت) گذاشته‌ام كه تا وقتى به آنها چنگ آويزيد هرگز پس از من گمراه نمى شويد و يكى از آن دو بزرگتر( و جایگاهش برتر) از ديگرى است: كتاب خدا كه ريسمانى است از آسمان به زمين كشيده و عترت و خاندان من. بدانيد كه اين دو هرگز از هم جدا نمى شوند تا كنار حوض نزد من آیند.(طبرسی، مجمع البیان، دارالمعرفه، ج۲، ص۸۰۵.)
منابع
- رشیدرضا، محمد، تفسير القرآن الحكيم (تفسير المنار)، الهيئة المصرية العامة للكتاب، ۱۹۹۰م.
- سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، الدرالمنثور، بیروت، دارالفکر، بی‌تا.
- طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، الطبعة الثالثه، ۱۳۹۳ق.
- طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، دار المعرفة، بی‌تا.
- عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر العیّاشی، تصحیح سید هاشم رسولی محلاتی، تهران، المطبعة العلمیة، چاپ اول، ۱۳۸۰ق.
- مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴–۱۳۷۳ش.