فطحیه: تفاوت میان نسخه‌ها
Ahmadnazem (بحث | مشارکت‌ها) |
Ahmadnazem (بحث | مشارکت‌ها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
در ابتدای ادعای عبدالله بسیاری از بزرگان اصحاب امام صادق (ع) نیز ادعای او را پذیرفته و وی را جانشین واقعی آن امام دانستند، مشهورترین این افراد عبارتند از: | در ابتدای ادعای عبدالله بسیاری از بزرگان اصحاب امام صادق (ع) نیز ادعای او را پذیرفته و وی را جانشین واقعی آن امام دانستند، مشهورترین این افراد عبارتند از: | ||
{{ستون-شروع|۳}} | {{ستون-شروع|۳}} | ||
*عبدالله بن | *[[عبدالله بن بکیر]]،<ref> طوسی، الفهرست، ص۱۷۳.</ref> | ||
* عمار بن موسی | * [[عمار بن موسی ساباطی]]، <ref>طوسی، الفهرست، ص۱۸۹.</ref> | ||
* اسحاق بن عمار | * [[اسحاق بن عمار ساباطی]]، <ref>طوسی، الفهرست، ص۵۴.</ref> | ||
* علی بن اسباط،<ref>طوسی، اختیار معرفه الرجال، ج ۲، ص۸۵۳.</ref> | * علی بن اسباط،<ref>طوسی، اختیار معرفه الرجال، ج ۲، ص۸۵۳.</ref> | ||
* یونس بن یعقوب،<ref>طوسی، اختیار معرفه الرجال، ج ۲، ص۶۸۲.</ref> | * یونس بن یعقوب،<ref>طوسی، اختیار معرفه الرجال، ج ۲، ص۶۸۲.</ref> | ||
* علی بن حدید بن حکیم،<ref>طوسی، اختیار معرفه الرجال، ج ۲، ص۸۴۰.</ref> | * علی بن حدید بن حکیم،<ref>طوسی، اختیار معرفه الرجال، ج ۲، ص۸۴۰.</ref> | ||
* حسن بن علی بن | * [[حسن بن علی بن فضال]]،<ref>نجاشی، رجال، ص۳۵</ref>. | ||
* احمد بن الحسن بن علی بن فضال.<ref>طوسی، الفهرست، ص۶۷.</ref> | * احمد بن الحسن بن علی بن فضال.<ref>طوسی، الفهرست، ص۶۷.</ref> | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
بسیاری از این افراد | بنابر شواهد تاریخی، بسیاری از این افراد از اعتقاد به عبدالله افطح بازگشتند و در مورد برخی دیگر نیز سندی درباره بازگشت یا ادامه این اعتقاد، در تاریخ وجود ندارد، ولی از منابع [[رجال|رجالی]] استنباط می‌شود تمامی افراد نامبرده، علیرغم اعتقادشان، از راویان موثق و مورد اعتماد امامان و عالمان شیعه هستند. به عنوان نمونه، از [[امام عسکری]](ع) درباره اعتبار روایات نقل شده توسط بنی فضال که از فطحیه بودند سوال شد. ایشان در جواب فرمود: | ||
:::«خذوا ما رووا و ذروا ما رأوا؛ به روایات آنان عمل کنید؛ ولی معتقدات آن‌ها را کنار بگذارید.» <ref>طوسی، الغیبة، ص۳۹۰.</ref> | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
نسخهٔ ۱۰ مارس ۲۰۱۶، ساعت ۲۰:۲۵
فَطَحیّه یا أفطَحیه معتقدین به امامت عبدالله پسر امام جعفر صادق(ع) ملقب به اَفطَح. پس از شهادت امام ششم شیعیان، پسر بزرگ وی، عبدالله، ادعای جانشینی امام را نمود. او با نقل این روایت از قول پدرش که: «امامت هر امام به پسر بزرگ او منتقل می‌شود»، عده‌ای را دور خود جمع نمود.
ادعای او دوام چندانی نیافت و عبدالله هفتاد روز پس از شهادت امام صادق (ع) از دنیا رفت و چون فرزند و جانشینی نداشت، پیروان وی سرگردان شده، عموما به امامت امام کاظم(ع) بازگشتند و عمر این عقیده در همان ابتدای ظهور به پایان رسید.
برخی از بزرگان امامیه مانند بنی فضّال نیز به عبدالله گرویدند؛ ولی بسیاری از آنان در میانه راه و یا با مرگ وی از این مسیر بازگشتند.
علت نام گذاری
علت نامگذاری این عده به فطحیه یا افطحیه را یکی از این امور ذکر کرده‌اند:
- شهرت عبدالله به افطح به دلیل بزرگی سرش (افطح الرأس) و یا بزرگی پا (افطح الرجلین).
- عده‌ای نیز ریاست فردی به نام عبدالله بن فطیح از اهالی کوفه را بر این جماعت علت انتساب این فرقه به فطحیه می‌دانند. [۱]
سرگذشت عبدالله افطح
عبدالله فرزند امام صادق(ع) و پس از اسماعیل بزرگترین فرزند وی به شمار می‌رفت. مادر وی فاطمه بنت حسین بن حسن بن علی بود.[۲]
مطابق با برخی منابع تاریخی وی به تفکرات مرجئه [یادداشت ۱] و حشویه [یادداشت ۲] گرایش داشته تا جایی که امام صادق(ع) او را مرجئه کبیر خطاب می‌کرد. به همین دلیل نیز عبدالله از جانب پدر طرد شده بود. [۳]
بعد از شهادت امام صادق(ع) عبدالله خود را جانشین پدر معرفی کرد و در جایگاه وی قرار گرفت و غسل و کفن و دفن پدر را عهده‌دار شده و انگشتر آن حضرت را به دست نمود.[۴] وی با استناد به این نقل از امام صادق (ع)که: «امامت هر امام به پسر بزرگ او منتقل می‌شود» مردم را گرد خود جمع کرد.
عبدالله هفتاد روز پس از شهادت امام صادق (ع)از دنیا رفت و هیچ فرزندی از او برجای نماند.[۵] در نتیجه اعتقاد به امامت عبدالله افطح نیز پایان یافت و بیشتر پیروان او به امامت امام کاظم(ع) معتقد گردیدند.[۶]
مشاهیر فطحیه
در ابتدای ادعای عبدالله بسیاری از بزرگان اصحاب امام صادق (ع) نیز ادعای او را پذیرفته و وی را جانشین واقعی آن امام دانستند، مشهورترین این افراد عبارتند از:
- عبدالله بن بکیر،[۷]
- عمار بن موسی ساباطی، [۸]
- اسحاق بن عمار ساباطی، [۹]
- علی بن اسباط،[۱۰]
- یونس بن یعقوب،[۱۱]
- علی بن حدید بن حکیم،[۱۲]
- حسن بن علی بن فضال،[۱۳].
- احمد بن الحسن بن علی بن فضال.[۱۴]
بنابر شواهد تاریخی، بسیاری از این افراد از اعتقاد به عبدالله افطح بازگشتند و در مورد برخی دیگر نیز سندی درباره بازگشت یا ادامه این اعتقاد، در تاریخ وجود ندارد، ولی از منابع رجالی استنباط می‌شود تمامی افراد نامبرده، علیرغم اعتقادشان، از راویان موثق و مورد اعتماد امامان و عالمان شیعه هستند. به عنوان نمونه، از امام عسکری(ع) درباره اعتبار روایات نقل شده توسط بنی فضال که از فطحیه بودند سوال شد. ایشان در جواب فرمود:
- «خذوا ما رووا و ذروا ما رأوا؛ به روایات آنان عمل کنید؛ ولی معتقدات آن‌ها را کنار بگذارید.» [۱۵]
پانویس
منابع
- شهرستانی، الملل و النحل، مکتبه الانجلو المصریه، افست منشورات الشریف الرضی، قاهره.
- طوسی، محمد بن حسن، اختیار معرفه الرجال (رجال کشی)، موسسه آل البیت لاحیاء التراث.
- طوسی، محمد بن حسن، الفهرست، نشرالفقاهه، ۱۴۱۷ق.
- طوسی، محمد بن حسن، الغیبة، به تحقیق طهرانی، عبادالله ناصح، علی احمد، مؤسسة المعارف الاسلامیة، قم، ۱۴۱۱ق.
- محدث نوری، مستدرک الوسائل، مؤسسه آل البیت علیهم‌السلام قم، ۱۴۰۸ ق.
- مفید، محمد بن محمد بن نعمان، الفصول المختارة، تحقیق سید علی میرشریفی، دارالمفید، بیروت، ۱۴۱۴ ق.
- نجاشی، احمد بن علی، رجال‌النجاشی، موسسه نشر اسلامی، ۱۴۲۴ق.
- نباطی بیاضی، علی بن یونس، الصراط المستقیم، کتابخانه حیدریه، نجف، ۱۳۸۴ ق.
- ↑ طوسی، اختیار معرفه الرجال، ج ۲، ص۵۲۴.
- ↑ شهرستانی، ملل و نحل، ج ۱، ص۱۴۸.
- ↑ مفید، الفصول المختارة، ص۳۱۲.
- ↑ شهرستانی، ملل و نحل، ج ۱، ص۱۴۸.
- ↑ شهرستانی، ملل و نحل، ج ۱، ص۱۴۸.
- ↑ طوسی، اختیار معرفه الرجال، ج ۲، ص ۵۲۵.
- ↑ طوسی، الفهرست، ص۱۷۳.
- ↑ طوسی، الفهرست، ص۱۸۹.
- ↑ طوسی، الفهرست، ص۵۴.
- ↑ طوسی، اختیار معرفه الرجال، ج ۲، ص۸۵۳.
- ↑ طوسی، اختیار معرفه الرجال، ج ۲، ص۶۸۲.
- ↑ طوسی، اختیار معرفه الرجال، ج ۲، ص۸۴۰.
- ↑ نجاشی، رجال، ص۳۵
- ↑ طوسی، الفهرست، ص۶۷.
- ↑ طوسی، الغیبة، ص۳۹۰.
خطای یادکرد: برچسب
<ref> برای گروهی به نام «یادداشت» وجود دارد، اما برچسب متناظر با <references group="یادداشت"/> یافت نشد.