بحث:نماز خوف

بخش پیشینه دچار زیاده‌نویسی است در این بخش فقط به خواندن نماز خوف توسط پیامبر و امام علی(ع) در مکان‌های مختلف با ذکر نام آنها اشاره شود و اشاره خیلی کوتاه به دو نوع آن. توضیحاتی که درباره اقسام و اسامی نمازها آمده زیاده است.
آنچه در بخش جایگاه آمده است در واقع جایگاه نیست بلکه مستند حکم فقهی است در بحث جایگاه به صورت کلی ذکر می‌کنیم که از نماز خوف در قرآن و روایات یاد شده است و اینکه چند آیه از قرآن و چند روایت در این باره داریم و در چه باب‌هایی از کتاب‌های فقهی از آن بحث می‌شود. اما درباره محتوای آیات و روایات کمتر بحث می‌کنیم.
بخش چگونگی نیاز به خلاصه‌سازی دارد.
در مواردی وارد جزئیات شده‌اید. قرار نیست اینجا رساله توضیح المسائل باشد به عنوان نمونه در بخش احکام مطلب شماره ۲ زیاده است:

در نماز ذات الرقاع اگر امام جماعت در رکعت اول مرتکب سهو شود و در آخر نماز دو سجده سهو بجا آورد در این صورت بر دسته دوم که به امام جماعت اقتدا می‌کنند لازم نیست که در سجده سهو بعد از نماز از امام متابعت کنند[۲۶] البته این حکم بنابر نظر کسانی است که در نماز‌های جماعتی که در حالت غیر خوف خوانده می‌شود مأموم را در سهو امام شریک دانسته و بر او نیز سجده سهو را لازم می‌دانند.[۲۷]

در ذکر مطالب اهم و مهم رعایت شود مثلا در بخش احکام، مطلب سوم که درباره همراه داشتن سلاح است بر دو مطلب دیگر مقدم می‌شود.--کمیل شمس‌الدینی مطلق (بحث) ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۲۱

@Shamsoddin: نکاتی که فرموده بودید تا حد امکان اصلاح شد.

@Smhsalehi:

شروع مقاله و سرشناسی اشکال دارد.
اشکالات نوشتاری و ویرایشی اعم از غلط املایی، زیاده‌نویسی، به‌کار نگرفتن علائم ویرایشی و ... وجود دارد.--Roohish (بحث) ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۲۱:۵۴ (UTC)

@Roohish:

لطفا اشکالات سرشناسه را اشاره کنید.
غلط املایی وجود ندارد ضمنا نکات ویرایشی هم تا حد زیادی رعایت شده و زیاده نویسی‌ها حذف شد.--Smhsalehi (بحث) ‏۲ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۲۰:۴۸ (UTC)

توضیحات بیشتر برای رفع ابهام

@Smhsalehi: هر چند این گونه مداخل فقهی نباید مانند رساله عملیه اموزشی باشدولی در همان حدی که مطالبی ارا یه می شود باید شفاف و گویا وخالی ازابهام باشد...به عنوان مثال:ایا نماز خوف دورکعت است و اگرشب بود کلا سه رکعت ا ست؟این که نماز های چهار رکعتی شکسته می شود مبهم است که شاید دوتا دور کعتی باشد.ایا در بلایای طبیعی نمازگزار باید سلاح همراهش باشد؟ومنظور ازبلایای طبیعی چیست؟--Mahdi1382 (بحث) ‏۳۰ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۴:۵۸ (UTC)اخرین جمله مدخل نیز مبهم است روشن که افرادی که در حال حراست ودفاع از نمازگزاران هستند باید سلاح همراهشان داشته باشند وانتساب این قول به مشهور فقها گویا نیست یعنی نظر غیر مشهور این است که محافظان ومدافعان بدون همراه داشتن سلاح حراست بکنند؟؟!!!--Mahdi1382 (بحث) ‏۳۰ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۵:۰۳ (UTC)

@Mahdi1382: مطالبی که در این مدخل آمده ابهامی ندارد زیرا روشن است که نماز چهار رکعتی فقط به‌صورت شکسته خوانده می‌شود و در نماز‌های سه رکعتی شکسته خواندن معنا ندارد به همین جهت درباره نماز مغرب که سه رکعتی است به‌صورت جداگانه توضیح داده شده است اما اینکه فرموده‌اید در بلایای طبیعی باید سلاح همراه داشته باشد هم روشن است که کسی در زمان بلایای طبیعی سلاح به همراه ندارد و فقط در زمان جنگ سلاح به همراه دارند زیرا شنونده فردی عاقل است جدای از اینکه معنای بلایای طبیعی برای همه افراد روشن است که به زلزله، سیل، طوفان و امثال این‌ها بلایای طبیعی گفته می‌شود. جمله‌ای در آخر مدخل گفته شده است که افراد در حال حراست هم به نظر بعضی از فقها واجب است سلاح به همراه داشته باشند زیرا همیشه برای حراست نیاز به سلاح نیست بلکه با سپر و امثال آن که برای دفاع استفاده می‌شود نیز حراست ممکن است علاوه بر اینکه وجوب عقلی امری غیر از وجوب شرعی آن می‌باشد به همین جهت به آن مطلب اشاره شده است.--Smhsalehi (بحث) ‏۲ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۹:۵۱ (UTC)

انواع...توضیح

@Smhsalehi: دواصطلاح نماز مطارده ومسایفه ظاهرا در حد ضروت توضیحی نیاز دارد .--Mahdi1382 (بحث) ‏۳۰ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۵:۰۹ (UTC)وان چه دربخش مفهوم شناسی امده ایا اسامی واقسام نماز خوف است ویا نام محل ومکان هایی است که نماز خوف در ان مکان ها خوانده شده است؟--Mahdi1382 (بحث) ‏۳۰ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۵:۱۲ (UTC)

@Mahdi1382: دو اصطلاح نماز مطارده و مسایفه فقط اسمی دیگر برای نماز شدت خوف بوده و به معنای درگیری در حال شمشیر زدن و شبیه به آن می‌باشد و در کتب فقهی هم توضیحی برای آن ذکر نشده است. مطالبی که در بخش مفهوم شناسی آمده است تنها مفهوم شناسی نیست بلکه به همراه نکات تاریخی است به همین جهت در آن بخش هم اسامی مختلف بیان شده و هم مکان‌ و زمان‌هایی که در آن نماز خوف خوانده شده است اشاره شده.--Smhsalehi (بحث) ‏۲ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۹:۰۱ (UTC)

نماز خوف روز عاشورا

@Smhsalehi: برخی از گزارش های نیز حاکی از ان است که امام واصحابش روز عاشورا نمازشان را با اشاره وایما خواندند ونماز خوفی اقامه نشده است پس شاید در مدخل بتوان تصریح کرد که برپایه برخی گزارش ها ...--Mahdi1382 (بحث) ‏۳۰ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۵:۴۶ (UTC)

@Mahdi1382: همانطور که بیان شده نماز با ایماء و اشاره هم نوعی از نماز خوف محسوب می‌شود بنابراین حتی اگر چنین گزارشی باشد با مطلبی که در مدخل گفته شده است منافاتی ندارد.--Smhsalehi (بحث) ‏۲ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۹:۴۲ (UTC)

نقد

@Smhsalehi: با سلام و ادب

برای تعریف این نماز آورده‌اید: «نماز خوف به چگونگی خواندن نمازهای واجب یومیه در حال جنگ و ...» جدای اشکال داشتن این تعریف اما آدرس این تعریف جالب است: (شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ص۱۶۹-۱۶۴؛ طوسی، الوسیلة إلی نیل الفضیلة، ۱۴۰۸ق، ص۱۱۱،۱۱۲؛ حائری طباطبایی، ریاض المسائل، ۱۴۱۸ق، ج۴، ص۳۳۱-۳۲۰.) شما متاسفانه به تمام بخش نماز خوف در این کتاب‌ها آدرس داده‌اید. مثل اینکه من در تعریف روزه بنویسم المبسوط ج۲ ص۱ تا ۵۰۰. ضمنا در برخی از این آدرس‌ها، که مراجعه کردم مطلب وجود نداشت.
عنوان جایگاه هیچ ارتباطی با محتوا ندارد و بیشتر به ادله پرداخته شده است.
پنج پانویس دادن برای این مطلب «بعضی از فقهاء گفته‌اند که امام جماعت مخیر است در اینکه نماز مغرب را به صورت قبل بخواند ...»؟؟؟؟؟. ضمنا باید در این منابع آمده باشد که برخی فقها چنین گفته‌اند نه اینکه شما از طرف خودتان بنویسید و به این آدرس‌ها استناد دهید.
مدخل در جزئیات نیز اشتباهات مختلفی دارد.
به نظر می‌رسد که نویسنده در نوشتن مدخل فقهی، تجربه و مطالعه کافی گزارشی نوشتن نداشته است.--Rezapour (بحث) ‏۲ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۵:۳۵ (UTC)

@Smhsalehi: با عرض سلام و احترام

بنده اشکالی در تعریف نمی‌بینیم اگر هست بفرمایید علاوه بر این‌ که علت آدرس دادن این‌گونه به این جهت است که متاسفانه در کتب فقهی همانند دانشنامه یا کتب آموزشی تعریف جامعی بیان نشده است بنابراین باید به کل بحث در کتاب آدرس داده شود. ضمنا مطالب در آدرس‌ها وجود دارد زیرا از آنها استفاده شده نه اینکه از جای دیگر کپی شده باشد و صرفا منبعی ذکر شده باشد، شاید نسخه مورد رجوع شما متفاوت بوده است.
نکته‌ای که در مورد جایگاه فرمودید در حد امکان اصلاح شد.
در مورد اینکه «بعضی از فقهاء گفته‌اند امام جماعت مخیر است در اینکه نماز مغرب را به صورت قبل بخواند ...»»» پانویس داده شده است و حتی در بعضی از آن پانویس‌ها تصریح شده به اینکه بعضی از فقهاء فرموده و بعضی دیگر نفرموده‌اند همانند کتاب جواهر ص۱۷۳ یا ذکری ص۳۴۸ البته به نظر بنده لازم نیست در متن منبع لفظ برخی یا بعضی ذکر شده باشد بنابراین اگر بطور صحیح رجوع بفرمایید متوجه می‌شوید که بنده از جانب خودم چنین نسبتی نداده‌ام.
لطفا اشتباهات مختلف در جزئیات مدخل را اشاره کنید.

.--Smhsalehi (بحث) ‏۲ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۲۱:۰۱ (UTC)

سلام و ادب بر عزیز دل.

شما را با کاربر دیگر (که قدیمی است) اشتباه گرفتم. اگر می دانستم تازه وارد ویکی شده‌اید، چنین نمی‌نوشتم. اگر خواستید وقتی حضوری برای بهتر شدن مدخل صحبت کنیم.Rezapour (بحث) ‏۴ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۶:۰۲ (UTC)

@Smhsalehi: سلام علیکم از نقد شما بسیار ممنونم انشاءالله برای بهتر شدن مدخل از تجربیات شما بهره‌مند می‌شوم.--Smhsalehi (بحث) ‏۲۲ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۲۱:۲۱ (UTC) ا

پیشنهاد

@Smhsalehi: با سلام و تشکر از زحمات.

از تتبع و دیدن منابع مختلف در این مقاله لذت بردم.
مشخص نیست نمازهای «بطن‌النخل»، «ذات‌الرقاع» و دیگر نمازها که در بخش پیشینه آمده مصادیق تاریخی نماز خوف است یا اقسام نماز خوف. در بخش پیشینه به عنوان مصداق تاریخی و در بخش‌های دیگر به عنوان قسم آمده و مخاطب را گیج می‌کند.
«در بعضی کتب روایی» از واژگان بعضی و برخی در جایی استفاده می‌شود که کتاب یا عالم مورد نظر جایگاه مهمی نداشته باشد. اگر جایگاه مهمی دارد باید از آن کتاب یا عالم نام برد.
«نماز خوف در حال جماعت بنابر نظر همه فقها در نمازهای چهار رکعتی به‌صورت شکسته خوانده می‌شود» این مطلب آدرس داده شده به جواهر الکلام. اگر در جواهر ادعای اجماع شده همین ادعا را باید نقل کرد. مثلا: به گفته صاحب جواهر همه فقیهان شیعه معتقدند...
بخش «جماعت» را از «نماز مغرب» به بعد نتوانستم بخوانم. سخت‌خوان و خسته‌کننده بود.
به جای «مشهور فقها» از تعبیر «بیشتر فقها»‌ استفاده کنیم. مخاطب عام معنای مشهور در این اصطلاح را نمی‌داند.
بخش نماز شدت خوف، یک پاراگراف است با یک نقطه. یعنی تمام این پاراگراف سلسه‌وار به هم مرتبطند و خواندن و فهم آن را سخت کرده‌اند.
برادرانه پیشنهاد می‌کنم از نوشتن مقالات بدون اولویت شروع کنید؛ چنانکه همه کاربران ویکی شیعه از جمله خود حقیر همینگونه شروع کردیم. حقیر پس از یک سال کار در ویکی‌شیعه، تازه جرأت کردم و یک مقاله با اولویت ب برداشتم.
ویکی‌نویسی با هرگونه نویسندگی دیگر متفاوت است و با وجود ظاهری ساده، قواعد پیچیده و دشواری دارد.
پیشنهاد میکنم حتی اگر نقدی وارد نیست از فردی که نقد کرده تشکر کنید؛ چون او به نیت خیر نقد کرده است. با تشکر.--عباس احمدی (بحث) ‏۵ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۲۱:۲۱ (UTC)

@Smhsalehi: سلام و عرض احترام، نکته و سؤالی داشتم.
به لحاظ منطقی اقسام باید قسیم هم بوده و به نوعی از هم تمایز داشته باشند. در قسمت مفهوم شناسی، اقسامی برای نماز خوف شمردید، آیا حکم یا شکل هر کدام از این اقسام با هم متفاوت است؟ مثلا آیا کیفیت نماز بطن‌النخل با نماز ذات‌الرقاع فرق دارد؟ متشکرم.رضائی موسوی (بحث) ‏۱۴ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۰۰ (UTC)

@Smhsalehi: سلام علیکم بله اقسامی که در ابتدا نام برده شده است قسیم هم بوده و از نظر شکل با هم متفاوت است که تفاوت آن‌ها در قسمت چگونگی خواندن بیان شده است. باتشکر --Smhsalehi (بحث) ‏۲۲ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۲۱:۱۵ (UTC)

پیشینه

@Smhsalehi: با سلام و تشکر از زحمات نویسنده محترم:

بخش پیشینه به نظر می‌رسد حاوی اطلاعاتی درباره پیشنه این مسئله نیست. در بخش پیشینه به نظرم لازم است اشاره شود به این که این موضوع در چه دوره‌ای در ادبیات فقها پدیدار شده است و گزارشی از روند و تحول حکم داده شود (اگر چنین چیزی درباره این موضوع وجود داشته باشد). شاید اگر بخشی با عنوان «ادله» یا «مستندات» اضافه شود و این موارد ذکر شده به عنوان پیشینه، در آنجا گردآوری شود بهتر به نظر می‌رسد.

Hamzeh-Ahmadi (بحث) ‏۱۸ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۴۶ (UTC)