۲۶ رمضان

۵۴۲ق. درگذشت ابن شجری، نحوی، لغوی، ادیب، شاعرِ شیعی و نویسنده کتاب الامالی و الحماسة به گزارش شمس‌الدین ذهبی
۱۱۲۵ق. درگذشت آقا جمال خوانساری از علمای شیعه عصر صفوی و نویسنده کتاب ننه کلثوم

برای این روز، علاوه بر اعمال مشترک همه روزهای ماه رمضان، برخی دعاها و اعمال اختصاصی نیز نقل شده است:

اعمال و دعاهای اختصاصی روز ۲۶ ماه رمضان
شب ۲۶	خواندن دعای: يَا جَاعِلَ اللَّيْلِ وَ النَّهَارِ آيَتَيْنِ يَا مَنْ مَحَا آيَةَ اللَّيْلِ وَ جَعَلَ آيَةَ النَّهَارِ مُبْصِرَةً لِتَبْتَغُوا فَضْلا مِنْهُ وَ رِضْوَاناً يَا مُفَصِّلَ كُلِّ شَيْ ءٍ تَفْصِيلاً يَا مَاجِدُ يَا وَهَّابُ يَا اللَّهُ يَا جَوَادُ يَا اللَّهُ يَا اللَّهُ يَا اللَّهُ لَكَ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى وَ الْأَمْثَالُ الْعُلْيَا وَ الْكِبْرِيَاءُ وَ الْآلاءُ أَسْأَلُكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَجْعَلَ اسْمِي فِي هَذِهِ اللَّيْلَةِ فِي السُّعَدَاءِ وَ رُوحِي مَعَ الشُّهَدَاءِ وَ إِحْسَانِي فِي عِلِّيِّينَ وَ إِسَاءَتِي مَغْفُورَةً وَ أَنْ تَهَبَ لِي يَقِيناً تُبَاشِرُ بِهِ قَلْبِي وَ إِيمَاناً يُذْهِبُ الشَّكَّ عَنِّي وَ تُرْضِيَنِي بِمَا قَسَمْتَ لِي وَ آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنَا عَذَابَ النَّارِ الْحَرِيقِ وَ ارْزُقْنِي فِيهَا ذِكْرَكَ وَ شُكْرَكَ وَ الرَّغْبَةَ إِلَيْكَ وَ الْإِنَابَةَ وَ التَّوْبَةَ وَ التَّوْفِيقَ لِمَا وَفَّقْتَ لَهُ مُحَمَّدا وَ آلَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ عَلَيْهِمْ. (^{[یادداشت ۱]})
نماز	هشت رکعت (چهار نماز دو رکعتی)، در هر رکعت یک مرتبه سوره حمد و صد مرتبه سوره توحید
دعای روز	اَللّهُمَّ اجْعَلْ سَعْیی فِیهِ مَشْکورا وَ ذَنْبِی فِیهِ مَغْفُورا وَ عَمَلِی فِیهِ مَقْبُولا وَ عَیبِی فِیهِ مَسْتُورا یا أَسْمَعَ السَّامِعِینَ خدایا کوششم را در این ماه مورد سپاس، گناهم را آمرزیده، عملم را پذیرفته، و عیبم را پوشیده دار، ای شنواترین شنوایان

اعمال و دعاهای دهه آخر ماه رمضان
دعاهای هر شب	خواندن دعای: أَعُوذُ بِجَلالِ وَجْهِكَ الْكَرِيمِ أَنْ يَنْقَضِيَ عَنِّي شَهْرُ رَمَضَانَ أَوْ يَطْلُعَ الْفَجْرُ مِنْ لَيْلَتِي هَذِهِ وَ لَكَ قِبَلِي ذَنْبٌ أَوْ تَبِعَةٌ تُعَذِّبُنِي عَلَيْهِ. (^{[یادداشت ۲]}) خواندن دعای: اللَّهُمَّ إِنَّكَ قُلْتَ فِي كِتَابِكَ الْمُنْزَلِ شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِي أُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْءَانُ هُدًى لِلنَّاسِ وَ بَيِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَى وَ الْفُرْقَانِ فَعَظَّمْتَ حُرْمَةَ شَهْرِ رَمَضَانَ بِمَا أَنْزَلْتَ فِيهِ مِنَ الْقُرْآنِ وَ خَصَصْتَهُ بِلَيْلَةِ الْقَدْرِ وَ جَعَلْتَهَا خَيْراً مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ اللَّهُمَّ وَ هَذِهِ أَيَّامُ شَهْرِ رَمَضَانَ قَدِ انْقَضَتْ وَ لَيَالِيهِ قَدْ تَصَرَّمَتْ وَ قَدْ صِرْتُ يَا إِلَهِي مِنْهُ إِلَى مَا أَنْتَ أَعْلَمُ بِهِ مِنِّي وَ أَحْصَى لِعَدَدِهِ مِنَ الْخَلْقِ أَجْمَعِينَ فَأَسْأَلُكَ بِمَا سَأَلَكَ بِهِ مَلائِكَتُكَ الْمُقَرَّبُونَ وَ أَنْبِيَاؤُكَ الْمُرْسَلُونَ، (^{[یادداشت ۳]}) وَ عِبَادُكَ الصَّالِحُونَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَفُكَّ رَقَبَتِي مِنَ النَّارِ وَ تُدْخِلَنِي الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِكَ وَ أَنْ تَتَفَضَّلَ عَلَيَّ بِعَفْوِكَ وَ كَرَمِكَ وَ تَتَقَبَّلَ تَقَرُّبِي وَ تَسْتَجِيبَ دُعَائِي وَ تَمُنَّ عَلَيَّ [إِلَيَ ] بِالْأَمْنِ يَوْمَ الْخَوْفِ مِنْ كُلِّ هَوْلٍ أَعْدَدْتَهُ لِيَوْمِ الْقِيَامَةِ إِلَهِي وَ أَعُوذُ بِوَجْهِكَ الْكَرِيمِ وَ بِجَلالِكَ الْعَظِيمِ أَنْ يَنْقَضِيَ أَيَّامُ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ لَيَالِيهِ وَ لَكَ قِبَلِي تَبِعَةٌ أَوْ ذَنْبٌ تُؤَاخِذُنِي بِهِ أَوْ خَطِيئَةٌ تُرِيدُ أَنْ تَقْتَصَّهَا مِنِّي لَمْ تَغْفِرْهَا لِي سَيِّدِي سَيِّدِي سَيِّدِي أَسْأَلُكَ يَا لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ إِذْ لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ، (^{[یادداشت ۴]}) إِنْ كُنْتَ رَضِيتَ عَنِّي فِي هَذَا الشَّهْرِ فَازْدَدْ عَنِّي رِضًا وَ إِنْ لَمْ تَكُنْ رَضِيتَ عَنِّي فَمِنَ الْآنَ فَارْضَ عَنِّي يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ يَا اللَّهُ يَا أَحَدُ يَا صَمَدُ يَا مَنْ لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُوا أَحَدٌ (^{[یادداشت ۵]})
دعای پس از هر نماز	اللَّهُمَّ أَدِّ عَنَّا حَقَّ مَا مَضَى مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ اغْفِرْ لَنَا تَقْصِيرَنَا فِيهِ وَ تَسَلَّمْهُ مِنَّا مَقْبُولا وَ لا تُؤَاخِذْنَا بِإِسْرَافِنَا عَلَى أَنْفُسِنَا وَ اجْعَلْنَا مِنَ الْمَرْحُومِينَ وَ لا تَجْعَلْنَا مِنَ الْمَحْرُومِينَ. (^{[یادداشت ۶]})

پانویس

یادداشت

↑ اى قراردهنده شب و روز، دو نشانه، اى آن كه نشانه شب را محو ساخت، و نشانه روز را روشنى‌بخش قرار داد، تا فضل و خشنودى‌اش را طلب كنند، اى جدا كننده هر چيز به دقت بسيار، اى بزرگوار، اى بخشنده، اى خدا، اى سخاوتمند، اى خدا اى خدا اى خدا، نام‌هاى نيكوتر و نمونه‌هاى برتر و بزرگ‌منشى و نعمت‌ها از آن توست، از تو درخواست مى‌كنم كه بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستى، و قرار دهى در اين شب نام مرا از سعادتمندان و روحم را با شهيدان، و نيكوكارى‌ام را در بلندمرتبه‌ترين درجه بهشت و گناهم را آمرزيده، و به من ببخشى يقينى كه قلبم با آن همراه باشد، و باورى كه شك را از من زدوه سازد، و خشنودى به آنچه نصيبم نمودى، و در دنيا و آخرت پاداش نيكو به ما عنايت فرما، و از عذاب آتش سوزان ما را حفظ كن، و در اين شب ذكر و شكر خويش و رغبت به سويت، و بازگشت و توبه را روزى‌ام گردان، و به آنچه محمّد و خاندان محمّد را (درود خدا بر او و ايشان) بر آن موفّق نمودى توفيقم ده.
↑ پناه می‌آورم به عظمت ذات كريمت، از اينكه ماه رمضان از من سپرى شود، يا سپيده اين شب طلوع كند، و از سوى من نزد تو گناهى يا نتيجه كارى مانده باشد، كه مرا بر آن عذاب نمايى.
↑ خدايا تو در كتاب نازل شده ات فرمودى: ماه رمضان، ماهى كه قرآن براى هدايت مردم در آن نازل شده و دلايلى روشن از هدايت و تميز دادن حق از باطل است، با نازل كردن قرآن در آن حرمتش را بزرگ شمردى، و آن را به شب قدر اختصاص دادى، شبى كه آن را از هزار ماه ماه بهتر قرار دادى. خدايا اين روزهاى ماه رمضان است كه گذشت، و شب هاى آن است كه از دست رفت، من از اين ماه چنان شده ام كه تو از من به آن داناترى، و شماره آن را از تمام آفريدگانت شمارنده ترى، در نتيجه از تو درخواست میكنم به آنچه از تو درخواست كردند فرشتگان مقرّبت، و پيامبران مرسلت،
↑ و بندگان شايسته ات، اين كه بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستى، و وجودم را از آتش آزاد كنى، و به رحمتت به بهشتم وارد نمايى، و به عفو و كرمت بر من تفضّل آرى، و نزديك جويى ام را بپذيرى، و دعايم را به اجابت رسانى، و به امان دادنم در روز وحشت، از هر هراسى كه براى قيامتم آماده ساخته اى بر من منت نهى، خدايا به ذات كريم و به جلال بزرگت پناه میآورم، از اينكه روزها و شبهاى ماه رمضان سپرى گردد، و براى من نزد تو نتيجه كارى يا گناهى باشد كه مرا به سبب آن مؤاخذه كنى، يا خطايى كه بخواهى انتقامش را از من بگيرى، و مرا در آنها نيامرزيده باشى، اى آقاى من، اى آقاى من، اى آقاى من از تو میخواهم كه معبودى جز تو نيست، آنگاه كه معبودى جز تو نبود،
↑ اگر در اين ماه از من خشنود بوده اى، بر خشنودی ات از من بيفزا، و اگر خشنود نبوده اى از هم اكنون از من خشنود شو اى مهربان ترين مهربانان، اى خدا، اى يكتا، اى بینياز، اى كه نزاييده و زاده نشده، و احدى برايش همتا نبود.
↑ خدايا از ما حق آنچه را كه از ماه رمضان گذشته ادا فرما، و كوتاهى ما را از عبادت در اين ماه بيامرز و ماه رمضان را از ما پذيرفته تحويل گير، و ما را از زياده روي هاى بر عليه خويشتن مؤاخذه مكن، و از رحمت شدگان قرار ده، نه از محرومان.

سید بن طاووس در کتاب اقبال الاعمال برای این روز دعاهای بیشتری نقل کرده است.[۱]

پانویس

یادداشت

[1] اى قراردهنده شب و روز، دو نشانه، اى آن كه نشانه شب را محو ساخت، و نشانه روز را روشنى‌بخش قرار داد، تا فضل و خشنودى‌اش را طلب كنند، اى جدا كننده هر چيز به دقت بسيار، اى بزرگوار، اى بخشنده، اى خدا، اى سخاوتمند، اى خدا اى خدا اى خدا، نام‌هاى نيكوتر و نمونه‌هاى برتر و بزرگ‌منشى و نعمت‌ها از آن توست، از تو درخواست مى‌كنم كه بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستى، و قرار دهى در اين شب نام مرا از سعادتمندان و روحم را با شهيدان، و نيكوكارى‌ام را در بلندمرتبه‌ترين درجه بهشت و گناهم را آمرزيده، و به من ببخشى يقينى كه قلبم با آن همراه باشد، و باورى كه شك را از من زدوه سازد، و خشنودى به آنچه نصيبم نمودى، و در دنيا و آخرت پاداش نيكو به ما عنايت فرما، و از عذاب آتش سوزان ما را حفظ كن، و در اين شب ذكر و شكر خويش و رغبت به سويت، و بازگشت و توبه را روزى‌ام گردان، و به آنچه محمّد و خاندان محمّد را (درود خدا بر او و ايشان) بر آن موفّق نمودى توفيقم ده.

[2] پناه می‌آورم به عظمت ذات كريمت، از اينكه ماه رمضان از من سپرى شود، يا سپيده اين شب طلوع كند، و از سوى من نزد تو گناهى يا نتيجه كارى مانده باشد، كه مرا بر آن عذاب نمايى.

[3] خدايا تو در كتاب نازل شده ات فرمودى: ماه رمضان، ماهى كه قرآن براى هدايت مردم در آن نازل شده و دلايلى روشن از هدايت و تميز دادن حق از باطل است، با نازل كردن قرآن در آن حرمتش را بزرگ شمردى، و آن را به شب قدر اختصاص دادى، شبى كه آن را از هزار ماه ماه بهتر قرار دادى. خدايا اين روزهاى ماه رمضان است كه گذشت، و شب هاى آن است كه از دست رفت، من از اين ماه چنان شده ام كه تو از من به آن داناترى، و شماره آن را از تمام آفريدگانت شمارنده ترى، در نتيجه از تو درخواست میكنم به آنچه از تو درخواست كردند فرشتگان مقرّبت، و پيامبران مرسلت،

[4] و بندگان شايسته ات، اين كه بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستى، و وجودم را از آتش آزاد كنى، و به رحمتت به بهشتم وارد نمايى، و به عفو و كرمت بر من تفضّل آرى، و نزديك جويى ام را بپذيرى، و دعايم را به اجابت رسانى، و به امان دادنم در روز وحشت، از هر هراسى كه براى قيامتم آماده ساخته اى بر من منت نهى، خدايا به ذات كريم و به جلال بزرگت پناه میآورم، از اينكه روزها و شبهاى ماه رمضان سپرى گردد، و براى من نزد تو نتيجه كارى يا گناهى باشد كه مرا به سبب آن مؤاخذه كنى، يا خطايى كه بخواهى انتقامش را از من بگيرى، و مرا در آنها نيامرزيده باشى، اى آقاى من، اى آقاى من، اى آقاى من از تو میخواهم كه معبودى جز تو نيست، آنگاه كه معبودى جز تو نبود،

[5] اگر در اين ماه از من خشنود بوده اى، بر خشنودی ات از من بيفزا، و اگر خشنود نبوده اى از هم اكنون از من خشنود شو اى مهربان ترين مهربانان، اى خدا، اى يكتا، اى بینياز، اى كه نزاييده و زاده نشده، و احدى برايش همتا نبود.

[6] خدايا از ما حق آنچه را كه از ماه رمضان گذشته ادا فرما، و كوتاهى ما را از عبادت در اين ماه بيامرز و ماه رمضان را از ما پذيرفته تحويل گير، و ما را از زياده روي هاى بر عليه خويشتن مؤاخذه مكن، و از رحمت شدگان قرار ده، نه از محرومان.

[یادداشت ۱]

[یادداشت ۲]

[یادداشت ۳]

[یادداشت ۴]

[یادداشت ۵]

[یادداشت ۶]