زیارتنامه حضرت فاطمه(س): تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات دعا و زیارت|عنوان=زیارتنامه حضرت فاطمه(س)|تصویر=تابلو زیارتنامه حضرت زهرا (س).jpg|اندازه تصویر=350*350|توضیح تصویر=تابلو زیارتنامه حضرت زهرا (س) به خط نسخ اثر نبیل حسین فرحان المعموری خوشنویس عراقی و تذهیب ریحانه رحمتی به سال ۱۴۳۶ق در ابعاد ۷۰*۵۰.|نامهای دیگر=|موضوع=زیارت حضرت فاطمه زهرا سلامالله علیها|مأثور/غیرمأثور=ماثور|صادره از=[[امام جواد علیهالسلام|امام جواد(ع)]]|راوی=محمد بن احمد بن داود از محمد بن وهبان بصری از ابو محمد حسن بن محمد بن حسن بن سیرافی از عباس بن ولید بن عباس منصوری از ابراهیم بن محمد بن عیسی بن محمد عریضی|منابع شیعی=[[تهذیب الاحکام (کتاب)|تهذیب]]، [[مصباح المتهجد (کتاب)|مصباح المتهجد]] و [[کتاب المزار (شیخ مفید)|کتاب المزار]]|منابع سنی=|تکنگاریها=|زمان=|مکان=}} | {{جعبه اطلاعات دعا و زیارت|عنوان=زیارتنامه حضرت فاطمه(س)|تصویر=تابلو زیارتنامه حضرت زهرا (س).jpg|اندازه تصویر=350*350|توضیح تصویر=تابلو زیارتنامه حضرت زهرا (س) به خط نسخ اثر نبیل حسین فرحان المعموری خوشنویس عراقی و تذهیب ریحانه رحمتی به سال ۱۴۳۶ق در ابعاد ۷۰*۵۰.|نامهای دیگر=|موضوع=زیارت حضرت فاطمه زهرا سلامالله علیها|مأثور/غیرمأثور=ماثور|صادره از=[[امام جواد علیهالسلام|امام جواد(ع)]]|راوی=محمد بن احمد بن داود از محمد بن وهبان بصری از ابو محمد حسن بن محمد بن حسن بن سیرافی از عباس بن ولید بن عباس منصوری از ابراهیم بن محمد بن عیسی بن محمد عریضی|منابع شیعی=[[تهذیب الاحکام (کتاب)|تهذیب]]، [[مصباح المتهجد (کتاب)|مصباح المتهجد]] و [[کتاب المزار (شیخ مفید)|کتاب المزار]]|منابع سنی=|تکنگاریها=|زمان=|مکان=}} | ||
{{نیایش}} | {{نیایش}} | ||
'''زیارتنامه حضرت فاطمه(س)''' عباراتی است برای زیارت حضرت فاطمه(س) در [[محل دفن حضرت فاطمه(س)|مکانهایی که احتمال دفن | '''زیارتنامه حضرت فاطمه(س)''' عباراتی است برای زیارت حضرت فاطمه(س) در [[محل دفن حضرت فاطمه(س)|مکانهایی که احتمال دفن]] وجود دارد. این [[زیارتنامه]] توسط [[امام جواد علیهالسلام|امام جواد(ع)]] به یکی از [[سادات]] تعلیم داده شده و [[شیخ طوسی]] در کتاب [[تهذیب الاحکام (کتاب)|تهذیب]] و [[مصباح المتهجد (کتاب)|مصباح المتهجد]] آن را نقل کرده است. [[شیخ مفید]] نیز با اختلاف کمی آن را در [[کتاب المزار (شیخ مفید)|کتاب المزار]] گزارش کرده است. شیخ طوسی بعد از این زیارتنامه، عبارات دیگری نیز بدون سند نقل میکند و خواندن آنها را [[مستحب]] میداند. زیارتنامههای دیگری نیز در کتب ادعیه و زیارات مطرح شده است. | ||
این زیارتنامه را به دلایلی چون استحکام محتوی، نقل در منابع معتبر و [[تواتر]] مضامین زیارتنامه در سایر روایات، بینیاز از بررسی سندی دانستهاند؛ با این وجود در [[اسناد|سند روایت]] نیز راویان [[ثقه]] وجود دارند و مذمتی در مورد هیچیک از راویان توسط [[علم رجال|علمای رجال]] مطرح نشده است. | این زیارتنامه را به دلایلی چون استحکام محتوی، نقل در منابع معتبر و [[تواتر]] مضامین زیارتنامه در سایر روایات، بینیاز از بررسی سندی دانستهاند؛ با این وجود در [[اسناد|سند روایت]] نیز راویان [[ثقه]] وجود دارند و مذمتی در مورد هیچیک از راویان توسط [[علم رجال|علمای رجال]] مطرح نشده است. | ||
خط ۷: | خط ۷: | ||
بدون [[سلام]] آغاز شدن این زیارتنامه را به دلیل حذف سلام در نسخهبرداری یا [[تقیه]] در آن زمان دانستهاند و گفته شده بهتر است امروزه این زیارت با سلام آغاز شود. | بدون [[سلام]] آغاز شدن این زیارتنامه را به دلیل حذف سلام در نسخهبرداری یا [[تقیه]] در آن زمان دانستهاند و گفته شده بهتر است امروزه این زیارت با سلام آغاز شود. | ||
زیارتنامه حضرت زهرا(س) سه بخش اصلی دارد. در بخش اول به عظمت | زیارتنامه حضرت زهرا(س) سه بخش اصلی دارد. در بخش اول به عظمت او و امتحان پیش از آفرینش در عوالم نوری اشاره میکند. در بخش دوم زائر اعتقاد خود را نسبت به ولایت حضرت فاطمه(س) مطرح میکند و در بخش آخر زائر طلب میکند که [[خدا|خداوند]] به دلیل این ولایت او را به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] و [[ولایت امام علی(ع)|ولایت حضرت علی(ع)]] ملحق کرده و پاک گرداند. | ||
آثاری در شرح این زیارتنامه توسط علمای شیعه به نگارش درآمدهاند. | آثاری در شرح این زیارتنامه توسط علمای شیعه به نگارش درآمدهاند. | ||
==جایگاه و اعتبار زیارتنامه== | ==جایگاه و اعتبار زیارتنامه== | ||
زیارتنامه [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها]] از جانب [[امام جواد علیهالسلام|امام جواد(ع)]]<ref>گنجی اشتهاردی، زیارتنامه مادر، ۱۳۹۹ش، ص۲۰.</ref> به یکی از سادات به نام [[ابراهیم بن محمد بن عیسی]]<ref>عباسی زنجانی، الجامع فی الرجال، ۱۴۳۶ق، ج۱، ص۱۶۲.</ref> تعلیم داده شد که موقع حضور نزد قبر | زیارتنامه [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها]] از جانب [[امام جواد علیهالسلام|امام جواد(ع)]]<ref>گنجی اشتهاردی، زیارتنامه مادر، ۱۳۹۹ش، ص۲۰.</ref> به یکی از سادات به نام [[ابراهیم بن محمد بن عیسی]]<ref>عباسی زنجانی، الجامع فی الرجال، ۱۴۳۶ق، ج۱، ص۱۶۲.</ref> تعلیم داده شد که موقع حضور نزد قبر وی به قصد زیارت خوانده شود. این زیارتنامه توسط [[شیخ طوسی]] ([[سال ۳۸۵ هجری قمری|۳۸۵]]-[[سال ۴۶۰ هجری قمری|۴۶۰ق]]) در کتابهای [[تهذیب الاحکام (کتاب)|تهذیب الاحکام]]<ref>شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۹-۱۰.</ref> و [[مصباح المتهجد (کتاب)|مصباح المتهجد]]<ref>شیخ طوسی، مصباح المتهجّد و سلاح المتعبّد، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۷۱۱.</ref> نقل شده و سپس به دیگر آثار روایی<ref>برای نمونه نگاه کنید: فیض کاشانی، الوافی، ۱۴۰۶ق، ج۱۴، ص۱۳۶۹-۱۳۷۰؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۷، ص۱۹۴-۱۹۵.</ref> و کتب ادعیه و زیارات شیعه<ref>برای نمونه نگاه کنید به: ابنمشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۷۹-۸۰؛ شهید اول، المزار، ۱۴۱۰ق، ص۲۱: قمی، مفاتیح الجنان، مجمع إحياء الثقافة الإسلاميّة، ص۴۰۷.</ref> راه یافته است. [[شیخ مفید]] ([[سال ۳۳۶ هجری قمری|۳۳۶ق]] یا [[سال ۳۳۸ هجری قمری|۳۳۸ق]] ـ [[سال ۴۱۳ هجری قمری|۴۱۳ق]]) نیز با اختلافی اندک این زیارتنامه را در [[کتاب المزار (شیخ مفید)|کتاب المزار]] نقل کرده است.<ref>شیخ مفید، کتاب المزار، ۱۴۱۳ق، ص۱۷۸.</ref> | ||
===سند زیارت=== | ===سند زیارت=== | ||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
==مکان زیارت== | ==مکان زیارت== | ||
{{اصلی|محل دفن حضرت فاطمه(س)}} | {{اصلی|محل دفن حضرت فاطمه(س)}} | ||
گفته شده توصیه امام جواد(ع) به خوانده شدن زیارتنامه نزد قبر، به معنای روشن بودن محل قبر حضرت زهرا(س) نیست. بلکه مقصود مکانهایی است همچون [[خانه حضرت فاطمه(س)|محل خانه حضرت زهرا(س)]]، [[بقیع|قبرستان بقیع]] و [[روضة النبی|روضة النبی(ص)]] که احتمال دفن | گفته شده توصیه امام جواد(ع) به خوانده شدن زیارتنامه نزد قبر، به معنای روشن بودن محل قبر حضرت زهرا(س) نیست. بلکه مقصود مکانهایی است همچون [[خانه حضرت فاطمه(س)|محل خانه حضرت زهرا(س)]]، [[بقیع|قبرستان بقیع]] و [[روضة النبی|روضة النبی(ص)]] که احتمال دفن در آنجا وجود دارد.<ref>گنجی اشتهاردی، زیارتنامه مادر، ۱۳۹۹ش، ص۲۱.</ref> شیخ مفید نیز محل خواندن زیارت را در قبرستان بقیع نزد مزار امام حسن(ع) دانسته است.<ref>شیخ مفید، کتاب المزار، ۱۴۱۳ق، ص۱۷۸.</ref> | ||
==زمان زیارت== | ==زمان زیارت== | ||
به گفته [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] ([[سال ۱۰۳۷ هجری قمری|۱۰۳۷]] - [[سال ۱۱۱۰ هجری قمری|۱۱۱۰ق]]) خواندن زیارتنامه حضرت فاطمه(س) در برخی زمانها فضیلت بیشتری دارد: | به گفته [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] ([[سال ۱۰۳۷ هجری قمری|۱۰۳۷]] - [[سال ۱۱۱۰ هجری قمری|۱۱۱۰ق]]) خواندن زیارتنامه حضرت فاطمه(س) در برخی زمانها فضیلت بیشتری دارد: | ||
*[[ولادت حضرت زهرا(س)|روز ولادت | *[[ولادت حضرت زهرا(س)|روز ولادت حضرت فاطمه(س)]] ([[۱۰ جمادیالثانی|۱۰]] یا [[۲۰ جمادیالثانی]]). | ||
*[[شهادت حضرت فاطمه(س)|روز شهادت | *[[شهادت حضرت فاطمه(س)|روز شهادت]] ([[۳ جمادیالثانی]] یا به قولی [[۲۱ رجب]]). | ||
*[[ازدواج علی(ع) و فاطمه(س)|روز ازدواج حضرت فاطمه(س) با امام علی(ع)]] ([[۱ ذیالحجه|۱]] یا [[۶ ذیالحجه]] یا [[۱۵ رجب]]). | *[[ازدواج علی(ع) و فاطمه(س)|روز ازدواج حضرت فاطمه(س) با امام علی(ع)]] ([[۱ ذیالحجه|۱]] یا [[۶ ذیالحجه]] یا [[۱۵ رجب]]). | ||
*شب عروسی آن دو ([[۱۹ ذیالحجه]] یا [[۲۱ محرم]]). | *شب عروسی آن دو ([[۱۹ ذیالحجه]] یا [[۲۱ محرم]]). | ||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
==متن و ترجمه== | ==متن و ترجمه== | ||
بر اساس آنچه در [[تهذیب الاحکام (کتاب)|کتاب تهذیب]] نقل شده است، محمد بن احمد بن داود روایت میکند از محمد بن وهبان بصری که اینگونه گفت با ما ابو محمد حسن بن محمد بن حسن بن سیرافی به نقل از عباس بن ولید بن عباس منصوری از ابراهیم بن محمد بن عیسی بن محمد عریضی که [[امام جواد علیه السلام]] روزی فرمودند: هنگامی که نزد قبر جدهات فاطمه (س) قرار گرفتی اینگونه بگو:<ref>شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ص۹-۱۰.</ref>{{نقل قول دوقلو طبقاتی تاشو|||يَا مُمْتَحَنَةُ امْتَحَنَكِ اللَّهُ الَّذِي خَلَقَكِ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَكِ فَوَجَدَكِ لِمَا امْتَحَنَكِ صَابِرَةً وَ زَعَمْنَا أَنَّا لَكِ أَوْلِيَاءُ وَ مُصَدِّقُونَ وَ صَابِرُونَ لِكُلِّ مَا أَتَانَا بِهِ أَبُوكِ ص وَ أَتَانَا بِهِ وَصِيُّهُ ع فَإِنَّا نَسْأَلُكِ إِنْ كُنَّا صَدَّقْنَاكِ إِلَّا أَلْحَقْتِنَا بِتَصْدِيقِنَا لَهُمَا بِالْبُشْرَى لِنُبَشِّرَ أَنْفُسَنَا بِأَنَّا قَدْ طَهُرْنَا بِوَلَايَتِكِ.| ای آزموده، آزمودت خدایی که تو را آفرید، پیش از آنکه تو را بیافریند، پس به آنچه آزمودت تو را شکیبا یافت، ما بر این باوریم که دوستان و تصدیقکنندگان توییم و به تمام آنچه پدرت (درود خدا بر او و خاندانش باد) و جانشینش برای ما آورده شکیبایی کنندهایم، پس از تو درخواست میکنیم، اگر تصدیقکننده تو بودهایم، ما را به تصدیقمان به پدرت و جانشینش مرتبط کنی تا خود را بشارت دهیم که به سبب دوستی تو پاک شدهایم.|شکل بندی عنوان=|شکل بندی عنوان ستون راست=|شکل بندی عنوان ستون چپ=|شکل بندی ستون راست=|شکل بندی ستون چپ=|رنگ حاشیه=|تراز=|عرض=|عنوان=زیارتنامه حضرت فاطمه سلام الله علیها|عنوان ستون راست=|عنوان ستون چپ=ترجمه [[حسین انصاریان]]}}گزارشهای دیگری از این زیارتنامه موجود است که با عبارت «السلام علیکِ یا ممتحنة ...» آغاز شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: شیخ مفید، کتاب المزار، ۱۴۱۳ق، ص۱۷۸.</ref> گفته شده این مطلب شاهدی است بر این که اصل زیارت با سلام آغاز میشود و در نسخهای که از کتاب تهذیب دست ما بوده این سلام حذف شده است.<ref>گنجی اشتهاردی، زیارتنامه مادر، ۱۳۹۹ش، ص۲۵-۲۶.</ref> همچنین ممکن است از جهت [[تقیه]] برای مخفی نگه داشتن محل قبر و حساسیت ایجاد نکردن برای دشمنان شیعه این سلام بیان نشده است.<ref>گنجی اشتهاردی، زیارتنامه مادر، ۱۳۹۹ش، ص۲۷.</ref> به عقیده گنجی اشتهاردی، خواندن این زیارتنامه با ابتدای سلام نه تنها منعی ندارد بلکه بهتر است.<ref>گنجی اشتهاردی، زیارتنامه مادر، ۱۳۹۹ش، ص۲۷.</ref> | بر اساس آنچه در [[تهذیب الاحکام (کتاب)|کتاب تهذیب]] نقل شده است، محمد بن احمد بن داود روایت میکند از محمد بن وهبان بصری که اینگونه گفت با ما ابو محمد حسن بن محمد بن حسن بن سیرافی به نقل از عباس بن ولید بن عباس منصوری از ابراهیم بن محمد بن عیسی بن محمد عریضی که [[امام جواد علیه السلام]] روزی فرمودند: هنگامی که نزد قبر جدهات فاطمه (س) قرار گرفتی اینگونه بگو:<ref>شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۹-۱۰.</ref>{{نقل قول دوقلو طبقاتی تاشو|||يَا مُمْتَحَنَةُ امْتَحَنَكِ اللَّهُ الَّذِي خَلَقَكِ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَكِ فَوَجَدَكِ لِمَا امْتَحَنَكِ صَابِرَةً وَ زَعَمْنَا أَنَّا لَكِ أَوْلِيَاءُ وَ مُصَدِّقُونَ وَ صَابِرُونَ لِكُلِّ مَا أَتَانَا بِهِ أَبُوكِ ص وَ أَتَانَا بِهِ وَصِيُّهُ ع فَإِنَّا نَسْأَلُكِ إِنْ كُنَّا صَدَّقْنَاكِ إِلَّا أَلْحَقْتِنَا بِتَصْدِيقِنَا لَهُمَا بِالْبُشْرَى لِنُبَشِّرَ أَنْفُسَنَا بِأَنَّا قَدْ طَهُرْنَا بِوَلَايَتِكِ.| ای آزموده، آزمودت خدایی که تو را آفرید، پیش از آنکه تو را بیافریند، پس به آنچه آزمودت تو را شکیبا یافت، ما بر این باوریم که دوستان و تصدیقکنندگان توییم و به تمام آنچه پدرت (درود خدا بر او و خاندانش باد) و جانشینش برای ما آورده شکیبایی کنندهایم، پس از تو درخواست میکنیم، اگر تصدیقکننده تو بودهایم، ما را به تصدیقمان به پدرت و جانشینش مرتبط کنی تا خود را بشارت دهیم که به سبب دوستی تو پاک شدهایم.|شکل بندی عنوان=|شکل بندی عنوان ستون راست=|شکل بندی عنوان ستون چپ=|شکل بندی ستون راست=|شکل بندی ستون چپ=|رنگ حاشیه=|تراز=|عرض=|عنوان=زیارتنامه حضرت فاطمه سلام الله علیها|عنوان ستون راست=|عنوان ستون چپ=ترجمه [[حسین انصاریان]]}}گزارشهای دیگری از این زیارتنامه موجود است که با عبارت «السلام علیکِ یا ممتحنة ...» آغاز شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: شیخ مفید، کتاب المزار، ۱۴۱۳ق، ص۱۷۸.</ref> گفته شده این مطلب شاهدی است بر این که اصل زیارت با سلام آغاز میشود و در نسخهای که از کتاب تهذیب دست ما بوده این سلام حذف شده است.<ref>گنجی اشتهاردی، زیارتنامه مادر، ۱۳۹۹ش، ص۲۵-۲۶.</ref> همچنین ممکن است از جهت [[تقیه]] برای مخفی نگه داشتن محل قبر و حساسیت ایجاد نکردن برای دشمنان شیعه این سلام بیان نشده است.<ref>گنجی اشتهاردی، زیارتنامه مادر، ۱۳۹۹ش، ص۲۷.</ref> به عقیده گنجی اشتهاردی، خواندن این زیارتنامه با ابتدای سلام نه تنها منعی ندارد بلکه بهتر است.<ref>گنجی اشتهاردی، زیارتنامه مادر، ۱۳۹۹ش، ص۲۷.</ref> | ||
[[شیخ طوسی]] بعد از نقل این زیارتنامه در تهذیب، عبارات دیگری را بدون ذکر سند مطرح میکند که به عنوان زیارت حضرت زهرا(س) در میان علمای شیعه مرسوم بوده است.<ref>شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ص۱۰.</ref> در [[مصباح المتهجد (کتاب)|مصباح المتهجد]] نیز خواندن آن را بعد از زیارتنامه فوق مستحب میداند.<ref>شیخ طوسی، مصباح المتهجّد و سلاح المتعبّد، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۷۱۱.</ref> متن این زیارتنامه به این صورت است:{{نقل قول دوقلو طبقاتی تاشو|السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ رَسُولِ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ نَبِيِّ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ حَبِيبِ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ خَلِيلِ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ صَفِيِّ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ أَمِينِ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ خَيْرِ خَلْقِ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ أَفْضَلِ أَنْبِياءِ اللّٰهِ وَرُسُلِهِ وَمَلائِكَتِهِ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ خَيْرِ الْبَرِيَّةِ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا سَيِّدَةَ نِساءِ الْعالَمِينَ مِنَ الْأَوَّلِينَ وَالْآخِرِينَ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا زَوْجَةَ وَلِيِّ اللّٰهِ وَ خَيْرِ الْخَلْقِ بَعْدَ رَسُولِ اللّٰهِ؛|سلام بر تو ای دختر رسول خدا، سلام بر تو ای دختر پیامبر خدا، سلام بر تو ای دختر [[حبیبالله (لقب)|محبوب خدا]]، سلام بر تو ای دختر دوست صمیمی خدا، سلام بر تو ای دختر برگزیده خدا، سلام بر تو ای دختر امین خدا، سلام بر تو ای دختر بهترین خلق خدا، سلام بر تو ای دختر برترین پیامبران خدا و رسولان و فرشتگانش، سلام بر تو ای دختر بهترین مخلوقات، سلام بر تو ای بانوی بانوان جهان از گذشتگان و آیندگان، سلام بر تو ای همسر ولی خدا و بهترین خلق بعد از رسول خدا؛|السَّلامُ عَلَيْكِ يَا أُمَّ الْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ سَيِّدَيْ شَبابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ، السَّلامُ عَلَيْكِ أَيَّتُهَا الصِّدِّيقَةُ الشَّهِيدَةُ، السَّلامُ عَلَيْكِ أَيَّتُهَا الرَّضِيَّةُ الْمَرْضِيَّةُ، السَّلامُ عَلَيْكِ أَيَّتُهَا الْفاضِلَةُ الزَّكِيَّةُ، السَّلامُ عَلَيْكِ أَيَّتُهَا الْحَوْراءُ الْإِنْسِيَّةُ، السَّلامُ عَلَيْكِ أَيَّتُهَا التَّقِيَّةُ النَّقِيَّةُ، السَّلامُ عَلَيْكِ أَيَّتُهَا الْمُحَدَّثَةُ الْعَلِيمَةُ، السَّلامُ عَلَيْكِ أَيَّتُهَا الْمَظْلُومَةُ الْمَغْصُوبَةُ، السَّلامُ عَلَيْكِ أَيَّتُهَا الْمُضْطَهَدَةُ الْمَقْهُورَةُ، السَّلامُ عَلَيْكِ يا فاطِمَةُ بِنْتَ رَسُولِ اللّٰهِ وَرَحْمَةُ اللّٰهِ وَبَرَكاتُهُ، صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْكِ وَعَلَىٰ رُوحِكِ وَبَدَنِكِ؛|سلام بر تو ای مادر حسن و حسین، دو سرور جوانان اهل بهشت، سلام بر تو ای صدّیقه شهیده، سلام بر تو ای خشنود از خدا و خدا خشنود از تو، سلام بر تو ای فاضله پاکیزه، سلام بر تو ای حوریه در لباس انسان، سلام بر تو ای پرهیزگار پاک، سلام بر تو ای همسخن با ملائکه و ای بسیار دانا، سلام بر تو ای ستمدیده، ای که حقت غصب شده، سلام بر تو ای سرکوب شده و پسزده شدۀ دشمن، سلام و رحمت و برکات خدا بر تو ای فاطمه دختر رسول خدا، درود خدا بر تو روح و تن تو؛|أَشْهَدُ أَنَّكِ مَضَيْتِ عَلَىٰ بَيِّنَةٍ مِنْ رَبِّكِ، وَأَنَّ مَنْ سَرَّكِ فَقَدْ سَرَّ رَسُولَ اللّٰهِ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ، وَمَنْ جَفَاكِ فَقَدْ جَفَا رَسُولَ اللّٰهِ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ، وَمَنْ آذاكِ فَقَدْ آذىٰ رَسُولَ اللّٰهِ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ، وَمَنْ وَصَلَكِ فَقَدْ وَصَلَ رَسُولَ اللّٰهِ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَمَنْ قَطَعَكِ فَقَدْ قَطَعَ رَسُولَ اللّٰهِ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ لِأَنَّكِ بِضْعَةٌ مِنْهُ وَرُوحُهُ الَّذِي بَيْنَ جَنْبَيْهِ ، أُشْهِدُ اللّٰهَ وَرُسُلَهُ وَمَلائِكَتَهُ أَنِّي راضٍ عَمَّنْ رَضِيتِ عَنْهُ، ساخِطٌ عَلَىٰ مَنْ سَخِطْتِ عَلَيْهِ، مَتَبَرِّئٌ مِمَّنْ تَبَرَّأْتِ مِنْهُ، مُوَالٍ لِمَنْ وَالَيْتِ، مُعادٍ لِمَنْ عادَيْتِ، مُبْغِضٌ لِمَنْ أَبْغَضْتِ، مُحِبٌّ لِمَنْ أَحْبَبْتِ، وَكَفَىٰ بِاللّٰهِ شَهِيداً وَ حَسِيباً وَ جازِياً وَ مُثِيباً.|گواهی میدهم که بر برهانی روشن از سوی پروردگارت از جهان درگذشتی و هرکه تو را شاد کرد، رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش باد) را شاد نمود و هرکه به تو جفا کرد، به رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش باد) جفا کرد و هرکه تو را آزرد، رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش باد) را آزرد و هرکه به تو پیوست، به رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش باد) پیوست و هر که از تو برید، از رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش باد) برید، چراکه تو پاره تن او و روح بین دو پهلوی او هستی، خدا و رسولان خدا و فرشتگانش را گواه میگیرم که من خشنودم از کسی که تو از او خشنودی و خشمگینم بر کسی که تو بر او خشمگینی و بیزارم از هر که تو از او بیزاری و دوست دارم هرکه را تو دوست داری و دشمنم هرکه را تو با او دشمنی و متنفّرم از هرکه تو از او نفرت داری و محبّت دارم به هرکه تو به او محبّت داری و خدا برای شهادت و حسابرسی و کیفر دهی و پاداش دهی کافی است.|شکل بندی عنوان=|شکل بندی عنوان ستون راست=|شکل بندی عنوان ستون چپ=|شکل بندی ستون راست=|شکل بندی ستون چپ=|رنگ حاشیه=|تراز=|عرض=|عنوان=|عنوان ستون راست=|عنوان ستون چپ=ترجمه حسین انصاریان}}در کتب زیارات شیعه زیارتنامههای دیگری غیر از این دو مطرح شده است. برای نمونه [[محمد بن جعفر مشهدی|ابنمشهدی]] (درگذشت: [[سال ۶۱۰ قمری|۶۱۰ق]]) در [[المزار الکبیر (کتاب)|المزار الکبیر]]<ref>ابنمشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۷۸-۷۹ و ۸۲-۸۳.</ref> دو زیارت دیگر و [[شیخ مفید]] در [[کتاب المزار (شیخ مفید)|کتاب المزار]]،<ref>شیخ مفید، کتاب المزار، ۱۴۱۳ق، ص۱۷۹.</ref> [[شهید اول]] ([[سال ۷۳۴ هجری قمری|۷۳۴]]-[[سال ۷۸۶ هجری قمری|۷۸۶ق]]) در [[کتاب المزار (شهید اول)|المزار]]<ref>شهید اول، المزار، ۱۴۱۰ق، ص۲۰-۲۱.</ref> و [[شیخ عباس قمی]] ([[سال ۱۲۹۴ هجری قمری|۱۲۹۴]]-[[سال ۱۳۵۹ هجری قمری|۱۳۵۹ق]]) در [[مفاتیح الجنان (کتاب)|مفاتیح الجنان]]<ref>قمی، مفاتیح الجنان، مجمع إحياء الثقافة الإسلاميّة، ص۴۰۹-۴۱۰.</ref> یک زیارتنامه دیگر برای [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه(س)]] نقل کردهاند. | [[شیخ طوسی]] بعد از نقل این زیارتنامه در تهذیب، عبارات دیگری را بدون ذکر سند مطرح میکند که به عنوان زیارت حضرت زهرا(س) در میان علمای شیعه مرسوم بوده است.<ref>شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۱۰.</ref> در [[مصباح المتهجد (کتاب)|مصباح المتهجد]] نیز خواندن آن را بعد از زیارتنامه فوق مستحب میداند.<ref>شیخ طوسی، مصباح المتهجّد و سلاح المتعبّد، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۷۱۱.</ref> متن این زیارتنامه به این صورت است:{{نقل قول دوقلو طبقاتی تاشو|السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ رَسُولِ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ نَبِيِّ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ حَبِيبِ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ خَلِيلِ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ صَفِيِّ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ أَمِينِ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ خَيْرِ خَلْقِ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ أَفْضَلِ أَنْبِياءِ اللّٰهِ وَرُسُلِهِ وَمَلائِكَتِهِ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ خَيْرِ الْبَرِيَّةِ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا سَيِّدَةَ نِساءِ الْعالَمِينَ مِنَ الْأَوَّلِينَ وَالْآخِرِينَ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا زَوْجَةَ وَلِيِّ اللّٰهِ وَ خَيْرِ الْخَلْقِ بَعْدَ رَسُولِ اللّٰهِ؛|سلام بر تو ای دختر رسول خدا، سلام بر تو ای دختر پیامبر خدا، سلام بر تو ای دختر [[حبیبالله (لقب)|محبوب خدا]]، سلام بر تو ای دختر دوست صمیمی خدا، سلام بر تو ای دختر برگزیده خدا، سلام بر تو ای دختر امین خدا، سلام بر تو ای دختر بهترین خلق خدا، سلام بر تو ای دختر برترین پیامبران خدا و رسولان و فرشتگانش، سلام بر تو ای دختر بهترین مخلوقات، سلام بر تو ای بانوی بانوان جهان از گذشتگان و آیندگان، سلام بر تو ای همسر ولی خدا و بهترین خلق بعد از رسول خدا؛|السَّلامُ عَلَيْكِ يَا أُمَّ الْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ سَيِّدَيْ شَبابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ، السَّلامُ عَلَيْكِ أَيَّتُهَا الصِّدِّيقَةُ الشَّهِيدَةُ، السَّلامُ عَلَيْكِ أَيَّتُهَا الرَّضِيَّةُ الْمَرْضِيَّةُ، السَّلامُ عَلَيْكِ أَيَّتُهَا الْفاضِلَةُ الزَّكِيَّةُ، السَّلامُ عَلَيْكِ أَيَّتُهَا الْحَوْراءُ الْإِنْسِيَّةُ، السَّلامُ عَلَيْكِ أَيَّتُهَا التَّقِيَّةُ النَّقِيَّةُ، السَّلامُ عَلَيْكِ أَيَّتُهَا الْمُحَدَّثَةُ الْعَلِيمَةُ، السَّلامُ عَلَيْكِ أَيَّتُهَا الْمَظْلُومَةُ الْمَغْصُوبَةُ، السَّلامُ عَلَيْكِ أَيَّتُهَا الْمُضْطَهَدَةُ الْمَقْهُورَةُ، السَّلامُ عَلَيْكِ يا فاطِمَةُ بِنْتَ رَسُولِ اللّٰهِ وَرَحْمَةُ اللّٰهِ وَبَرَكاتُهُ، صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْكِ وَعَلَىٰ رُوحِكِ وَبَدَنِكِ؛|سلام بر تو ای مادر حسن و حسین، دو سرور جوانان اهل بهشت، سلام بر تو ای صدّیقه شهیده، سلام بر تو ای خشنود از خدا و خدا خشنود از تو، سلام بر تو ای فاضله پاکیزه، سلام بر تو ای حوریه در لباس انسان، سلام بر تو ای پرهیزگار پاک، سلام بر تو ای همسخن با ملائکه و ای بسیار دانا، سلام بر تو ای ستمدیده، ای که حقت غصب شده، سلام بر تو ای سرکوب شده و پسزده شدۀ دشمن، سلام و رحمت و برکات خدا بر تو ای فاطمه دختر رسول خدا، درود خدا بر تو روح و تن تو؛|أَشْهَدُ أَنَّكِ مَضَيْتِ عَلَىٰ بَيِّنَةٍ مِنْ رَبِّكِ، وَأَنَّ مَنْ سَرَّكِ فَقَدْ سَرَّ رَسُولَ اللّٰهِ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ، وَمَنْ جَفَاكِ فَقَدْ جَفَا رَسُولَ اللّٰهِ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ، وَمَنْ آذاكِ فَقَدْ آذىٰ رَسُولَ اللّٰهِ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ، وَمَنْ وَصَلَكِ فَقَدْ وَصَلَ رَسُولَ اللّٰهِ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَمَنْ قَطَعَكِ فَقَدْ قَطَعَ رَسُولَ اللّٰهِ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ لِأَنَّكِ بِضْعَةٌ مِنْهُ وَرُوحُهُ الَّذِي بَيْنَ جَنْبَيْهِ ، أُشْهِدُ اللّٰهَ وَرُسُلَهُ وَمَلائِكَتَهُ أَنِّي راضٍ عَمَّنْ رَضِيتِ عَنْهُ، ساخِطٌ عَلَىٰ مَنْ سَخِطْتِ عَلَيْهِ، مَتَبَرِّئٌ مِمَّنْ تَبَرَّأْتِ مِنْهُ، مُوَالٍ لِمَنْ وَالَيْتِ، مُعادٍ لِمَنْ عادَيْتِ، مُبْغِضٌ لِمَنْ أَبْغَضْتِ، مُحِبٌّ لِمَنْ أَحْبَبْتِ، وَكَفَىٰ بِاللّٰهِ شَهِيداً وَ حَسِيباً وَ جازِياً وَ مُثِيباً.|گواهی میدهم که بر برهانی روشن از سوی پروردگارت از جهان درگذشتی و هرکه تو را شاد کرد، رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش باد) را شاد نمود و هرکه به تو جفا کرد، به رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش باد) جفا کرد و هرکه تو را آزرد، رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش باد) را آزرد و هرکه به تو پیوست، به رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش باد) پیوست و هر که از تو برید، از رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش باد) برید، چراکه تو پاره تن او و روح بین دو پهلوی او هستی، خدا و رسولان خدا و فرشتگانش را گواه میگیرم که من خشنودم از کسی که تو از او خشنودی و خشمگینم بر کسی که تو بر او خشمگینی و بیزارم از هر که تو از او بیزاری و دوست دارم هرکه را تو دوست داری و دشمنم هرکه را تو با او دشمنی و متنفّرم از هرکه تو از او نفرت داری و محبّت دارم به هرکه تو به او محبّت داری و خدا برای شهادت و حسابرسی و کیفر دهی و پاداش دهی کافی است.|شکل بندی عنوان=|شکل بندی عنوان ستون راست=|شکل بندی عنوان ستون چپ=|شکل بندی ستون راست=|شکل بندی ستون چپ=|رنگ حاشیه=|تراز=|عرض=|عنوان=|عنوان ستون راست=|عنوان ستون چپ=ترجمه حسین انصاریان}}در کتب زیارات شیعه زیارتنامههای دیگری غیر از این دو مطرح شده است. برای نمونه [[محمد بن جعفر مشهدی|ابنمشهدی]] (درگذشت: [[سال ۶۱۰ قمری|۶۱۰ق]]) در [[المزار الکبیر (کتاب)|المزار الکبیر]]<ref>ابنمشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۷۸-۷۹ و ۸۲-۸۳.</ref> دو زیارت دیگر و [[شیخ مفید]] در [[کتاب المزار (شیخ مفید)|کتاب المزار]]،<ref>شیخ مفید، کتاب المزار، ۱۴۱۳ق، ص۱۷۹.</ref> [[شهید اول]] ([[سال ۷۳۴ هجری قمری|۷۳۴]]-[[سال ۷۸۶ هجری قمری|۷۸۶ق]]) در [[کتاب المزار (شهید اول)|المزار]]<ref>شهید اول، المزار، ۱۴۱۰ق، ص۲۰-۲۱.</ref> و [[شیخ عباس قمی]] ([[سال ۱۲۹۴ هجری قمری|۱۲۹۴]]-[[سال ۱۳۵۹ هجری قمری|۱۳۵۹ق]]) در [[مفاتیح الجنان (کتاب)|مفاتیح الجنان]]<ref>قمی، مفاتیح الجنان، مجمع إحياء الثقافة الإسلاميّة، ص۴۰۹-۴۱۰.</ref> یک زیارتنامه دیگر برای [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه(س)]] نقل کردهاند. | ||
==محتوای زیارتنامه== | ==محتوای زیارتنامه== | ||
خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
===خلقت یا آزمایش پیش از آفرینش=== | ===خلقت یا آزمایش پیش از آفرینش=== | ||
[[علی سعادتپرور]] ([[سال ۱۳۰۵ هجری شمسی|۱۳۰۵]]-[[سال ۱۳۸۳ هجری شمسی|۱۳۸۳ش]]) از علمای شیعه معتقد است، جمله اول این زیارت را به دو صورت میتوان معنا کرد. نخست اینکه [[خدا|خداوند]] قبل از خلقت حضرت زهرا(س) به صورت مادی، | [[علی سعادتپرور]] ([[سال ۱۳۰۵ هجری شمسی|۱۳۰۵]]-[[سال ۱۳۸۳ هجری شمسی|۱۳۸۳ش]]) از علمای شیعه معتقد است، جمله اول این زیارت را به دو صورت میتوان معنا کرد. نخست اینکه [[خدا|خداوند]] قبل از خلقت حضرت زهرا(س) به صورت مادی، او را به صورت [[خلقت نوری|نوری خلق]] کرده است. و دومین معنا بدین صورت که خداوند قبل از آفریدن حضرت زهرا(س) او را آزموده و نسبت به این آزمایش، او را اهل [[صبر]] یافته است.<ref>سعادتپرور، جلوه نور، ۱۳۸۸ش، ص۲۰۰.</ref> به گفته وی این آزمایش قاعدتا در عالم نوری بوده و میتواند همان آزمایشی باشد که خداوند در [[آیه ۶۰ سوره یس]] با عنوان عهد عدم اطاعت از [[شیطان]] از آن یاد میکند. یا همان اقرار به ربوبیت الهی در [[عالم ذر]] باشد که در [[آیه میثاق|آیه ۱۷۲ اعراف]] به آن اشاره کرده است. همچنین میتواند همان میثاق غلیظی باشد که به گفته آیات [[آیه ۷ سوره احزاب|۷]] و [[آیه ۸ سوره احزاب|۸ سوره احزاب]] از پیامبران گرفته شده است و حضرت زهرا(س) نیز به جهت قرین بودن با انبیاء و اولیاء شامل این میثاق میشود.<ref>سعادتپرور، جلوه نور، ۱۳۸۸ش، ص۲۰۰-۲۰۱.</ref> | ||
گنجی اشتهاردی نیز با توجه به یکی از معانی «مُمتَحَنَة» (خالص شده)، گفته است این واژه ناظر بر علم خداوند است. خداوند با علمی که داشته میدانسته است که حضرت زهرا(س) چه عمل و [[اخلاص]] و صبر بالایی در مقابل مشکلات دارند و از این جهت پیش از آفریدنش او را خالص کرده و چنین مقام قربی را به | گنجی اشتهاردی نیز با توجه به یکی از معانی «مُمتَحَنَة» (خالص شده)، گفته است این واژه ناظر بر علم خداوند است. خداوند با علمی که داشته میدانسته است که حضرت زهرا(س) چه عمل و [[اخلاص]] و صبر بالایی در مقابل مشکلات دارند و از این جهت پیش از آفریدنش او را خالص کرده و چنین مقام قربی را به وی عطا کرده است.<ref>گنجی اشتهاردی، زیارتنامه مادر، ۱۳۹۹ش، ص۳۷.</ref> [[محمد سند بحرانی]] (زاده: ۱۳۸۲ق) نیز بر این باور است که مراد از امتحان پیش از خلق، علم خداوند به جایگاه و عمل حضرت زهرا(س) در مشکلات و سختیهاست.<ref>سند، الإمامة الإلهية، ۱۴۲۷ق، ج۲، ص۱۹۹.</ref> | ||
===گمان ولایت حضرت زهرا(س)=== | ===گمان ولایت حضرت زهرا(س)=== | ||
در فقره دوم زیارتنامه، زائر اظهار میکند گمان دارد که اهل ولایت و تصدیقکننده حضرت فاطمه(س) است. این مسئله را نوعی ادب دانستهاند که زائر با یقین و قطع خود را اهل ولایت حضرت فاطمه(س) نمیداند؛ چون اگر به یقین بگوید که اهل ولایت | در فقره دوم زیارتنامه، زائر اظهار میکند گمان دارد که اهل ولایت و تصدیقکننده حضرت فاطمه(س) است. این مسئله را نوعی ادب دانستهاند که زائر با یقین و قطع خود را اهل ولایت حضرت فاطمه(س) نمیداند؛ چون اگر به یقین بگوید که اهل ولایت اوست به این معنا خواهد بود که من هر آنچه حق ولایت شما بود را دانستم در مقام تصدیق و عمل به آن موفق شدم؛ در حالی که بهصورت قطعی نمیتوان چنین ادعایی داشت.<ref>گنجی اشتهاردی، زیارتنامه مادر، ۱۳۹۹ش، ص۱۱۱.</ref> | ||
===فاطمه زهرا(س) واسطه وصل انسانها به نبوت و ولایت=== | ===فاطمه زهرا(س) واسطه وصل انسانها به نبوت و ولایت=== | ||
در بخش سوم، درخواست میکنیم به سبب آن که تصدیقکننده حضرت زهرا(س) هستیم، | در بخش سوم، درخواست میکنیم به سبب آن که تصدیقکننده حضرت زهرا(س) هستیم، ما را به رسول و وصیش ملحق فرماید. تا مژده طهارت و پاکی به واسطه دوستی حضرت فاطمه(س) را به خود بدهیم.<ref>گنجی اشتهاردی، زیارتنامه مادر، ۱۳۹۹ش، ص۱۳۷.</ref> به نظر [[سید محمدمهدی میرباقری]] (زاده: ۱۳۴۰ش) از علمای شیعه، این فراز نشان میدهد که حضرت فاطمه(س) واسطه وصل میان مومنان و حقیقت [[نبوت]] و [[ولایت]] است که رسیدن به آن، طهارت حقیقی است.<ref>[https://mirbaqeri.ir/articles/%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D8%A7%D8%AF%D8%B9%DB%8C%D9%87-%D9%88-%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA/1261-%D8%AF%D8%B1-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%87-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%AD%D9%82-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%85-%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%D9%87-%D9%88-%D8%B9%D9%87%D8%AF-%D8%A7%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D9%82-%D9%88-%D8%B7%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D8%B4%DB%8C%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D9%86.html «در حسینیه آیت الله حق شناس در ایام فاطمیه/ شرح زیارت حضرت فاطمه و عهد ایشان برای الحاق و طهارت شیعیان»]، پایگاه اطلاعرسانی آیت الله سید محمدمهدی میرباقری.</ref> | ||
==تکنگاری== | ==تکنگاری== |