پرش به محتوا

فضایل حضرت فاطمه(س): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
ویکی سازی
جز (ویکی سازی)
جز (ویکی سازی)
خط ۷۶: خط ۷۶:
# '''گفتگو با فرشتگان''': بر اساس احادیث، [[فرشته|فرشتگان الهی]] همچون [[جبرئیل]] بر حضرت فاطمه(س)‌ نازل می‌شدند و او را از مطالب گوناگون همچون رویدادهای گذشته و آینده باخبر می‌کردند. مجموع آن مطالب توسط امام علی(ع) نوشته شده و [[مصحف فاطمه(س)]] نامیده شده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۳۹-۲۴۱؛ صفار، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ص۱۵۰-۱۵۴.</ref> فاطمه را به دلیل گفتگو با فرشتگان،‌ [[تحدیث|محدَّثه]] نامیده‌اند.<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۱۸۲؛ طبری آملی، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۸۰.</ref> [[امام خمینی]] نزول چندین باره جبرئیل بر حضرت زهرا و مراوده با او را فضیلتی مخصوص و بالاتر از دیگر فضائل او دانسته است؛ زیرا رفت‌وآمد جبرئیل که روح اعظم است، نشان از شرافت و عظمت روحی حضرت زهرا(س) است.<ref>خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۲۰، ص۴-۶.</ref>{{یاد| در برخی روایات تصریح به این که این فرشته جبرئیل بوده نیست و تنها به عنوان «مَلَک» معرفی شده است مانند: قال إن الله لما قبض نبيه ص دخل على فاطمة ع من وفاته من الحزن ما لا يعلمه إلا الله عز و جل فأرسل إليها '''ملكا''' يسلي عنها غمها و يحدثها فیض کاشانی، وافی، ج۳، ص ۵۸۱ ولی در پاره ای ازروایات تصریح شده براین که این فرشته جبرئیل بوده است و كان '''جبرئيل''' ع يأتيها فيحسن عزاها على أبيها و يطيب نفسها و يخبرها عن أبيها و مكانه و يخبرها بما يكون بعدها في ذريتها و كان علي ع يكتب ذلك فهذا مصحف فاطمة ع کلینی، کافی، ج۱، ص۲۴۱ }}
# '''گفتگو با فرشتگان''': بر اساس احادیث، [[فرشته|فرشتگان الهی]] همچون [[جبرئیل]] بر حضرت فاطمه(س)‌ نازل می‌شدند و او را از مطالب گوناگون همچون رویدادهای گذشته و آینده باخبر می‌کردند. مجموع آن مطالب توسط امام علی(ع) نوشته شده و [[مصحف فاطمه(س)]] نامیده شده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۳۹-۲۴۱؛ صفار، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ص۱۵۰-۱۵۴.</ref> فاطمه را به دلیل گفتگو با فرشتگان،‌ [[تحدیث|محدَّثه]] نامیده‌اند.<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۱۸۲؛ طبری آملی، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۸۰.</ref> [[امام خمینی]] نزول چندین باره جبرئیل بر حضرت زهرا و مراوده با او را فضیلتی مخصوص و بالاتر از دیگر فضائل او دانسته است؛ زیرا رفت‌وآمد جبرئیل که روح اعظم است، نشان از شرافت و عظمت روحی حضرت زهرا(س) است.<ref>خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۲۰، ص۴-۶.</ref>{{یاد| در برخی روایات تصریح به این که این فرشته جبرئیل بوده نیست و تنها به عنوان «مَلَک» معرفی شده است مانند: قال إن الله لما قبض نبيه ص دخل على فاطمة ع من وفاته من الحزن ما لا يعلمه إلا الله عز و جل فأرسل إليها '''ملكا''' يسلي عنها غمها و يحدثها فیض کاشانی، وافی، ج۳، ص ۵۸۱ ولی در پاره ای ازروایات تصریح شده براین که این فرشته جبرئیل بوده است و كان '''جبرئيل''' ع يأتيها فيحسن عزاها على أبيها و يطيب نفسها و يخبرها عن أبيها و مكانه و يخبرها بما يكون بعدها في ذريتها و كان علي ع يكتب ذلك فهذا مصحف فاطمة ع کلینی، کافی، ج۱، ص۲۴۱ }}
# '''نخستین واردشَوَنده به بهشت''': بنابه روایتی از رسول خدا(ص)، فاطمه(س) نخستین کسی است که وارد [[بهشت]] می‌شود.<ref>ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۲۹؛ متقی هندی، کنز العمال، ۱۴۰۱ق، ج۱۲، ص۱۱۰.</ref> در برخی روایات نیز آمده است که فاطمه(س) نخستین کسی است که در بهشت بر [[پیامبر(ص)]] وارد می‌شود.<ref>ابونعیم اصفهانی، دلائل النبوة، ۱۴۰۶ق، ص۶۶.</ref>
# '''نخستین واردشَوَنده به بهشت''': بنابه روایتی از رسول خدا(ص)، فاطمه(س) نخستین کسی است که وارد [[بهشت]] می‌شود.<ref>ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۲۹؛ متقی هندی، کنز العمال، ۱۴۰۱ق، ج۱۲، ص۱۱۰.</ref> در برخی روایات نیز آمده است که فاطمه(س) نخستین کسی است که در بهشت بر [[پیامبر(ص)]] وارد می‌شود.<ref>ابونعیم اصفهانی، دلائل النبوة، ۱۴۰۶ق، ص۶۶.</ref>
# '''حَوراء إنسیّه''': پیامبر(ص) فاطمه(س) را حوریه‌ای معرفی کرده است که با چهره انسان خلق شده است.<ref>طبری آملی، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۱۴۶؛ اربلی، کشف الغمة، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۴۶۳؛ ابن‌مغازلی، مناقب الامام علی بن ابی‌طالب، ۱۴۲۴ق، ص۲۹۶.</ref>
# '''حَوراء إنسیّه''': پیامبر(ص)، فاطمه(س) را حوریه‌ای معرفی کرده است که با چهره انسان خلق شده است.<ref>طبری آملی، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۱۴۶؛ اربلی، کشف الغمة، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۴۶۳؛ ابن‌مغازلی، مناقب الامام علی بن ابی‌طالب، ۱۴۲۴ق، ص۲۹۶.</ref>
{{جعبه نقل قول
{{جعبه نقل قول
  |عنوان=
  |عنوان=
خط ۹۹: خط ۹۹:
# '''الگوی امام مهدی(عج)''': [[امام مهدی(عج)]] در پاسخ نامه‌ای از [[شیعیان]]، حضرت فاطمه(س) را الگوی نیکویی (اسوة حسنة) برای خود معرفی کرده است.<ref>شیخ طوسی، الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۲۸۵.</ref>
# '''الگوی امام مهدی(عج)''': [[امام مهدی(عج)]] در پاسخ نامه‌ای از [[شیعیان]]، حضرت فاطمه(س) را الگوی نیکویی (اسوة حسنة) برای خود معرفی کرده است.<ref>شیخ طوسی، الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۲۸۵.</ref>
# '''دریای علم''': بر اساس روایتی از [[امام صادق(ع)]]، فاطمه(س) و علی(ع) دو دریای ژرف علم معرفی شده‌اند.<ref>شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۱، ص۶۵.</ref> بر پایه برخی روایات، حضرت فاطمه(س) عالِم به همه حوادث گذشته و حال و آینده بود.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۴۰-۲۴۲.</ref>
# '''دریای علم''': بر اساس روایتی از [[امام صادق(ع)]]، فاطمه(س) و علی(ع) دو دریای ژرف علم معرفی شده‌اند.<ref>شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۱، ص۶۵.</ref> بر پایه برخی روایات، حضرت فاطمه(س) عالِم به همه حوادث گذشته و حال و آینده بود.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۴۰-۲۴۲.</ref>
# '''ستایش عبادت فاطمه و افتخار خداوند به آن''': طبق روایتی از پیامبر(ص)، آنگاه که فاطمه(س) در محراب عبادت می‌ایستاد، خداوند به ملائکه خطاب می‌کرد که فاطمه را نظاره کنند و به [[عبادت]] او که از دل و جان بود، مباهات و افتخار می‌کرد.<ref>شیخ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۱۱۳؛ طبری آملی، بشارة المصطفی، ۱۳۸۳ق، ص۱۹۸.</ref> بر پایه برخی روایات، فاطمه عابدترین فرد امت مسلمان بود.<ref>ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب(ع)، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۴۱؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۳، ص۷۶ و ۸۴.</ref>
# '''ستایش عبادت فاطمه و افتخار خداوند به آن''': طبق روایتی از پیامبر(ص)، آنگاه که فاطمه(س) در محراب [[عبادت]] می‌ایستاد، خداوند به ملائکه خطاب می‌کرد که فاطمه را نظاره کنند و به عبادت او که از دل و جان بود، مباهات و افتخار می‌کرد.<ref>شیخ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۱۱۳؛ طبری آملی، بشارة المصطفی، ۱۳۸۳ق، ص۱۹۸.</ref> بر پایه برخی روایات، فاطمه عابدترین فرد امت مسلمان بود.<ref>ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب(ع)، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۴۱؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۳، ص۷۶ و ۸۴.</ref>
# '''بتول''': در برخی روایات، فاطمه(س) [[بتول]] لقب داده شده است.<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ش، ج۱،‌ ص۱۸۱؛ طبری آملی، دلائل الامامه، ۱۴۱۳ق، ص۱۵۰؛ اربلی، کشف الغمه، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۴۶۴.</ref> در علت این نامگذاری گفته شده است که چون فاطمه نسبت به زنان دیگر از نظر فضل و دین و اعمال و رفتار برتر بود، او را بتول گفته‌اند.<ref>مازندرانی، شرح الکافی، ۱۳۸۲ق، ج۵، ۲۷۰؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۵، ص۱۷۸و۱۷۹.</ref> همچنین بر پایه حدیثی، فاطمه(س) از هر گونه آلودگی و پلیدی پاک بود و هرگز [[حیض]] و [[نفاس]] ندید.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۳، ص۱۹.</ref>
# '''بتول''': در برخی روایات، فاطمه(س) [[بتول]] لقب داده شده است.<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ش، ج۱،‌ ص۱۸۱؛ طبری آملی، دلائل الامامه، ۱۴۱۳ق، ص۱۵۰؛ اربلی، کشف الغمه، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۴۶۴.</ref> در علت این نامگذاری گفته شده است که چون فاطمه نسبت به زنان دیگر از نظر فضل و دین و اعمال و رفتار برتر بود، او را بتول گفته‌اند.<ref>مازندرانی، شرح الکافی، ۱۳۸۲ق، ج۵، ۲۷۰؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۵، ص۱۷۸و۱۷۹.</ref> همچنین بر پایه حدیثی، فاطمه(س) از هر گونه آلودگی و پلیدی پاک بود و هرگز [[حیض]] و [[نفاس]] ندید.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۳، ص۱۹.</ref>
# '''همتای امام علی(ع)''': در برخی احادیث، فاطمه(س) همتا وهم‌مرتبه [[امام علی(ع)]] شمرده شده و آمده است که اگر علی(ع) نبود تا [[روز قیامت]] همتایی برای فاطمه(س) یافت نمی‌شد.<ref>شیخ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۵۹۲؛ ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۱۸۱؛ اربلی، کشف الغمة، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۴۷۲.</ref> به‌گفته علامه امینی، اینکه از آدم(ع) و اولاد آدم کسی جز علی(ع) همتای فاطمه(س) نیست، دلالت دارد که او از تمام پیامبران(ص) به‌جز پیامبر اسلام(ص) برتر است.<ref>امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۳۴۲.</ref>
# '''همتای امام علی(ع)''': در برخی احادیث، فاطمه(س) همتا وهم‌مرتبه [[امام علی(ع)]] شمرده شده و آمده است که اگر علی(ع) نبود تا [[روز قیامت]] همتایی برای فاطمه(س) یافت نمی‌شد.<ref>شیخ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۵۹۲؛ ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۱۸۱؛ اربلی، کشف الغمة، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۴۷۲.</ref> به‌گفته [[عبدالحسین امینی|علامه امینی]]، اینکه از [[آدم (پیامبر)|آدم(ع)]] و اولاد آدم کسی جز علی(ع) همتای فاطمه(س) نیست، دلالت دارد که او از تمام [[پیامبران]] به‌جز پیامبر اکرم(ص) برتر است.<ref>امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۳۴۲.</ref>
# '''علت آفرینش جهان''': در [[حدیث لولاک]]، وجود [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] علت آفرینش هستی بیان شده<ref>مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۵، ص۲۸ و ج۱۸، ص۴۰۰.</ref> و در برخی نقل‌ها در ادامه آمده است که اگر فاطمه(س) نبود خداوند پیامبر(ص) و علی(ع) را خلق نمی‌کرد.<ref>میرجهانی، جنة العاصمة، ۱۳۸۴ش، ص۲۸۳و۲۸۴.</ref> در برخی روایات، فاطمه(س) به همراه پیامبر(ص)، علی(ع) و [[حسنین(ع)]]، علت آفرینش هستی بیان شده است.<ref>امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۱۲۸-۱۳۴.</ref>
# '''علت آفرینش جهان''': در [[حدیث لولاک]]، وجود [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] علت آفرینش هستی بیان شده<ref>مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۵، ص۲۸ و ج۱۸، ص۴۰۰.</ref> و در برخی نقل‌ها در ادامه آمده است که اگر فاطمه(س) نبود خداوند پیامبر(ص) و علی(ع) را خلق نمی‌کرد.<ref>میرجهانی، جنة العاصمة، ۱۳۸۴ش، ص۲۸۳و۲۸۴.</ref> در برخی روایات، فاطمه(س) به همراه پیامبر(ص)، علی(ع) و [[حسنین(ع)]]، علت آفرینش هستی بیان شده است.<ref>امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۱۲۸-۱۳۴.</ref>
# '''تجسم خوبی‌ها''': در حدیثی از پیامبر(ص) آمده است که اگر زیبایی و نیکویی به‌صورت یک شخص مجسّم شود، فاطمه(س) خواهد بود؛ بلکه فاطمه(س) برتر است. در ادامه حدیث آمده است که فاطمه(س) بهترین اهل زمین از نظر عنصر، شرافت و کرامت است.<ref>ابن‌شاذان، مائة منقبة، ۱۴۰۷ق، ص۱۳۶؛ حمویی جوینی، فرائد السمطین، ۱۴۰۰ق، ج۲، ص۶۴.</ref>
# '''تجسم خوبی‌ها''': در حدیثی از پیامبر(ص) آمده است که اگر زیبایی و نیکویی به‌صورت یک شخص مجسّم شود، فاطمه(س) خواهد بود؛ بلکه فاطمه(س) برتر است. در ادامه حدیث آمده است که فاطمه(س) بهترین اهل زمین از نظر عنصر، شرافت و کرامت است.<ref>ابن‌شاذان، مائة منقبة، ۱۴۰۷ق، ص۱۳۶؛ حمویی جوینی، فرائد السمطین، ۱۴۰۰ق، ج۲، ص۶۴.</ref>
# '''محبوب‌ترین فرد نزد پیامبر(ص)''': بر اساس روایات شیعه و اهل‌سنت محبوب‌ترین زن نزد رسول خدا(ص) فاطمه و محبوب‌ترین مرد، علی(ع) بود.<ref>ترمذی، سنن التزمذی، ۱۳۹۵ق، ج۵، ص۶۹۸؛ طبری آملی کبیر، المسترشد فی امامة علی بن ابی‌طالب، ۱۴۱۵ق، ص۴۴۹؛ ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب(ع)، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۳۱.</ref>
# '''محبوب‌ترین فرد نزد پیامبر(ص)''': بر اساس روایات شیعه و [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] محبوب‌ترین زن نزد رسول خدا(ص) فاطمه و محبوب‌ترین مرد، علی(ع) بود.<ref>ترمذی، سنن التزمذی، ۱۳۹۵ق، ج۵، ص۶۹۸؛ طبری آملی کبیر، المسترشد فی امامة علی بن ابی‌طالب، ۱۴۱۵ق، ص۴۴۹؛ ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب(ع)، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۳۱.</ref>
# '''گستردگی شفاعت و مظهر رحمت الهی در روز محشر''': در روایتی از [[امام باقر(ع)]] نقل شده است که فاطمه [[روز محشر]] بر در [[جهنم]] توقف می‌کند و محبان و موالیان خود و ذریه‌اش را [[شفاعت]] می‌کند و خداوند نیز شفاعت او را می‌پذیرد.<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵، ج۱، ص۱۷۹؛ اربلی، کشف الغمة، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۴۶۳ و ۴۶۴.</ref> بر پایه حدیث دیگری از امام باقر(ع)، در روز محشر فاطمه(س) بر درِ بهشت توقف می‌کند و در پاسخ به اینکه خداوند به او می‌فرماید چرا توقف کردی، عرض می‌کند بارالها دوست دارم منزلت و جایگاه من در این روز شناخته شود. خداوند می‌فرماید: ای دختر حبیب من! برگرد و نگاه کن، هر کس که محبت تو و فرزندانت در قلب اوست، دستش را بگیر و داخل بهشت کن.<ref>کوفی، تفسیر فرات الکوفی، ۱۴۱۰ق،‌ ص۲۹۸ و ۲۹۹.</ref> [[عبدالحسین امینی]]، نویسنده کتاب [[الغدیر فی الکتاب و السنة و الادب (کتاب)|الغدیر]]، با اتکا به روایاتی<ref>امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۲۱۷-۲۳۰.</ref> بر آن است که فاطمه همسان با پیامبر(ص)‌ و امام علی(ع)، بزرگترین مقام شفاعت را در روز قیامت دارد و حتی در این باره امتیازاتی مخصوص و بی‌نظیر دارد.<ref>امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۳۴۹.</ref>
# '''گستردگی شفاعت و مظهر [[رحمت الهی]] در روز محشر''': در روایتی از [[امام باقر(ع)]] نقل شده است که فاطمه [[روز محشر]] بر در [[جهنم]] توقف می‌کند و محبان و موالیان خود و ذریه‌اش را [[شفاعت]] می‌کند و خداوند نیز شفاعت او را می‌پذیرد.<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵، ج۱، ص۱۷۹؛ اربلی، کشف الغمة، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۴۶۳ و ۴۶۴.</ref> بر پایه حدیث دیگری از امام باقر(ع)، در قیامت فاطمه(س) بر درِ [[بهشت]] توقف می‌کند و در پاسخ به اینکه خداوند به او می‌فرماید چرا توقف کردی، عرض می‌کند بارالها دوست دارم منزلت و جایگاه من در این روز شناخته شود. خداوند می‌فرماید: ای دختر حبیب من! برگرد و نگاه کن، هر کس که محبت تو و فرزندانت در قلب اوست، دستش را بگیر و داخل بهشت کن.<ref>کوفی، تفسیر فرات الکوفی، ۱۴۱۰ق،‌ ص۲۹۸ و ۲۹۹.</ref> [[عبدالحسین امینی]]، نویسنده کتاب [[الغدیر فی الکتاب و السنة و الادب (کتاب)|الغدیر]]، با اتکا به روایاتی<ref>امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۲۱۷-۲۳۰.</ref> بر آن است که فاطمه همسان با پیامبر(ص)‌ و امام علی(ع)، بزرگترین مقام شفاعت را در روز قیامت دارد و حتی در این باره امتیازاتی مخصوص و بی‌نظیر دارد.<ref>امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۳۴۹.</ref>
# '''حجت الهی''': بر اساس برخی روایات، حضرت زهرا(س) همانند پیامبر و [[امامان شیعه|امامان دوازده‌گانه]]، حجت و ولی خدا بر مردم است.<ref>شیخ صدوق، معانی الاخبار، ۱۴۰۳، ص۱۰۸؛ شیخ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۱۳۲؛ حاکم حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۱،‌ ص۷۶.</ref> در روایتی منسوب به [[امام حسن عسکری(ع)]] که بدون سند در تفسیر [[اطیب البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|اطیب البیان]] اثر [[سید عبدالحسین طیب]]، مفسر شیعه قرن چهاردهم و پانزدهم قمری نقل شده، ائمه(ع) حجت‌های خدا بر مردم و حضرت فاطمه(س) حجت الهی بر ائمه(ع) معرفی شده است.<ref>طیب، اطیب البیان، ۱۳۶۹ش، ج۱۳، ص۲۲۵.</ref> به‌گفته [[عبدالله جوادی آملی]]، ملاک حجیت [[عصمت]] است و [[نبوت]]، [[رسالت]] یا [[امامت]] در آن لازم نیست و بدین ترتیب اگر کسی معصوم بود، حجت الهی است. وی حجت بودن فاطمه(س) بر ائمه(ع) را نیز به‌جهت واسطه فیض بودن فاطمه(س) و استفاده امامان از [[مصحف فاطمه]] در علوم غیبی دانسته است.<ref>[http://javadi.esra.ir/-/تبیین-مقام-منیع-حضرت-فاطمه-زهرا-س-دلیل-حجت-بودن-فاطمه-زهرا-س-بر-ائمه-ع «تبیین مقام منیع حضرت فاطمه زهرا(س)/ دلیل حجت بودن فاطمه زهرا(س) بر ائمه(ع)»]، سایت دفتر آیت‌الله جوادی آملی.</ref>
# '''حجت الهی''': بر اساس برخی روایات، حضرت زهرا(س) همانند پیامبر و [[امامان شیعه]]، حجت و ولی خدا بر مردم است.<ref>شیخ صدوق، معانی الاخبار، ۱۴۰۳، ص۱۰۸؛ شیخ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۱۳۲؛ حاکم حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۱،‌ ص۷۶.</ref> در روایتی منسوب به [[امام حسن عسکری(ع)]] که بدون سند در تفسیر [[اطیب البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|اطیب البیان]] اثر [[سید عبدالحسین طیب]]، نقل شده، ائمه(ع) حجت‌های خدا بر مردم و حضرت فاطمه(س) حجت الهی بر ائمه(ع) معرفی شده است.<ref>طیب، اطیب البیان، ۱۳۶۹ش، ج۱۳، ص۲۲۵.</ref> به‌گفته [[عبدالله جوادی آملی]]، ملاک حجیت [[عصمت]] است و [[نبوت]]، [[رسالت]] یا [[امامت]] در آن لازم نیست و بدین ترتیب اگر کسی معصوم بود، حجت الهی است. وی حجت بودن فاطمه(س) بر ائمه(ع) را نیز به‌جهت واسطه فیض بودن فاطمه(س) و استفاده امامان از [[مصحف فاطمه]] در علوم غیبی دانسته است.<ref>[http://javadi.esra.ir/-/تبیین-مقام-منیع-حضرت-فاطمه-زهرا-س-دلیل-حجت-بودن-فاطمه-زهرا-س-بر-ائمه-ع «تبیین مقام منیع حضرت فاطمه زهرا(س)/ دلیل حجت بودن فاطمه زهرا(س) بر ائمه(ع)»]، سایت دفتر آیت‌الله جوادی آملی.</ref>


===فضایل مشترک با اهل بیت(ع)===
===فضایل مشترک با اهل بیت(ع)===
به گفته عالمان شیعه، از آنجا که فاطمه جزو [[اصحاب کساء]] و از [[اهل‌بیت(ع)]] است،‌ هر فضیلتی که برای آنها بیان شده، شامل فاطمه نیز می‌شود. برخی از این فضایل عبارتند از:  
به گفته عالمان [[شیعه]]، از آنجا که فاطمه جزو [[اصحاب کساء]] و از [[اهل‌بیت(ع)]] است،‌ هر فضیلتی که برای آنها بیان شده، شامل فاطمه نیز می‌شود. برخی از این فضایل عبارتند از:  
# '''اهل‌بیت(ع) هم‌سنگ قرآن''': [[حدیث ثقلین]] درباره جایگاه [[قرآن]] و اهل‌بیت است. پیامبر(ص) فرمود: «من در میان شما دو چیز باقی می‌گذارم که اگر به آنها اتکا کنید، هرگز گمراه نخواهید شد: کتاب خدا و عترتم که اهل‌بیتم هستند.»<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۹۴.</ref> این حدیث در منابع شیعه و سنی نقل شده است.<ref>نسائی، السنن الکبری، ۱۴۲۱ق، ج۷، ص۳۱۰، حدیث ۸۰۹۲؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۹۴؛ مسلم، صحیح مسلم، دار احیاء التراث العربی، ج۴، ص۱۸۷۳، حدیث ۲۴۰۸؛ ابن‌حنبل، فضائل امیر المومنین علی بن ابی‌طالب، ۱۴۳۳ق، ص۱۸۰.</ref>
# '''اهل‌بیت(ع) هم‌سنگ قرآن''': [[حدیث ثقلین]] درباره جایگاه [[قرآن]] و اهل‌بیت است. پیامبر(ص) فرمود: «من در میان شما دو چیز باقی می‌گذارم که اگر به آنها اتکا کنید، هرگز گمراه نخواهید شد: کتاب خدا و عترتم که اهل‌بیتم هستند.»<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۹۴.</ref> این حدیث در منابع شیعه و سنی نقل شده است.<ref>نسائی، السنن الکبری، ۱۴۲۱ق، ج۷، ص۳۱۰، حدیث ۸۰۹۲؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۹۴؛ مسلم، صحیح مسلم، دار احیاء التراث العربی، ج۴، ص۱۸۷۳، حدیث ۲۴۰۸؛ ابن‌حنبل، فضائل امیر المومنین علی بن ابی‌طالب، ۱۴۳۳ق، ص۱۸۰.</ref>
# '''در حدیث کسا''': [[حدیث کساء]] درباره فضیلت [[پنج تن]] است و در منابع شیعه<ref>طوسی، الأمالی، ۱۴۱۴ق، ص۳۶۸؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۸۷.</ref> و اهل‌سنت<ref>ابن‌حنبل، فضائل امیرالمومنین علی بن ابی‌طالب، ۱۴۳۳ق، ص۱۸۴؛‌ مسلم، صحیح مسلم، دار احیاء التراث العربی، ج۴، ص۱۸۸۳، حدیث ۲۴۲۴؛ طبری، المسترشد، ۱۴۱۵ق، ص۵۹۸.</ref> آمده است. بر اساس این روایت، [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] خاندانش را با پارچه‌ای پشمین (کِساء) پوشاند و [[دعا]] کرد: «خدایا اینان اهل‌بیت من هستند. پلیدی را از آنها دور کن و آنها را پاک گردان.»<ref>ابن‌حنبل، فضائل امیرالمومنین علی بن ابی‌طالب، ۱۴۳۳ق، ص۱۸۴؛‌ مسلم، صحیح مسلم، دار احیاء التراث العربی، ج۴، ص۱۸۸۳، حدیث ۲۴۲۴؛ طبری، المسترشد، ۱۴۱۵ق، ص۵۹۸.</ref>
# '''در حدیث کسا''': [[حدیث کساء]] درباره فضیلت [[پنج تن]] است و در منابع شیعه<ref>طوسی، الأمالی، ۱۴۱۴ق، ص۳۶۸؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۸۷.</ref> و اهل‌سنت<ref>ابن‌حنبل، فضائل امیرالمومنین علی بن ابی‌طالب، ۱۴۳۳ق، ص۱۸۴؛‌ مسلم، صحیح مسلم، دار احیاء التراث العربی، ج۴، ص۱۸۸۳، حدیث ۲۴۲۴؛ طبری، المسترشد، ۱۴۱۵ق، ص۵۹۸.</ref> آمده است. بر اساس این روایت، [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] خاندانش را با پارچه‌ای پشمین (کِساء) پوشاند و [[دعا]] کرد: «خدایا اینان اهل‌بیت من هستند. پلیدی را از آنها دور کن و آنها را پاک گردان.»<ref>ابن‌حنبل، فضائل امیرالمومنین علی بن ابی‌طالب، ۱۴۳۳ق، ص۱۸۴؛‌ مسلم، صحیح مسلم، دار احیاء التراث العربی، ج۴، ص۱۸۸۳، حدیث ۲۴۲۴؛ طبری، المسترشد، ۱۴۱۵ق، ص۵۹۸.</ref>
# '''کشتی نجات''': در [[حدیث سفینه]]، [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] اهل‌بیتِ خود را به [[کشتی نوح]] تشبیه کرده است که هر کس داخل آن شود، نجات می‌یابد و هر کس از آن جا ماند، غرق می‌شود.<ref>حاکم نیشابوری، مستدرک الصحیحین، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۳۷۳، حدیث ۳۳۱۲.</ref> این حدیث در منابع شیعه و سنی نقل شده است.<ref>حاکم نیشابوری، مستدرک علی الصحیحین، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۳۷۳، حدیث ۳۳۱۲؛ نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۴۴؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۳،‌ ص۱۲۰-۱۲۶ و ج۲۹، ص۳۴۱.</ref>
# '''کشتی نجات''': در [[حدیث سفینه]]، [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] اهل‌بیتِ خود را به [[کشتی نوح]] تشبیه کرده است که هر کس داخل آن شود، نجات می‌یابد و هر کس از آن جا ماند، غرق می‌شود.<ref>حاکم نیشابوری، مستدرک الصحیحین، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۳۷۳، حدیث ۳۳۱۲.</ref> این حدیث در منابع شیعه و سنی نقل شده است.<ref>حاکم نیشابوری، مستدرک علی الصحیحین، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۳۷۳، حدیث ۳۳۱۲؛ نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۴۴؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۳،‌ ص۱۲۰-۱۲۶ و ج۲۹، ص۳۴۱.</ref>
# '''امان اهل زمین''': در [[حدیث امان]]،‌ پیامبر(ص)، اهل‌بیت(ع) را امان اهل زمین معرفی کرده است؛ چنانکه ستارگان امان اهل آسمان‌اند.<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۱۲۳؛ شیخ طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۲۵۹ و ۳۷۹؛ طبری،‌ ذخائر العقبی، ۱۴۲۸ق،‌ ج۱، ص۷۷ و ۷۸.</ref>
# '''امان اهل زمین''': در [[حدیث امان]]،‌ پیامبر(ص)، اهل‌بیت(ع) را امان اهل زمین معرفی کرده است؛ چنانکه ستارگان امان اهل آسمان‌اند.<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۱۲۳؛ شیخ طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۲۵۹ و ۳۷۹؛ طبری،‌ ذخائر العقبی، ۱۴۲۸ق،‌ ج۱، ص۷۷ و ۷۸.</ref>
# '''اقرار به ولایت اهل‌بیت(ع) شرط تکامل پیامبران(ع)''': طبق روایتی از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول اکرم(ص)]]، [[پیامبران(ع)]] در عالم ارواح تکامل نیافتند مگر وقتی که [[ولایت]] وی و اهل‌بیت او بر آنها عرضه شد و آنها به آن اقرار کردند.<ref>صفار،‌ بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ص۷۴؛ دیلمی، غرر الاخبار،‌ ۱۴۲۷ق، ص۲۶ و ۳۵.</ref> در روایتی، اقرار به فضیلت و محبت (یا معرفت) حضرت زهرا(س) شرط تکامل پیامبران(ع)‌ بیان شده است.<ref>بحرانی اصفهانی،‌ عوالم العلوم، ‌۱۴۱۳ق، ص۱۶۱.</ref>
# '''اقرار به ولایت اهل‌بیت(ع) شرط تکامل پیامبران(ع)''': طبق روایتی از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول اکرم(ص)]]، [[پیامبران]] در عالم ارواح تکامل نیافتند مگر وقتی که [[ولایت]] وی و اهل‌بیت او بر آنها عرضه شد و آنها به آن اقرار کردند.<ref>صفار،‌ بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ص۷۴؛ دیلمی، غرر الاخبار،‌ ۱۴۲۷ق، ص۲۶ و ۳۵.</ref> در روایتی، اقرار به فضیلت و محبت (یا معرفت) حضرت زهرا(س) شرط تکامل پیامبران(ع)‌ بیان شده است.<ref>بحرانی اصفهانی،‌ عوالم العلوم، ‌۱۴۱۳ق، ص۱۶۱.</ref>
# ''' حضور در مقام اعراف''': [[سید محمدحسین حسینی تهرانی|علامه طهرانی]] براین باور است که [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه(س)]] بدون هیچ تردیدی در طراز مقام فرزندان معصومش است، و علّت آنكه در این روایات تصریح به وقوف آن حضرت بر اعراف نشده است، به جهت آن است كه کم خردان تصور می‌کنند که اعراف واقعاً کوهی است که صعود حضرت زهرا(س) بر فراز آن با حیا و عصمتش ناسازگار است. وی هم چنین تصریح کرده که علت این که در روایاتی که برحضور امامان در کنار محتضر تصریح شده؛ نامی از فاطمه(س) برده نشده رعایت حرمت شأن اوست مخصوصاً در روایات ذكر شده كه برده نشدن نام به علّت قصور ادراک و فهم عامّه است، زیرا آنان درکی از این حقیقت ندارند که در مقام اعراف که عالی تر ازبهشت است جنسیت وجود ندارد و اُنوثیّت (زنانگی) در برابر ذُکوریّت (مردانگی) نیست و در این مقام همه این عناوین برداشته مى‌شود زیرا این عناوین متعلّق به پائین اعراف و متعلّق به بهشت و دوزخ است، به همین جهت نام مقدّس حضرت فاطمه(س) در عنوان رجال آمده است چنان‌چه در آیات۳۶و۳۷ [[سوره نور]] نیز منظور از رجال فقط امامان نیستند و قطعاً شامل حضرت زهرا(س) هم می شود. <ref>طهرانی، معادشناسی، ج۱۰، ص۶۴-۶۵.</ref>{{یاد|في بُيُوتٍ أَذِنَ اللهُ أَنْ تُرْفَعَ وَيُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ يُسَبِّحُ لَهُ فِيهَا بِالْغُدُوِّ وَالْآصَالِ* رِجَالٌ لَا تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلَا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللهِ وَإِقَامِ الصَّلَاةِ وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ يَخَافُونَ يَوْمًا تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَالْأَبْصَارُ. ترجمه: }}
# ''' حضور در مقام اعراف''': [[سید محمدحسین حسینی تهرانی|علامه طهرانی]] براین باور است که [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه(س)]] بدون هیچ تردیدی در طراز مقام فرزندان معصومش است، و علّت آنكه در این روایات تصریح به وقوف آن حضرت بر اعراف نشده است، به جهت آن است كه کم خردان تصور می‌کنند که اعراف واقعاً کوهی است که صعود حضرت زهرا(س) بر فراز آن با حیا و عصمتش ناسازگار است. وی هم چنین تصریح کرده که علت این که در روایاتی که برحضور امامان در کنار محتضر تصریح شده؛ نامی از فاطمه(س) برده نشده رعایت حرمت شأن اوست مخصوصاً در روایات ذكر شده كه برده نشدن نام به علّت قصور ادراک و فهم عامّه است، زیرا آنان درکی از این حقیقت ندارند که در مقام اعراف که عالی تر ازبهشت است جنسیت وجود ندارد و اُنوثیّت (زنانگی) در برابر ذُکوریّت (مردانگی) نیست و در این مقام همه این عناوین برداشته مى‌شود زیرا این عناوین متعلّق به پائین اعراف و متعلّق به بهشت و دوزخ است، به همین جهت نام مقدّس حضرت فاطمه(س) در عنوان رجال آمده است چنان‌چه در آیات۳۶و۳۷ [[سوره نور]] نیز منظور از رجال فقط امامان نیستند و قطعاً شامل حضرت زهرا(س) هم می شود. <ref>طهرانی، معادشناسی، ج۱۰، ص۶۴-۶۵.</ref>{{یاد|في بُيُوتٍ أَذِنَ اللهُ أَنْ تُرْفَعَ وَيُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ يُسَبِّحُ لَهُ فِيهَا بِالْغُدُوِّ وَالْآصَالِ* رِجَالٌ لَا تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلَا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللهِ وَإِقَامِ الصَّلَاةِ وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ يَخَافُونَ يَوْمًا تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَالْأَبْصَارُ. ترجمه: }}
==فاطمه برتر از پیامبران و امامان==
==فاطمه برتر از پیامبران و امامان==
برخی از علمای شیعه با استناد به بعضی از روایات برآنند که فاطمه پس از رسول خدا(ص) و امام علی(ع)، برتر از همه [[پیامبران]] و [[امامان شیعه|امامان]] و مخلوقات است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: طیب، اطیب البیان، ۱۳۶۹ش، ج۱۳، ص۲۲۵؛ امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۱۳۳، ۱۵۷ و۳۵۱؛ انصاری زنجانی، موسوعة الکبری، نشر دلیلنا، ج۱۹،‌ ص۳۵۷ و ۳۵۸؛ رحمانی همدانی، فاطمة‌ الزهراء بهجة قلب المصطفی(ص)، ۱۴۱۳ق،‌ ج۱، ص۸۵-۸۹.</ref> از جمله از نظر [[عبدالحسین طیب]] در تفسیر [[اطیب البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|اطیب البیان]]، حدیث همتا بودن فاطمه(س)‌ با امام علی(ع) و حدیث «نحن حجج الله علی خلقه و جدتنا فاطمة حجة الله علینا؛ ما حجت‌های خدا بر مردم هستیم و فاطمه(س)‌ حجت خدا بر ما است» دلالت دارد که پس از پیامبر اسلام و امام علی(ع)، حضرت فاطمه(س) برتر از تمام پیامبران و اولیاء خدا است.<ref>طیب، اطیب البیان، ۱۳۶۹ش، ج۱۳، ص۲۲۵.</ref>
برخی از علمای شیعه با استناد به بعضی از روایات برآنند که فاطمه پس از رسول خدا(ص) و امام علی(ع)، برتر از همه [[پیامبران]] و [[امامان شیعه|امامان]] و مخلوقات است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: طیب، اطیب البیان، ۱۳۶۹ش، ج۱۳، ص۲۲۵؛ امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۱۳۳، ۱۵۷ و۳۵۱؛ انصاری زنجانی، موسوعة الکبری، نشر دلیلنا، ج۱۹،‌ ص۳۵۷ و ۳۵۸؛ رحمانی همدانی، فاطمة‌ الزهراء بهجة قلب المصطفی(ص)، ۱۴۱۳ق،‌ ج۱، ص۸۵-۸۹.</ref> از جمله از نظر [[عبدالحسین طیب]] در تفسیر [[اطیب البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|اطیب البیان]]، حدیث همتا بودن فاطمه(س)‌ با امام علی(ع) و حدیث «نحن حجج الله علی خلقه و جدتنا فاطمة حجة الله علینا؛ ما حجت‌های خدا بر مردم هستیم و فاطمه(س)‌ حجت خدا بر ما است» دلالت دارد که پس از پیامبر اسلام و امام علی(ع)، حضرت فاطمه(س) برتر از تمام پیامبران و اولیاء خدا است.<ref>طیب، اطیب البیان، ۱۳۶۹ش، ج۱۳، ص۲۲۵.</ref>
confirmed، templateeditor
۱۲٬۳۴۴

ویرایش