آیه ۴۲ سوره ابراهیم
 | |
| مشخصات آیه | |
|---|---|
| واقع در سوره | ابراهیم |
| شماره آیه | ۴۲ |
| جزء | ۱۳ |
| اطلاعات محتوایی | |
| درباره | آگاه بودن از ظلم ظالمان و به تأخیر انداختن سزای آنها |
آیه ۴۲ سوره ابراهیم خبر می‌دهد که خداوند از اعمال ظالمان غافل نیست، بلکه فقط سزای آنها را تا قیامت به تأخیر انداخته است.[۱] در انتهای آیه از عبارت «تَشْخَصُ فِیهِ الْأَبْصارُ» استفاده شده است؛ یعنی روزی که چشم‌ها در آن‌روز خیره می‌شود» خواهد بود و منظور از این عبارت را چنین توضیح داده‌اند که آنها از ترس جهنم چشمشان خیره و باز می‌ماند و نمی‌توانند چشمان خود را ببندند.[۲]
﴿وَلَا تَحْسَبَنَّ اللَّهَ غَافِلًا عَمَّا يَعْمَلُ الظَّالِمُونَ إِنَّمَا يُؤَخِّرُهُمْ لِيَوْمٍ تَشْخَصُ فِيهِ الْأَبْصَارُ ٤٢﴾ [ابراهیم:42]|﴿و خدا را از آنچه ستمکاران می‌کنند غافل مپندار جز این نیست که [کیفر] آنان را برای روزی به تأخیر می‌اندازد که چشم‌ها در آن خیره می‌شود ٤٢﴾
این آیه را در پاسخ به این سوال دانسته‌اند که چرا ظالمان و ستمگران به سبب ظلم‌شان از سوی خداوند مجازات نمی‌شوند؟[۳] قرآن در برابر این سؤال می‌گوید که صبر کردن در مقابل اعمال آنها به این معنا نیست که خداوند اطلاعی از آنها ندارد یا اینکه راضی به اعمال آنها است. در تفسیر من هدی القرآن به این نکته توجه داده شده که گاهی پس از زیادشدن ظلم ظالمان، در قلب انسان‌ها شک به‌وجود می‌آید که خداوند از حال آنها غافل است. آیه به این مطلب اشاره می‌کند که تأخیر در حساب‌رسی ظالمان نشانگر غفلت از طرف خداوند نیست.[۴] براساس تفسیر مجمع البیان این آیه وعید برای ظالم و تسکین برای مظلوم است.[۵]
به اعتقاد مفسران حکمت خداوند اقتضا دارد که زندگی براساس اراده و اختیار انسان‌ها پیش رود تا در قیامت نتیجه اعمال دیده شود. زندگی دنیا دوره عمل است و دوره حساب در آخرت خواهد بود.[۶] این جهان را محل آزمایش انسان‌ها دانسته‌اند. این هدف بدون آزادی ممکن نیست و حساب و سزای افراد ظالم در آخرت انجام خواهد شد.[۷]
علامه طباطبایی عالم و مفسر شیعه معتقد است گاهی نیز خداوند در همین دنیا ظالمان را مجازات می‌کند، همان‌گونه که در مورد برخی اقوام گذشته چنین کرده است.[۸] خداوند در سوره نازعات آورده که فرعون را به عذاب آخرت و دنیا گرفتار کرد.[۹]
پانویس
- ↑ خسروانی، تفسیر خسروی، ۱۳۹۰ق، ج۵، ص۱۰۲.
- ↑ قرشی، تفسیر أحسن الحدیث، ۱۳۷۷ش، ج۵، ص۳۱۷.
- ↑ جعفری، تفسیر کوثر، ۱۳۷۶ش، ج۵، ص۶۲۶.
- ↑ مدرسی، من هدی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۵، ص۴۲۴.
- ↑ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۶، ص۴۹۳.
- ↑ فضل‌الله، تفسیر من وحی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۱۳، ص۱۲۳.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۰، ص۳۷۵.
- ↑ طباطبائی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۲، ص۸۱.
- ↑ سوره نازعات، آیه ۲۵.
منابع
- جعفری، یعقوب، تفسیر کوثر، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۳۷۶ش.
- خسروانی، علی‌رضا، تفسیر خسروی، تحقیق: محمدباقر بهبودی، تهران، انتشارات اسلامیة، چاپ اول، ۱۳۹۰ق.
- طباطبائی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۴۱۷ق.
- طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه: محمدجواد بلاغی، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.
- فضل‌الله، سید محمدحسین، تفسیر من وحی القرآن، بیروت، دار الملاک للطباعة و النشر، چاپ دوم، ۱۴۱۹ق.
- قرشی، سید علی‌اکبر، تفسیر احسن الحدیث، تهران، بنیاد بعثت، چاپ سوم، ۱۳۷۷ش.
- مدرسی، سید محمدتقی، من هدی القرآن، تهران، دار محبی الحسین، چاپ اول، ۱۴۱۹ق.
- مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.