پرش به محتوا

اسماء دختر عمیس: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۴: خط ۲۴:
| آثار =
| آثار =
}}
}}
'''اَسْماء بِنت عُمَیس''' از زنان صحابی [[پیامبر اسلام(ص)]] که در غسل دادن جنازه [[فاطمه(س)]] به امام علی(ع) کمک کرد. اسماء همسر [[جعفر بن ابی‌طالب]] بود و پس از شهادت جعفر، به ازدواج [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابوبکر]] درآمد و پس از درگذشت ابوبکر، همسر [[امام علی(ع)]] شد. او مادر [[محمد بن ابی‌بکر]] است. وی بنابه [[وصیت حضرت فاطمه(س)]] به همراه امام علی(ع)، بدن او را غسل داد.
'''اَسْماء بِنت عُمَیس''' از زنان صحابی [[پیامبر اسلام(ص)]] که در غسل دادن جنازه [[فاطمه(س)]] به امام علی(ع) کمک کرد. اسماء همسر [[جعفر بن ابی‌طالب]] بود و پس از شهادت جعفر، به ازدواج [[ابوبکر بن ابی‌قحافه]] درآمد و پس از درگذشت ابوبکر، همسر [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] شد. او مادر [[محمد بن ابی‌بکر]] است. وی بنابه [[وصیت حضرت فاطمه(س)]] به همراه امام علی(ع)، بدن او را غسل داد.


اسما از نخستین مسلمانان بود و به همراه همسرش جعفر به حبشه و مدینه مهاجرت کرد.
اسما از نخستین مسلمانان بود و به همراه همسرش جعفر به حبشه و مدینه مهاجرت کرد.
خط ۳۰: خط ۳۰:
اسما دختر عمیس بن معد بود. پدرش از قبیله [[خثعم|بنی‌خثعم]] و مادرش هند دختر عون بن زهیر حِمیری بود.<ref> کلبی، نسب معدو الیمن الکبیر، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۳۵۶، ۳۵۸.</ref>
اسما دختر عمیس بن معد بود. پدرش از قبیله [[خثعم|بنی‌خثعم]] و مادرش هند دختر عون بن زهیر حِمیری بود.<ref> کلبی، نسب معدو الیمن الکبیر، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۳۵۶، ۳۵۸.</ref>


اسماء با [[جعفر بن ابی‌طالب]] ازدواج کرد او جزو نخستین مسلمانان بود و قبل از ورود پیامبر(ص) به [[خانه ارقم بن ابی‌ارقم|خانه ارقم]] اسلام آورد.<ref> ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۲۱۹.</ref> اسماء در سال [[سال ۷ بعثت|سال هفتم بعثت]] همراه همسرش جعفر بن ابی‌طالب به [[حبشه]] هجرت کرد<ref> ابن هشام، السیرة النبویة، ج۱، ص۳۴۶.</ref> و در [[سال ۷ هجری قمری|سال هفتم قمری]]، به [[مدینه]] مهاجرت کرد. {{مدرک}} پس از آنکه جعفر در [[جنگ موته]] در سال ۸ قمری شهید شد،<ref> ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۲۱۹.</ref> اسماء به همسری [[ابوبکر]] درآمد و پس از درگذشت ابوبکر، همسر [[امام علی(ع)]] شد.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ص۱۷۸۴-۱۷۸۵.</ref>
اسماء با [[جعفر بن ابی‌طالب]] ازدواج کرد. او جزو نخستین مسلمانان بود و قبل از ورود پیامبر(ص) به [[خانه ارقم بن ابی‌ارقم|خانه ارقم]] اسلام آورد.<ref> ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۲۱۹.</ref> اسماء در [[سال ۷ بعثت|سال هفتم بعثت]] همراه همسرش جعفر بن ابی‌طالب به [[حبشه]] هجرت کرد<ref> ابن هشام، السیرة النبویة، ج۱، ص۳۴۶.</ref> و در [[سال ۷ هجری قمری|سال هفتم قمری]]، به [[مدینه]] مهاجرت کرد.{{مدرک}} پس از آنکه جعفر در [[جنگ موته]] در سال ۸ قمری شهید شد،<ref> ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۲۱۹.</ref> اسماء به همسری [[ابوبکر]] درآمد و پس از درگذشت ابوبکر، همسر [[امام علی(ع)]] شد.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ص۱۷۸۴-۱۷۸۵.</ref>


== فرزندان ==
== فرزندان ==
اسماء [[عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب|عبدالله]]، محمد و عون را برای [[جعفر بن ابی‌طالب]] به دنیا آورد.<ref> ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۲۱۹.</ref> او همچنین [[محمد بن ابی‌بکر|محمد]] را برای ابوبکر و ییحی را برای [[امام علی(ع)]] به دنیا آورد.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ص۱۷۸۴-۱۷۸۵.</ref> یحیی در کودکی از دنیا رفت<ref> ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۲۱.</ref>  
اسماء [[عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب|عبدالله]]، محمد و عون را برای [[جعفر بن ابی‌طالب]] به دنیا آورد.<ref> ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۲۱۹.</ref> او همچنین [[محمد بن ابی‌بکر|محمد]] را برای ابوبکر و یحیی را برای [[امام علی(ع)]] به دنیا آورد.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ص۱۷۸۴-۱۷۸۵.</ref> یحیی در کودکی از دنیا رفت<ref> ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۲۱.</ref>  
== درگذشت ==
== درگذشت ==
در منابع [[سال ۳۸ قمری|سال ۳۸ق]] و پس از [[سال ۶۰ قمری|۶۰ق]] برای درگذشت او ذکر شده است<ref> ابن کثیر، البدایة، ج۷ (۴)، ص۳۳۱.</ref> همچنین به ادامه زندگی او پس از شهادت امام علی(ع) نیز اشاره شده است.<ref>نک: ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۲، ص۲۸۷؛ ابن حجر عسقلانی، احمد، تقریب التهذیب، ج۲، ص۵۸۹.</ref> قبری در [[قبرستان باب الصغیر]] به وی منسوب است.{{مدرک}}
ابن کثیر دمشقی درگذشت او را در حوادث سال [[سال ۳۸ قمری|سال ۳۸ق]] ذکر کرده است.<ref>ابن کثیر، البدایة و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۳۱۸.</ref> همچنین در برخی منابع به ادامه زندگی او پس از شهادت امام علی(ع) نیز اشاره شده است.<ref>نک: ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۲، ص۲۸۷؛ ابن حجر عسقلانی، تقریب التهذیب، ج۲، ص۵۸۹.</ref> قبری در [[قبرستان باب الصغیر]] به وی منسوب است.{{مدرک}}


== حضور در مراسم غسل شبانه حضرت فاطمه(س) ==
== حضور در مراسم غسل شبانه حضرت فاطمه(س) ==
اسماء از افرادی بود که به هنگام غسل [[حضرت فاطمه(س)]] حضور داشت<ref>نک: بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۰۵؛ حاکم نیشابوری، المستدرک، ج۳، ص۱۶۳-۱۶۴.</ref> گفته‌اند او در مراسم [[ازدواج علی(ع) و فاطمه(س)|ازدواج امام علی(ع) با حضرت فاطمه(س)]] نیز حاضر بود؛ اما با توجه به تاریخ ازدواج در ۲ یا ۳ قمری و بازگشت اسماء از [[حبشه]] در سال ۷ قمری این نکته بعید به نظر می‌رسد.{{مدرک}}
اسماء بنا به وصیت فاطمه(س) به کمک علی بن ابی‌طالب(ع) جنازه [[حضرت فاطمه(س)]] را غسل داد<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۰۵.</ref> گفته‌اند او در مراسم [[ازدواج علی(ع) و فاطمه(س)|ازدواج امام علی(ع) با حضرت فاطمه(س)]] نیز حاضر بود؛ اما با توجه به تاریخ ازدواج در ۲ یا ۳ قمری و بازگشت اسماء از [[حبشه]] در سال ۷ قمری این مطلب بعید به نظر می‌رسد.{{مدرک}}


ظاهراً به‌دلیل پیوند نزدیک او با خاندان امام علی(ع) بوده که در منابع [[شیعه|شیعی]] از او به نیکی یاد شده است، چنانکه بر اساس روایاتی، [[امام باقر(ع)]] و [[امام صادق(ع)]] او را ستوده‌اند.<ref>نک: کشی، معرفة الرجال، اختیار طوسی، ص۶۳-۶۴؛ ابن بابویه، الخصال، ج۲، ص۳۶۳.</ref>
ظاهراً به‌دلیل پیوند نزدیک او با خاندان امام علی(ع) بوده که در منابع [[شیعه|شیعی]] از او به نیکی یاد شده است، چنانکه بر اساس روایاتی، [[امام باقر(ع)]] و [[امام صادق(ع)]] او را ستوده‌اند.<ref>نک: کشی، معرفة الرجال، اختیار طوسی، ص۶۳-۶۴؛ ابن بابویه، الخصال، ج۲، ص۳۶۳.</ref>
خط ۵۵: خط ۵۵:
* ابن حجر عسقلانی، احمد، تقریب التهذیب، ب کوشش عبدالوهاب عبداللطیف، بیروت، ۱۳۹۵ق/۱۹۷۵م.
* ابن حجر عسقلانی، احمد، تقریب التهذیب، ب کوشش عبدالوهاب عبداللطیف، بیروت، ۱۳۹۵ق/۱۹۷۵م.
* ابن سعد، محمد، الطبقات الکبری، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م.
* ابن سعد، محمد، الطبقات الکبری، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م.
* ابن عبدالبر، یوسف، الاستیعاب، به کوشش علی محمد بجاوی، قاهره، ۱۳۸۰ق/۱۹۶۰م.
* ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، تحقیق علی محمد البجاوی، بیروت، دارالجیل، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م
* ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، تحقیق: علی محمد البجاوی، بیروت، دارالجیل، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م.
* ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۷ق/۱۹۸۶م.
* ابن هشام، عبدالملک، السیره النبویه، به کوشش مصطفی سقا و دیگران، قاهره، ۱۳۵۵ق/۱۹۳۶م.
* ابن هشام، عبدالملک، السیره النبویه، به کوشش مصطفی سقا و دیگران، قاهره، ۱۳۵۵ق/۱۹۳۶م.
* ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبین، به کوشش احمد صقر، ۱۹۴۹م.
* ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبین، به کوشش احمد صقر، ۱۹۴۹م.
* امین، محسن، اعیان الشیعه، به کوشش حسن امین، بیروت، ۱۴۰۳ق.
* امین، محسن، اعیان الشیعه، به کوشش حسن امین، بیروت، ۱۴۰۳ق.
* بلاذری، احمد، انساب الاشراف، به کوشش محمد حمیدالله، قاهره، ۱۹۵۹م.
* بلاذری، احمد، انساب الاشراف، تحقیق محمد حمیدالله، مصر، دار المعارف، ۱۹۵۹م.
* حاکم نیشابوری، محمد، المستدرک، حیدرآباد دکن، ۱۳۴۱ق.
* حمیدی، عبدالله، المسند، به کوشش حبیب الرحمان اعظمی، حیدرآباد دکن، ۱۳۸۰-۱۳۸۲ق.
* حمیدی، عبدالله، المسند، به کوشش حبیب الرحمان اعظمی، حیدرآباد دکن، ۱۳۸۰-۱۳۸۲ق.
* ذهبی، محمد، سیر اعلام النبلاء، به کوشش شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت، ۱۴۰۴ق/۱۹۸۴م.
* ذهبی، محمد، سیر اعلام النبلاء، به کوشش شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت، ۱۴۰۴ق/۱۹۸۴م.