کاربر ناشناس
محکم و متشابه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (←جستارهای وابسته) |
imported>Baqer h بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
۳. محکم و متشابه در سورۀ هود و زمر به معنای اتقان و طبق ریشه لغوی آن است. اما متشابهات در سورۀ آل عمران غیر از متشابه است و محکم و متشابه از احکام و تشابه خاصی و محدوده معینی سخن می‌گوید که با آن دو متفاوت است، و این تفاوت به دلیل قرینه‌ای است که در این آیه بکار رفته و بعداً توضیح می‌دهیم. | ۳. محکم و متشابه در سورۀ هود و زمر به معنای اتقان و طبق ریشه لغوی آن است. اما متشابهات در سورۀ آل عمران غیر از متشابه است و محکم و متشابه از احکام و تشابه خاصی و محدوده معینی سخن می‌گوید که با آن دو متفاوت است، و این تفاوت به دلیل قرینه‌ای است که در این آیه بکار رفته و بعداً توضیح می‌دهیم. | ||
[[قاضی عبدالجبار معتزلی|قاضی عبدالجبار اسدآبادی معتزلی]] (م ۴۱۵) در جمع میان این سه آیه این گونه تفصیل داده است: آن چه خداوند در سورۀ هود گفته نه به معنای محکم در سورۀ آل عمران است، بلکه منظور استحکام بخشیدن آیات در باب [[اعجاز]] و دلالت بر کلام است، به گونه‌ای که خلل در آن وارد نشود. به این معنا حتی آیات متشابه نیز محکم است و از این جهت میان هیچ یک از آیات خداوند، فرق گذاشته نشده است و دلالت بر [[نبوت]] | [[قاضی عبدالجبار معتزلی|قاضی عبدالجبار اسدآبادی معتزلی]] (م ۴۱۵) در جمع میان این سه آیه این گونه تفصیل داده است: آن چه خداوند در سورۀ هود گفته نه به معنای محکم در سورۀ آل عمران است، بلکه منظور استحکام بخشیدن آیات در باب [[اعجاز]] و دلالت بر کلام است، به گونه‌ای که خلل در آن وارد نشود. به این معنا حتی آیات متشابه نیز محکم است و از این جهت میان هیچ یک از آیات خداوند، فرق گذاشته نشده است و دلالت بر [[نبوت]] پیامبر و هدایت مؤمنان دارد و لذا آیه زمر که می‌گوید: {{متن قرآن|اللَّـهُ نَزَّلَ أَحْسَنَ الْحَدِيثِ كِتَابًا مُّتَشَابِهًا|سوره=زمر| آیه= ۲۳}} تشابه به معنای غیر ظاهر و نیازمند تأویل نیست، بلکه منظور از تشابه، تساوی در صفات و مقصود قرآن است. یعنی خداوند کتابی را با بهترین سخن نازل کرده که آیات آن از نظر پیام و دلالت بر مقصود یکسان و هماهنگ است.<ref>قاضی عبدالجبار، متشابه القرآن، ج۱، ص۲۱، تحقیق محمد عدنان زر زور، قاهره، مطبعه نصر، ۱۳۸۶ق</ref> | ||
[[علامه طباطبایی]] در [[المیزان]] از تفصیل میان این دو دسته از آیات بهره دیگری برده است. او می‌گوید: مراد از احکام و محکم در سورۀ هود مربوط به پیش از نزول است. چون در عالم ملک و ملکوت تجزی و تبعیض نیست، لذا وصف قرآن به محکم بودن تمام آیاتش آمده است، اما همین که نزول یافت و پاره پاره شد، برخی از آنها محکم می‌ماند و برخی متشابه می‌گردد.<ref>المیزان، ج۳، ص۲۰، چاپ بیروت، ۱۳۹۱ق</ref> | [[علامه طباطبایی]] در [[المیزان]] از تفصیل میان این دو دسته از آیات بهره دیگری برده است. او می‌گوید: مراد از احکام و محکم در سورۀ هود مربوط به پیش از نزول است. چون در عالم ملک و ملکوت تجزی و تبعیض نیست، لذا وصف قرآن به محکم بودن تمام آیاتش آمده است، اما همین که نزول یافت و پاره پاره شد، برخی از آنها محکم می‌ماند و برخی متشابه می‌گردد.<ref>المیزان، ج۳، ص۲۰، چاپ بیروت، ۱۳۹۱ق</ref> | ||