آیات افک: تفاوت میان نسخهها
افزودن زمان نزول آیه افک
(ویرایش شناسه) |
Hasanejraei (بحث | مشارکتها) (افزودن زمان نزول آیه افک) |
||
خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
| آیات مرتبط= | | آیات مرتبط= | ||
}} | }} | ||
'''آیات افک''' ([[سوره نور]]:۱۱-۲۶) | '''آیات افک''' ([[سوره نور]]:۱۱-۲۶) درباره تهمت زدن گروهی از مردم به یکی از [[مسلمانان]] است. در این آیه، مردم به دلیل اتهام وارد کردن و دامن زدن به شایعات، تقبیح شدهاند. | ||
بر اساس نظر بیشتر مفسران شیعه، [[شأن نزول]] آیات افک، اتهام [[عایشه (همسر پیامبر)|عائشه]] به [[ماریه قبطیه]] و دفاع [[قرآن]] از ماریه بوده | بر اساس نظر بیشتر مفسران شیعه، [[شأن نزول]] آیات افک، اتهام [[عایشه (همسر پیامبر)|عائشه]] به [[ماریه قبطیه]] و دفاع [[قرآن]] از ماریه بوده است، اما مفسران اهل سنت، شخص متهم شده توسط [[منافقان]] را عایشه همسر پیامبر(ص) میدانند. واقعهٔ مورد اشارهٔ قرآن کریم که [[حادثه افک]] خوانده میشود، در جریان بازگشت از [[غزوه بنیمصطلق]] روی داد که زمان آن در منابع تاریخی، [[سال ۵ هجری قمری|سال پنجم]] یا [[سال ششم هجری|ششم هجری]] ذکر شده است. | ||
==متن آیات== | ==متن آیات== | ||
خط ۳۴: | خط ۳۲: | ||
==شأن نزول== | ==شأن نزول== | ||
{{اصلی|حادثه افک}} | {{اصلی|حادثه افک}} | ||
برای آیات افک دو شأن نزول ذکر شده | بر اساس منابع روایی و تاریخی، آیات افک پس از غزوه بنیمصطلق در [[سال پنجم هجری قمری|سال پنجم]] یا [[سال ششم هجری|ششم هجری]]، و در جریان بازگشت مسلمانان به سوی مدینه نازل شد.<ref>ابنجوزی، تلقیح فهوم أهل الأثر، ۱۴۱۸ق، ص۴۰؛ قمی، تفسیر القمی، ۱۳۶۷ش، ج۲، ص۹۹؛ علامه مجلسی، حیوة القلوب، ۱۳۸۴ش، ج۴، ص۱۰۸۲.</ref> برای آیات افک دو شأن نزول ذکر شده است؛ تهمت منافقان به عایشه، و تهمت عایشه به ماریه قبطیه؛ بر این اساس: | ||
# تهمت به [[عایشه دختر ابوبکر|عایشه]] از سوی کسانی که [[منافق]] خوانده | # تهمت به [[عایشه دختر ابوبکر|عایشه]] از سوی کسانی صورت گرفته است که [[منافق]] خوانده شدهاند و [[حادثه افک|رخداد مذکور]] پس از بازگشت [[مسلمانان]] از [[غزوه بنی مصطلق|غزوه بنی مُصطَلِق]] صورت گرفته است.<ref>ابن هشام، سیرة النبویة، دار المعرفة، ج۲، ص۲۹۷-۳۰۲؛ واقدی، المغازی، ۱۴۱۴ق، ص۴۲۶-۴۳۵.</ref> این [[شأن نزول]] از سوی [[سید جعفر مرتضی عاملی]]، مورخ شیعه، [[علامه طباطبایی]] و [[ناصر مکارم شیرازی]]، از مفسران شیعه، مورد نقد قرار گرفته است.<ref>العاملی، الصحیح من سیره النبی الاعظم، ۱۳۶۷ش، ج۱۲، ص۷۷-۷۸، ص۸۱ و ۹۷؛ علامه طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱۵، ص۱۰۱-۱۰۶؛ مکارم شیرازی، الامثل، ۱۴۲۱ق، ج۱۱، ص۴۰و۴۱.</ref> | ||
# تهمت به [[ماریه قبطیه]] توسط [[عایشه]] | # تهمت به [[ماریه قبطیه]] توسط [[عایشه]]،<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۳۶۷ش، ج۲، ص۹۹؛ یوسفی غروی، موسوعة التاریخ الاسلامی، ۱۴۲۳ق، ج۳، ص۳۵۰؛ عاملی، الصحیح من سیرة النبی الاعظم، ۱۴۲۶ق، ج۱۲، ص۳۲۰، ۳۲۶.</ref> نیز از سوی [[جعفر سبحانی]]، متکلم و مورخ شیعه و همچنین ناصر مکارم شیرازی، مرجع تقلید و مفسر شیعه، نادرست تلقی شده است.<ref>سبحانی، فروغ ابدیت، ۱۳۸۴ش، ص۶۶۶؛ حسینیان مقدم، «بررسی تاریخی تفسیری حادثه افک»، ۱۳۸۴ش، ص۱۷۲؛ مکارم شیرازی، الامثل، ۱۴۲۱ق، ج۱۱، ص۴۱.</ref> | ||
چنانکه جعفر سبحانی در کتاب [[فروغ ابدیت]] آورده است، محدثان و مفسران اهل سنت، شأن نزول آیه را تهمت به عایشه از سوی [[منافقان]] دانستهاند.<ref>سبحانی، فروغ ابدیت، ۱۳۸۴ش، ص۶۶۰.</ref> بر همین اساس، علامه طباطبایی ضمن بیان اینکه اهل سنت شأن نزول اول و شیعیان شأن نزول دوم را ترجیح دادهاند، هر دو شأن نزول را دچار معضلاتی دانسته است.<ref>علامه طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱۵، ص۸۹.</ref> با این حال | چنانکه جعفر سبحانی در کتاب [[فروغ ابدیت]] آورده است، محدثان و مفسران اهل سنت، شأن نزول آیه را تهمت به عایشه از سوی [[منافقان]] دانستهاند.<ref>سبحانی، فروغ ابدیت، ۱۳۸۴ش، ص۶۶۰.</ref> بر همین اساس، علامه طباطبایی ضمن بیان اینکه اهل سنت شأن نزول اول (تهمت به عایشه) و شیعیان شأن نزول دوم (تهمت به ماریه) را ترجیح دادهاند، هر دو شأن نزول را دچار معضلاتی دانسته است.<ref>علامه طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱۵، ص۸۹.</ref> با این حال تعدادی از مفسران بزرگ شیعه از جمله [[شیخ طوسی]] در [[تفسیر تبیان]]، [[فضل بن حسن طبرسی]] در [[مجمع البیان]] و [[ابوالفتوح رازی]] در [[روض الجنان]] نیز با اهل سنت همنظرند.<ref>شیخ طوسی، التبیان، بیروت، ج۷، ص۴۰۸ و ۴۱۵-۴۱۷؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۶ق، ج۷، ص۲۰۵-۲۰۷؛ ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۳۷۱ش، ص۱۱۲ و ۱۱۴-۱۱۵.</ref> | ||
==معنای افک== | ==معنای افک== | ||
خط ۵۳: | خط ۵۱: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* | *ابنجوزی، عبدالرحمن بن علی، تلقیح فهوم أهل الأثر في عيون التاریخ والأثر، بیروت، دار الأرقم، ۱۴۱۸ق/۱۹۹۷م. | ||
* ابنهشام، عبدالملک، السیره النبویه، تحقیق مصطفی السقا و ابراهیم الأبیاری و عبدالحفیظ شلبی، بیروت، دارالمعرفة، بیتا. | |||
* ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، ۱۳۷۱ش. | * ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، ۱۳۷۱ش. | ||
* حسینیان مقدم، حسین، | * حسینیان مقدم، حسین، «بررسی تفسیری تاریخی حادثه افک»، مجله تاریخ اسلام در آینه پژوهش، شماره ۷، پاییز ۱۳۸۴. | ||
* سبحانی، جعفر، فروغ ابدیت، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۴ش. | * سبحانی، جعفر، فروغ ابدیت، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۴ش. | ||
* شیخ طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بیتا. | * شیخ طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بیتا. | ||
خط ۶۳: | خط ۶۲: | ||
* قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، قم، دارالکتاب، ۱۳۶۷ش. | * قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، قم، دارالکتاب، ۱۳۶۷ش. | ||
* عاملی، جعفر مرتضی،الصحیح من سیرة النبی الأعظم، قم، دارالحدیث، ۱۴۲۶ق. | * عاملی، جعفر مرتضی،الصحیح من سیرة النبی الأعظم، قم، دارالحدیث، ۱۴۲۶ق. | ||
* علامه مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، حیوة القلوب، تحقیق سید علی امامیان، قم، نشر سرور، ۱۳۸۴ش. | |||
* مکارم شیرازی، ناصر، الأمثل فی تفسیر کتاب الله المنزل، قم، مدرسه امام علی بن ابیطالب، ۱۴۲۱ق. | * مکارم شیرازی، ناصر، الأمثل فی تفسیر کتاب الله المنزل، قم، مدرسه امام علی بن ابیطالب، ۱۴۲۱ق. | ||
* واقدی، محمد بن عمر، المغازی، تحقیق مارسدن جونس، قم، مکتب الاعلام اسلامی، ۱۴۱۴ق. | * واقدی، محمد بن عمر، المغازی، تحقیق مارسدن جونس، قم، مکتب الاعلام اسلامی، ۱۴۱۴ق. | ||
خط ۹۱: | خط ۹۱: | ||
[[ar:آيات الإفك]] | [[ar:آيات الإفك]] | ||
[[ur:آیات افک]] | [[ur:آیات افک]] | ||
[[رده:آیات اخلاقی قرآن]] | [[رده:آیات اخلاقی قرآن]] |