بحث:اخباریان
شناسه آغازین مقاله بسیار طولانی است. لازم نیست نام این اشخاص در اینجا ذکر گردد.--Ebrahim ahmadian ۱۴ ژانویهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۱۳:۰۳ (IRST)
ذکر نام چند تن از مهمترین اشخاص، برای کسی که فقط شناسه را مطالعه می‌کند لازم است. به نظرم شناسه با حجم مقاله مناسبت دارد. در عین حال اگر ذکر نام‌ها را اضافه می‌دانید می‌توانید آنها را از شناسه حذف کنید (هرچند بنده با حذفش مخالفم).--جلال یقموری (بحث) ۱۷ ژانویهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۱۱:۰۶ (IRST)
به این مطلب که اخباریون ظواهر کتاب را حجت نمی دانند پرداخته نشده. --نظرزاده (بحث) ۱۰ ژوئن ۲۰۱۸، ساعت ۰۷:۵۶ (UTC)
در برشمردن زمینه‌های تاریخی شکل‌گیری به عوامل مختلفی در قرون۸و۹ از جمله ظهور و شیوع تصوف، ظهور و شیوع تفکرات سلفی در اهل سنت و غیره می‌پردازند که در مدخل به آنها اشاره نشده است. --Shadpoor (بحث) ۲۳ دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۲:۳۰ (UTC)
مطالب جدا شده از مدخل تاریخ اصول
از دیدگاه او، روش موسوم به روش اجتهادی با شیوۀ اصحاب ائمّه علیهم السّلام و محقّقان و دانشمندان متقدّم که همگی محدّث بودند ناسازگار است و این نکته نشانۀ بطلان آن است. ازاین رو، اینان خود را تابع اصحاب ائمه و محدّثان از امامیه برمی‌شمردند.
چرا که «اجتهاد» در میان شیعیان اصالت نداشته، از موضوعات پدید آمده از سوی اهل سنّت است که به دلیل انحراف و عدم تمسّک به ائمّه(ع) به این ابزار نیاز پیدا کردند. و اصحاب ائمّه و علمای متقدّم تا قبل از علامه حلی از این ابزار نادرست سود نمی‌جستند؛
اخباریها و طرفداران روش اخباری متفاوت بودند، عدّه‌ای افراطی بوده؛ نظیر خود محمد امین استرآبادی، و میرزا محمد اخباری و عده‌ای دیگر معتدل‌تر بوده‌اند؛ مانند شیخ حر عاملی و شیخ یوسف بحرانی.
در هرحال عدّۀ بی‌شماری از محقّقان به این مسلک روی آوردند و در تأیید آن کتاب‌های بسیاری نگاشتند. برخی از دانشمندان مهمّ که گرایشهای اخباری داشتند عبارتند از: مرحوم محمد تقی مجلسی، شیخ حرّ عاملی، علامه محمدباقر مجلسی صاحب بحار الانوار، سید نعمت الله جزایری، ملاّ خلیل قزوینی، مولی محسن فیض کاشانی و عدّه‌ای دیگر.
اخباری‌گری تا اواخر قرن دوازدهم، قریب به دو قرن، در حوزه های شیعه حاکم بود.
اصول اندیشه اخباریها
برخی از مهمترین تفاوت‌های اصولی‌ها و اخباریها را می‌توان به این صورت خلاصه نمود:
- نفی اجتهاد و عدم اعتبار آن: اخباریها بر این باورند که چون اجتهاد و استنباط اصطلاحی، ظنّی است، به طور کلّی حجّت نیست و در کشف احکام شرعی توسّل به استنباطات ظنّی جایز نیست؛ زیرا تحصیل علم به احکام لازم است. مرحوم امین استرآبادی در ردّ و ابطال اجتهادهای ظنّی ۱۲ دلیل می‌آورد.[۱] به این ترتیب، اخباریها اجتهاد را روشی برای کشف ظنّی احکام میدانستند و اهل سنّت مرادشان از اجتهاد همین است.
اخباریها توجّه نکردند که اجتهاد مورد انکار ائمّه همان است که در اهل سنّت به عنوان اجتهاد به رأی و کشف ظنّی غیر معتبر، از طریق قیاس، استحسان، مصالح مرسله، سدّ ذرائع، فتح ذرائع و... وجود دارد. به همین جهت اجتهاد ظنّی معتبر و شرعی را نیز مورد اشکال قرار دادند.
- اخباریان؛ قرآن، عقل و اجماع را از منابع شناخت حکم نمی‌دانند به خلاف اصولیان که این سه را در کنار سنّت قبول دارند و البته عقل را در طول سه منبع دیگر می‌شمارند.
- اخباریان روایات موجود در کتب اربعه را قطعی می‌شمارند، امّا اصولیان این دیدگاه را ناصواب میدانند.
- اصولیان ظواهر قرآن را حجّت میدانند، امّا اخباریها تمسّک به ظواهر آیات را به طور مستقل جایز نمی‌شمرند.[۲]
شخصیت‌های اصلی در مکتب اخباری‌گری
- محمد امین استرآبادی (م ۱۰۳۶ ه)
- فیض کاشانی (۱۰۹۱ ۱۰۰۷ ه)
- شیخ حر عاملی (۱۰۳۳ ۱۱۰۴ ه)
- میرزا محمّد اخباری (۱۱۷۸ ۱۲۳۲ ه)
- شیخ یوسف بحرانی (۱۱۸۶ ۱۱۰۷ ه)
- سید نعمت الله جزایری
اخباریان در تشریح و اثبات دیدگاههای خویش و نقد مبانی اصولیان کتاب‌های بسیاری نیز نگاشته‌اند؛ برخی از مهمترین آنها عبارتند از: الفوائد المدنیه، الاصول الاصیلة، سفینة النجاه، الفصول المهمة، الفوائد الطوسیه و مقدّمه الحدائق الناضرة.