confirmed، templateeditor
۱۰٬۷۷۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (ویکی سازی) |
||
خط ۲: | خط ۲: | ||
==پیشینه و زمینههای واقعه== | ==پیشینه و زمینههای واقعه== | ||
پس از درگذشت [[آیتالله بروجردی]] زعیم [[حوزه علمیه]] و [[مرجع تقلید]] [[شیعیان]]، در سال | پس از درگذشت [[آیتالله بروجردی]] زعیم [[حوزه علمیه]] و [[مرجع تقلید]] [[شیعیان]]، در [[سال ۱۳۴۰ش]]، روند مبارزات حوزویان و مردم با طاغوت و [[حکومت پهلوی]]، وارد دوره جدیدی شد و شکل علنی یافت. | ||
«[[لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی]]»، «حق رأی زنان»، «قسم به کتاب آسمانی به جای قرآن» و «رفراندم انقلاب سفید شاه» از مواردی بود که هر کدام به دلایل و انگیزههایی اعتراض [[روحانیت]] و در رأس ایشان، [[امام خمینی|آیت الله سید روح الله خمینی]] را که اکنون شخصیت طراز اول حوزه به شمار میرفت فراهم آورد. | «[[لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی]]»، «حق رأی زنان»، «قسم به کتاب آسمانی به جای قرآن» و «رفراندم انقلاب سفید شاه» از مواردی بود که هر کدام به دلایل و انگیزههایی اعتراض [[روحانیت]] و در رأس ایشان، [[امام خمینی|آیت الله سید روح الله خمینی]] را که اکنون شخصیت طراز اول حوزه به شمار میرفت فراهم آورد. | ||
این اعتراضات و زد و خوردها به جایی رسید که آیت الله خمینی طی پیامی در [[چهارشنبه]] [[۳ بهمن]] سال [[۱۳۴۱ش]] ( | این اعتراضات و زد و خوردها به جایی رسید که آیت الله خمینی طی پیامی در [[چهارشنبه]] [[۳ بهمن]] سال [[۱۳۴۱ش]] ( [[۲۶ شعبان]] ۱۳۸۲ق) به رفتار سرکوبگرانه [[پهلوی دوم]] و حمله ساواک و نیروهای شهربانی و ژاندارمری به فیضیه اعتراض کرد. <ref group="یادداشت">در این پیام آمده است: إِنَّا للَّهِ وَ إِنَّا إِلَیه رَاجِعُونَ. بعد از نصایح بسیار و ادای وظیفه روحانیت، نتیجه این شد که... از اوایل روز عدهای رجّاله با مأمورین دولت در شهر مقدس قم به راه افتادند و به مردم بیپناه قم و طلاب و روحانیون حمله کرده و اهانت نمودند و بسیاری را کتک زدند و به زندان بردند. جمعی از مأمورین و رجاله به [[مدرسه فیضیه]]، مجاور [[آستانه حضرت معصومه|حرم مطهر]]، ریخته و تیراندازی کردند و با چوب و چماق، طلاب مظلوم را کتک زدند؛ و به بازار و خیابان قم ریخته و بعضی دکانها را غارت کردند و درب و پنجره و شیشه مغازهها را شکستند؛ هیچ کس پیدا نشد که به داد مردم متدین و روحانیت برسد. صحیفه امام خمینی (ره)،ج۱، ص۱۴۲ </ref> | ||
مهمترین خواسته انقلابیان و روحانیت در این مقطع، عزل اسدالله عَلم از مقام نخستوزیری به عنوان مجرم اصلی بود.<ref>صحیفه امام خمینی (ره)، ج۱، ص۱۴۳</ref> | مهمترین خواسته انقلابیان و روحانیت در این مقطع، عزل اسدالله عَلم از مقام نخستوزیری به عنوان مجرم اصلی بود.<ref>صحیفه امام خمینی (ره)، ج۱، ص۱۴۳</ref> | ||
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
دو روز بعد در [[۶ بهمن]] سال [[۱۳۴۱ش]] «لوایح ششگانه» شاه با حمایت «کندی»، رئیس جمهور اسبق آمریکا به «تصویب ملّی» گذاشته شد که به آتش اعتراضها و انتقادات، دامن زد. | دو روز بعد در [[۶ بهمن]] سال [[۱۳۴۱ش]] «لوایح ششگانه» شاه با حمایت «کندی»، رئیس جمهور اسبق آمریکا به «تصویب ملّی» گذاشته شد که به آتش اعتراضها و انتقادات، دامن زد. | ||
شاه در اقدام بعدی [[پنجشنبه]] [[۲۳ اسفند]] ۱۳۴۱ش طی سخنانی در «پایگاه وحدتی» [[دزفول]]، از مراجع و روحانیون به زشتی یاد کرد و وعده داد اعتراضات را سرکوب خواهد کرد. آیت الله خمینی نیز متقابلاً با ارسال نامهها و پیامهایی به مراجع، علما و متدینین، [[جشن عید نوروز]] | شاه در اقدام بعدی [[پنجشنبه]] [[۲۳ اسفند]] [[۱۳۴۱ش]] طی سخنانی در «پایگاه وحدتی» [[دزفول]]، از مراجع و روحانیون به زشتی یاد کرد و وعده داد اعتراضات را سرکوب خواهد کرد. آیت الله خمینی نیز متقابلاً با ارسال نامهها و پیامهایی به مراجع، علما و متدینین، [[جشن عید نوروز]] ۱۳۴۲ را تحریم کرده و نوشت:«هدف اجانب، قرآن و روحانیت است. دستهای ناپاک اجانب با دست این قبیل دولتها قصد دارد قرآن را از میان بردارد، روحانیت را پایمال کند.... من این عید را برای جامعه مسلمین، عزا اعلام میکنم تا مسلمین را از خطرهایی که برای [[قرآن]] و مملکت قرآن در پیش است آگاه کنم.»<ref>صحیفه امام خمینی، ج۱، ص۱۵۳ و ۱۵۴.</ref> | ||
شاه برای سرکوب اعتراضات و مخالفت با عزا شدن [[نوروز]]، سرهنگ مولوی رئیس ساواک تهران و نجم الدین بدرهای را مأمور کرد با نیروهای خود روانه قم شوند. | شاه برای سرکوب اعتراضات و مخالفت با عزا شدن [[نوروز]]، سرهنگ مولوی رئیس ساواک تهران و نجم الدین بدرهای را مأمور کرد با نیروهای خود روانه قم شوند. |