پرش به محتوا

فضایل حضرت فاطمه(س): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
ویکی سازی
جز (جایگزینی متن - '{{شعر جدید' به '{{شعر')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (ویکی سازی)
خط ۱: خط ۱:
'''فضایل حضرت فاطمه(س)''' صفات و ویژگی‌های [[حضرت فاطمه زهرا سلام‌ الله علیها|فاطمه]]، دختر [[پیامبر اسلام(ص)]]، که بنابر باور [[شیعیان]]، در [[آیات قرآن]] و [[حدیث|روایات]] به آنها اشاره شده است. وی جزو [[اصحاب کساء]] و [[اهل‌بیت(ع)]] است و همه فضایل مشترک میان آنها، شامل حضرت زهرا(س) نیز می‌شود.
'''فضایل حضرت فاطمه(س)''' صفات و ویژگی‌های [[حضرت فاطمه زهرا سلام‌ الله علیها|فاطمه]]، دختر [[پیامبر اکرم(ص)]]، که بنابر باور [[شیعیان]]، در [[آیات قرآن]] و [[حدیث|روایات]] به آنها اشاره شده است. وی جزو [[اصحاب کساء]] و [[اهل‌بیت(ع)]] است و همه فضایل مشترک میان آنها، شامل حضرت زهرا(س) نیز می‌شود.


به باور شیعیان، آیاتی همچون [[آیه تطهیر]] و [[آیه مودت]] و احادیثی مانند [[حدیث ثقلین]]،‌ [[حدیث سفینه|سفینه]] و [[حدیث امان|امان]]، بیانگر فضائلی همچون [[عصمت]]، وجوب محبت، هم‌سنگ قرآن بودن، کشتی نجات و امان بودن برای اصحاب کسا‌ء‌ و اهل‌بیت(ع) است. [[سوره کوثر]] نیز به خیر کثیر بودنِ فاطمه و استمرار نسل پیامبر اشاره دارد.
به باور شیعیان، آیاتی همچون [[آیه تطهیر]] و [[آیه مودت]] و احادیثی مانند [[حدیث ثقلین]]،‌ [[حدیث سفینه|سفینه]] و [[حدیث امان|امان]]، بیانگر فضائلی همچون [[عصمت]]، وجوب محبت، هم‌سنگ قرآن بودن، کشتی نجات و امان بودن برای اصحاب کسا‌ء‌ و اهل‌بیت(ع) است. [[سوره کوثر]] نیز به خیر کثیر بودنِ فاطمه و استمرار [[سادات|نسل پیامبر]] اشاره دارد.


برخی دیگر از فضایل حضرت فاطمه(ع) که در احادیث ذکر شده‌اند، عبارتند از [[سیدة نساء العالمین|برترین بانوی عالم]]، [[حدیث بضعة|پاره تن پیامبر(ص)]]، نخستین وارد شونده به [[بهشت]]، [[تحدیث|هم‌سخن با فرشتگان]]، الگوی [[امام مهدی(عج)]]، و [[شفاعت|مقام شفاعت]].
برخی دیگر از فضایل حضرت فاطمه(ع) که در احادیث ذکر شده‌اند، عبارتند از [[سیدة نساء العالمین|برترین بانوی عالم]]، [[حدیث بضعة|پاره تن پیامبر(ص)]]، نخستین وارد شونده به [[بهشت]]، [[تحدیث|هم‌سخن با فرشتگان]]، الگوی [[امام مهدی(عج)]]، و [[شفاعت|مقام شفاعت]].
خط ۱۶: خط ۱۶:
در پاره‌ای از منابع روایی شیعه<ref>برای نمونه نگاه کنید به: ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب(ع)، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۱۸-۳۶۶؛ مجلسی،‌ بحار الانوار، ۱۴۰۳ق،‌ ج۴۳، ص۱۹-۸۰.</ref> و اهل‌سنت،‌<ref>ابن‌مغازلی، مناقب الامام علی بن ابی‌طالب، ۱۴۲۴ق، ص۲۷۷-۳۱۹.</ref> بابی به بیان فضایل و مناقب حضرت فاطمه(س) اختصاص داده شده و اشعار فراوانی نیز درباره فضایل و مناقب فاطمه(س) سروده شده است.<ref>انصاری زنجانی، موسوعة الکبری، نشر دلیلنا، ج۲۱،‌ ص۵۴۸-۵۷۱.</ref>
در پاره‌ای از منابع روایی شیعه<ref>برای نمونه نگاه کنید به: ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب(ع)، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۱۸-۳۶۶؛ مجلسی،‌ بحار الانوار، ۱۴۰۳ق،‌ ج۴۳، ص۱۹-۸۰.</ref> و اهل‌سنت،‌<ref>ابن‌مغازلی، مناقب الامام علی بن ابی‌طالب، ۱۴۲۴ق، ص۲۷۷-۳۱۹.</ref> بابی به بیان فضایل و مناقب حضرت فاطمه(س) اختصاص داده شده و اشعار فراوانی نیز درباره فضایل و مناقب فاطمه(س) سروده شده است.<ref>انصاری زنجانی، موسوعة الکبری، نشر دلیلنا، ج۲۱،‌ ص۵۴۸-۵۷۱.</ref>


برای حضرت فاطمه(س) [[فهرست کنیه‌ها و لقب‌های حضرت فاطمه(س)|نام‌ها و القاب]] متعددی مانند فاطمه، صدیقه، طاهره، زکیه، راضیه، مرضیه و [[زهرا (لقب)|زهرا]] ذکر شده<ref>شیخ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۵۹۲؛ شیخ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵، ج۱، ص۱۷۸؛ طبری آملی، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۷۹-۸۱.</ref> و گفته شده که هر اسم به یکی از فضایل و مقامات فاطمه(س) اشاره دارد.<ref>یوسفی، پرتوی از اسرار فضائل حضرت فاطمه(س)،‌ ۱۳۹۶ش، ص۵۱.</ref>
برای حضرت فاطمه(س) [[فهرست کنیه‌ها و لقب‌های حضرت فاطمه(س)|نام‌ها و القاب]] متعددی مانند فاطمه، [[صدیقه شهیده (لقب)|صدیقه]]، طاهره، زکیه، راضیه، مرضیه و [[زهرا (لقب)|زهرا]] ذکر شده<ref>شیخ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۵۹۲؛ شیخ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵، ج۱، ص۱۷۸؛ طبری آملی، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۷۹-۸۱.</ref> و گفته شده که هر اسم به یکی از فضایل و مقامات فاطمه(س) اشاره دارد.<ref>یوسفی، پرتوی از اسرار فضائل حضرت فاطمه(س)،‌ ۱۳۹۶ش، ص۵۱.</ref>


==فضایل قرآنی==
==فضایل قرآنی==
خط ۴۱: خط ۴۱:


فضایل قرآنی، مواردی از فضایل حضرت زهرا(س) است که به‌باور شیعیان منشأ [[قرآن|قرآنی]] دارد و اشاره به آیاتی است که بر فضیلت و منقبت وی دلالت می‌کنند.<ref>رفیعی محمدی و صالح آبادی، «مناقب و کرامات فاطمه(س)»، ص۱۷۲.</ref> برخی از این فضایل عبارتند از:
فضایل قرآنی، مواردی از فضایل حضرت زهرا(س) است که به‌باور شیعیان منشأ [[قرآن|قرآنی]] دارد و اشاره به آیاتی است که بر فضیلت و منقبت وی دلالت می‌کنند.<ref>رفیعی محمدی و صالح آبادی، «مناقب و کرامات فاطمه(س)»، ص۱۷۲.</ref> برخی از این فضایل عبارتند از:
# '''پاکی و [[عصمت]] براساس [[آیه تطهیر]]''': بنابر روایات [[شیعه]]<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۱۹۳؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۸۷؛‌ شیخ طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۲۴۸ و ۲۴۹، ۲۶۳ و ۳۶۴ و ۳۶۸؛ بحرانی، غایة المرام، ۱۴۲۲ق، ج۳، ص۱۹۳-۲۱۱.</ref> و [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]،<ref>مسلم نیشابوری، صحیح مسلم، دار إحیاء التراث العربی، ج۴، ص۱۸۸۳، ح۶۱؛ ترمذی، سنن التزمذی، ۱۳۹۵ق، ج۵، ص۳۵۱ و ۳۵۲ و ۶۶۳؛ طبری، تفسیر طبری، ۱۴۱۲ق، ج۲۲، ص۵-۷؛ فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۸، ص۲۴۷.</ref> مصداق [[اهل‌بیت(ع)]] در [[آیه تطهیر]] که به اراده خداوند بر پاکی اهل‌بیت(ع) از رجس و پلیدی اشاره دارد، [[اصحاب کساء]] هستند و حضرت زهرا(س) یکی از آنان است. گروهی از علمای شیعه برای اثبات عصمت حضرت فاطمه(س) به این آیه استناد کرده‌اند.<ref>شیخ مفید، الفصول المختاره، ۱۴۱۳ق، ص۸۸؛ سید مرتضی، الشافی فی الامامة، ۱۴۱۰ق، ج۴، ص۹۵؛ طبرسی، إعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۲۹۳؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ۲۹، ص۳۳۵.</ref>
# '''پاکی و [[عصمت]] براساس [[آیه تطهیر]]''': بنابر روایات [[شیعه]]<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۱۹۳؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۸۷؛‌ شیخ طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۲۴۸ و ۲۴۹، ۲۶۳ و ۳۶۴ و ۳۶۸؛ بحرانی، غایة المرام، ۱۴۲۲ق، ج۳، ص۱۹۳-۲۱۱.</ref> و [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]،<ref>مسلم نیشابوری، صحیح مسلم، دار إحیاء التراث العربی، ج۴، ص۱۸۸۳، ح۶۱؛ ترمذی، سنن التزمذی، ۱۳۹۵ق، ج۵، ص۳۵۱ و ۳۵۲ و ۶۶۳؛ طبری، تفسیر طبری، ۱۴۱۲ق، ج۲۲، ص۵-۷؛ فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۸، ص۲۴۷.</ref> مصداق [[اهل‌بیت(ع)]] در [[آیه تطهیر]] که به اراده خداوند بر پاکی اهل‌بیت(ع) از رجس و پلیدی اشاره دارد، [[اصحاب کساء]] هستند و حضرت زهرا(س) یکی از آنان است. گروهی از علمای شیعه برای اثبات [[عصمت حضرت فاطمه(س)]] به این آیه استناد کرده‌اند.<ref>شیخ مفید، الفصول المختاره، ۱۴۱۳ق، ص۸۸؛ سید مرتضی، الشافی فی الامامة، ۱۴۱۰ق، ج۴، ص۹۵؛ طبرسی، إعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۲۹۳؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ۲۹، ص۳۳۵.</ref>
# '''تنها زن برگزیده در [[ماجرای مباهله]]''': بر پایه دیدگاه مفسران شیعه<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۱۰۴؛ کوفی، تفسیر فرات الکوفی، ۱۴۱۰ق، ص۸۶-۸۹؛ شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، دار احیاء التراث العربی، ج۲، ص۴۸۵.</ref> و اهل‌سنت،<ref>واحدی، اسباب النزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۱۰۷؛ زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۳۷۰؛ فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۸، ص۲۴۷.</ref> [[آیه مباهله]] در [[مباهله|ماجرای مباهله پیامبر(ص)‌ با مسیحیان نجران]]، در حق اصحاب کساء نازل شده و مراد از «نساءنا» در آن آیه، حضرت زهرا(س) است. [[طبرسی]]، نویسنده [[مجمع البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|تفسیر مجمع البیان]]، در این باره ادعای [[اجماع]] کرده و آیه مباهله را دلیل برتری حضرت فاطمه(س)‌ بر تمام زنان دانسته است.<ref>طبرسی، مجمع البیان،‌ ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۷۶۳.</ref> [[جارالله زمخشری|جارالله زمخشری]]، از دانشمندان برجسته اهل‌سنت، نیز آیه مباهله را قوی‌ترین دلیل بر فضیلت و برتری اصحاب کساء دانسته است.<ref>زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۳۷۰.</ref>{{یاد|وفيه دليل لا شيء أقوى منه على فضل أصحاب الكساء عليهم السلام.}}
# '''تنها زن برگزیده در [[ماجرای مباهله]]''': بر پایه دیدگاه مفسران [[شیعه]]<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۱۰۴؛ کوفی، تفسیر فرات الکوفی، ۱۴۱۰ق، ص۸۶-۸۹؛ شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، دار احیاء التراث العربی، ج۲، ص۴۸۵.</ref> و اهل‌سنت،<ref>واحدی، اسباب النزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۱۰۷؛ زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۳۷۰؛ فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۸، ص۲۴۷.</ref> [[آیه مباهله]] در [[مباهله|ماجرای مباهله پیامبر(ص)‌ با مسیحیان نجران]]، در حق [[اصحاب کساء]] نازل شده و مراد از «نساءنا» در آن آیه، حضرت زهرا(س) است. [[طبرسی]]، نویسنده [[مجمع البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|تفسیر مجمع البیان]]، در این باره ادعای [[اجماع]] کرده و آیه مباهله را دلیل برتری حضرت فاطمه(س)‌ بر تمام زنان دانسته است.<ref>طبرسی، مجمع البیان،‌ ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۷۶۳.</ref> [[جارالله زمخشری]]، از دانشمندان [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]، نیز آیه مباهله را قوی‌ترین دلیل بر فضیلت و برتری اصحاب کساء دانسته است.<ref>زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۳۷۰.</ref>{{یاد|وفيه دليل لا شيء أقوى منه على فضل أصحاب الكساء عليهم السلام.}}
# '''مصداق نیکوکاران در آیه اطعام''': بر اساس [[آیه اطعام]]، نیکوکاران کسانی‌اند که با آنکه خودشان به غذا نیاز دارند آن را به‌خاطر خدا به [[مسکین]]، [[یتیم]] و [[اسیر]] می‌دهند.<ref>شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، دار احیاء التراث العربی، ج۱۰، ص۲۱۰.</ref> بنابر روایات، این آیه درباره بخشش [[امام علی(ع)]] و [[حضرت زهرا(س)]] نازل شد.<ref>کوفی، تفسیر فرات الکوفی، ۱۴۱۰ق، ص۵۲۷-۵۲۹؛ شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، دار احیاء التراث العربی، ج۱۰، ص۲۱۰؛ حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۴۰۲-۴۰۸؛ بحرانی، غایة المرام و حجة الخصام، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۹۱-۱۰۶.</ref> طبق احادیث، [[امام علی علیه‌السلام|علی(ع)]] و فاطمه(س) به‌خاطر شفای [[حسنین(ع)]] سه روز [[روزه]] گرفتند و هر سه روز هنگام [[افطار]] با اینکه خود گرسنه بودند، غذای خود را به مسکین و یتیم و اسیر بخشیدند.<ref>کوفی، تفسیر فرات الکوفی، ۱۴۱۰ق، ص۵۲۷-۵۲۹؛ زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۶۷۰؛ بحرانی، غایة المرام و حجة الخصام، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۹۱-۱۰۶.</ref>
# '''مصداق نیکوکاران در آیه اطعام''': بر اساس [[آیه اطعام]]، نیکوکاران کسانی‌اند که با آنکه خودشان به غذا نیاز دارند آن را به‌خاطر خدا به [[مسکین]]، [[یتیم]] و [[اسیر]] می‌دهند.<ref>شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، دار احیاء التراث العربی، ج۱۰، ص۲۱۰.</ref> بنابر روایات، این آیه درباره بخشش [[امام علی(ع)]] و [[حضرت زهرا(س)]] نازل شد.<ref>کوفی، تفسیر فرات الکوفی، ۱۴۱۰ق، ص۵۲۷-۵۲۹؛ شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، دار احیاء التراث العربی، ج۱۰، ص۲۱۰؛ حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۴۰۲-۴۰۸؛ بحرانی، غایة المرام و حجة الخصام، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۹۱-۱۰۶.</ref> طبق احادیث، [[امام علی علیه‌السلام|علی(ع)]] و فاطمه(س) به‌خاطر شفای [[حسنین(ع)]] سه روز [[روزه]] گرفتند و هر سه روز هنگام [[افطار]] با اینکه خود گرسنه بودند، غذای خود را به [[فقیر|مسکین]] و [[یتیم]] و [[اسیر]] بخشیدند.<ref>کوفی، تفسیر فرات الکوفی، ۱۴۱۰ق، ص۵۲۷-۵۲۹؛ زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۶۷۰؛ بحرانی، غایة المرام و حجة الخصام، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۹۱-۱۰۶.</ref>
# '''وجوب محبت در آیه مودت''': در [[آیه مودت]]، مزد رسالت [[پیامبر(ص)]] «مودت قربی» بیان شده است. به‌گفته [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]]، مفسر قرآن،‌ مودت قربی از نظر تمام مفسران شیعه، محبت به اهل‌بیت پیامبر(ص) است<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۰، ص۴۰۷.</ref> و بر پایه منابع روایی شیعه<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۹۳؛ کوفی، تفسیر فرات الکوفی، ۱۴۱۰ق، ص۳۸۹؛ بحرانی، غایة المرام و حجة الخصام، ۱۴۲۲ق، ج۳، ص۲۳۵-۲۴۴.</ref> و اهل‌سنت<ref>ابن‌حنبل، فضائل الصحابة، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۶۶۹؛ طبرانی، المعجم الکبیر، مکتبة ابن‌تیمیة، ج۱۱، ص۴۴۴؛ زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۲۱۹؛ بحرانی، غایة المرام و حجة الخصام، ۱۴۲۲ق، ج۳، ص۲۳۰-۲۳۵.</ref> از [[پیامبر(ص)]] نقل شده که منظور از القربی، علی، فاطمه، حسن و حسین هستند. به‌گفته فخر رازی، از عالمان اهل‌سنت در قرن ششم قمری، آیه مودت دلالت بر وجوب محبت و تعظیم علی و فاطمه و [[حسنین]] دارد.<ref>فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۲۷، ص۵۹۵.</ref>
# '''وجوب محبت در آیه مودت''': در [[آیه مودت]]، مزد رسالت [[پیامبر(ص)]] «مودت قربی» بیان شده است. به‌گفته [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]]، مفسر قرآن،‌ مودت قربی از نظر تمام مفسران شیعه، محبت به اهل‌بیت پیامبر(ص) است<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۰، ص۴۰۷.</ref> و بر پایه منابع روایی شیعه<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۹۳؛ کوفی، تفسیر فرات الکوفی، ۱۴۱۰ق، ص۳۸۹؛ بحرانی، غایة المرام و حجة الخصام، ۱۴۲۲ق، ج۳، ص۲۳۵-۲۴۴.</ref> و اهل‌سنت<ref>ابن‌حنبل، فضائل الصحابة، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۶۶۹؛ طبرانی، المعجم الکبیر، مکتبة ابن‌تیمیة، ج۱۱، ص۴۴۴؛ زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۲۱۹؛ بحرانی، غایة المرام و حجة الخصام، ۱۴۲۲ق، ج۳، ص۲۳۰-۲۳۵.</ref> از [[پیامبر(ص)]] نقل شده که منظور از القربی، علی، فاطمه، حسن و حسین هستند. به‌گفته فخر رازی، از عالمان اهل‌سنت در قرن ششم قمری، [[آیه مودت]] دلالت بر وجوب محبت و تعظیم علی و فاطمه و [[حسنین]] دارد.<ref>فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۲۷، ص۵۹۵.</ref>
# '''استمرار نسل پیامبر به‌واسطه فاطمه''' (فاطمه مصداق [[کوثر]]): یکی از تفسیرهای [[کوثر]] (به‌معنای خیر فراوان) در [[سوره کوثر]]، کثرت نسل و ذریه پیامبر(ص) است که با واسطه حضرت فاطمه(س) بوده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۸۳۶ و ۸۳۷؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲۰، ص۲۷۰ و ۲۷۱.</ref> بنابه گفته ناصر مکارم شیرازی در [[تفسیر نمونه (کتاب)|تفسیر نمونه]]، بسیاری از علمای شیعه یکی از روشن‌ترین مصداق‌های کوثر را حضرت فاطمه(س) دانسته‌اند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۷، ص۳۷۵.</ref>
# '''استمرار نسل پیامبر به‌واسطه فاطمه''' (فاطمه مصداق [[کوثر]]): یکی از تفسیرهای [[کوثر]] (به‌معنای خیر فراوان) در [[سوره کوثر]]، کثرت نسل و ذریه پیامبر(ص) است که با واسطه حضرت فاطمه(س) بوده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۸۳۶ و ۸۳۷؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲۰، ص۲۷۰ و ۲۷۱.</ref> بنابه گفته ناصر مکارم شیرازی در [[تفسیر نمونه (کتاب)|تفسیر نمونه]]، بسیاری از علمای شیعه یکی از روشن‌ترین مصداق‌های کوثر را حضرت فاطمه(س) دانسته‌اند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۷، ص۳۷۵.</ref>
# '''از مصداق‌های امانت الهی''': بر پایه برخی روایات، فاطمه(س) در کنار [[چهارده معصوم(ع)]]، یکی از مصداق‌های امانت الهی در [[آیه امانت]] است که آسمان‌ها و زمین و کوه‌ها از پذیرش آن سرباز زده‌اند.<ref>شیخ صدوق، معانی الاخبار، ۱۴۰۳ق، ص۱۰۸ و ۱۰۹.</ref>
# '''از مصداق‌های امانت الهی''': بر پایه برخی روایات، فاطمه(س) در کنار [[چهارده معصوم(ع)]]، یکی از مصداق‌های امانت الهی در [[آیه امانت]] است که آسمان‌ها و زمین و کوه‌ها از پذیرش آن سرباز زده‌اند.<ref>شیخ صدوق، معانی الاخبار، ۱۴۰۳ق، ص۱۰۸ و ۱۰۹.</ref>
خط ۱۰۲: خط ۱۰۲:
# '''بتول''': در برخی روایات، فاطمه(س) [[بتول]] لقب داده شده است.<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ش، ج۱،‌ ص۱۸۱؛ طبری آملی، دلائل الامامه، ۱۴۱۳ق، ص۱۵۰؛ اربلی، کشف الغمه، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۴۶۴.</ref> در علت این نامگذاری گفته شده است که چون فاطمه نسبت به زنان دیگر از نظر فضل و دین و اعمال و رفتار برتر بود، او را بتول گفته‌اند.<ref>مازندرانی، شرح الکافی، ۱۳۸۲ق، ج۵، ۲۷۰؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۵، ص۱۷۸و۱۷۹.</ref> همچنین بر پایه حدیثی، فاطمه(س) از هر گونه آلودگی و پلیدی پاک بود و هرگز [[حیض]] و [[نفاس]] ندید.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۳، ص۱۹.</ref>
# '''بتول''': در برخی روایات، فاطمه(س) [[بتول]] لقب داده شده است.<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ش، ج۱،‌ ص۱۸۱؛ طبری آملی، دلائل الامامه، ۱۴۱۳ق، ص۱۵۰؛ اربلی، کشف الغمه، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۴۶۴.</ref> در علت این نامگذاری گفته شده است که چون فاطمه نسبت به زنان دیگر از نظر فضل و دین و اعمال و رفتار برتر بود، او را بتول گفته‌اند.<ref>مازندرانی، شرح الکافی، ۱۳۸۲ق، ج۵، ۲۷۰؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۵، ص۱۷۸و۱۷۹.</ref> همچنین بر پایه حدیثی، فاطمه(س) از هر گونه آلودگی و پلیدی پاک بود و هرگز [[حیض]] و [[نفاس]] ندید.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۳، ص۱۹.</ref>
# '''همتای امام علی(ع)''': در برخی احادیث، فاطمه(س) همتا وهم‌مرتبه [[امام علی(ع)]] شمرده شده و آمده است که اگر علی(ع) نبود تا [[روز قیامت]] همتایی برای فاطمه(س) یافت نمی‌شد.<ref>شیخ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۵۹۲؛ ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۱۸۱؛ اربلی، کشف الغمة، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۴۷۲.</ref> به‌گفته علامه امینی، اینکه از آدم(ع) و اولاد آدم کسی جز علی(ع) همتای فاطمه(س) نیست، دلالت دارد که او از تمام پیامبران(ص) به‌جز پیامبر اسلام(ص) برتر است.<ref>امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۳۴۲.</ref>
# '''همتای امام علی(ع)''': در برخی احادیث، فاطمه(س) همتا وهم‌مرتبه [[امام علی(ع)]] شمرده شده و آمده است که اگر علی(ع) نبود تا [[روز قیامت]] همتایی برای فاطمه(س) یافت نمی‌شد.<ref>شیخ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۵۹۲؛ ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۱۸۱؛ اربلی، کشف الغمة، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۴۷۲.</ref> به‌گفته علامه امینی، اینکه از آدم(ع) و اولاد آدم کسی جز علی(ع) همتای فاطمه(س) نیست، دلالت دارد که او از تمام پیامبران(ص) به‌جز پیامبر اسلام(ص) برتر است.<ref>امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۳۴۲.</ref>
# '''علت آفرینش جهان''': در [[حدیث لولاک]]، وجود پیامبر اسلام(ص) علت آفرینش هستی بیان شده<ref>مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۵، ص۲۸ و ج۱۸، ص۴۰۰.</ref> و در برخی نقل‌ها در ادامه آمده است که اگر فاطمه(س) نبود خداوند پیامبر(ص) و علی(ع) را خلق نمی‌کرد.<ref>میرجهانی، جنة العاصمة، ۱۳۸۴ش، ص۲۸۳و۲۸۴.</ref> در برخی روایات، فاطمه(س) به همراه پیامبر(ص)، علی(ع) و [[حسنین(ع)]]، علت آفرینش هستی بیان شده است.<ref>امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۱۲۸-۱۳۴.</ref>
# '''علت آفرینش جهان''': در [[حدیث لولاک]]، وجود [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] علت آفرینش هستی بیان شده<ref>مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۵، ص۲۸ و ج۱۸، ص۴۰۰.</ref> و در برخی نقل‌ها در ادامه آمده است که اگر فاطمه(س) نبود خداوند پیامبر(ص) و علی(ع) را خلق نمی‌کرد.<ref>میرجهانی، جنة العاصمة، ۱۳۸۴ش، ص۲۸۳و۲۸۴.</ref> در برخی روایات، فاطمه(س) به همراه پیامبر(ص)، علی(ع) و [[حسنین(ع)]]، علت آفرینش هستی بیان شده است.<ref>امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۱۲۸-۱۳۴.</ref>
# '''تجسم خوبی‌ها''': در حدیثی از پیامبر(ص) آمده است که اگر زیبایی و نیکویی به‌صورت یک شخص مجسّم شود، فاطمه(س) خواهد بود؛ بلکه فاطمه(س) برتر است. در ادامه حدیث آمده است که فاطمه(س) بهترین اهل زمین از نظر عنصر، شرافت و کرامت است.<ref>ابن‌شاذان، مائة منقبة، ۱۴۰۷ق، ص۱۳۶؛ حمویی جوینی، فرائد السمطین، ۱۴۰۰ق، ج۲، ص۶۴.</ref>
# '''تجسم خوبی‌ها''': در حدیثی از پیامبر(ص) آمده است که اگر زیبایی و نیکویی به‌صورت یک شخص مجسّم شود، فاطمه(س) خواهد بود؛ بلکه فاطمه(س) برتر است. در ادامه حدیث آمده است که فاطمه(س) بهترین اهل زمین از نظر عنصر، شرافت و کرامت است.<ref>ابن‌شاذان، مائة منقبة، ۱۴۰۷ق، ص۱۳۶؛ حمویی جوینی، فرائد السمطین، ۱۴۰۰ق، ج۲، ص۶۴.</ref>
# '''محبوب‌ترین فرد نزد پیامبر(ص)''': بر اساس روایات شیعه و اهل‌سنت محبوب‌ترین زن نزد رسول خدا(ص) فاطمه و محبوب‌ترین مرد، علی(ع) بود.<ref>ترمذی، سنن التزمذی، ۱۳۹۵ق، ج۵، ص۶۹۸؛ طبری آملی کبیر، المسترشد فی امامة علی بن ابی‌طالب، ۱۴۱۵ق، ص۴۴۹؛ ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب(ع)، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۳۱.</ref>
# '''محبوب‌ترین فرد نزد پیامبر(ص)''': بر اساس روایات شیعه و اهل‌سنت محبوب‌ترین زن نزد رسول خدا(ص) فاطمه و محبوب‌ترین مرد، علی(ع) بود.<ref>ترمذی، سنن التزمذی، ۱۳۹۵ق، ج۵، ص۶۹۸؛ طبری آملی کبیر، المسترشد فی امامة علی بن ابی‌طالب، ۱۴۱۵ق، ص۴۴۹؛ ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب(ع)، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۳۱.</ref>
# '''گستردگی شفاعت و مظهر رحمت الهی در روز محشر''': در روایتی از [[امام باقر(ع)]] نقل شده است که فاطمه [[روز محشر]] بر در [[جهنم]] توقف می‌کند و محبان و موالیان خود و ذریه‌اش را [[شفاعت]] می‌کند و خداوند نیز شفاعت او را می‌پذیرد.<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵، ج۱، ص۱۷۹؛ اربلی، کشف الغمة، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۴۶۳ و ۴۶۴.</ref> بر پایه حدیث دیگری از امام باقر(ع)، در روز محشر فاطمه(س) بر درِ بهشت توقف می‌کند و در پاسخ به اینکه خداوند به او می‌فرماید چرا توقف کردی، عرض می‌کند بارالها دوست دارم منزلت و جایگاه من در این روز شناخته شود. خداوند می‌فرماید: ای دختر حبیب من! برگرد و نگاه کن، هر کس که محبت تو و فرزندانت در قلب اوست، دستش را بگیر و داخل بهشت کن.<ref>کوفی، تفسیر فرات الکوفی، ۱۴۱۰ق،‌ ص۲۹۸ و ۲۹۹.</ref> [[عبدالحسین امینی]]، نویسنده کتاب الغدیر، با اتکا به روایاتی<ref>امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۲۱۷-۲۳۰.</ref> بر آن است که فاطمه همسان با پیامبر(ص)‌ و امام علی(ع)، بزرگترین مقام شفاعت را در روز قیامت دارد و حتی در این باره امتیازاتی مخصوص و بی‌نظیر دارد.<ref>امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۳۴۹.</ref>
# '''گستردگی شفاعت و مظهر رحمت الهی در روز محشر''': در روایتی از [[امام باقر(ع)]] نقل شده است که فاطمه [[روز محشر]] بر در [[جهنم]] توقف می‌کند و محبان و موالیان خود و ذریه‌اش را [[شفاعت]] می‌کند و خداوند نیز شفاعت او را می‌پذیرد.<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵، ج۱، ص۱۷۹؛ اربلی، کشف الغمة، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۴۶۳ و ۴۶۴.</ref> بر پایه حدیث دیگری از امام باقر(ع)، در روز محشر فاطمه(س) بر درِ بهشت توقف می‌کند و در پاسخ به اینکه خداوند به او می‌فرماید چرا توقف کردی، عرض می‌کند بارالها دوست دارم منزلت و جایگاه من در این روز شناخته شود. خداوند می‌فرماید: ای دختر حبیب من! برگرد و نگاه کن، هر کس که محبت تو و فرزندانت در قلب اوست، دستش را بگیر و داخل بهشت کن.<ref>کوفی، تفسیر فرات الکوفی، ۱۴۱۰ق،‌ ص۲۹۸ و ۲۹۹.</ref> [[عبدالحسین امینی]]، نویسنده کتاب [[الغدیر فی الکتاب و السنة و الادب (کتاب)|الغدیر]]، با اتکا به روایاتی<ref>امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۲۱۷-۲۳۰.</ref> بر آن است که فاطمه همسان با پیامبر(ص)‌ و امام علی(ع)، بزرگترین مقام شفاعت را در روز قیامت دارد و حتی در این باره امتیازاتی مخصوص و بی‌نظیر دارد.<ref>امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۳۴۹.</ref>
# '''حجت الهی''': بر اساس برخی روایات، حضرت زهرا(س) همانند پیامبر و [[امامان شیعه|امامان دوازده‌گانه]]، حجت و ولی خدا بر مردم است.<ref>شیخ صدوق، معانی الاخبار، ۱۴۰۳، ص۱۰۸؛ شیخ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۱۳۲؛ حاکم حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۱،‌ ص۷۶.</ref> در روایتی منسوب به [[امام حسن عسکری(ع)]] که بدون سند در تفسیر [[اطیب البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|اطیب البیان]] اثر [[سید عبدالحسین طیب]]، مفسر شیعه قرن چهاردهم و پانزدهم قمری نقل شده، ائمه(ع) حجت‌های خدا بر مردم و حضرت فاطمه(س) حجت الهی بر ائمه(ع) معرفی شده است.<ref>طیب، اطیب البیان، ۱۳۶۹ش، ج۱۳، ص۲۲۵.</ref> به‌گفته [[عبدالله جوادی آملی]]، ملاک حجیت [[عصمت]] است و [[نبوت]]، [[رسالت]] یا [[امامت]] در آن لازم نیست و بدین ترتیب اگر کسی معصوم بود، حجت الهی است. وی حجت بودن فاطمه(س) بر ائمه(ع) را نیز به‌جهت واسطه فیض بودن فاطمه(س) و استفاده امامان از [[مصحف فاطمه]] در علوم غیبی دانسته است.<ref>[http://javadi.esra.ir/-/تبیین-مقام-منیع-حضرت-فاطمه-زهرا-س-دلیل-حجت-بودن-فاطمه-زهرا-س-بر-ائمه-ع «تبیین مقام منیع حضرت فاطمه زهرا(س)/ دلیل حجت بودن فاطمه زهرا(س) بر ائمه(ع)»]، سایت دفتر آیت‌الله جوادی آملی.</ref>
# '''حجت الهی''': بر اساس برخی روایات، حضرت زهرا(س) همانند پیامبر و [[امامان شیعه|امامان دوازده‌گانه]]، حجت و ولی خدا بر مردم است.<ref>شیخ صدوق، معانی الاخبار، ۱۴۰۳، ص۱۰۸؛ شیخ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۱۳۲؛ حاکم حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۱،‌ ص۷۶.</ref> در روایتی منسوب به [[امام حسن عسکری(ع)]] که بدون سند در تفسیر [[اطیب البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|اطیب البیان]] اثر [[سید عبدالحسین طیب]]، مفسر شیعه قرن چهاردهم و پانزدهم قمری نقل شده، ائمه(ع) حجت‌های خدا بر مردم و حضرت فاطمه(س) حجت الهی بر ائمه(ع) معرفی شده است.<ref>طیب، اطیب البیان، ۱۳۶۹ش، ج۱۳، ص۲۲۵.</ref> به‌گفته [[عبدالله جوادی آملی]]، ملاک حجیت [[عصمت]] است و [[نبوت]]، [[رسالت]] یا [[امامت]] در آن لازم نیست و بدین ترتیب اگر کسی معصوم بود، حجت الهی است. وی حجت بودن فاطمه(س) بر ائمه(ع) را نیز به‌جهت واسطه فیض بودن فاطمه(س) و استفاده امامان از [[مصحف فاطمه]] در علوم غیبی دانسته است.<ref>[http://javadi.esra.ir/-/تبیین-مقام-منیع-حضرت-فاطمه-زهرا-س-دلیل-حجت-بودن-فاطمه-زهرا-س-بر-ائمه-ع «تبیین مقام منیع حضرت فاطمه زهرا(س)/ دلیل حجت بودن فاطمه زهرا(س) بر ائمه(ع)»]، سایت دفتر آیت‌الله جوادی آملی.</ref>


===فضایل مشترک با اهل بیت(ع)===
===فضایل مشترک با اهل بیت(ع)===
به گفته عالمان شیعه، از آنجا که فاطمه جزو اصحاب کساء و از اهل‌بیت(ع) است،‌ هر فضیلتی که برای آنها بیان شده، شامل فاطمه نیز می‌شود. برخی از این فضایل عبارتند از:  
به گفته عالمان شیعه، از آنجا که فاطمه جزو [[اصحاب کساء]] و از [[اهل‌بیت(ع)]] است،‌ هر فضیلتی که برای آنها بیان شده، شامل فاطمه نیز می‌شود. برخی از این فضایل عبارتند از:  
# '''اهل‌بیت(ع) هم‌سنگ قرآن''': [[حدیث ثقلین|حدیث مشهور ثقلین]] درباره جایگاه قرآن و [[اهل‌بیت]] است. پیامبر(ص) فرمود: «من در میان شما دو چیز باقی می‌گذارم که اگر به آنها اتکا کنید، هرگز گمراه نخواهید شد: کتاب خدا و عترتم که اهل‌بیتم هستند.»<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۹۴.</ref> این حدیث در منابع شیعه و سنی نقل شده است.<ref>نسائی، السنن الکبری، ۱۴۲۱ق، ج۷، ص۳۱۰، حدیث ۸۰۹۲؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۹۴؛ مسلم، صحیح مسلم، دار احیاء التراث العربی، ج۴، ص۱۸۷۳، حدیث ۲۴۰۸؛ ابن‌حنبل، فضائل امیر المومنین علی بن ابی‌طالب، ۱۴۳۳ق، ص۱۸۰.</ref>
# '''اهل‌بیت(ع) هم‌سنگ قرآن''': [[حدیث ثقلین]] درباره جایگاه [[قرآن]] و اهل‌بیت است. پیامبر(ص) فرمود: «من در میان شما دو چیز باقی می‌گذارم که اگر به آنها اتکا کنید، هرگز گمراه نخواهید شد: کتاب خدا و عترتم که اهل‌بیتم هستند.»<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۹۴.</ref> این حدیث در منابع شیعه و سنی نقل شده است.<ref>نسائی، السنن الکبری، ۱۴۲۱ق، ج۷، ص۳۱۰، حدیث ۸۰۹۲؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۹۴؛ مسلم، صحیح مسلم، دار احیاء التراث العربی، ج۴، ص۱۸۷۳، حدیث ۲۴۰۸؛ ابن‌حنبل، فضائل امیر المومنین علی بن ابی‌طالب، ۱۴۳۳ق، ص۱۸۰.</ref>
# '''در حدیث کسا''': [[حدیث کساء]] درباره فضیلت [[پنج تن]] است و در منابع شیعه<ref>طوسی، الأمالی، ۱۴۱۴ق، ص۳۶۸؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۸۷.</ref> و اهل‌سنت<ref>ابن‌حنبل، فضائل امیرالمومنین علی بن ابی‌طالب، ۱۴۳۳ق، ص۱۸۴؛‌ مسلم، صحیح مسلم، دار احیاء التراث العربی، ج۴، ص۱۸۸۳، حدیث ۲۴۲۴؛ طبری، المسترشد، ۱۴۱۵ق، ص۵۹۸.</ref> آمده است. بر اساس این روایت، پیامبر اسلام(ص) خاندانش را با پارچه‌ای پشمین (کِساء) پوشاند و دعا کرد: «خدایا اینان اهل‌بیت من هستند. پلیدی را از آنها دور کن و آنها را پاک گردان.»<ref>ابن‌حنبل، فضائل امیرالمومنین علی بن ابی‌طالب، ۱۴۳۳ق، ص۱۸۴؛‌ مسلم، صحیح مسلم، دار احیاء التراث العربی، ج۴، ص۱۸۸۳، حدیث ۲۴۲۴؛ طبری، المسترشد، ۱۴۱۵ق، ص۵۹۸.</ref>
# '''در حدیث کسا''': [[حدیث کساء]] درباره فضیلت [[پنج تن]] است و در منابع شیعه<ref>طوسی، الأمالی، ۱۴۱۴ق، ص۳۶۸؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۸۷.</ref> و اهل‌سنت<ref>ابن‌حنبل، فضائل امیرالمومنین علی بن ابی‌طالب، ۱۴۳۳ق، ص۱۸۴؛‌ مسلم، صحیح مسلم، دار احیاء التراث العربی، ج۴، ص۱۸۸۳، حدیث ۲۴۲۴؛ طبری، المسترشد، ۱۴۱۵ق، ص۵۹۸.</ref> آمده است. بر اساس این روایت، [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] خاندانش را با پارچه‌ای پشمین (کِساء) پوشاند و [[دعا]] کرد: «خدایا اینان اهل‌بیت من هستند. پلیدی را از آنها دور کن و آنها را پاک گردان.»<ref>ابن‌حنبل، فضائل امیرالمومنین علی بن ابی‌طالب، ۱۴۳۳ق، ص۱۸۴؛‌ مسلم، صحیح مسلم، دار احیاء التراث العربی، ج۴، ص۱۸۸۳، حدیث ۲۴۲۴؛ طبری، المسترشد، ۱۴۱۵ق، ص۵۹۸.</ref>
# '''کشتی نجات''': در [[حدیث سفینه]]، پیامبر اسلام اهل‌بیتِ خود را به [[کشتی نوح]] تشبیه کرده است که هر کس داخل آن شود، نجات می‌یابد و هر کس از آن جا ماند، غرق می‌شود.<ref>حاکم نیشابوری، مستدرک الصحیحین، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۳۷۳، حدیث ۳۳۱۲.</ref> این حدیث در منابع شیعه و سنی نقل شده است.<ref>حاکم نیشابوری، مستدرک علی الصحیحین، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۳۷۳، حدیث ۳۳۱۲؛ نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۴۴؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۳،‌ ص۱۲۰-۱۲۶ و ج۲۹، ص۳۴۱.</ref>
# '''کشتی نجات''': در [[حدیث سفینه]]، [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] اهل‌بیتِ خود را به [[کشتی نوح]] تشبیه کرده است که هر کس داخل آن شود، نجات می‌یابد و هر کس از آن جا ماند، غرق می‌شود.<ref>حاکم نیشابوری، مستدرک الصحیحین، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۳۷۳، حدیث ۳۳۱۲.</ref> این حدیث در منابع شیعه و سنی نقل شده است.<ref>حاکم نیشابوری، مستدرک علی الصحیحین، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۳۷۳، حدیث ۳۳۱۲؛ نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۴۴؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۳،‌ ص۱۲۰-۱۲۶ و ج۲۹، ص۳۴۱.</ref>
# '''امان اهل زمین''': در [[حدیث امان]]،‌ پیامبر(ص) اهل‌بیت(ع) را امان اهل زمین معرفی کرده است؛ چنانکه ستارگان امان اهل آسمان‌اند.<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۱۲۳؛ شیخ طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۲۵۹ و ۳۷۹؛ طبری،‌ ذخائر العقبی، ۱۴۲۸ق،‌ ج۱، ص۷۷ و ۷۸.</ref>
# '''امان اهل زمین''': در [[حدیث امان]]،‌ پیامبر(ص)، اهل‌بیت(ع) را امان اهل زمین معرفی کرده است؛ چنانکه ستارگان امان اهل آسمان‌اند.<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۱۲۳؛ شیخ طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۲۵۹ و ۳۷۹؛ طبری،‌ ذخائر العقبی، ۱۴۲۸ق،‌ ج۱، ص۷۷ و ۷۸.</ref>
# '''اقرار به ولایت اهل‌بیت(ع) شرط تکامل پیامبران(ع)''': طبق روایتی از رسول اکرم(ص)، [[پیامبران(ع)]] در عالم ارواح تکامل نیافتند مگر وقتی که ولایت وی و اهل‌بیت او بر آنها عرضه شد و آنها به آن اقرار کردند.<ref>صفار،‌ بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ص۷۴؛ دیلمی، غرر الاخبار،‌ ۱۴۲۷ق، ص۲۶ و ۳۵.</ref> در روایتی، اقرار به فضیلت و محبت (یا معرفت) حضرت زهرا(س) شرط تکامل پیامبران(ع)‌ بیان شده است.<ref>بحرانی اصفهانی،‌ عوالم العلوم، ‌۱۴۱۳ق، ص۱۶۱.</ref>
# '''اقرار به ولایت اهل‌بیت(ع) شرط تکامل پیامبران(ع)''': طبق روایتی از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول اکرم(ص)]]، [[پیامبران(ع)]] در عالم ارواح تکامل نیافتند مگر وقتی که [[ولایت]] وی و اهل‌بیت او بر آنها عرضه شد و آنها به آن اقرار کردند.<ref>صفار،‌ بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ص۷۴؛ دیلمی، غرر الاخبار،‌ ۱۴۲۷ق، ص۲۶ و ۳۵.</ref> در روایتی، اقرار به فضیلت و محبت (یا معرفت) حضرت زهرا(س) شرط تکامل پیامبران(ع)‌ بیان شده است.<ref>بحرانی اصفهانی،‌ عوالم العلوم، ‌۱۴۱۳ق، ص۱۶۱.</ref>
# ''' حضور در مقام اعراف''': [[سید محمدحسین حسینی تهرانی|علامه طهرانی]] براین باور است که [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه(س)]] بدون هیچ تردیدی در طراز مقام فرزندان معصومش است، و علّت آنكه در این روایات تصریح به وقوف آن حضرت بر اعراف نشده است، به جهت آن است كه کم خردان تصور می‌کنند که اعراف واقعاً کوهی است که صعود حضرت زهرا(س) بر فراز آن با حیا و عصمتش ناسازگار است. وی هم چنین تصریح کرده که علت این که در روایاتی که برحضور امامان در کنار محتضر تصریح شده؛ نامی از فاطمه(س) برده نشده رعایت حرمت شأن اوست مخصوصاً در روایات ذكر شده كه برده نشدن نام به علّت قصور ادراک و فهم عامّه است، زیرا آنان درکی از این حقیقت ندارند که در مقام اعراف که عالی تر ازبهشت است جنسیت وجود ندارد و اُنوثیّت (زنانگی) در برابر ذُکوریّت (مردانگی) نیست و در این مقام همه این عناوین برداشته مى‌شود زیرا این عناوین متعلّق به پائین اعراف و متعلّق به بهشت و دوزخ است، به همین جهت نام مقدّس حضرت فاطمه(س) در عنوان رجال آمده است چنان‌چه در آیات۳۶و۳۷ [[سوره نور]] نیز منظور از رجال فقط امامان نیستند و قطعاً شامل حضرت زهرا(س) هم می شود. <ref>طهرانی، معادشناسی، ج۱۰، ص۶۴-۶۵.</ref>{{یاد|في بُيُوتٍ أَذِنَ اللهُ أَنْ تُرْفَعَ وَيُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ يُسَبِّحُ لَهُ فِيهَا بِالْغُدُوِّ وَالْآصَالِ* رِجَالٌ لَا تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلَا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللهِ وَإِقَامِ الصَّلَاةِ وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ يَخَافُونَ يَوْمًا تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَالْأَبْصَارُ. ترجمه: }}
# ''' حضور در مقام اعراف''': [[سید محمدحسین حسینی تهرانی|علامه طهرانی]] براین باور است که [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه(س)]] بدون هیچ تردیدی در طراز مقام فرزندان معصومش است، و علّت آنكه در این روایات تصریح به وقوف آن حضرت بر اعراف نشده است، به جهت آن است كه کم خردان تصور می‌کنند که اعراف واقعاً کوهی است که صعود حضرت زهرا(س) بر فراز آن با حیا و عصمتش ناسازگار است. وی هم چنین تصریح کرده که علت این که در روایاتی که برحضور امامان در کنار محتضر تصریح شده؛ نامی از فاطمه(س) برده نشده رعایت حرمت شأن اوست مخصوصاً در روایات ذكر شده كه برده نشدن نام به علّت قصور ادراک و فهم عامّه است، زیرا آنان درکی از این حقیقت ندارند که در مقام اعراف که عالی تر ازبهشت است جنسیت وجود ندارد و اُنوثیّت (زنانگی) در برابر ذُکوریّت (مردانگی) نیست و در این مقام همه این عناوین برداشته مى‌شود زیرا این عناوین متعلّق به پائین اعراف و متعلّق به بهشت و دوزخ است، به همین جهت نام مقدّس حضرت فاطمه(س) در عنوان رجال آمده است چنان‌چه در آیات۳۶و۳۷ [[سوره نور]] نیز منظور از رجال فقط امامان نیستند و قطعاً شامل حضرت زهرا(س) هم می شود. <ref>طهرانی، معادشناسی، ج۱۰، ص۶۴-۶۵.</ref>{{یاد|في بُيُوتٍ أَذِنَ اللهُ أَنْ تُرْفَعَ وَيُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ يُسَبِّحُ لَهُ فِيهَا بِالْغُدُوِّ وَالْآصَالِ* رِجَالٌ لَا تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلَا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللهِ وَإِقَامِ الصَّلَاةِ وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ يَخَافُونَ يَوْمًا تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَالْأَبْصَارُ. ترجمه: }}
==فاطمه برتر از پیامبران و امامان==
==فاطمه برتر از پیامبران و امامان==
برخی از علمای شیعه با استناد به بعضی از روایات برآنند که فاطمه پس از رسول خدا(ص) و امام علی(ع)، برتر از همه [[پیامبران|پیامبران(ع)]] و [[امامان شیعه|امامان]] و مخلوقات است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: طیب، اطیب البیان، ۱۳۶۹ش، ج۱۳، ص۲۲۵؛ امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۱۳۳، ۱۵۷ و۳۵۱؛ انصاری زنجانی، موسوعة الکبری، نشر دلیلنا، ج۱۹،‌ ص۳۵۷ و ۳۵۸؛ رحمانی همدانی، فاطمة‌ الزهراء بهجة قلب المصطفی(ص)، ۱۴۱۳ق،‌ ج۱، ص۸۵-۸۹.</ref> از جمله از نظر [[عبدالحسین طیب]] در تفسیر [[اطیب البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|اطیب البیان]]، حدیث همتا بودن فاطمه(س)‌ با امام علی(ع) و حدیث «نحن حجج الله علی خلقه و جدتنا فاطمة حجة الله علینا؛ ما حجت‌های خدا بر مردم هستیم و فاطمه(س)‌ حجت خدا بر ما است» دلالت دارد که پس از پیامبر اسلام و امام علی(ع)، حضرت فاطمه(س) برتر از تمام پیامبران و اولیاء خدا است.<ref>طیب، اطیب البیان، ۱۳۶۹ش، ج۱۳، ص۲۲۵.</ref>
برخی از علمای شیعه با استناد به بعضی از روایات برآنند که فاطمه پس از رسول خدا(ص) و امام علی(ع)، برتر از همه [[پیامبران]] و [[امامان شیعه|امامان]] و مخلوقات است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: طیب، اطیب البیان، ۱۳۶۹ش، ج۱۳، ص۲۲۵؛ امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۱۳۳، ۱۵۷ و۳۵۱؛ انصاری زنجانی، موسوعة الکبری، نشر دلیلنا، ج۱۹،‌ ص۳۵۷ و ۳۵۸؛ رحمانی همدانی، فاطمة‌ الزهراء بهجة قلب المصطفی(ص)، ۱۴۱۳ق،‌ ج۱، ص۸۵-۸۹.</ref> از جمله از نظر [[عبدالحسین طیب]] در تفسیر [[اطیب البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|اطیب البیان]]، حدیث همتا بودن فاطمه(س)‌ با امام علی(ع) و حدیث «نحن حجج الله علی خلقه و جدتنا فاطمة حجة الله علینا؛ ما حجت‌های خدا بر مردم هستیم و فاطمه(س)‌ حجت خدا بر ما است» دلالت دارد که پس از پیامبر اسلام و امام علی(ع)، حضرت فاطمه(س) برتر از تمام پیامبران و اولیاء خدا است.<ref>طیب، اطیب البیان، ۱۳۶۹ش، ج۱۳، ص۲۲۵.</ref>


[[اسماعیل انصاری زنجانی]] در [[الموسوعة الکبری عن فاطمة الزهراء (کتاب)|کتاب الموسوعة الکبری عن فاطمة الزهراء(س)]] نیز روایاتی مانند حدیث همتا بودن فاطمه(س)‌ با امام علی(ع)، حدیث حجت بودن فاطمه(س) بر ائمه(ع)، حدیث الگو بودن فاطمه(س) برای امام مهدی(عج) و حدیث [[مفترض الطاعه]] بودن فاطمه(س)‌ برای همه مخلوقات را دلیل برتری فاطمه(س) نسبت به همه پیامبران و امامان به جز پیامبر اسلام(ص) و امام علی(ع)‌ دانسته است.<ref>انصاری زنجانی، موسوعة الکبری، نشر دلیلنا، ج۱۹،‌ ص۳۵۷ و ۳۵۸.</ref>
[[اسماعیل انصاری زنجانی]] در [[الموسوعة الکبری عن فاطمة الزهراء (کتاب)|کتاب الموسوعة الکبری عن فاطمة الزهراء(س)]] نیز روایاتی مانند حدیث همتا بودن فاطمه(س)‌ با امام علی(ع)، حدیث حجت بودن فاطمه(س) بر ائمه(ع)، حدیث الگو بودن فاطمه(س) برای [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|امام مهدی(عج)]] و حدیث [[مفترض الطاعه]] بودن فاطمه(س)‌ برای همه مخلوقات را دلیل برتری فاطمه(س) نسبت به همه پیامبران و امامان به جز پیامبر اکرم(ص) و امام علی(ع)‌ دانسته است.<ref>انصاری زنجانی، موسوعة الکبری، نشر دلیلنا، ج۱۹،‌ ص۳۵۷ و ۳۵۸.</ref>


به باور [[علامه امینی]] در کتاب فاطمه زهرا(س)، بر اساس روایات،‌ [[پنج‌تن|پنج تن]] علت آفرینش عالم هستند و تک‌تک آنان بر همه پیامبران و [[فرشته|ملائکه]] و تمام مخلوقات برترند؛ زیرا اگر آنان خلق نمی‌شدند،‌ چیزی خلق نمی‌شد. به‌گفته او هر کس که پا به عالم هستی نهاده، هر نبی‌ای، هر وصی‌ای، هر خلیفه‌ای و هر امامی، به برکت وجود پنج تن بوده است.<ref>امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۱۳۳.</ref> وی همچنین تصریح کرده است که حضرت زهرا(س) برتر از یازده امام (به جز امام علی) بوده است.<ref>امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۱۵۷.</ref> از نظر امینی، همان‌گونه که بر اساس روایات، برتری پیامبر اسلام(ص) بر جمیع پیامبران و ملائکه ثابت است، به همان طریق برتری زهرا(س) بر جمیع مخلوقات، مسلم و منصوص است.<ref>امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۳۵۱.</ref>
به باور [[علامه امینی]] در کتاب فاطمه زهرا(س)، بر اساس روایات،‌ [[پنج‌تن]] علت آفرینش عالم هستند و تک‌تک آنان بر همه پیامبران و [[فرشته|ملائکه]] و تمام مخلوقات برترند؛ زیرا اگر آنان خلق نمی‌شدند،‌ چیزی خلق نمی‌شد. به‌گفته او هر کس که پا به عالم هستی نهاده، هر نبی‌ای، هر وصی‌ای، هر خلیفه‌ای و هر امامی، به برکت وجود پنج تن بوده است.<ref>امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۱۳۳.</ref> وی همچنین تصریح کرده است که حضرت زهرا(س) برتر از یازده امام (به جز امام علی) بوده است.<ref>امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۱۵۷.</ref> از نظر امینی، همان‌گونه که بر اساس روایات، برتری پیامبر اسلام(ص) بر جمیع پیامبران و ملائکه ثابت است، به همان طریق برتری زهرا(س) بر جمیع مخلوقات، مسلم و منصوص است.<ref>امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۳۵۱.</ref>


==کتاب‌شناسی==
==کتاب‌شناسی==
خط ۱۴۱: خط ۱۳۹:
* فضائل الزهراء، اثر مرکز تحقیقات بنیاد بعثت از دیگر آثار درباره مناقب و فضایل حضرت زهرا(س) هستند.<ref>معموری، «کتابشناسی فاطمه»، ص۵۶۷ و۵۶۸.</ref>
* فضائل الزهراء، اثر مرکز تحقیقات بنیاد بعثت از دیگر آثار درباره مناقب و فضایل حضرت زهرا(س) هستند.<ref>معموری، «کتابشناسی فاطمه»، ص۵۶۷ و۵۶۸.</ref>


عالمان اهل‌سنت نیز درباره فضائل فاطمه، دختر پیامبر اسلام، کتاب‌های مستقلی نگاشته‌اند که برخی از آنها عبارتند از:
عالمان اهل‌سنت نیز درباره فضائل فاطمه، دختر پیامبر اکرم(ص)، کتاب‌های مستقلی نگاشته‌اند که برخی از آنها عبارتند از:
* فضائل فاطمة الزهراء، نوشته [[حاکم نیشابوری]].<ref>معموری، «کتابشناسی فاطمه»، ص۵۶۶ و۵۶۷.</ref>
* فضائل فاطمة الزهراء، نوشته [[حاکم نیشابوری]].<ref>معموری، «کتابشناسی فاطمه»، ص۵۶۶ و۵۶۷.</ref>
* الثُّغور الباسِمة فی فَضائل السّیدة الفاطِمة، نوشته [[جلال‌الدین سیوطی]].<ref>معموری، «کتابشناسی فاطمه»، ص۵۶۶ و۵۶۷.</ref>
* الثُّغور الباسِمة فی فَضائل السّیدة الفاطِمة، نوشته [[جلال‌الدین سیوطی]].<ref>معموری، «کتابشناسی فاطمه»، ص۵۶۶ و۵۶۷.</ref>
confirmed، templateeditor
۱۱٬۵۴۹

ویرایش