ویکی شیعه:Featured articles/2025/22
حکومت امام علی(ع) به دوران پنجساله حکومت امام علی(ع) به عنوان خلیفه چهارم مسلمانان بر جامعه اسلامی در صدر اسلام اشاره دارد. این حکومت از سال ۳۵ آغاز شد و در سال ۴۰ق پایان رسید. از این دوران بهعنوان مهمترین دورانهای حاکمیت اسلام و حکومتی برپایه عدالت و اصول دینی نام برده میشود. از نظر شیعیان، به حکومت رسیدن امام علی(ع) در سال ۳۵ق، اجرای دیرهنگام پیمان مردم در غدیر خم بود که در آن، پیامبر(ص)، علی(ع) را جانشین خود و امام امت اسلامی معرفی کرد. حکومت علی بن ابیطالب، پس از نارضایتیها از حکومت خلیفه سوم و کشتهشدن عثمان، و با پافشاری اکثریت مسلمانان شکل گرفت. بر اساس گزارشهای تاریخی، امام علی اوضاع جامعه را بسیار فاسد میدید و به همین دلیل در ابتدا از پذیرش خلافت خودداری میکرد؛ چراکه در دوران سه خلیفه پیشین، شکافهای اجتماعی عمیقی به وجود آمده بود و با قدرتیافتن دشمنان پیامبر(ص) در حکومت اسلامی، سنتهای پیامبر تغییر یافته و جاهلیت جدیدی شکل گرفته بود. به گفته تاریخپژوهان، مبارزه امام علی با فسادهای بهوجودآمده، زمینهساز مشکلات دوران خلافتش شد. او بیش از هرچیزی بر اجرای عدالت، زندهکردن سیره پیامبر(ص)، ازبینبردن فساد از جامعه و ایجاد برابری میان همه مسلمانان تأکید داشت.. همین سبب شد با سه جنگ داخلی بزرگ، یعنی جَمَل، صفّین و نَهرَوان مواجه شود که بخش زیادی از زمان و انرژی حکومت را گرفت. حکومت امام علی، پس از چهار سال و نُه ماه، با شهادتش به پایان رسید. پژوهشگران میگویند اگرچه او نتوانست همه برنامههای خود را به طور کامل اجرا کند، اما با ایجاد حکومتی شایستهسالار و عادلانه، از تبعیضهای نژادی و اقتصادی جلوگیری کرد و حکومتی معیار برای حکومتهای اسلامی بعد از خود بر جای گذاشت.
دیگر مقالات منتخب: نامه امام علی به امام حسن – سوگواری – شعبان