نحن معاشر الانبیاء لا نورث: تفاوت میان نسخه‌ها

دختر پیامبر در خطبه‌اش، چند آیه از قرآن {{یادداشت|نمل، آيه ۱۶؛ مريم، آيه ۵و۶؛ انفال، آيه ۷۵؛

نساء، آيه ۱۱.}} را خواند که شامل ارث گذاشتن پیامبران، اولویت خانواده در ارث و تاکید بر ارث گذاشتن دارد.<ref>ابن‌طیفور، بلاغات النساء، ۱۳۲۶ق، ص۲۱.</ref> او سپس به ابوبکر و همراهانش اعتراض کرد که چرا برخلاف حکم قرآن گمان کرده‌اند پیامبر ارث نمی‌گذارد و او را مطابق حکم جاهلیت و با زور از ارثش محروم کردند، در حالی که خودشان و فرزندانشان، وارث پدرانشان هستند.<ref>ابن‌طیفور، بلاغات النساء، ۱۳۲۶ق، ص۲۱.</ref> فاطمه از آنان پرسید که آیا آیه خاصی را خداوند بر آنان نازل کرده که پیامبر را از ارث گذاشتن خارج کرده؟ یا آنان بر خاص و عام قرآن، از پیامبر آگاهی بیشتری دارند؟<ref>ابن‌طیفور، بلاغات النساء، ۱۳۲۶ق، ص۲۱.</ref> یا اینکه تصور می‌کنند دین او با دین پدرش متفاوت است و به‌این خاطر از او ارث نمی‌برد؟<ref>ابن‌طیفور، بلاغات النساء، ۱۳۲۶ق، ص۲۱.</ref> او سپس رو به انصار کرد و از آنان شکایت کرد که او را در گرفتن حقش حمایت نکرده و ساکت ماندند.<ref>ابن‌طیفور، بلاغات النساء، ۱۳۲۶ق، ص۲۲و۲۳.</ref>

==دیدگاه عالمان شیعه==

گفته شده هیچ منبع روایی امامیه این حدیث را گزارش نکرده و تعدادی از عالمان شیعه آن را از جهت سند یا  

[[شیخ مفید]] متن حدیث را به شکل "نحن معاشر الأنبياء لا نورث ما تركناه صدقة" آورده است.<ref>مفید، رسالة حول حدیث نحن معاشر الانبیا، ۱۴۱۰ق، ص۱۹.</ref> او و [[حسن بن یوسف حلی|علامه حلی]]، این حدیث را [[خبر واحد]] دانسته‌اند.<ref>مفید، رسالة حول حدیث نحن معاشر الانبیا، ۱۴۱۰ق، ص۲۰.</ref><ref>حلی، نهج الحق، ۱۹۸۲م، ص۲۶۵تا۲۶۸.</ref> مفید همچنین گفته اگر اعتبار این حدیث را بپذیریم، معنای موافق آن با [[قرآن]] این است که ارث پیامبران شامل [[صدقه|صدقات]] آنان نمی‌شود، ولی اگر همه اموال باقی‌مانده از پیامبران، صدقه و غیر قابل [[ارث]] دانسته شود، مخالف قرآن است.<ref>مفید، رسالة حول حدیث نحن معاشر الانبیا، ۱۴۱۰ق، ص۲۰.</ref> در نقد دیگر، اینکه فقط ابوبکر حدیث را شنیده و دختر و همسران پیامبر (وارثان او) آن را نشنیده‌اند، تعجب‌آور دانسته شده<ref>جلالی حسینی، در مقدمه رسالة حول حدیث نحن معاشر الانبیا، ۱۴۱۰ق، ص۴.</ref> و نیز انگیزه نقل حدیث از ابوبکر که خود عامل و ذی‌نفع در مصادره فدک بود، زیر سؤال رفته است.<ref>فهیمی‌تبار، بررسی تطبیقی روایت، ۱۳۹۲ش، ص۴۲.</ref><br>

هم‌چنین گفته شده ابوبکر در چند مورد، مخالفِ حدیث مورد ادعایش، رفتار کرده است.<ref>جلالی حسینی، در مقدمه رسالة حول حدیث نحن معاشر الانبیا، ۱۴۱۰ق، ص۴.</ref><ref>فهیمی‌تبار، بررسی تطبیقی روایت، ۱۳۹۲ش، ص۴۲.</ref> برای مثال نقل شده در اختلاف [[امام علی علیه‌السلام|علی(ع)]] و عمویش [[عباس بن عبدالمطلب|عباس]] برای تملّک شمشیر، زره و قاطر پیامبر، ابوبکر آنها را تحت عنوان ارث پیامبر به علی داد<ref>جلالی حسینی، در مقدمه رسالة حول حدیث نحن معاشر الانبیا، ۱۴۱۰ق، ص۴.</ref> و یا به [[همسران پیامبر(ص)|همسران پیامبر]] اجازه داد در خانه‌هایشان سکونت داشته باشند و آنها را مصادره نکرد و برای دفن شدن در کنار [[مسجد النبی|قبر پیامبر]]، از دخترش عایشه، همسر پیامبر اجازه گرفت.<ref>صدر، الفدک فی التاریخ، ۱۴۰۳ق، ص۱۱۴.</ref>{{یادداشت|برخی گفته‌اند عایشه حق نداشت که پدرش را در کنار پیامبر [[دفن]] کند زیرا اگر آن خانه را، ارث از پیامبر می‌دانست، خلاف گفته خودش و پدرش بود که پیامبر چیزی ارث نگذاشته و اگر ارث وی از پیامبر بود، دختر و دیگر همسران پیامبر در آن حق داشتند و نمیتوانست بدون اجازه آنان این کار را انجام دهد و حق ارث وی نیز به‌اندازه قبر پدرش نبود که به اجازه دیگران نیاز نداشته باشد.}}

==اختلاف در تفسیر==

اختلاف در این حدیث، به تفسیر شیعیان و سنی‌ها در آیات مربوط به ارث انبیاء نیز کشانده شد. مفسران امامیه ارث را در آیه ۱۰ سوره نمل و آیه ۱۲ سوره مریم، ارث مالی دانسته و تعدادی از مفسران اهل‌سنت آن را به ارث غیر مالی برگردانده‌اند.<ref>فهیمی‌تبار، بررسی تطبیقی روایت، ۱۳۹۲ش، ص۵۱و۵۲.</ref>

==منابع==

*ابن‌حنبل، احمد بن محمد، [https://lib.efatwa.ir/42201/1/175 المسند]، تحقیق: شعيب الارنووط، عادل مرشد و دیگران، مؤسسة الرسالة، بیروت، لبنان، چاپ اول، ۱۴۲۱ق/۲۰۰۱م.

*ابن‌سعد بغدادی، محمد ابوعبدالله، [https://lib.efatwa.ir/40238/2/3 الطبقات الکبری]، تحقیق: احسان عباس، دار صادر، بيروت، ۱۹۶۸م.

*مفید، محمد بن نعمان، [https://lib.eshia.ir/15035/1/0 الامالی]، تحقیق و تصحیح: حسین استاد ولى و علی‌اکبر غفاری، كنگره شيخ مفيد، قم‌، 1413ق‌.

*----------، [https://lib.eshia.ir/70475/1/3 رسالة حول الحديث نحن معاشر الأنبياء لا نورث]، مقدمه و اضافات: سید محمدرضا حسینی جلالی،‌ قم، نشر اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۰ق.

[[رده:احادیث مشهور]]

[[رده:اختلافات شیعه و سنی]]

[[رده:اعتقادات اهل سنت]]

[[رده:مقاله‌های با درجه اهمیت ب]]