پرش به محتوا

خوجه: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۰۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۷ آوریل ۲۰۱۶
جز
اصلاح پانویس
جز (حذف مطالب مربوط به نوشتار اصلی(خوجه اثناعشری))
جز (اصلاح پانویس)
خط ۴: خط ۴:


== معرفی==
== معرفی==
خوجه، عنوان طبقه‌ای است که در [[هند]] شکل گرفت که مشتمل بود بر [[نزاریان|اسماعیلیان نزاری]] و نیز گروهی از [[اهل سنت|سنّیان]] و خوجه های اثناعشری. این واژه که از واژۀ فارسی خواجه<ref>به معنای بزرگ و سرور؛ فرهنگ فارسی معین</ref>گرفته شده است، همچنین با مسامحه برای تمام نزاریان هند نیز به کار می‌رود که جوامع کوچک‌تری چون شَمسیان در منطقۀ مُلتان و برخی از مومناها در شمال گُجَرات را هم در برمی گیرد.
خوجه، عنوان طبقه‌ای است که در [[هند]] شکل گرفت که مشتمل بود بر [[نزاریان|اسماعیلیان نزاری]] و نیز گروهی از [[اهل سنت|سنّیان]] و خوجه های اثناعشری. این واژه که از واژۀ فارسی خواجه<ref>به معنای بزرگ و سرور؛ فرهنگ فارسی معین.</ref>گرفته شده است، همچنین با مسامحه برای تمام نزاریان هند نیز به کار می‌رود که جوامع کوچک‌تری چون شَمسیان در منطقۀ مُلتان و برخی از مومناها در شمال گُجَرات را هم در برمی گیرد.


== خوجه‌های اسماعیلی ==
== خوجه‌های اسماعیلی ==
خط ۱۰: خط ۱۰:


=== مبلغانی با عنوان پیر ===
=== مبلغانی با عنوان پیر ===
پس از صدرالدین افرادی دیگر، که خود را «‌پیر‌» می‌نامیدند، به فعالیت‌های تبلیغاتی مشابهی دست زدند و به تدریج [[اسماعیلیان نزاری|فرقۀ اسماعیلیۀ نزاری]] در بین مردم جا افتاد. در نیمه اول قرن ۱۹ با مهاجرت [[آقاخان]] اول از ایران به هند، فرقۀ اسماعیلیۀ نزاری پیشرفت بیشتری کرد و در بین مردم محبوبیت یافت.<ref>روغنی، ص یازده.</ref>
پس از صدرالدین افرادی دیگر، که خود را «‌پیر‌» می‌نامیدند، به فعالیت‌های تبلیغاتی مشابهی دست زدند و به تدریج [[اسماعیلیان نزاری|فرقۀ اسماعیلیۀ نزاری]] در بین مردم جا افتاد. در نیمه اول قرن ۱۹ با مهاجرت [[آقاخان]] اول از ایران به هند، فرقۀ اسماعیلیۀ نزاری پیشرفت بیشتری کرد و در بین مردم محبوبیت یافت.<ref>روغنی، شیعیان خوجه در آئینۀ تاریخ، ص یازده.</ref>
[[پرونده:آقاخان اول.jpg|بندانگشتی|140px|آقاخان اول]]
[[پرونده:آقاخان اول.jpg|بندانگشتی|140px|آقاخان اول]]
== گرایش به اسماعیلیه ==
== گرایش به اسماعیلیه ==
خط ۱۸: خط ۱۸:
[[پرونده:دوجی جمال.jpg|بندانگشتی|140px|دوجی جمال از رهبران خوجه اثناعشری]]
[[پرونده:دوجی جمال.jpg|بندانگشتی|140px|دوجی جمال از رهبران خوجه اثناعشری]]
=== انشعاب ===
=== انشعاب ===
اسناد تاریخی حکایت از آن دارد که آقاخان اول در سال ۱۸۳۹ کنترل و نظارت بیشتری بر جامعه اعمال کرد که در نهایت به انشعاب تعدادی از اعضای این جماعت منجر شد. جدایی‌طلبان حاضر به اطاعت از فرامین دیکتاتوری آقاخان به ویژه در زمینۀ تعلق کلیۀ اموال و دارایی‌ها به شخص آقاخان نبودند. این افراد که تحت تأثیر چند عالم سنی قرار گرفته بودند، به مذهب تسنن روی آوردند که موجب ایجاد آشوب در جماعت شد.<ref>روغنی، ص یازده و دوازده</ref>
اسناد تاریخی حکایت از آن دارد که آقاخان اول در سال ۱۸۳۹ کنترل و نظارت بیشتری بر جامعه اعمال کرد که در نهایت به انشعاب تعدادی از اعضای این جماعت منجر شد. جدایی‌طلبان حاضر به اطاعت از فرامین دیکتاتوری آقاخان به ویژه در زمینۀ تعلق کلیۀ اموال و دارایی‌ها به شخص آقاخان نبودند. این افراد که تحت تأثیر چند عالم سنی قرار گرفته بودند، به مذهب تسنن روی آوردند که موجب ایجاد آشوب در جماعت شد.<ref>روغنی، شیعیان خوجه در آئینۀ تاریخ، ص یازده و دوازده.</ref>


== خوجه‌های اثناعشری ==
== خوجه‌های اثناعشری ==
خط ۲۴: خط ۲۴:
شیعیان خوجه اثناعشری، اقلیت کوچک و در عین حال منسجمی از شیعیان به شمار می‌روند که با وجود جمعیت ۱۲۵،۰۰۰ نفری از نظم قابل ملاحظه‌ای برخورداند. این اقلیت اصالتاً از ایالت [[گجرات]] و منطقه کچ هندوستان به شمار می‌روند. که پیشتر از آیین هندو به مذهب [[اسماعیلیه]] گرویده بودند، در اوایل دهه ۱۸۷۰ به مذهب شیعه اثناعشری پیوستند. خوجه‌های اثناعشری در پنج قاره جهان حضور دارند و در هر کشوری جماعات و تشکیلاتی مستقل دارند، [[فدراسیون جهانی جماعات شیعه خوجه اثناعشری]] مهمترین تشکیلات آنان است که جماعات و فدراسیون‌های منطقه‌ای زیر نظر آن فعالیت می‌کنند.
شیعیان خوجه اثناعشری، اقلیت کوچک و در عین حال منسجمی از شیعیان به شمار می‌روند که با وجود جمعیت ۱۲۵،۰۰۰ نفری از نظم قابل ملاحظه‌ای برخورداند. این اقلیت اصالتاً از ایالت [[گجرات]] و منطقه کچ هندوستان به شمار می‌روند. که پیشتر از آیین هندو به مذهب [[اسماعیلیه]] گرویده بودند، در اوایل دهه ۱۸۷۰ به مذهب شیعه اثناعشری پیوستند. خوجه‌های اثناعشری در پنج قاره جهان حضور دارند و در هر کشوری جماعات و تشکیلاتی مستقل دارند، [[فدراسیون جهانی جماعات شیعه خوجه اثناعشری]] مهمترین تشکیلات آنان است که جماعات و فدراسیون‌های منطقه‌ای زیر نظر آن فعالیت می‌کنند.


بسیاری از آنان در سازمان «الایمان فاوندشن» در شهر بمبئی فعالیت مذهبی دارند و در هند، به «تازه مسلمان» شهرت یافته‌اند. تجارت بمبئی و گجرات، در انحصار این فرقه قرار دارد تشکیلات آنها در گجرات، انجمن گجرات نام دارد.<ref>اشرافی، کشور شناسی هند، پژوهشگاه بین المللی المصطفی(ص)، ۱۳۹۳.</ref>
بسیاری از آنان در سازمان «الایمان فاوندشن» در شهر بمبئی فعالیت مذهبی دارند و در هند، به «تازه مسلمان» شهرت یافته‌اند. تجارت بمبئی و گجرات، در انحصار این فرقه قرار دارد تشکیلات آنها در گجرات، انجمن گجرات نام دارد.<ref>اشرافی، کشور شناسی هند، پژوهشگاه بین المللی المصطفی(ص)، ۱۳۹۳ش.</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==