بحث:قم

قم، در میان مردم، اولین شهر مذهبی ایران و پایگاه تشیع است.--جلال یقموری (بحث) ‏۹ آوریل ۲۰۱۵، ساعت ۱۲:۱۱ (IRDT)

مباحث قابل طرح

• مهاجرپذیریاز اشعریهاتاحوزویها
• توجه ویزه فتحعلی شاه به قم
• مساجد
• مدارس علمیه
• دانشگاه ها
• مراکز علمی پزوهشی
• امامزاده ها
• کتابخانه ها
• حسینیه ها
• علما
• مدفونان

--Sarsm (بحث) ‏۲۹ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۲:۱۴ (UTC)

نقدها

• شناسه کامل نیست.
• ساختار مقاله باید عوض شود. تیترهایی مثل «ورود تشیع» خوب است اما نیازی به تیتر «پس از اسلام» نیست.
• آنچه ذیل اسامی آمده، صفاتی است که برای شهر قم بیان شده است نه اسم. پس باید با بخش وجه نامگذاری یکی شود. بخش نامگذاری نیز قابلیت کوتاه شدن دارد.
• آوردن نام افراد بدون دادن اطلاعاتی درباره آنها، نه تنها فایده‌ای ندارد، بلکه متن را سخت‌فهم می‌کند. مثلا گفته‌ایم «رومن گیر و لویی واندنبرگ بر این باورند...» بدون اینکه بگوییم دو ایران‌شناس مشهور مثلا، ضمن اینکه به نظر می‌رسد «رومن گیر» اشتباه تایپ شده است (در گوگل جستجو کنید). یا گفته‌ایم «بلاذری، یعقوبی، ثعالبی، ابن اعثم کوفی، ...» بدون اینکه بگوییم تاریخ‌نویسان صدر اسلام یا قدیمی‌ترین تاریخ‌نویسانی که از قم نام برده‌اند یا هر اطلاعات دیگری.
• این جمله مفهوم نیست: «به هر حال قم که زمانی از توابع اصفهان بود، به دست حمزه بن الیسع بن سعد اشعری به کوره (مستقل) تبدیل شد».
• شیوه ارجاع در بخش پانویس و منابع رعایت نشده است. برای دیدن شیوه‌نامه ر.ک: ویکی‌شیعه:شیوه ارجاع به منابع.
• بخش ورود تشیع نیاز به تاریخ دارد.
• درباره اوضاع امروزی قم و تاریخ معاصر این شهر مطلبی نیامده است.
• مسجاجد مهم را می‌توان ذیل بخشی با عنوان مکان‌های مقدس یا مذهبی آورد که درباره حرم حضرت معصومه هم صحبت شود.
• تکرار برخی مطالب مثل ورود اشعریان به قم.
• درباره حوزه علمیه، مدارس علمیه، کتابخانه‌های معروف، مؤسسات شیعی مطلبی نیامده است.
• آیا در صفحه قم باید از الگوی ناوبری قم استفاده شود؟ علاوه بر اینکه این ناوبری باید به چند ناوبری تبدیل شود.
• فرهنگ و رسانه: رادیو معارف، شبکه‌های ماهواره‌ای شیعه.

--علیرضا سالوند (بحث) ‏۳۰ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۰۵:۴۲ (UTC)

• شناسه به گونه‌‌ای باید باشد که نشان دهد، قم امروز پایگاه شیعه در جهان تشیع شده است نه آن که از پیش بوده باشد؛ چون در گذشته کانون شیعی بوده نه بیشتر.
• در مورد قدمت قم باید یادآوری شود که این منطقه پیش از اسلام، مسکونی بوده و مذهب مردمان آن زرتشتی و افرادی مذهبی بوده‌‎اند که آثار آن در معابد باقی است مثل تپه قلی درویش.
• قم ابتدا به دست یک سردار اشعری، فتح گردید. اشعریون در عراق، بعدها به سه دسته شیعی، سنی و اموی تقسیم شدند و در نهایت، شاخه شیعی به ایران مهاجرت کردند و با زرتشتیان قم به رهبری یزدان فاذار در مقابل تهاجم دیلمیان، پیمان دوستی بستند و ساکن شدند اما در ادامه کل شهر را در دست گرفتند و شهری نو ساختند.
• قم از نظر جغرافیایی و اقلیمی، ابتدا زیر دریا بوده و پس از فروکش کردن آب، به یک آبگیر بزرگ تبدیل شده که گویا با قایق در آن رفت آمد می‎شده و نام میل‎های دریایی آن باقی است. بعدها آب آن استخراج شده و به منطقه سرسبزی تبدیل شده و مدت‎ها ییلاق پادشاهان بوده به ویژه در دوره صفوی.
• در نام قم ابتدا باید به روایت‎های تاریخی اشاره کرد سپس روایات حدیثی و قم پیش از اسلام، قلعه‎ها یا محلات چندگانه‎ای بوده که مشهورترین آن کمیدان بوده است. کمسار هم در نام گذاری آن احتمالا دخیل بوده است. روشن است که کلمه قم عربی است و برساخته از کم است.
• خوب است به روایات اهل بیت علیهم السلام در باره قم مانند «تفیض منه العلم» و نیز ارتباط قم با ائمه اطهار بهتر است خلاصه و در جدول بیاید.
• ارتباط شهر قم با پایتخت‎های سیاسی مثل قزوین، اصفهان و تهران، همیشه ویژه بوده و هست.
• قمی‎ها همیشه با حاکمان سنی سرناسازگاری داشته و به بهانه‎های گوناگون، شورش کرده و مالیات هم نمی‎دادند تا به زور از آنان گرفته می‎‎شده تا جایی که حاکمیت مجبور می‌شود یک والی شیعه به قم بفرستد.
• در تاریخ قم باید به حکومت خودمختار خاندان شیعی صفی اشاره شود که گستره نفوذ آنان به شهرهای اطراف هم رسیده و با خیانت برخی فروپاشیده است.
• قم هر چند وقت یک بار با خطر سیل مواجه شده و می‌شود! قحطی قم اتفاق مهمی است که باید به کتاب فیض در این زمینه مراجعه شود.
• قبر بسیاری از شاهان، علما و امامزادگان در قم است که باید اشاره شود.
• قم از دیرباز، مدرسه علمیه داشته اما در زمان آیت الله مؤسس حوزه علمیه فراگیر شیعه با مرکزیت قم ایجاد شده است.
• از نظر سیاسی، تاریخ انقلاب در قم و حضور امام خمینی بسیار اهمیت دارد که باید به آن اشاره کرد.
• ایجاد شبکه تبلیغی شیعی در زمان آیت الله بروجردی اهمیت زیادی دارد.
• حضرت معصومه در ابتدا در باغ بابلان قم خارج از شهر دفن شدند و مدت‌ها یک سایه‌بان داشته و بعدها یک بقعه کوچک روی آن ساخته می‌شود تا زمان صفویه که به دلایلی، ساختمان حرم، گسترش می‎یابد.
• حضور ملاصدرا و دامادهایش در قم منشأ و خاستگاه یک مکتب علمی است چنان‌که در زمان اشعریون مکتب حدیثی قم رواج داشته و ضد غلو بوده است.
• بیشتر حاکمان سنی با قم دشمنی داشته و آن را ویران ساخته‌اند از مغول‌ها گرفته تا نادرشاه و آغا محمد شاه قاجار. اما صفویه (شاه تهماسب) و فتحعلی‌شاه قاجار، در آبادانی قم نقش ویژه داشته‌اند که می‌توان مستندات آن را در کتیبه‌های فیضیه دید.
• رابطه قم با حاکمان سیاسی در ادوار مختلف باید کامل، خلاصه و در جدول بیاید.

Hamedona (بحث) ‏۱ فوریهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۰۸:۴۹ (UTC)

• به نظرم بخشی در خصوص حوزه علمیه در قم ضروری است.
• ایجاد بخشی با عنوان تاثیر و نقش قم در انقلاب اسلامی و بعد از انقلاب اسلامی نیز قابل توجه و تامل خواهد بود. مهدی بهرامی (بحث) ‏۲۲ مارس ۲۰۱۷، ساعت ۱۵:۵۹ (UTC)

پیشنهادها

1. عنوان‌های: پس از اسلام، ورود تشیع، ریشه‌های تشیع در قم، هجرت خاندان اشعری، حضور فقها و راویان حدیث همه در زیر تاریخچه‌ قرار گیرد؛
2. از آنجا که در بخش «فراز و نشیب در ادوار مختلف تاریخی»، تنها قیام‌های مردم قم بحث شده است و چون این عنوان طولانی است، به «قیام‌های مردم قم» یا «فعالیت‌های سیاسی مردم قم» تغییر یابد؛
3. به‌جای سرشناسه فعلی که در آن اولا ارزش‌داوری شده است و ثانیا معلوم نیست که این ارزش‌داوری درست باشد، بنویسیم: «شهری مذهبی و مرکز‌های حوزه‌های علمیه شیعه در ایران» یا «شهری مذهبی در ایران که مرکز‌های حوزه‌های علمیه شیعه در این کشور است» یا «شهری مذهبی در ایران و مرکز‌های حوزه‌های علمیه شیعه این کشور»؛
4. دو عنوان «وجه نام‌گذاری» و «اسامی» در هم ادغام شود و به جای آن، عنوانی چون: «نام‌ها» گذاشته شود. زیرعنوان‌های روایی و تاریخی هم حذف شود؛
5. به نظر می‌رسد برخی از نام‌هایی که در بخش «اسامی» به قم نسبت داده شده است، مانند: معدن اهل بیت، مأوی الشیعه و آسایشگاه مؤمنان، اوصاف قم باشد، نه نام‌های آن. بنابراین بهتر است حذف شود؛
6. افزون بر مساجد قم، از دیگر اماکن تاریخی و علمی و دینی قم هم سخن گفته شود؛
7. مرکزیت علمیِ دینی قم، در ایران و حضور طلاب خارجی در آن، بیان شود؛
8. به گمانم، بهتر است تصویر اصلی مدخل، موقعیت قم را در ایران نشان دهد؛ نه موقعیت‌های شهر‌های استان قم را؛ چرا که مقاله درباره شهر قم است، نه استان قم؛
9. افزودن گالری برای گزارش تصویری از اماکن تاریخی و دین و علمی قم که کم هم نیستند.

P.motahari (بحث) ‏۳۰ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۰۶:۲۷ (UTC)

برخی مشکلات مدخل

• در شناسه آمده اصل شهر در سال 83 - 93 تأسیس شده؛ اما در متن اقوال مختلف آمده. یکسان سازی باید بشود.
• بخش تاریخچه از طرفی باید متن خلاصه شود و از طرف دیگر باید از لحاظ مطلب گسترش یابد.
• تیترها و عناوینِ یک یا دو خطی متن را تبدیل به یک مدخل گسترده با عناوین زیاد کرده است. می‌شود برخی تیترها را ادغام یا برخی تیترها را درون متن برد.
• منبع اصلی مقاله ذکر نشده است.
• لینک پیوند به بیرون خراب است.
• جعبه اطلاعات شهر ندارد.
• عکس از قم، باید توسط کاربران ویکی شیعه باشد.--Hasaninasab (بحث) ‏۳۰ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۰۷:۱۰ (UTC)

چند پیشنهاد

• بخش زمینه‌های تشیع به زمینه‌های پیدایش و گسترش تشیع تغییر کند.
• بخش ارتباط با امامان شیعه عبارتی آمده که دارای ابهام است: ...ارتباط اشعریان با ائمه شیعه تا بدان جا بود که ائمه برای آنان کفن می‌فرستادند.
• هیچ اشاره‌ای به تاریخ و تحولات سیاسی و اجتماعی معاصر قم نشده است.
• به قبرستان‌های تاریخی قم اشاره نشده است.
• به موضوعات فرهنگ شناسی شیعه، موزه آستان قدس، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی شایسته است به آن اشاره شود.
• در بخش فراز و فرود تنها به قیام علیه عباسیان بسنده کرده است و بهتر بود به تاریخ قم در دوره حکومت های شیعی اشاره گردد.
• بهتر بود بخشی به خاندان‌های علوی ساکن در قم اختصاص یابد.
• شایسته است به مکتب قم اشاره شود.
• بسیاری از مواردی که در الگو ناوبری قم آمده بهتر بود در مدخل به آن اشاره شود--Mahdiemadi (بحث) ‏۳۰ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۰۷:۳۲ (UTC)

پیشنهاد

• صفحات فهرست متعدد مربوط به قم ساخته شود. مانند فهرست مراکز علمی در قم، فهرست مؤسسات قم، فهرست مدارس علمیه ، فهرست امامزاده های قم، فهرست مدفونان در قم و...
• ساختار تیربندی اصلاح شود. تیر ارتباط با امامان شیعه ؟ منظور ارتباط مردم قم است با آن‌ها--Shamsoddin (بحث) ‏۳۰ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۰۷:۳۳ (UTC)

اشکالات های مدخل

• قم در دوره حضور حضرت معصومه از پایگاه های شیعه نبوده است
• تصاویر مناسبی از شهر قم در مدخل نیست به غیر از حرم و جمکران
• به هر حال قم که زمانی از توابع اصفهان بود، به دست حمزه بن الیسع بن سعد اشعری به کوره (مستقل) تبدیل شد ← عبارت نامفهوم است(بخش تاریخچه)
• در سال ۶۷ خطاب بن اسدی به جمکران قم آمده و در آن مسجدی بنا نمود!!! عبارت چه ربطی به توضیحات قبل دارد.(پس از اسلام)
• با حاکمانی که از سوی این خلیفه گماشته می‌شدند، مخالفت ورزیدند ← در بحث ارادت به امام کاظم.
• در ارتباط با امام رضا← عبارت ها ملایم تر نوشته شود بهتر است
• با ذکر نام اهل بیت نویسنده به دنبال تبرئه و عالی جلوه دادن مردم قم در همه دوره ها است
• ذکر مکان های تاریخی متعلق به شیعه یا مسلمانان مفید است.
• امامزادگان
• نگارخانه

--Alipour (بحث) ‏۳۰ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۰۸:۰۴ (UTC)

آئین مردم قم

در بخشی از مقاله آمده: با آن که قم در سال‌های اولیه فتوحات به دست مسلمانان افتاد ولی مردم آن بر دین خود ماندند

این بخش که منبع هم ندارد در تعارض با برخی تحقیقات است. من جمله مقاله "آغاز تشیع در قم" :

مردم قم در دوره قبل از فتوحات اسلامی، زرتشتی بودند و آتشکده‌های متعددی در این شهر و نواحی آن وجود داشت. علاوه بر مجوسیان، از زندگی یهودیان و مسیحیان ساکن در این شهر گزارش هم شده است. صاحب کتاب تاریخ قم باب نوزدهم کتاب خود را به اخبار یهودیان و مجوسیان این منطقه اختصاص داده و از زندگی مسیحیان و همچنین از مبلغ جزیه اهل ذمه این شهر سخن گفته است.[20] وقتی قم به دست مسلمانان فتح شد، جمعی از مردم آن مسلمان شدند و عده‌ای دیگر در آیین زرتشتی باقی ماندند و جزیه را پذیرفتند که تا چند قرن بعد آتشکده‌های آنان در این منطقه باقی بود.[21] ... آتشکده مرکزی شهر قم در نیمه‌های دهه دوم قرن دوم هجری، به هنگامی که بین اعراب اشعری و مجوسیان قمی اختلاف افتاد و اعراب بر مجوسیان پیروز شدند، برای همیشه خاموش گردید. zamani (بحث) ‏۱۰ نوامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۱:۳۳ (UTC)