۱۷٬۱۵۸
ویرایش
وضو: تفاوت میان نسخه‌ها
اصلاح ارقام، اصلاح نویسه‌های عربی
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) (اصلاح ارقام، اصلاح نویسه‌های عربی) |
||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
در مسئله وضو، درباره شستن دست‌ها و همچنین چگونگی مسح سر و پاها، بین [[شیعه|شیعیان]] و [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]، اختلاف شده است.<ref>قمی، «چگونگی انجام وضو نزد فریقین(۱)»، ص۲۹-۳۰.</ref> | در مسئله وضو، درباره شستن دست‌ها و همچنین چگونگی مسح سر و پاها، بین [[شیعه|شیعیان]] و [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]، اختلاف شده است.<ref>قمی، «چگونگی انجام وضو نزد فریقین(۱)»، ص۲۹-۳۰.</ref> | ||
اختلافات بین شیعه و سنی درباره وضو، بیشتر ناشی از اختلاف برداشت از معنای آیه ششم سوره مائده، و یا [[اختلاف در قرائت]] آن است.<ref>حسینی، «وضو از دیدگاه مذاهب اسلامی»، ص۶.</ref> شیعیان با تکیه بر روایاتی از [[چهارده معصوم|معصومان]]،<ref>حسینی، «وضو از دیدگاه مذاهب اسلامی»، ص۹.</ref> عبارت «و ایدیکم إلی المرافق» در آیه مذکور را به معنای وجوب شستن دست‌ها از بالا به پایین می‌دانند، بر خلاف [[مذاهب چهارگانه اهل سنت|مذاهب چهارگانه اهل‌سنت]] که قائل به شستن دست‌ها از پایین به بالا هستند.<ref> | اختلافات بین شیعه و سنی درباره وضو، بیشتر ناشی از اختلاف برداشت از معنای آیه ششم سوره مائده، و یا [[اختلاف در قرائت]] آن است.<ref>حسینی، «وضو از دیدگاه مذاهب اسلامی»، ص۶.</ref> شیعیان با تکیه بر روایاتی از [[چهارده معصوم|معصومان]]،<ref>حسینی، «وضو از دیدگاه مذاهب اسلامی»، ص۹.</ref> عبارت «و ایدیکم إلی المرافق» در آیه مذکور را به معنای وجوب شستن دست‌ها از بالا به پایین می‌دانند، بر خلاف [[مذاهب چهارگانه اهل سنت|مذاهب چهارگانه اهل‌سنت]] که قائل به جواز شستن دست‌ها از پایین به بالا و بالعکس هستند هر چند که از پایین به بالار را بهتر می‌دانند.<ref>مغنیة، الفقه علی المذاهب الخمسة، ۱۴۲۱ق، ص۳۶.</ref> | ||
همچنین بر اساس حکم فقهای شیعه، شستن دست راست باید مقدم بر دست چپ باشد.<ref>حسینی، «وضو از دیدگاه مذاهب اسلامی»، ص۱۲.</ref> این حکم در مذاهب اهل‌سنت [[مستحب]] شمرده شده است.<ref>سید سابق، فقه السّنّة، ۱۳۹۷ق، ج۱، ص۴۸.</ref> | همچنین بر اساس حکم فقهای شیعه، شستن دست راست باید مقدم بر دست چپ باشد.<ref>حسینی، «وضو از دیدگاه مذاهب اسلامی»، ص۱۲.</ref> این حکم در مذاهب اهل‌سنت [[مستحب]] شمرده شده است.<ref>سید سابق، فقه السّنّة، ۱۳۹۷ق، ج۱، ص۴۸.</ref> | ||
| خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
مسح بر خُفَّین (کفش) از دیگر موارد اختلافی است که شیعیان آن‌را صحیح نمی‌دانند<ref>آمدی، المسح فی وضوء الرسول صلی الله علیه و آله، ص۱۳۲.</ref> و به [[آیه وضو|آیه ۶ سوره مائده]] و روایات استناد کرده‌اند.<ref>سبحانی، سلسلة المسائل الفقهیة، قم، ج۲، ص۹-۱۲.</ref> | مسح بر خُفَّین (کفش) از دیگر موارد اختلافی است که شیعیان آن‌را صحیح نمی‌دانند<ref>آمدی، المسح فی وضوء الرسول صلی الله علیه و آله، ص۱۳۲.</ref> و به [[آیه وضو|آیه ۶ سوره مائده]] و روایات استناد کرده‌اند.<ref>سبحانی، سلسلة المسائل الفقهیة، قم، ج۲، ص۹-۱۲.</ref> | ||
به جهت همین اختلاف در مواردی وضوی شیعیان با [[تقیه]] همراه و مانند وضوی اهل سنت بوده است: [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|امام کاظم(ع)]]، در پاسخ به نامه [[علی بن یقطین]] که در دستگاه [[بنی‌عباس|خلافت عباسی]] جایگاه ویژه‌ای داشت، او را مکلف کرد مانند اهل‌سنت وضو بگیرد تا [[هارون عباسی|هارون‌الرشید]] از شیعه بودن وی مطلع نشود.<ref> | به جهت همین اختلاف در مواردی وضوی شیعیان با [[تقیه]] همراه و مانند وضوی اهل سنت بوده است: [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|امام کاظم(ع)]]، در پاسخ به نامه [[علی بن یقطین]] که در دستگاه [[بنی‌عباس|خلافت عباسی]] جایگاه ویژه‌ای داشت، او را مکلف کرد مانند اهل‌سنت وضو بگیرد تا [[هارون عباسی|هارون‌الرشید]] از شیعه بودن وی مطلع نشود.<ref>نگه کنید به شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ۲۲۷-۲۲۸.</ref> موسی بن جعفر(ع)، پیشتر از علی بن یقطین خواسته بود در حکومت عباسی بماند و به شیعیان خدمت کند.<ref>کشی، رجال کشی، ۱۴۰۹ق، ص۴۴۱.</ref> در حالی‌که دیگر شیعیان را از همکاری با عباسیان منع می‌کرد.<ref>کشی، رجال کشی، ۱۴۰۹ق، ص۴۴۱.</ref> | ||
===آغاز اختلاف در وضو از عصر عثمان=== | ===آغاز اختلاف در وضو از عصر عثمان=== | ||
| خط ۹۲: | خط ۹۲: | ||
بنابر روایات، امام علی(ع) در هنگام وضو، دعاهایی می‌خواند. بر اساس این روایات، هر کس این دعاها را در ضمن انجام اعمال وضو بخواند، خداوند از هر قطره آب وضوی او، فرشته‌ای مشغول به [[تسبیح]] و تقدیس و [[تکبیر]] خداوند می‌آفریند و [[ثواب]] آن را تا [[روز قیامت]] برای وضوگیرنده می‌نویسد.<ref>کلینی، فروع کافی، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۸۴.</ref> دعاهای مذکور در ضمن انجام هر کدام از اعمال وضو عبارتند از: | بنابر روایات، امام علی(ع) در هنگام وضو، دعاهایی می‌خواند. بر اساس این روایات، هر کس این دعاها را در ضمن انجام اعمال وضو بخواند، خداوند از هر قطره آب وضوی او، فرشته‌ای مشغول به [[تسبیح]] و تقدیس و [[تکبیر]] خداوند می‌آفریند و [[ثواب]] آن را تا [[روز قیامت]] برای وضوگیرنده می‌نویسد.<ref>کلینی، فروع کافی، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۸۴.</ref> دعاهای مذکور در ضمن انجام هر کدام از اعمال وضو عبارتند از: | ||
#هنگامی که چشم انسان به آب افتاد: الْحَمْدُ للَّهِ الذی جَعَلَ الْماءَ طَهُوراً وَ لَمْ یَجْعلْه نَجِساً؛ حمد و سپاس مخصوص خداوندی است که آب را پاک و پاک‌کننده قرار داد و آن را نجس قرار نداد.<ref>سبزواری، مهذب الاحکام، دارالتفسیر، ج۲، ص۲۲۰.</ref> | #هنگامی که چشم انسان به آب افتاد: الْحَمْدُ للَّهِ الذی جَعَلَ الْماءَ طَهُوراً وَ لَمْ یَجْعلْه نَجِساً؛ حمد و سپاس مخصوص خداوندی است که آب را پاک و پاک‌کننده قرار داد و آن را نجس قرار نداد.<ref>سبزواری، مهذب الاحکام، دارالتفسیر، ج۲، ص۲۲۰.</ref> | ||
#گرداندن آب در دهان: اللّهمّ أنطق لساني بذكرك و اجعلني ممّن ترضى عنه؛ خدايا! زبانم را به ياد خودت گويا گردان و مرا از كسانى قرار ده كه از ايشان خشنود هستى.<ref>کلینی، فروع کافی، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۸۳.</ref> | |||
#گرداندن آب در بینی: اللّهم لا تُحَرّم عليَّ ريحَ الجنّة و اجعلني ممّن يَشمّ ريحها و طيبها و ريحانها؛ خدايا! بوى بهشت را بر من حرام نگردان و مرا از كسانى قرار ده كه بو و عطر آن و گياهان خوشبوى آن را استشمام مى‌كنند.<ref>کلینی، فروع کافی، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۸۳.</ref> | #گرداندن آب در بینی: اللّهم لا تُحَرّم عليَّ ريحَ الجنّة و اجعلني ممّن يَشمّ ريحها و طيبها و ريحانها؛ خدايا! بوى بهشت را بر من حرام نگردان و مرا از كسانى قرار ده كه بو و عطر آن و گياهان خوشبوى آن را استشمام مى‌كنند.<ref>کلینی، فروع کافی، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۸۳.</ref> | ||
#شستن صورت: اللّهم بيّض وجهي يوم تَسوّد فيه الوجوه و لا تُسَوّد وجهي يوم تبيضّ فيه الوجوه؛ خداوندا! روزى كه صورت‌ها در آن سياه مى‌گردد، صورت مرا سفيد گردان و روزى كه صورت‌ها در آن سفيد مى‌گردد، صورت مرا سياه مگردان.<ref>کلینی، فروع کافی، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۸۳.</ref> | #شستن صورت: اللّهم بيّض وجهي يوم تَسوّد فيه الوجوه و لا تُسَوّد وجهي يوم تبيضّ فيه الوجوه؛ خداوندا! روزى كه صورت‌ها در آن سياه مى‌گردد، صورت مرا سفيد گردان و روزى كه صورت‌ها در آن سفيد مى‌گردد، صورت مرا سياه مگردان.<ref>کلینی، فروع کافی، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۸۳.</ref> | ||
#شستن دست راست: اللّهمّ أعطني كتابي بيميني و الخلد بيساري؛ خداوندا! نامۀ عمل مرا به دست راستم و جاودانگى ابدى را به دست چپم ده.<ref>کلینی، فروع کافی، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۸۳.</ref> | #شستن دست راست: اللّهمّ أعطني كتابي بيميني و الخلد بيساري؛ خداوندا! نامۀ عمل مرا به دست راستم و جاودانگى ابدى را به دست چپم ده.<ref>کلینی، فروع کافی، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۸۳.</ref> | ||
| خط ۱۵۲: | خط ۱۵۲: | ||
*مرکز فرهنگ و معارف قرآن، دائرة المعارف قرآن کریم، قم، موسسه بوستان کتاب قم، ۱۳۸۲ش. | *مرکز فرهنگ و معارف قرآن، دائرة المعارف قرآن کریم، قم، موسسه بوستان کتاب قم، ۱۳۸۲ش. | ||
*مغربی، قاضی نعمان، دعائم الإسلام، قم، موسسه آل البیت، ۱۳۸۵ق. | *مغربی، قاضی نعمان، دعائم الإسلام، قم، موسسه آل البیت، ۱۳۸۵ق. | ||
* مغنیه، محمدجواد، الفقه علی المذاهب الخمسة، دار التيار الجديد، ۱۴۲۱ق/۲۰۰۰م | |||
*مکارم شیرازی، ناصر، رساله احکام جوانان (پسران)، ۱۳۹۰ش. | *مکارم شیرازی، ناصر، رساله احکام جوانان (پسران)، ۱۳۹۰ش. | ||
*موسوی خمینی، سید روح الله، توضیح المسائل(محشّی)، تحقیق سید محمدحسین بنی‌هاشمی، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۲۴ق. | *موسوی خمینی، سید روح الله، توضیح المسائل(محشّی)، تحقیق سید محمدحسین بنی‌هاشمی، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۲۴ق. | ||