آیه ۲۹ سوره مطففین
 | |
| مشخصات آیه | |
|---|---|
| جزء | ۳۰ |
| اطلاعات محتوایی | |
| درباره | خندیدن و مسخره کردن مؤمنان توسط مجرمان |
آیه ۲۹ سوره مطففین نخستین آیه از چهار آیه‌ای است که گوشه‌هايى از رفتارهاى توهين‌آميز و سخنان نارواى مشركان به مؤمنان را بیان می‌کند[۱] و در این آیه به خندیدن و مسخره کردن آنان اشاره کرده است.[۲]
﴿إِنَّ الَّذِينَ أَجْرَمُوا كَانُوا مِنَ الَّذِينَ آمَنُوا يَضْحَكُونَ ٢٩﴾ [مطففین:29]|﴿[آری در دنیا] کسانی که گناه می‌کردند آنان را که ایمان آورده بودند به ریشخند می‌گرفتند ٢٩﴾
قرآن کریم در آیه ۳۰ می‌گوید به مسخره‌کردن با چشم و ابرو،[۳] و در آیه ۳۱ به اظهار خوشحالی منافقان از رفتارشان اشاره می‌کند[۴] و در آیه ۳۲ ذکر می‌کند که منافقان مؤمنان را گمراه می‌خواندند.[۵]
و سپس در آیات بعد تا آیه ۳۶ به عکس العمل این رفتار در آخرت اشاره می‌کند.[۶] و گفته شده شاید هدف از این آیات آرامش‌بخشیدن و قوت قلب دادن به مؤمنان و موعظه دادن به کافران باشد.[۷]
علامه طباطبایی مفسر شیعه معتقد است براساس سیاق آیه، مقصود از «آنان كه ايمان آورده بودند» ابرار است.[۸] و بنابه تحلیل نویسندگان تفسیر نمونه این آیات پس از ذکر نعمت‌ها و پاداش‌های عظیم ابرار آمده است تا نشان دهد که آن نعمت‌ها بی‌حساب نیست.[۹] هر چند طالقانی معتقد است این چند آیه بعد از ذکر آن همه نعمت برای آن است که فراموش نکنند که هنوز در دنیا هستند و مشکلاتی که کفار برای مؤمنان پیش می‌آورند باقی است.[۱۰]
درباره شأن نزول این آیات سوره مطففین گفته شده که برخی اصحاب پیامبر اسلام مانند عمار و بلال بودند که توسط مشرکانی مانند ابوجهل و وَلید بن مُغَیره مورد تمسخر و استهزاء قرار می‌گرفتند و این آیات برای آنان نازل شد.[۱۱] و برخی مفسران شیعه[۱۲] و اهل‌سنت[۱۳] نقل کرده‌اند که امام علی(ع) به همراه تعدادی از مسلمانان می‌رفتند. منافقان آن‌ها را دیده و به آن‌ها خندیدند و مسخره‌شان کردند. بعد نزد دوستانشان رفته گفتند اَصلَع (کم‌مو و کچل) را دیدیم و خندیدم. سپس این آیات سوره مطففین نازل گردید.[۱۴]
پانویس
- ↑ بروجردی، تفسیر شمس، ۱۳۹۷ش، ج۱۰، ص۳۶۱.
- ↑ طیب، أطیب البیان فی تفسیر القرآن، ۱۳۷۸ش، ج۱۴، ص۴۴.
- ↑ طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۶۹۳.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۶، ص۲۸۵.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۶، ص۲۸۶.
- ↑ رضایی اصفهانی، تفسیر قرآن مهر، ۱۳۸۷ش، ج۲۲، ص۱۲۳.
- ↑ قرشی، تفسیر احسن الحدیث، ۱۳۷۸ش، ج۱۲، ص۱۴۲.
- ↑ طباطبائی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۷ق، ج۲۰، ص۲۳۹.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۶، ص۲۸۴.
- ↑ طالقانی، پرتوی از قرآن، ۱۳۶۲ش، ج۳، ص۲۶۲.
- ↑ مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۸، ص۱۱۵؛ فخر رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۳۱، ص۹۴.
- ↑ مدرسی، من هدی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۱۷، ص۴۲۸.
- ↑ فخر رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۳۱، ص۹۴.
- ↑ مدرسی، من هدی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۱۷، ص۴۲۸.
منابع
- بروجردی، مصطفی، تفسیر شمس، بوستان کتاب، قم، ۱۳۹۷ش.
- رضایی اصفهانی، محمدعلی، تفسیر قرآن مهر، پژوهش‌های تفسیر و علوم قرآن، قم، ۱۳۸۷ش.
- طالقانی، سید محمود، پرتوی از قرآن، تهران، شرکت سهامی انتشار، چاپ چهارم، ۱۳۶۲ش.
- طباطبائی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۴۱۷ق.
- طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه: محمدجواد بلاغی، تهران، ناصر خسرو، ۱۳۷۲ش.
- طیب، سید عبدالحسین، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، تهران، انتشارات اسلام، ۱۳۷۸ش.
- فخر رازی، محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۲۰ق.
- قرشی، سید علی‌اکبر، تفسیر احسن الحدیث، بنیاد بعثت، تهران،۱۳۷۸ش.
- مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.
- مدرسی، سید محمدتقی، من هدی القرآن، تهران، دارمحبی الحسین، چاپ اول، ۱۴۱۹ق.
- مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الإسلامیة، ۱۳۷۴ش.