پرش به محتوا

آیه ۱۴۹ سوره آل‌عمران

از ویکی شیعه
آیه ۱۴۹ سوره آل عمران
مشخصات آیه
واقع در سورهسوره آل‌عمران
شماره آیه۱۴۹
جزء۴
اطلاعات محتوایی
شأن نزولدارد
مکان نزولمدینه


آیه ۱۴۹ سوره آل‌عمران به مسلمانان هشدار می‌دهد که اگر از کفار پیروی کنید، شما را به کفر باز می‌گردانند و در این صورت، بزرگترین زیان‌ها دامن‌گیرتان خواهد شد.[۱]

﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تُطِيعُوا الَّذِينَ كَفَرُوا يَرُدُّوكُمْ عَلَى أَعْقَابِكُمْ فَتَنْقَلِبُوا خَاسِرِينَ ۝١٤٩ [آل عمران:149]
﴿ای کسانی که ایمان آورده‌اید اگر از کسانی که کفر ورزیده‌اند اطاعت کنید شما را از عقیده تان بازمی‌گردانند و زیانکار خواهید گشت ۝١٤٩

علامه طباطبایی با تکیه بر پیوند این آیه با آیات قبل و بعدِ آن احتمال داده که این آیه مربوط به جنگ احد بوده است. به گفته وی، کافران به عنوان خیرخواهی به مؤمنان می‌گفتند جنگ با کفار قریش اشتباه بوده و از این به بعد این کار صلاح نیست. به گفتۀ علامه طباطبایی، این حرفِ کافران باعث نزاع و تفرقه بین مؤمنان می‌شد.[۲] ناصر مکارم شیرازی نیز معتقد است این آیه همانند آیات قبل از آن، پس از جنگ احد نازل گردیده است.[۳] طبرسی در تفسیر‌های خود، از امام علی(ع) نقل کرده که این آیه در باب منافقان است که پس از شکستِ مسلمانان در جنگ احد، به آنان گفتند به دین گذشتۀ خود بازگردید.[۴]

همچنین گفته شده است که این آیه دربارۀ یهودیان و مسیحیانی نازل شده[۵] که با منافقان همکاری داشتند و روحیۀ مسلمانان را تضعیف می‌کردند.[۶] طبق متن تفسیر قمی، مقصود از «کافر» در این آیه، عبداللّه بن أبی (از بزرگان قبیله خزرج) است که همراه پیامبر(ص) به جنگ رفت؛ اما در میانۀ راه بازگشت و با ترساندنِ اطرافیانش سعی داشت آن‌ها را از شرکت در جنگ احد منصرف کند.[۷]

پانویس

  1. مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۳، ص۱۲۳.
  2. طباطبایی، المیزان، ۱۳۵۲ش، جلد ۴، صفحه ۴۲.
  3. مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۳، ص۱۲۳.
  4. طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۸۵۶؛ طبرسی، تفسیر جوامع الجامع، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۲۱۰.
  5. طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۸۵۶.
  6. طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۳۵۲ش، جلد ۴، صفحه ۴۲.
  7. قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۱۲۰.

منابع

  • طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ۱۳۵۲ش/۱۳۹۳ق.
  • طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر جوامع الجامع، قم، حوزه علمیه قم، ۱۴۱۲ق.
  • طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت،‌ دار المعرفة، ۱۴۰۸ق.
  • قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، قم،‌ دار الکتاب، ۱۴۰۴ق.
  • مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران،‌ دار الکتب الإسلامیة، چاپ سی و دوم، ۱۳۷۴ش.
دانشنامه_ویکی_شیعه