پرش به محتوا

کعبه: تفاوت میان نسخه‌ها

کعبه (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۰ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۸:۲۴

۱٬۵۹۵ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۰ اوت ۲۰۲۲
جز
تبدیل منابع مجازی به منبع مکتوب
دیداریویکی‌متن
جز (تبدیل منابع مجازی به منبع مکتوب)
خط ۱۲: خط ۱۲:
{{جعبه نقل قول|<small>شریعتی:</small>{{سخ}} '''اینک کعبه است، در میانه گردابی، گردابی خروشان که چرخ می‌خورد و کعبه را طواف می‌کند. یک نقطه ثابت در وسط و جز او، همه متحرک در پیرامونش، دایره‌وار بر گردش. ثبوت ابدی و حرکت ابدی! آفتابی در میانه و بر گردش، هر یک، ستاره‌ای در فلک خویش، دایره‌وار بر گرد آفتاب.'''<ref>شریعتی، [http://www.shariati.com/farsi/hajj/hajj4.html حج]، سایت دکتر علی شریعتی.</ref>}}
{{جعبه نقل قول|<small>شریعتی:</small>{{سخ}} '''اینک کعبه است، در میانه گردابی، گردابی خروشان که چرخ می‌خورد و کعبه را طواف می‌کند. یک نقطه ثابت در وسط و جز او، همه متحرک در پیرامونش، دایره‌وار بر گردش. ثبوت ابدی و حرکت ابدی! آفتابی در میانه و بر گردش، هر یک، ستاره‌ای در فلک خویش، دایره‌وار بر گرد آفتاب.'''<ref>شریعتی، [http://www.shariati.com/farsi/hajj/hajj4.html حج]، سایت دکتر علی شریعتی.</ref>}}


کعبه را مقدس‌ترین و محترم‌ترین مکان بر روی زمین<ref>فعالی، «[https://hawzah.net/fa/Article/View/99672 اسرار عرفانی کعبه]»، سایت حوزه.</ref> نخستين خانه [[توحید]]<ref>مکارم شیرازی، تفسير نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۳، ص۹.</ref> و وسیله [[هدایت عامه|هدایت]] جهانیان<ref>سوره آل‌عمران، آیه۹۶.</ref> دانسته‌اند. قرآن آن را خانه‌ای مبارک خوانده<ref>سوره آل‌عمران، آیه۹۶.</ref> دلیل آن‌را وسیله بودن کعبه در هدایت، همبستگى، اتحاد، [[تقرب به خداوند]] و ... دانسته‌اند.<ref>«[https://makarem.ir/main.aspx?reader=1&lid=0&mid=29136&catid=6509&pid=61909 اهمیّت کعبه و مراسم حج در روایات]»، سایت آیت الله مکارم شیرازی.</ref> [[شهید مطهری]] از متفکران معاصر شیعه معتقد بود براساس آیات قرآن، کعبه، خانه‌ای پربرکت و منشأ خیرات و برکات برای اهل توحید و مسلمانان است.‏<ref>مطهری، مجموعه آثار، تهران، ج۲۵، ص۶۳.</ref>
کعبه را مقدس‌ترین و محترم‌ترین مکان بر روی زمین<ref>فعالی، درسنامه اسرار حج، ۱۳۹۰ش، ص۴۹.</ref> نخستين خانه [[توحید]]<ref>مکارم شیرازی، تفسير نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۳، ص۹.</ref> و وسیله [[هدایت عامه|هدایت]] جهانیان<ref>سوره آل‌عمران، آیه۹۶.</ref> دانسته‌اند. قرآن آن را خانه‌ای مبارک خوانده<ref>سوره آل‌عمران، آیه۹۶.</ref> دلیل آن‌را وسیله بودن کعبه در هدایت، همبستگى، اتحاد، [[تقرب به خداوند]] و ... دانسته‌اند.<ref>«[https://makarem.ir/main.aspx?reader=1&lid=0&mid=29136&catid=6509&pid=61909 اهمیّت کعبه و مراسم حج در روایات]»، سایت آیت الله مکارم شیرازی.</ref> [[شهید مطهری]] از متفکران معاصر شیعه معتقد بود براساس آیات قرآن، کعبه، خانه‌ای پربرکت و منشأ خیرات و برکات برای اهل توحید و مسلمانان است.‏<ref>مطهری، مجموعه آثار، تهران، ج۲۵، ص۶۳.</ref>


کعبه در [[مسجدالحرام]] در [[شهر مکه]] قرار دارد.<ref>بلاغی، حجة التفاسير و بلاغ الإكسیر، ۱۳۸۶ق، ج۲، ص۹۳۷.</ref>
کعبه در [[مسجدالحرام]] در [[شهر مکه]] قرار دارد.<ref>بلاغی، حجة التفاسير و بلاغ الإكسیر، ۱۳۸۶ق، ج۲، ص۹۳۷.</ref>


[[امام علی(ع)]] کعبه را پرچمی برای اسلام معرفی کرده<ref>سید رضی، نهج البلاغه، ۱۴۱۴ق، خطبه اول، ص۴۵.</ref> و [[امام صادق(ع)‌]] نگاه به کعبه را [[عبادت]] دانسته<ref>کلینی، الكافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۲۴۰.</ref> و باور داشت مادامی که کعبه پابرجاست، دین پایدار خواهد بود.<ref>فعالی، «[https://hawzah.net/fa/Article/View/99672 اسرار عرفانی کعبه]»، سایت حوزه.</ref> در حریم کعبه، کسی حق تعرض به انسان و حیوانات را ندارد.<ref>مطهری، مجموعه آثار، تهران، ج۲۵، ص۶۳.</ref>
[[امام علی(ع)]] کعبه را پرچمی برای اسلام معرفی کرده<ref>سید رضی، نهج البلاغه، ۱۴۱۴ق، خطبه اول، ص۴۵.</ref> و [[امام صادق(ع)‌]] نگاه به کعبه را [[عبادت]] دانسته<ref>کلینی، الكافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۲۴۰.</ref> و باور داشت مادامی که کعبه پابرجاست، دین پایدار خواهد بود.<ref>فعالی، درسنامه اسرار حج، ۱۳۹۰ش، ص۵۰.</ref> در حریم کعبه، کسی حق تعرض به انسان و حیوانات را ندارد.<ref>مطهری، مجموعه آثار، تهران، ج۲۵، ص۶۳.</ref>


کعبه را نماد توحید دانسته‌اند.<ref name=":9" /> اما با گذشت زمان از صورت معبد یکتاپرستانه به صورت بتکده درآمد.<ref>خرمشاهی «کعبه»، ج۲، ص۱۸۸۳</ref> [[پیامبر اسلام]] پس از [[فتح مکه]]، بت‌های کعبه را از بین برد و برای [[ماجرای کسر اصنام|شکستن بت‌ها]] بالای کعبه، [[امام علی علیه‌السلام|علی(ع)‌]] را بر روی دوش خود قرار داد تا آن‌را بشکند.<ref>ابن‌شهر آشوب، مناقب آل‌أبی‌طالب عليهم‌السلام، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۱۳۵.</ref>
کعبه را نماد توحید دانسته‌اند.<ref name=":9" /> اما با گذشت زمان از صورت معبد یکتاپرستانه به صورت بتکده درآمد.<ref>خرمشاهی «کعبه»، ج۲، ص۱۸۸۳</ref> [[پیامبر اسلام]] پس از [[فتح مکه]]، بت‌های کعبه را از بین برد و برای [[ماجرای کسر اصنام|شکستن بت‌ها]] بالای کعبه، [[امام علی علیه‌السلام|علی(ع)‌]] را بر روی دوش خود قرار داد تا آن‌را بشکند.<ref>ابن‌شهر آشوب، مناقب آل‌أبی‌طالب عليهم‌السلام، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۱۳۵.</ref>


[[ناصرخسرو]]، [[کلام|متکلم]] و شاعر [[اسماعیلیه|اسماعیلی]] در قصیده‌ای که بهترین‌های عالم هستی را برشمرده، کعبه را برترین بناها دانسته است.<ref>یزدانی، «[http://ensani.ir/fa/article/85956 حج در آینه شعر فارسی]»، سایت پرتال جامع علوم انسانی.</ref>
[[ناصرخسرو]]، [[کلام|متکلم]] و شاعر [[اسماعیلیه|اسماعیلی]] در قصیده‌ای که بهترین‌های عالم هستی را برشمرده، کعبه را برترین بناها دانسته است.<ref>یزدانی، «حج در آینه شعر فارسی»، ص۱۲۶-۱۲۷.</ref>


برای کعبه و [[حج]]، مسئولیت‌های مختلفی میان اعراب جاهلی وجود داشت و پیامبر اسلام، پس از [[فتح مکه]] توسط سپاه اسلام، تنها دو مسئولیت را تأیید کرد؛ یکی [[سدانت کعبه]] و دیگری [[سقایت حاجیان]].<ref>ابن‌هشام، السیرة النبویة، بیروت، ج۲، ص۴۱۲.</ref>
برای کعبه و [[حج]]، مسئولیت‌های مختلفی میان اعراب جاهلی وجود داشت و پیامبر اسلام، پس از [[فتح مکه]] توسط سپاه اسلام، تنها دو مسئولیت را تأیید کرد؛ یکی [[سدانت کعبه]] و دیگری [[سقایت حاجیان]].<ref>ابن‌هشام، السیرة النبویة، بیروت، ج۲، ص۴۱۲.</ref>
خط ۴۳: خط ۴۳:


==معنویت کعبه==
==معنویت کعبه==
کعبه را قبله و علامتی برای جهت دادن تمام موجودیت انسان به سوی خدواند به‌شمار آورده‌اند.<ref>انصاریان، [https://lib.eshia.ir/10694/1/20 حج در آینه عرفان، ص۲۰.]، سایت کتابخانه مرکز فقاهت.</ref>
کعبه را قبله و علامتی برای جهت دادن تمام موجودیت انسان به سوی خدواند به‌شمار آورده‌اند.<ref> انصاریان، حج در آینه عرفان، ۱۳۸۶ش، ص۲۰..</ref>
ارزش کعبه را به این دانسته‌اند که به نام توحید ساخته شده و یک «ارزش اعتقادی بزرگ مافوق بشری  دارد و آن اینکه به نام یک فکر ساخته شده: توحید، به دست یک انسان ساخته شده و او بنیانگذار توحید.»<ref name=":9">شریعتی، «[http://www.shariati.com/farsi/tohidsherk/tohidsherk1.html توحید و شرک]»، سایت دکتر علی شریعتی.</ref>
ارزش کعبه را به این دانسته‌اند که به نام توحید ساخته شده و یک «ارزش اعتقادی بزرگ مافوق بشری  دارد و آن اینکه به نام یک فکر ساخته شده: توحید، به دست یک انسان ساخته شده و او بنیانگذار توحید.»<ref name=":9">شریعتی، «[http://www.shariati.com/farsi/tohidsherk/tohidsherk1.html توحید و شرک]»، سایت دکتر علی شریعتی.</ref>


خط ۴۹: خط ۴۹:
{{شعر۲|ره مده در کعبه ای پیر حرم اقبال را|هر زمان در آستین دارد خداوندی دگر<ref>اقبال لاهوری، [https://ganjoor.net/iqbal/payam-mashregh/sh218 پیام مشرق، بخش ۲۱۸، می‌تراشد فکر ما هر دم خداوندی دگر]»، سایت گنجور.</ref>}}
{{شعر۲|ره مده در کعبه ای پیر حرم اقبال را|هر زمان در آستین دارد خداوندی دگر<ref>اقبال لاهوری، [https://ganjoor.net/iqbal/payam-mashregh/sh218 پیام مشرق، بخش ۲۱۸، می‌تراشد فکر ما هر دم خداوندی دگر]»، سایت گنجور.</ref>}}


[[محمدحسین غروی اصفهانی]] از [[مجتهد|فقیهان شیعه]] نیز چنین سروده: {{شعر۲|گهی به کعبه جانان سفر توانی کرد| که در منای وفا ترک سر توانی کرد<ref>به نقل از انصاریان، حج در آیینه عرفان، ۱۳۸۷ش، ص۲۱.</ref>}}
[[محمدحسین غروی اصفهانی]] از [[مجتهد|فقیهان شیعه]] نیز چنین سروده: {{شعر۲|گهی به کعبه جانان سفر توانی کرد| که در منای وفا ترک سر توانی کرد<ref>انصاریان، حج در آیینه عرفان، ۱۳۸۶ش، ص۲۱.</ref>}}


[[هانری کربن]] شرق‌شناس مشهور، در نوشته‌هایی به راز معنویت کعبه از نگاه [[اسلام|مسلمانان]] پرداخته و جسم‌های این جهان را نشان و نقش‌گرفته از صورت‌های عالی در جهان دیگر می‌داند.<ref> کربن، «راز معنوی خانه کعبه(۳)»، ص۲۹.</ref> او واقعیات این جهان را در حکم آینه‌ای دانسته که صورت‌هایی از نور را منعکس می‌کنند.<ref>کربن، «راز معنوی خانه کعبه(۳)»، ص۲۹.</ref> او حج و مناسکی که در معبد کعبه انجام می‌گیرد را صورت‌دهنده جسم نوری زائر می‌داند که در ملکوتِ جسم وی تأثیر می‌گذارد.<ref>کربن، «راز معنوی خانه کعبه(۲)»، ص۵۸.</ref>  
[[هانری کربن]] شرق‌شناس مشهور، در نوشته‌هایی به راز معنویت کعبه از نگاه [[اسلام|مسلمانان]] پرداخته و جسم‌های این جهان را نشان و نقش‌گرفته از صورت‌های عالی در جهان دیگر می‌داند.<ref> کربن، «راز معنوی خانه کعبه(۳)»، ص۲۹.</ref> او واقعیات این جهان را در حکم آینه‌ای دانسته که صورت‌هایی از نور را منعکس می‌کنند.<ref>کربن، «راز معنوی خانه کعبه(۳)»، ص۲۹.</ref> او حج و مناسکی که در معبد کعبه انجام می‌گیرد را صورت‌دهنده جسم نوری زائر می‌داند که در ملکوتِ جسم وی تأثیر می‌گذارد.<ref>کربن، «راز معنوی خانه کعبه(۲)»، ص۵۸.</ref>  
خط ۵۶: خط ۵۶:
[[سنایی]]، شاعر و عارف مسلمان [[قرن ششم هجری]]، انسان را به ترک تعلقات مادی دعوت می‌کند و معتقد است تا زمانی که انسان با خود بوده و خود را در نظر دارد، در کعبه نخواهد بود.<ref>یزدانی، «[http://ensani.ir/fa/article/85956 حج در آینه شعر فارسی]»، سایت پرتال جامع علوم انسانی.</ref>
[[سنایی]]، شاعر و عارف مسلمان [[قرن ششم هجری]]، انسان را به ترک تعلقات مادی دعوت می‌کند و معتقد است تا زمانی که انسان با خود بوده و خود را در نظر دارد، در کعبه نخواهد بود.<ref>یزدانی، «[http://ensani.ir/fa/article/85956 حج در آینه شعر فارسی]»، سایت پرتال جامع علوم انسانی.</ref>


{{گفتاورد تزیینی|حسن‌زاده آملی: «الهی! تن به سوی کعبه داشتن چه سودی دهد آن را که دل به سوی خداوند کعبه ندارد؟»<ref>«[https://www.khabaronline.ir/news/83711/الهی-خانه-کجا-و-صاحب-خانه-کجا الهی! خانه کجا و صاحب خانه کجا؟]»، سایت خبر آنلاین.</ref>}}
{{گفتاورد تزیینی|حسن‌زاده آملی: «الهی! تن به سوی کعبه داشتن چه سودی دهد آن را که دل به سوی خداوند کعبه ندارد؟»<ref>«[https://www.khabaronline.ir/news/83711 الهی! خانه کجا و صاحب خانه کجا؟]»، سایت خبر آنلاین.</ref>}}


==بنای کعبه==
==بنای کعبه==
روایات بسیاری، تاریخ بنای کعبه را پیش از [[ابراهیم(ع)]]، در دوره [[آدم(ع)]]<ref>«[http://ensani.ir/fa/article/69731 کعبه و بررسی تاریخ بنای آن در قرآن]، سایت پرتال جامع علوم انسانی.»</ref> و حتی قبل از خلقتِ [[حضرت آدم]] دانسته‌اند.<ref>شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۴۱.</ref> مشهور عالمان شیعه نیز بنای کعبه را پیش از حضرت ابراهیم دانسته‌اند.<ref>«[http://ensani.ir/fa/article/69731 کعبه و بررسی تاریخ بنای آن در قرآن]، سایت پرتال جامع علوم انسانی.»</ref> این بنا تا زمان [[طوفان حضرت نوح]] باقی بود و سپس در طوفان از بین رفت.<ref> مکارم شیرازی، تفسير نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱، ص۴۵۵.</ref> حضرت ابراهیم به همراه فرزندش [[حضرت اسماعیل|اسماعیل]]، کعبه را براساس همان پایه‌هایی که داشت، تجدید بنا کردند.<ref> مکارم شیرازی، تفسير نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱، ص۴۵۵.</ref>
روایات بسیاری، تاریخ بنای کعبه را پیش از [[ابراهیم(ع)]]، در دوره [[آدم(ع)]]<ref>«[http://ensani.ir/fa/article/69731 کعبه و بررسی تاریخ بنای آن در قرآن]، سایت پرتال جامع علوم انسانی.»</ref> و حتی قبل از خلقتِ [[حضرت آدم]] دانسته‌اند.<ref>شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۴۱.</ref> مشهور عالمان شیعه نیز بنای کعبه را پیش از حضرت ابراهیم دانسته‌اند.<ref>«[http://ensani.ir/fa/article/69731 کعبه و بررسی تاریخ بنای آن در قرآن]، ص۶۱.»</ref> این بنا تا زمان [[طوفان حضرت نوح]] باقی بود و سپس در طوفان از بین رفت.<ref> مکارم شیرازی، تفسير نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱، ص۴۵۵.</ref> حضرت ابراهیم به همراه فرزندش [[حضرت اسماعیل|اسماعیل]]، کعبه را براساس همان پایه‌هایی که داشت، تجدید بنا کردند.<ref> مکارم شیرازی، تفسير نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱، ص۴۵۵.</ref>


برخلاف این نظریه، [[علامه طباطبایی]]، بنای کعبه را توسط ابراهیم(ع) و نه پیش از آن، دانسته است.<ref> «[http://ensani.ir/fa/article/69731 کعبه و بررسی تاریخ بنای آن در قرآن]، سایت پرتال جامع علوم انسانی.»</ref> او معتقد بود، بدون شک، ابراهیم کعبه را بنا کرد.<ref>طباطبائی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۳۵۰.</ref>
برخلاف این نظریه، [[علامه طباطبایی]]، بنای کعبه را توسط ابراهیم(ع) و نه پیش از آن، دانسته است. او معتقد بود، بدون شک، ابراهیم کعبه را بنا کرد.<ref>طباطبائی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۳۵۰.</ref>
{{جعبه نقل قول|غزالی:{{سخ}}اما طواف و سعی بدان ماند که بیچارگان به درگاه ملوک شوند و گِرد کوشکِ ملکِ همی گردند تا فرصت یابند که حاجتِ خویش را عرضه کنند و در میانِ سرای، همی شوند و همی آیند و کسی را جویند که ایشان را شفاعت کند و امید می‌دارند که مگر ناگاه چشمِ مَلِک برایشان افتد و به ایشان نظری کند.<ref>غزالی، کیمیای سعادت، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص۲۴۰.</ref>}}
{{جعبه نقل قول|غزالی:{{سخ}}اما طواف و سعی بدان ماند که بیچارگان به درگاه ملوک شوند و گِرد کوشکِ ملکِ همی گردند تا فرصت یابند که حاجتِ خویش را عرضه کنند و در میانِ سرای، همی شوند و همی آیند و کسی را جویند که ایشان را شفاعت کند و امید می‌دارند که مگر ناگاه چشمِ مَلِک برایشان افتد و به ایشان نظری کند.<ref>غزالی، کیمیای سعادت، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص۲۴۰.</ref>}}


خط ۷۷: خط ۷۷:
'''بازسازی در دوره معاصر'''
'''بازسازی در دوره معاصر'''


پس از بنای مجدد کعبه در سال ۱۰۴۰ قمری، بر کلیت کعبه تنها تعمیر و ترمیم صورت گرفته است.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۷۰.</ref> مهم‌ترین این ترمیم‌ها، مرمتِ دیوارهای بیرونی کعبه بود که از [[سال ۱۴۱۴ هجری قمری|سال ۱۴۱۴ق]] آغاز و تا [[سال ۱۴۱۵ هجری قمری|سال ۱۴۱۵ق]] تمام گردید.<ref name=":7" /> این کار بدون نصب دیوارهای کارگاهیِ موقت و تنها با داربست‌های روباز صورت پذیرفت و مجموعه عملیاتی که انجام می‌شد، در دید زائران و حاجیان بود.<ref name=":7">امین کردی، «[http://ensani.ir/fa/article/86564 آخرین توسعه و مرمت کعبه]»، سایت پرتال جامع علوم انسانی</ref> طرح مرمت درون کعبه نیز در دهم محرم [[سال ۱۴۱۷ هجری قمری|سال ۱۴۱۷ق]] و پس از مطالعات و بررسی، به مرحله اجرا درآمد.<ref>امین کردی، «[http://ensani.ir/fa/article/86564 آخرین توسعه و مرمت کعبه]»، سایت پرتال جامع علوم انسانی</ref> در این طرح، علاوه بر ترمیمِ بخش‌های مختلف در درون کعبه، ستون‌ها و سقفِ کعبه به‌صورت کامل برداشته و از نو تجدید گردید.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۷۱.</ref>
پس از بنای مجدد کعبه در سال ۱۰۴۰ قمری، بر کلیت کعبه تنها تعمیر و ترمیم صورت گرفته است.<ref> جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۷۰.</ref> مهم‌ترین این ترمیم‌ها، مرمتِ دیوارهای بیرونی کعبه بود که از [[سال ۱۴۱۴ هجری قمری|سال ۱۴۱۴ق]] آغاز و تا [[سال ۱۴۱۵ هجری قمری|سال ۱۴۱۵ق]] تمام گردید.<ref>امین کردی، «آخرین توسعه و مرمت کعبه»، ص۱۲۸-۱۳۰.</ref> طرح مرمت درون کعبه نیز در دهم محرم [[سال ۱۴۱۷ هجری قمری|سال ۱۴۱۷ق]] و پس از مطالعات و بررسی، به مرحله اجرا درآمد.<ref>امین کردی، «آخرین توسعه و مرمت کعبه»، ص۱۳۲.</ref> در این طرح، علاوه بر ترمیمِ بخش‌های مختلف در درون کعبه، ستون‌ها و سقفِ کعبه به‌صورت کامل برداشته و از نو تجدید گردید.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۷۱.</ref>


{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
خط ۹۴: خط ۹۴:
| بازسازی در سال ۱۰۴۰ق ||-|| کامل بازسازی شد<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۶۷.</ref>|| - ||کامل بازسازی شد<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۶۷.</ref>|| - || -
| بازسازی در سال ۱۰۴۰ق ||-|| کامل بازسازی شد<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۶۷.</ref>|| - ||کامل بازسازی شد<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۶۷.</ref>|| - || -
|-
|-
| بازسازی دوران معاصر || کامل بازسازی شد<ref>امین کردی، «[http://ensani.ir/fa/article/86564 آخرین توسعه و مرمت کعبه]»، سایت پرتال جامع علوم انسانی.</ref>||کامل بازسازی شد<ref>امین کردی، «[http://ensani.ir/fa/article/86564 آخرین توسعه و مرمت کعبه]»، سایت پرتال جامع علوم انسانی.</ref>|| تعویض شد<ref>امین کردی، «[http://ensani.ir/fa/article/86564 آخرین توسعه و مرمت کعبه]»، سایت پرتال جامع علوم انسانی.</ref>||ترمیم<ref>امین کردی، «[http://ensani.ir/fa/article/86564 آخرین توسعه و مرمت کعبه]»، سایت پرتال جامع علوم انسانی.</ref>||. || -
| بازسازی دوران معاصر || کامل بازسازی شد<ref>امین کردی، «آخرین توسعه و مرمت کعبه»، ص۱۳۰-۱۳۳.</ref>||کامل بازسازی شد<ref>امین کردی، «آخرین توسعه و مرمت کعبه»، ص۱۴۰-۱۴۲.</ref>|| تعویض شد<ref>امین کردی، «[http://ensani.ir/fa/article/86564 آخرین توسعه و مرمت کعبه]»، سایت پرتال جامع علوم انسانی.</ref>||ترمیم<ref>امین کردی، «آخرین توسعه و مرمت کعبه»، ص۱۴۳.</ref>||. || -
|}
|}


خط ۱۰۲: خط ۱۰۲:
[[پرونده:Kaaba details map.jpg|بندانگشتی|اطلاعاتی دربارهٔ کعبه]]
[[پرونده:Kaaba details map.jpg|بندانگشتی|اطلاعاتی دربارهٔ کعبه]]


'''مستجار و ملتزم'''{{سخ}}[[مستجار]]، بخشی از دیوار غربی خانه خدا که در دیوار پشت کعبه قرار گرفته است.<ref>صفری فروشانی، مکه در بستر تاریخ، ۱۳۸۶ش، ص۱۰۱.</ref> مستجار در نزدیکی [[رکن یمانی]]<ref>طریحی، مجمع البحرین، ۱۳۷۵ش، ج۳، ص۲۵۲.</ref> و روبه‌روی [[در کعبه|در خانه خدا]] قرار گرفته است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، پاورقی ص۳۵۵.</ref> دیوار کعبه که برای [[فاطمه بنت اسد]]، مادر امام علی (ع) گشوده شد و او برای به دنیا آوردن علی(ع) وارد آن گشت، مستجار دانسته شده است.<ref>[http://www.imamalinet.net/fa/goharenab/View/43561/0/عنوان-ریشه راز ولادت علی علیه‌السلام در درون کعبه]»، پایگاه امام علی(ع).</ref>
'''مستجار و ملتزم'''{{سخ}}[[مستجار]]، بخشی از دیوار غربی خانه خدا که در دیوار پشت کعبه قرار گرفته است.<ref>صفری فروشانی، مکه در بستر تاریخ، ۱۳۸۶ش، ص۱۰۱.</ref> مستجار در نزدیکی [[رکن یمانی]]<ref>طریحی، مجمع البحرین، ۱۳۷۵ش، ج۳، ص۲۵۲.</ref> و روبه‌روی [[در کعبه|در خانه خدا]] قرار گرفته است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، پاورقی ص۳۵۵.</ref> دیوار کعبه که برای [[فاطمه بنت اسد]]، مادر امام علی(ع) گشوده شد و او برای به دنیا آوردن علی(ع) وارد آن گشت، مستجار دانسته شده است.<ref>[http://www.imamalinet.net/fa/goharenab/View/43561/0/عنوان-ریشه راز ولادت علی علیه‌السلام در درون کعبه]»، پایگاه امام علی(ع).</ref>


[[ملتزم]] را در یک معنا، بخشی از دیوار کعبه میان [[حجر الاسود]] و [[در کعبه]] دانسته‌اند<ref>مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ۱۳۶۰ش، ج۱۰، ص۱۸۸.</ref> و در معنای دیگر، هم‌معنای مستجار استفاده شده است.<ref>عاملی، الزبدة الفقهیة فی شرح الروضة البهیة، ۱۴۲۷ق، ج۳، ص ۴۰۶.</ref>
[[ملتزم]] را در یک معنا، بخشی از دیوار کعبه میان [[حجر الاسود]] و [[در کعبه]] دانسته‌اند<ref>مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ۱۳۶۰ش، ج۱۰، ص۱۸۸.</ref> و در معنای دیگر، هم‌معنای مستجار استفاده شده است.<ref>عاملی، الزبدة الفقهیة فی شرح الروضة البهیة، ۱۴۲۷ق، ج۳، ص ۴۰۶.</ref>
خط ۱۵۳: خط ۱۵۳:


==کعبه در ادبیات فارسی==
==کعبه در ادبیات فارسی==
{{جعبه نقل قول|عبید زاکانی:{{سخ}}کسی وصال تو ای کعبه مراد نیافت{{سخ}} که باطنش به خرابات و ظاهرش باتوست<ref>شجاعی، «[http://miqat.hajj.ir/article_37392.html کعبه در آیینه شعر]»، سایت میقات حج.</ref>}}
{{جعبه نقل قول|عبید زاکانی:{{سخ}}کسی وصال تو ای کعبه مراد نیافت{{سخ}} که باطنش به خرابات و ظاهرش باتوست<ref>شجاعی، «کعبه در آیینه شعر»، ص۱۱۸.</ref>}}


{{جعبه نقل قول|سعدی:{{سخ}}عبدالقادر گیلانی رحمة الله علیه را دیدند در حرم کعبه روی بر حصبا نهاده همی گفت: ای خداوند ببخشای! وگر هر آینه مستوجب عقوبتم در روز قیامتم نابینا برانگیز تا در روی نیکان شرمسار نشوم.<ref>سعدی، [https://ganjoor.net/saadi/golestan/gbab2/sh3 گلستان، باب دوم در اخلاق درویشان، حکایت شمارهٔ ۳]، سایت گنجور.</ref>}}
{{جعبه نقل قول|سعدی:{{سخ}}عبدالقادر گیلانی رحمة الله علیه را دیدند در حرم کعبه روی بر حصبا نهاده همی گفت: ای خداوند ببخشای! وگر هر آینه مستوجب عقوبتم در روز قیامتم نابینا برانگیز تا در روی نیکان شرمسار نشوم.<ref>سعدی، [https://ganjoor.net/saadi/golestan/gbab2/sh3 گلستان، باب دوم در اخلاق درویشان، حکایت شمارهٔ ۳]، سایت گنجور.</ref>}}
خط ۲۰۳: خط ۲۰۳:
*امام خمینی، مناسک حج، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۲ش.
*امام خمینی، مناسک حج، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۲ش.
*امام، سید جلال، «[http://ensani.ir/fa/article/69731 کعبه و بررسی تاریخ بنای آن در قرآن]»، سایت پرتال جامع علوم انسانی»، تاریخ بازدید: ۱۸تیر ۱۴۰۱ش.
*امام، سید جلال، «[http://ensani.ir/fa/article/69731 کعبه و بررسی تاریخ بنای آن در قرآن]»، سایت پرتال جامع علوم انسانی»، تاریخ بازدید: ۱۸تیر ۱۴۰۱ش.
*امین کردی، عبیدالله، «[http://ensani.ir/fa/article/86564  آخرین توسعه و مرمت کعبه]»، سایت پرتال جامع علوم انسانی، تاریخ بازدید: ۱۸تیر ۱۴۰۱ش.
*امین کردی، عبیدالله، «[http://ensani.ir/fa/article/86564  آخرین توسعه و مرمت کعبه]»، میقات حج، ش۳۶، ۱۳۸۰ش.
*«[https://makarem.ir/main.aspx?reader=1&lid=0&mid=29136&catid=6509&pid=61909 اهمیّت کعبه و مراسم حج در روایات]»، سایت آیت‌الله مکارم شیرازی،‌ تاریخ بازدید: ۱۸تیر ۱۴۰۱ش.
*«[https://makarem.ir/main.aspx?reader=1&lid=0&mid=29136&catid=6509&pid=61909 اهمیّت کعبه و مراسم حج در روایات]»، سایت آیت‌الله مکارم شیرازی،‌ تاریخ بازدید: ۱۸تیر ۱۴۰۱ش.
*انصاریان، حسین، «[https://lib.eshia.ir/10694/1/20 حج در آینه عرفان]»، سایت کتابخانه مرکز فقاهت،‌ تاریخ بازدید: ۱۸تیر ۱۴۰۱ش.
*انصاریان، حسین، «[https://lib.eshia.ir/10694/1/20 حج در آینه عرفان]»، نشر مشعر، ۱۳۸۶ش.
*«[https://gph.gov.sa/index.php/ar/about-the-two-holy-mosques-ar/grand-mosque-ar/2020-05-28-09-37-55/94-2020-05-28-09-32-7 باب الكعبة المشرفة]»، سایت الرئاسة العامة لشؤون المسجد الحرام و المسجد النبوی، تاریخ بازدید:۱۸تیر ۱۴۰۱ش.
*«[https://gph.gov.sa/index.php/ar/about-the-two-holy-mosques-ar/grand-mosque-ar/2020-05-28-09-37-55/94-2020-05-28-09-32-7 باب الكعبة المشرفة]»، سایت الرئاسة العامة لشؤون المسجد الحرام و المسجد النبوی، تاریخ بازدید:۱۸تیر ۱۴۰۱ش.
*بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، تحقیق: سهیل زکار، ریاض زرکلی، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۷ق.
*بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، تحقیق: سهیل زکار، ریاض زرکلی، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۷ق.
خط ۲۲۲: خط ۲۲۲:
*سید رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغة، محقق: صبحی صالح، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.
*سید رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغة، محقق: صبحی صالح، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.
*شاه نعمت‌الله ولی، «[https://ganjoor.net/shahnematollah/ghazalshv/sh448 غزلیات]»، سایت گنجور، تاریخ بازدید: ۱۸ تیر ۱۴۰۱ش.
*شاه نعمت‌الله ولی، «[https://ganjoor.net/shahnematollah/ghazalshv/sh448 غزلیات]»، سایت گنجور، تاریخ بازدید: ۱۸ تیر ۱۴۰۱ش.
*شجاعی، محمد، «[http://miqat.hajj.ir/article_37392.html کعبه در آیینه شعر]»، سایت میقات حج، تاریخ بازدید: ۱۸ تیر ۱۴۰۱ق.
*شجاعی، محمد، «[http://miqat.hajj.ir/article_37392.html کعبه در آیینه شعر]»، میقات حج، ش۱۵، فروردین ۱۳۷۵ش.
*شراب، محمد حسین، فرهنگ اعلام جغرافیایی - تاریخی در حدیث و سیره نبوی، مترجم: محمدرضا نعمتی، حمیدرضا شیخی، تهران، بی‌نا، ۱۳۸۳ش
*شراب، محمد حسین، فرهنگ اعلام جغرافیایی - تاریخی در حدیث و سیره نبوی، مترجم: محمدرضا نعمتی، حمیدرضا شیخی، تهران، بی‌نا، ۱۳۸۳ش
*شریعتی، علی «[http://www.shariati.com/farsi/tohidsherk/tohidsherk1.html توحید و شرک]»، سایت دکتر علی شریعتی، تاریخ بازدید: ۱۸ تیر ۱۴۰۱ش.
*شریعتی، علی «[http://www.shariati.com/farsi/tohidsherk/tohidsherk1.html توحید و شرک]»، سایت دکتر علی شریعتی، تاریخ بازدید: ۱۸ تیر ۱۴۰۱ش.
خط ۲۳۹: خط ۲۳۹:
*غزالی، ابوحامد محمد، کیمیای سعادت، تصحیح: حسین خدیوجم، تهران، کتیبه، ۱۳۸۰ش.
*غزالی، ابوحامد محمد، کیمیای سعادت، تصحیح: حسین خدیوجم، تهران، کتیبه، ۱۳۸۰ش.
*غفاری، ابراهیم، راهنمای حرمین شریفین، بی‌جا، اسوه، ۱۳۷۰ش.
*غفاری، ابراهیم، راهنمای حرمین شریفین، بی‌جا، اسوه، ۱۳۷۰ش.
*فعالی، محمدتقی، «[https://hawzah.net/fa/Article/View/99672  اسرار عرفانی کعبه]»، سایت حوزه، تاریخ درج مطلب:۱۵ تیر ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید: ۱۸تیر ۱۴۰۱ش.
*فعالی، محمدتقی، درسنامه اسرار حج، تهران، مشعر، ۱۳۹۰ش.
*قائدان، اصغر، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، قم، الهادی، ۱۳۸۱ش.
*قائدان، اصغر، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، قم، الهادی، ۱۳۸۱ش.
*کربن، هانری، «راز معنوی خانه کعبه۲»، مترجم: بزرگ نادرزاده، مجله معارف اسلامی، شماره ۷، آبان ۱۳۴۷ش.
*کربن، هانری، «راز معنوی خانه کعبه۲»، مترجم: بزرگ نادرزاده، مجله معارف اسلامی، شماره ۷، آبان ۱۳۴۷ش.
خط ۲۵۱: خط ۲۵۱:
*مغنیه، محمدجواد، تفسیر الکاشف، تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ اول، ۱۴۲۴ق.
*مغنیه، محمدجواد، تفسیر الکاشف، تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ اول، ۱۴۲۴ق.
*مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.
*مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.
*منتظری، حسینعلی، احکام و مناسک حج، قم، نشر سایه ۱۴۲۸ق.
*منتظری، حسینعلی، احکام و مناسک حج، قم، نشر سایه، ۱۴۲۸ق.
*موسوی شاهرودی، سیدمرتضی، تهران، جامع الفتاوی مناسک حج، نشر مشعر، چاپ سوم، ۱۴۲۸ق.
*موسوی شاهرودی، سیدمرتضی، تهران، جامع الفتاوی مناسک حج، نشر مشعر، چاپ سوم، ۱۴۲۸ق.
*یزدانی، خلیل الله، «[http://ensani.ir/fa/article/85956 حج در آینه شعر فارسی]»، سایت پرتال جامع علوم انسانی، تاریخ بازدید: ۱۸تیر ۱۴۰۱ش.
*یزدانی، خلیل‌الله، «[http://ensani.ir/fa/article/85956 حج در آینه شعر فارسی]»، میقات حج، ش۱۶، ۱۳۷۵ش.
{{پایان}}
{{پایان}}
{{زیارتگاه‌های شیعیان}} {{کعبه}} {{حج و عمره}} {{حضرت ابراهیم}}
{{زیارتگاه‌های شیعیان}} {{کعبه}} {{حج و عمره}} {{حضرت ابراهیم}}
برگرفته از «https://fa.wikishia.net/view/ویژه:تفاوت_گوشی_همراه/9752»