زهاد ثمانیه
زُهّاد ثَمانیه، هشت زاهد مشهور در صدر اسلام که عبارتند از عامر بن عبد قیس، هرم بن حیان، ربیع بن خثیم، اویس قرنی، ابومسلم خولانی، مسروق بن اجدع، حسن بصری و اسود بن یزید.[۱]
فضل بن شاذان، در روایتی که در رجال کشی ذکر شده، تنها ربیع بن خثیم، هرم بن حیان، اویس قرنی و عامر بن عبد قیس را زاهد حقیقی خوانده و درباره ابومسلم خولانی، مسروق بن اجدع و حسن بصری، توصیفاتی از قبیل ریاکار، مالیات‌چی معاویه و فرصت‌طلب به کار برده است.[۲] اویس قرنی، برترین زاهد از زهاد ثمانیه دانسته شده است.[۳]
برخی از زهاد از اصحاب امام علی(ع) بوده‌اند. وحتی اویس قرنی را در روایتی امام کاظم(َع) در کنار افرادی چون عمرو بن حمق خزاعی ، محمد بن ابی‌بکر و میثم تمار به عنوان یکی از حواریین (اصحاب خاص) امام علی (ع) معرفی کرده است. [۴] برخی منابع، به‌جای اسود بن یزید، نام جریر بن عبدالله بجلی را از زهاد ثمانیه ذکر کرده‌اند.[۵]
در منابع مختلف، اسامی زهاد ثمانیه به‌گونه‌های مختلفی آمده است؛ از جمله هرم بن حیان که هرم بن جبان خوانده شده،[۶] ربیع بن حثیم که ربیع بن خثیم ذکر شده[۷] مطهری نیز ربیع بن خیثم را از زهاد ثمانیه برشمرده است.[۸] و مسروق بن اجدع که اجذع نقل شده است[۹]. همچنین اسود بن یزید، در برخی نسخه‌ها با نام برید یا بریر آمده است.[۱۰]
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ جعفریان، میراث اسلامی ایران، ۱۳۷۷ش، ج۹، ص۳۱۰.
- ↑ افندی، ریاض العلماء، ۱۳۹۰ش، ج۲، ص۴۱۴.
- ↑ افندی، ریاض العلماء، ۱۳۹۰ش، ج۲، ص۴۱۴.
- ↑ الشيخ المفيد، الإختصاص، ج۱، ص۶۱.
- ↑ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ۱۳۶۹ش، ج۲، ص۳۹۵؛ افندی، ریاض العلماء، ۱۳۹۰ش، ج۲، ص۴۱۴.
- ↑ جعفریان، میراث اسلامی ایران، ۱۳۷۷ش، ج۹، ص۳۱۰.
- ↑ افندی، ریاض العلماء، ۱۳۹۰ش، ج۲، ص۴۱۴.
- ↑ مطهری، یادداشتها، ج۶، ص۴۱۳، مجموعه آثار، ۱۳۸۹ش، ج۲۵، ص۱۹۶.
- ↑ جعفریان، میراث اسلامی ایران، ۱۳۷۷ش، ج۹، ص۳۱۰.
- ↑ مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، ۱۳۷۵ش، ص۲۱۳.
منابع
- افندی، عبدالله بن عیسی‌بیگ، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ترجمه ساعدی خراسانی، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۹۰ش.
- جعفریان، رسول، میراث اسلامی ایران، قم، کتابخانه عمومی حضرت آیت الله العظمی مرعشی نجفی (ره)، ۱۳۷۷ش.
- مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیة او اللقب، تهران، خیام، ۱۳۶۹ش.
- مشکور، محمدجواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۷۵ش.