۱۷٬۱۵۸
ویرایش
وضو: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (اصلاح ارقام، اصلاح نویسه‌های عربی) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
===شرایط وضو=== | ===شرایط وضو=== | ||
{{ستون|۲}} | |||
* آب وضو پاک باشد (نجس نباشد). | * آب وضو پاک باشد (نجس نباشد). | ||
* آب وضو مضاف نباشد. | * آب وضو مضاف نباشد. | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۸: | ||
* مانعی از رسیدن آب به اعضای وضو نباشد. | * مانعی از رسیدن آب به اعضای وضو نباشد. | ||
* با قصد قربت و بدون ریا وضو بگیرد. | * با قصد قربت و بدون ریا وضو بگیرد. | ||
* رعایت ترتیب | * رعایت [[ترتیب]] | ||
* رعایت مُوالات (فاصله نیفتادن بین اعضای وضو). | * رعایت [[موالات|مُوالات]] (فاصله نیفتادن بین اعضای وضو). | ||
* در کارهای وضو از دیگری کمک نگیرد. | * در کارهای وضو از دیگری کمک نگیرد. | ||
* استعمال آب برای | * استعمال آب برای کسی که وضو می‌گیرد ضرر نداشته باشد. | ||
* برای وضو گرفتن وقت باشد.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، الناشر مکتب آیة الله العظمی السید السیستانی، ج۱، ص۱۷۰-۱۶۹؛ مکارم شیرازی، رساله احکام جوانان (پسران)، ۱۳۹۰ش، ص۳۸.</ref> | * برای وضو گرفتن وقت باشد.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، الناشر مکتب آیة الله العظمی السید السیستانی، ج۱، ص۱۷۰-۱۶۹؛ مکارم شیرازی، رساله احکام جوانان (پسران)، ۱۳۹۰ش، ص۳۸.</ref> | ||
{{پایان}} | |||
===انواع وضو=== | ===انواع وضو=== | ||
وضو را می‌توان به شیوه ترتیبی یا ارتماسی انجام داد<ref>مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۳۴۷.</ref> و در شرایط خاصی لازم است به شکل جبیره‌ای انجام شود.<ref>نگاه کنید به: یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۴۳۶.</ref> | وضو را می‌توان به شیوه ترتیبی یا ارتماسی انجام داد<ref>مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۳۴۷.</ref> و در شرایط خاصی لازم است به شکل جبیره‌ای انجام شود.<ref>نگاه کنید به: یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۴۳۶.</ref> | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۵: | ||
وضو در چند صورت باطل می‌شود، در منابع فقهی از مبطلات وضو (چیزهایی که وضو را باطل می‌کنند) به [[حدث اصغر]] یاد می‌شود؛<ref>فیض کاشانی، رسائل، ۱۴۲۹ق، ج۲، رساله۴، ص۲۲.</ref> برخی از آنها عبارتند از: | وضو در چند صورت باطل می‌شود، در منابع فقهی از مبطلات وضو (چیزهایی که وضو را باطل می‌کنند) به [[حدث اصغر]] یاد می‌شود؛<ref>فیض کاشانی، رسائل، ۱۴۲۹ق، ج۲، رساله۴، ص۲۲.</ref> برخی از آنها عبارتند از: | ||
*خارج شدن ادرار، مدفوع یا باد از انسان. | *خارج شدن ادرار، مدفوع یا باد از انسان. | ||
*خواب (به طوری که گوش نشنود و چشم نبیند)، دیوانگی، مستی و بیهوشی.<ref>یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۳۳۰-۳۳۱؛ فیض کاشانی، معتصم الشیعه، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۲۴۱.</ref> | *خواب (به طوری که گوش نشنود و چشم نبیند)، دیوانگی، مستی و بیهوشی.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۳۳۰-۳۳۱؛ فیض کاشانی، معتصم الشیعه، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۲۴۱.</ref> | ||
*چیزهایی که سبب [[غسل]] می‌شوند؛ مانند [[جنابت]] و لمس کردن مُرده([[مس میت]]).<ref>فلاح‌زاده، احکام دین، ۱۳۸۶ش، ص۵۱.</ref> | *چیزهایی که سبب [[غسل]] می‌شوند؛ مانند [[جنابت]] و لمس کردن مُرده([[مس میت]]).<ref>فلاح‌زاده، احکام دین، ۱۳۸۶ش، ص۵۱.</ref> | ||
به گفته [[فاضل مقداد]] برخی از فقیهان | به گفته [[فاضل مقداد]] برخی از فقیهان اهل‌سنت بر این باورند که تماس پوست بدن مرد و زن نامحرم وضو را باطل می‌کند. مستند آنان [[قرائت کسایی]] است که لامستم را در آیه «أَوْ لامَسْتُمُ النِّسا»<ref>سوره مائده، آیه ۶.</ref> «لمَسْتم» قرائت کرده اما به باور فقیهان شیعه «لامَسْتم» کنایه از [[آمیزش]] است.<ref>فاضل مقداد، کنز العرفان، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۲۵.</ref> | ||
==تفاوت وضوی شیعیان و اهل سنت== | ==تفاوت وضوی شیعیان و اهل سنت== | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۸: | ||
برخی محققان معتقدند در دوران پیامبر(ص) اختلافی در وضو میان مسلمانان نبوده<ref>شهرستانی، لماذا الإختلاف فی الوضوء، ۱۴۲۶ق، ص۳۱.</ref> و پیامبر اکرم وضو را با مسح پاها به جای شستن انجام می‌داده است.<ref>آمدی، المسح فی وضوء الرسول، ۱۴۲۰ق، ص۸۰-۸۲.</ref> علاوه بر دوران پیامبر، از دوران خلافت [[ابوبکر]] هم اختلافی درباره وضو ذکر نشده است.<ref>شهرستانی، لماذا الإختلاف فی الوضوء، ۱۴۲۶ق، ص۳۱.</ref> در دوران خلافت [[عمر بن خطاب]]، جز در یک مورد [[مسح خفین|مسح خُفَّیْن]](مسح پا از روی پاپوش)، روایتی که نشانگر اختلاف درباره وضو باشد در دست نیست.<ref>شهرستانی، لماذا الإختلاف فی الوضوء، ۱۴۲۶ق، ص۳۲.</ref> | برخی محققان معتقدند در دوران پیامبر(ص) اختلافی در وضو میان مسلمانان نبوده<ref>شهرستانی، لماذا الإختلاف فی الوضوء، ۱۴۲۶ق، ص۳۱.</ref> و پیامبر اکرم وضو را با مسح پاها به جای شستن انجام می‌داده است.<ref>آمدی، المسح فی وضوء الرسول، ۱۴۲۰ق، ص۸۰-۸۲.</ref> علاوه بر دوران پیامبر، از دوران خلافت [[ابوبکر]] هم اختلافی درباره وضو ذکر نشده است.<ref>شهرستانی، لماذا الإختلاف فی الوضوء، ۱۴۲۶ق، ص۳۱.</ref> در دوران خلافت [[عمر بن خطاب]]، جز در یک مورد [[مسح خفین|مسح خُفَّیْن]](مسح پا از روی پاپوش)، روایتی که نشانگر اختلاف درباره وضو باشد در دست نیست.<ref>شهرستانی، لماذا الإختلاف فی الوضوء، ۱۴۲۶ق، ص۳۲.</ref> | ||
بر اساس آنچه در [[کنز العمال|کَنْزُ العُمّال]]<ref>متقی هندی، کنز العمال، ۱۴۰۶ق، ج۹، ص۴۴۳، ح۲۶۸۹۰.</ref> و برخی منابع دیگر آمده،<ref>شهرستانی، لماذا الإختلاف فی الوضوء، ۱۴۲۶ق، ص۳۳.</ref> برخی محققان معتقدند اختلاف در وضو، از دوران [[خلیفه سوم]](عثمان)، در میان مسلمانان آشکار شده است.<ref>شهرستانی، لماذا الإختلاف فی الوضوء، ۱۴۲۶ق، ص۳۳.</ref> {{یادداشت|عثمان با استناد به این که خودش وضو گرفتن پیامبر را دیده وضوی دیگران را | بر اساس آنچه در [[کنز العمال|کَنْزُ العُمّال]]<ref>متقی هندی، کنز العمال، ۱۴۰۶ق، ج۹، ص۴۴۳، ح۲۶۸۹۰.</ref> و برخی منابع دیگر آمده،<ref>شهرستانی، لماذا الإختلاف فی الوضوء، ۱۴۲۶ق، ص۳۳.</ref> برخی محققان معتقدند اختلاف در وضو، از دوران [[خلیفه سوم]](عثمان)، در میان مسلمانان آشکار شده است.<ref>شهرستانی، لماذا الإختلاف فی الوضوء، ۱۴۲۶ق، ص۳۳.</ref> {{یادداشت|عثمان با استناد به این که خودش وضو گرفتن پیامبر را دیده وضوی دیگران را رد کرد و وضویی را که تا آن زمان مردم با استناد به سخن پیامبر می گرفتند نپذیرفت وادعا کرد که وضویی را که او می‌گیرد باعث آمرزش گناهان گذشته انسان است{{مدرک}}}} سید علی شهرستانی، با استناد به اختلاف [[امام علی(ع)]] و عمر بن خطاب درباره مسح خفین، معتقد است [[خلیفه دوم]] هم بر خلاف عثمان بن عفان، پا را در وضو نمی‌شسته، بلکه آن را مسح می‌کرده است.<ref> شهرستانی، لماذا الإختلاف فی الوضوء، ۱۴۲۶ق، ص۳۴-۳۵.</ref> | ||
شیعیان با اتکا به [[آیه وضو]]، و همچنین روایات درباره وضو، معتقدند [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] و[[ اصحاب |یاران او]]، به شیوه [[امامیه]] پا را در وضو مسح می‌کرده‌اند، نه آنکه به شیوه اهل سنت آن را بشویند.<ref>بهبهانی، مسح پاها در وضو، ۱۳۹۵ش، ص۲۶-۴۲.</ref> درباره شستن دست‌ها هم روایاتی از پیامبر اکرم(ص) نقل شده که حاکی از همانندی وضوی پیامبر با [[شیعیان]] و شستن دست‌ها از بالا به پایین است.<ref>نگاه کنید به: حرّ عاملی، وسائل الشیعه، ۱۳۷۴ش، ج۱، ص۳۸۷-۳۹۰.</ref> به باور شیعیان، روایات شستن پا در وضو که مورد استناد [[اهل سنت]] قرار گرفته، سست و بی‌اساس است؛ علاوه بر آنکه با آیه وضو هم در تضاد است.<ref>بهبهانی، مسح پاها در وضو، ۱۳۹۵ش، ص۳۱-۳۳.</ref> | شیعیان با اتکا به [[آیه وضو]]، و همچنین روایات درباره وضو، معتقدند [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] و[[ اصحاب |یاران او]]، به شیوه [[امامیه]] پا را در وضو مسح می‌کرده‌اند، نه آنکه به شیوه اهل سنت آن را بشویند.<ref>بهبهانی، مسح پاها در وضو، ۱۳۹۵ش، ص۲۶-۴۲.</ref> درباره شستن دست‌ها هم روایاتی از پیامبر اکرم(ص) نقل شده که حاکی از همانندی وضوی پیامبر با [[شیعیان]] و شستن دست‌ها از بالا به پایین است.<ref>نگاه کنید به: حرّ عاملی، وسائل الشیعه، ۱۳۷۴ش، ج۱، ص۳۸۷-۳۹۰.</ref> به باور شیعیان، روایات شستن پا در وضو که مورد استناد [[اهل سنت]] قرار گرفته، سست و بی‌اساس است؛ علاوه بر آنکه با آیه وضو هم در تضاد است.<ref>بهبهانی، مسح پاها در وضو، ۱۳۹۵ش، ص۳۱-۳۳.</ref> | ||
==آداب، مستحبات و فضایل== | ==آداب، مستحبات و فضایل== | ||
در | در وضو گرفتن، چند چیز [[مستحب]] دانسته شده است؛ از جمله: | ||
*مسواک زدن پیش از وضو: [[پیامبر (ص)]] در [[وصیت]] به [[امام علی (ع)]]، به مسواک زدن پیش از هر وضو توصیه کرده است.<ref> | *مسواک زدن پیش از وضو: [[پیامبر (ص)]] در [[وصیت]] به [[امام علی (ع)]]، به مسواک زدن پیش از هر وضو توصیه کرده است.<ref> شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، انتشارات جامعه مدرسین، ج۱، ص۵۳.</ref> | ||
*ذکر نام خدا در ابتدای وضو.<ref> | *ذکر نام خدا در ابتدای وضو.<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، انتشارات جامعه مدرسین، ج۱، ص۴۳، حدیث۸۷.</ref> | ||
*گرداندن آب در دهان و بینی.<ref> | *گرداندن آب در دهان و بینی.<ref>حرّ عاملی، وسائل الشیعه، ۱۳۷۴ش، ج۱، ص۳۹۶، ح۱۰۳۶، ص۳۹۷، حدیث۱۰۳۸.</ref> | ||
*[[حضور قلب]] | *[[حضور قلب]] در انجام کارهای وضو | ||
* خواندن [[سوره قدر]] هنگام | * خواندن [[سوره قدر]] در هنگام وضوگرفتن | ||
* خواندن [[آیة الکرسی|آیت الکرسی]] پس از وضو | * خواندن [[آیة الکرسی|آیت الکرسی]] پس از وضو | ||
*گذاشتن ظرف آبِ وضو در سمت راست.<ref>یزدی، | *گذاشتن ظرف آبِ وضو در سمت راست.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۳۶۸-۳۷۰.</ref> | ||
بنابر روایات، امام علی(ع) در هنگام وضو، دعاهایی می‌خواند. بر اساس این روایات، هر کس این دعاها را در ضمن انجام اعمال وضو بخواند، خداوند از هر قطره آب وضوی او، فرشته‌ای مشغول به [[تسبیح]] و تقدیس و [[تکبیر]] خداوند می‌آفریند و [[ثواب]] آن را تا [[روز قیامت]] برای وضوگیرنده می‌نویسد.<ref>کلینی، فروع کافی، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۸۴.</ref> دعاهای مذکور در ضمن انجام هر کدام از اعمال وضو عبارتند از: | بنابر روایات، امام علی(ع) در هنگام وضو، دعاهایی می‌خواند. بر اساس این روایات، هر کس این دعاها را در ضمن انجام اعمال وضو بخواند، خداوند از هر قطره آب وضوی او، فرشته‌ای مشغول به [[تسبیح]] و تقدیس و [[تکبیر]] خداوند می‌آفریند و [[ثواب]] آن را تا [[روز قیامت]] برای وضوگیرنده می‌نویسد.<ref>کلینی، فروع کافی، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۸۴.</ref> دعاهای مذکور در ضمن انجام هر کدام از اعمال وضو عبارتند از: | ||
#ریختن آب با دست راست بر دست چپ: الْحَمْدُ للَّهِ الذی جَعَلَ الْماءَ طَهُوراً وَ لَمْ یَجْعلْه نَجِساً؛ حمد و سپاس مخصوص خداوندی است که آب را پاک و پاک‌کننده قرار داد و آن را نجس قرار نداد.<ref>کلینی، فروع کافی، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۸۲.</ref> | #ریختن آب با دست راست بر دست چپ: الْحَمْدُ للَّهِ الذی جَعَلَ الْماءَ طَهُوراً وَ لَمْ یَجْعلْه نَجِساً؛ حمد و سپاس مخصوص خداوندی است که آب را پاک و پاک‌کننده قرار داد و آن را نجس قرار نداد.<ref>کلینی، فروع کافی، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۸۲.</ref> | ||