آیه ۹۴ سوره بقره
 | |
| مشخصات آیه | |
|---|---|
| جزء | ۱ |
| اطلاعات محتوایی | |
| درباره | رد گمان یهودیان بر اینکه تنها آنها به بهشت خواهند رفت |
آیه ۹۴ سوره بقره به پیامبر دستور می‌دهد به یهودیان[۱] بگوید اگر بهشت را تنها برای خود می‌دانید، پس آرزوی مرگ کنید.[۲] در علت آرزوی مرگ گفته‌اند؛ فردی که یقین به بهشتی بودن خود دارد، بدان مشتاق است و خواهانِ زودتر رسیدن به آن است.[۳] در آیه بعد گفته شده که آنان هرگز آرزوی مرگ نخواهند کرد.[۴] آیه ۹۴ سوره بقره در واقع توبیخ و استدلال بر علیه دیدگاه یهودیان است.[۵]
در ابتدای آیه ۹۴ سوره بقره گمان یهودیان را نقل می‌کند که سرای آخرت ویژه آنها است. در توضیح این تعبیر گفته شده یهودیان گمان داشتند که بهشت تنها برای انان است و دیگران از جمله پیامبر اسلام و مومنان به او[۶] وارد بهشت نمی‌شوند.[۷] برخی چنین تفسیر کرده‌اند که یهودیان معتقد بودند بدون محاسبه وارد بهشت می‌شوند. برخلاف مردم که بر اعمال کوچک و بزرگ خود بازخواست خواهند شد.[۸]
برخی مفسران آورده‌اند که یهودیان خود را یک نژاد برتر می‌دانستند که بهشت به خاطر آنها آفریده شده و آتش جهنم با آنها کاری ندارد؛ زیرا آنها فرزندان خدا و دوستان خاص او هستند.[۹]
قرآن برای آنان این استدلال را دارد که اگر چنین گمانی دارید پس آرزوی مرگ و رسیدن زودتر به بهشت موعود را انجام دهید. آیه بعد (آیه ۹۵ سوره بقره) خبر می‌دهد که آنان هرگز چنین آرزویی نخواهند کرد.[۱۰] از پیامبر اسلام نقل شده که اگر آنان تمنای مرگ می‌کردند، می‌مردند و جایگاه خود در جهنم می‌دیدند.[۱۱]
در آیه ۶ سوره جمعه، خطاب به یهودیان استدلالی دارد که اگر گمان دارید شما دوستان خداوند هستید و نه مردمِ دیگر پس آرزوی مرگ کنید. این استدلال به این جهت است که دوست همیشه مشتاق دیدار دوست است.[۱۲] اما در آیه بعد خداوند می‌گوید که آنان هرگز چنین آرزویی نخواهند کرد.[۱۳]
﴿قُلْ إِنْ كَانَتْ لَكُمُ الدَّارُ الْآخِرَةُ عِنْدَ اللَّهِ خَالِصَةً مِنْ دُونِ النَّاسِ فَتَمَنَّوُا الْمَوْتَ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ ٩٤﴾ [بقره:94]
﴿بگو اگر در نزد خدا سرای بازپسین یکسر به شما اختصاص دارد نه دیگر مردم پس اگر راست می‌گویید آرزوی مرگ کنید ٩٤﴾
پانویس
- ↑ طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۳۶.
- ↑ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱، ص۳۱۹.
- ↑ طبرسی، تفسیر جوامع الجامع، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۶۴.
- ↑ حسینی شیرازی، تبیین القرآن، ۱۴۲۳ق، ص۲۵.
- ↑ طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۳۶؛ شیخ طوسی، التبیان، بیروت، ج۱، ص۳۵۷.
- ↑ فیض کاشانی، تفسیر الصافی، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۱۶۵.
- ↑ حسینی شیرازی، تبیین القرآن، ۱۴۲۳ق، ص۲۵.
- ↑ فضل‌الله، تفسیر من وحی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۱۲۹.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱، ص۳۵۵.
- ↑ قرشی، تفسیر أحسن الحدیث، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۱۹۳.
- ↑ قمی مشهدی، تفسیر کنز الدقائق، ۱۳۶۸ش، ج۲، ص۸۹.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۴، س۱۱۶.
- ↑ سوره جمعه، آیه۷.
منابع
- حسینی شیرازی، سید محمد، تبیین القرآن، بیروت، دارالعلوم، چاپ دوم، ۱۴۲۳ق.
- شیخ طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، با مقدمه: شیخ آقابزرگ تهرانی، تحقیق: احمد قصیرعاملی، دار احیاء التراث العربی، بیروت، بی‌تا.
- طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر جوامع الجامع، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، مدیریت حوزه علمیه قم، چاپ اول، ۱۳۷۷ش.
- طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه: محمدجواد بلاغی، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.
- طبری، محمد بن جریر، جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار المعرفة، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.
- فضل الله، سید محمدحسین، تفسیر من وحی القرآن، بیروت، دارالملاک للطباعة و النشر، چاپ دوم، ۱۴۱۹ق.
- فیض کاشانی، ملامحسن، تفسیر الصافی، تحقیق: حسین اعلمی، تهران، انتشارات الصدر، چاپ دوم، ۱۴۱۵ق.
- قرشی، سید علی‌اکبر، تفسیر احسن الحدیث، تهران، بنیاد بعثت، چاپ سوم، ۱۳۷۷ش.
- قمی مشهدی، محمد بن محمدرضا، تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب، تحقیق: حسین درگاهی، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامی، چاپ اول، ۱۳۶۸ش.
- مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.