پرش به محتوا

اراده الهی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (←‏پیوند به بیرون: افزودن مقالات)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶: خط ۶:
==جایگاه==
==جایگاه==
اراده از [[اسما و صفات|صفات خداوند]] است و بر این اساس [[خدا|خداوند]]، مُرید (اراده‌کننده) خوانده شده است.<ref>ربانی گلپایگانی، عقاید استدلالی،۱۳۹۲ش، ص۱۳۱.</ref> در [[آیه|آیات]] بسیاری، مشیت و اراده به خداوند نسبت داده شده است؛<ref>ربانی گلپایگانی، عقاید استدلالی، ۱۳۹۲ش، ص۱۳۱.</ref> از جمله «یعَذِّبُ مَنْ یشاءُ وَ یرْحَمُ مَنْ یشاءُ؛ هرکه را بخواهد عذاب و هرکه را بخواهد رحمت می‌کند؛<ref>سوره عنکبوت، آیه ۲۱، ترجمه فولادوند.</ref> و «إِنَّ رَبَّک فَعَّالٌ لِما یریدُ»؛ پروردگار تو همان کند که خواهد.<ref>سوره هود، آیه ۱۰۷، ترجمه فولادوند.</ref>
اراده از [[اسما و صفات|صفات خداوند]] است و بر این اساس [[خدا|خداوند]]، مُرید (اراده‌کننده) خوانده شده است.<ref>ربانی گلپایگانی، عقاید استدلالی،۱۳۹۲ش، ص۱۳۱.</ref> در [[آیه|آیات]] بسیاری، مشیت و اراده به خداوند نسبت داده شده است؛<ref>ربانی گلپایگانی، عقاید استدلالی، ۱۳۹۲ش، ص۱۳۱.</ref> از جمله «یعَذِّبُ مَنْ یشاءُ وَ یرْحَمُ مَنْ یشاءُ؛ هرکه را بخواهد عذاب و هرکه را بخواهد رحمت می‌کند؛<ref>سوره عنکبوت، آیه ۲۱، ترجمه فولادوند.</ref> و «إِنَّ رَبَّک فَعَّالٌ لِما یریدُ»؛ پروردگار تو همان کند که خواهد.<ref>سوره هود، آیه ۱۰۷، ترجمه فولادوند.</ref>
===تفاوت اراده و مشیت===
{{نوشتار اصلی|مشیت}}
گفته شده، بسیاری از لغویون و متکلمان، مشیت را به معنای اراده می‌دانند<ref>مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۱۵۶.</ref> و معتقدند که اراده و مشیت، یک صفت‌اند؛ اما گروهی نیز با توجه به اینکه در [[قرآن]]، مشیت فقط در امور تکوینی به‌کار رفته است، مشیت و اراده را دو صفت متفاوتِ خداوند دانسته‌اند.<ref>ربانی گلپایگانی، عقاید استدلالی، ۱۳۹۲ش، ص۱۳۱.</ref> به گفته [[ناصر مکارم شیرازی|آیت الله مکارم شیرازی]]، بررسی [[آیه|آیات قرآن]] نشان می‌دهد واژه اراده به معنای اراده تکوینی و تشریعی، هر دو به کار رفته است؛ اما مشیت غالباً درباره آفرینش و امور تکوینی به کار رفته و در مورد تشریع، بسیار کم استعمال شده است.<ref>مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۱۶۴ و۱۶۹.</ref>
در برخی [[حدیث|روایات]]<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۲، ج۱، ص۱۴۸.</ref>  بین مشیت و اراده، تفصیل و تقدم و تأخر مشاهده می‌شود که دلالت دارد بر این که مشیت با اراده یکی نیست.<ref>مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۱۵۶.</ref>


==چیستی اراده خداوند==
==چیستی اراده خداوند==
خط ۲۱: خط ۱۶:
[[اشاعره]] بر این باورند که اراده غیر از علم و [[قدرت الهی|قدرت]] و دیگر صفات ذات خداوند است؛<ref>ربانی گلپایگانی، عقاید استدلالی، ۱۳۹۲ش، ص۱۳۲.</ref> اما آن را صفتی ذاتی یا زائد بر ذات، اما [[قدیم]] و ازلی<ref>سعیدی‌مهر، آموزش کلام اسلامی، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۲۵۱.</ref> می‌دانند.<ref>ربانی گلپایگانی، عقاید استدلالی، ۱۳۹۲ش، ص۱۳۲.</ref>
[[اشاعره]] بر این باورند که اراده غیر از علم و [[قدرت الهی|قدرت]] و دیگر صفات ذات خداوند است؛<ref>ربانی گلپایگانی، عقاید استدلالی، ۱۳۹۲ش، ص۱۳۲.</ref> اما آن را صفتی ذاتی یا زائد بر ذات، اما [[قدیم]] و ازلی<ref>سعیدی‌مهر، آموزش کلام اسلامی، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۲۵۱.</ref> می‌دانند.<ref>ربانی گلپایگانی، عقاید استدلالی، ۱۳۹۲ش، ص۱۳۲.</ref>


==تفاوت اراده و مشیت==
{{نوشتار اصلی|مشیت}}
گفته شده، بسیاری از لغویون و متکلمان، مشیت را به معنای اراده می‌دانند<ref>مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۱۵۶.</ref> و معتقدند که اراده و مشیت، یک صفت‌اند؛ اما گروهی نیز با توجه به اینکه در [[قرآن]]، مشیت فقط در امور تکوینی به‌کار رفته است، مشیت و اراده را دو صفت متفاوتِ خداوند دانسته‌اند.<ref>ربانی گلپایگانی، عقاید استدلالی، ۱۳۹۲ش، ص۱۳۱.</ref> به گفته [[ناصر مکارم شیرازی|آیت الله مکارم شیرازی]]، بررسی [[آیه|آیات قرآن]] نشان می‌دهد واژه اراده به معنای اراده تکوینی و تشریعی، هر دو به کار رفته است؛ اما مشیت غالباً درباره آفرینش و امور تکوینی به کار رفته و در مورد تشریع، بسیار کم استعمال شده است.<ref>مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۱۶۴ و۱۶۹.</ref>
در برخی [[حدیث|روایات]]<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۲، ج۱، ص۱۴۸.</ref>  بین مشیت و اراده، تفصیل و تقدم و تأخر مشاهده می‌شود که دلالت دارد بر این که مشیت با اراده یکی نیست.<ref>مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۱۵۶.</ref>
==اراده تکوینی و اراده تشریعی==
==اراده تکوینی و اراده تشریعی==
اراده خداوند نسبت به وجود موجودات، اراده تکوینی خوانده می‌شود و در مقابل، اراده خداوند به افعال [[واجب]]، [[مستحب]]، [[حرام]] یا [[مکروه]]، اراده تشریعی نامیده می‌شود. بر این اساس وقتی خداوند تکلیفی [[وجوب|وجوبی]] را برای انسان وضع می‌کند، اراده تشریعی کرده است که عملی انجام شود و زمانی که تکلیفی حرام را وضع می‌کند، اراده تشریعی کرده است که آن عمل انجام نشود. از اراده تشریعی خداوند، [[وجوب]]، [[استحباب]]، [[حرمت]] و [[کراهت]] شکل می‌گیرد.<ref>سعیدی‌مهر، آموزش کلام اسلامی، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۲۵۳.</ref>
اراده خداوند نسبت به وجود موجودات، اراده تکوینی خوانده می‌شود و در مقابل، اراده خداوند به افعال [[واجب]]، [[مستحب]]، [[حرام]] یا [[مکروه]]، اراده تشریعی نامیده می‌شود. بر این اساس وقتی خداوند تکلیفی [[وجوب|وجوبی]] را برای انسان وضع می‌کند، اراده تشریعی کرده است که عملی انجام شود و زمانی که تکلیفی حرام را وضع می‌کند، اراده تشریعی کرده است که آن عمل انجام نشود. از اراده تشریعی خداوند، [[وجوب]]، [[استحباب]]، [[حرمت]] و [[کراهت]] شکل می‌گیرد.<ref>سعیدی‌مهر، آموزش کلام اسلامی، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۲۵۳.</ref>
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۵۲۵

ویرایش