ویکی شیعه:Featured articles/2024/20
غالیان یا غُلات افرادیاند که به امام علی(ع) و فرزندانش، نسبت خدایی یا نبوت میدهند و در توصیف آنان افراط میکنند. کتابهای فرقهشناسی در ذکر تعداد فرقههای غالی اختلافنظر دارند، بهطوری که کمترین تعداد فرقههای غالی را نُه مورد و بیشترین تعداد آنها را صد مورد گزارش کردهاند. برخی از معروفترین فرقههای غالیان بر اساس گزارش کتابهای فرقهشناسی عبارتاند از: سبائیه (پیروان عبدالله بن سبأ)، کیسانیه، بیانیه، خطابیه، بشیریه و مُفَوِّضه. باور به الوهیتِ امامان شیعه(ع) و نبوت آنان و همچنین ادعای امامت یا نبوت برای مؤسسان این فرقهها، از باورهای مشترک این فرقهها است. در زمان غیبت صغری نیز برخی از اصحاب ائمه(ع) با ادعای نیابت از امام مهدی(ع)، ادعاهایی غلوآمیز مطرح و پیروانی پیدا کردند. بهنقل از موّرخان، افرادی همچون احسن شریعی، محمد بن علی شَلمَغانی، احمد بن هلال عَبَرتایی و محمد بن نصیر نُمَیری از اصحاب امام حسن عسکری از این گروه بودهاند. به باور محققان، غالیان با مشغولکردن اذهان امامان شیعه به خود، جذب شیعیان سادهدل به سوی خود و ایجاد تفرقه در صفوف شیعیان، موجب هدر دادن نیروهای شیعه شدند و ضربههای جبرانناپذیری به مذهب شیعه وارد ساختند.
دیگر مقالات منتخب: سوره توبه – شمر بن ذیالجوشن – حکمیت