confirmed، templateeditor
۱۲٬۳۱۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
(ویکی سازی) |
||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
==انحصار راه شناخت امام به نص از دیدگاه امامیه== | ==انحصار راه شناخت امام به نص از دیدگاه امامیه== | ||
[[کلام امامیه|متکلمان امامیه]] با تکیه بر دلایلی معتقد به انحصار تشخیص امام از طریق نص هستند. از جمله دلایلی که آنها در این رابطه مطرح میکنند ویژگیهای امام است. آنها امامت را دنباله نبوت میدانند و از این جهت که نبوت بدون نصب الهی محقق نمیگردد در امامت نیز جز این راهی نیست.<ref>امیرخانی، «نصّ»، ص۳۳۷.</ref>{{جعبه نقل قول|تاریخ بایگانی|عنوان=|نقلقول=[[امام موسی کاظم علیهالسلام|امام کاظم]] از پدرانش از [[امام سجاد علیهالسلام|امام زین العابدین(ع)]]:{{سخ}}از خاندان ما، جز معصوم نمیتواند امام باشد و [[عصمت]] امرى نيست كه در ظاهر فرد و قابل شناخت باشد. ازاينرو، معصوم بايد منصوص و متعین [از سوی خدا] باشد.|منبع=شیخ صدوق، معانی الاخبار، ۱۴۰۳ق، ص۱۳۲.|تراز=چپ|عرض=۲۵۰px|رنگ حاشیه=#۶۶۷۷۸۸|حاشیه=۵px|اندازه خط=۱۵px|رنگ پسزمینه=#F4FFF4|گیومه نقلقول=|تراز منبع=چپ}} | [[کلام امامیه|متکلمان امامیه]] با تکیه بر دلایلی معتقد به انحصار تشخیص امام از طریق نص هستند. از جمله دلایلی که آنها در این رابطه مطرح میکنند ویژگیهای امام است. آنها امامت را دنباله نبوت میدانند و از این جهت که نبوت بدون نصب الهی محقق نمیگردد در امامت نیز جز این راهی نیست.<ref>امیرخانی، «نصّ»، ص۳۳۷.</ref>{{جعبه نقل قول|تاریخ بایگانی|عنوان=|نقلقول=[[امام موسی کاظم علیهالسلام|امام کاظم (ع)]] از پدرانش از [[امام سجاد علیهالسلام|امام زین العابدین(ع)]]:{{سخ}}از خاندان ما، جز معصوم نمیتواند امام باشد و [[عصمت]] امرى نيست كه در ظاهر فرد و قابل شناخت باشد. ازاينرو، معصوم بايد منصوص و متعین [از سوی خدا] باشد.|منبع=شیخ صدوق، معانی الاخبار، ۱۴۰۳ق، ص۱۳۲.|تراز=چپ|عرض=۲۵۰px|رنگ حاشیه=#۶۶۷۷۸۸|حاشیه=۵px|اندازه خط=۱۵px|رنگ پسزمینه=#F4FFF4|گیومه نقلقول=|تراز منبع=چپ}} | ||
ویژگیهایی از امام که به آنها استناد شده تا امامت تنها از راه نص قابل اثبات باشد: | ویژگیهایی از امام که به آنها استناد شده تا امامت تنها از راه نص قابل اثبات باشد: | ||
خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
===کرامت، جایگزین نص=== | ===کرامت، جایگزین نص=== | ||
برخی متکلمان شیعه بر این باورند برای اثبات امامت میتوان به اظهار کارهای خارقالعاده از جانب امام نیز تمسک کرد. در میان این گروه برخی این راه را به صورت مستقل برای اثبات امامت میدانند. برای نمونه محقق حلی (درگذشت: ۶۷۶ق) برای اثبات [[ولایت امام علی(ع)|امامت امام علی(ع)]] به ظاهر شدن معجزات از ایشان استدلال میکند.<ref>محقق حلّی، المسلک فی أصول الدین، ۱۳۷۳ش، ص۲۴۱.</ref> عدهای نیز بر این باورند که گرچه اثبات امامت با نص ثابت شده و وابسته به معجزه نیست ولی معجزه میتواند جایگزین نص شود.<ref>سید مرتضی، الشافی فی الامامة، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۵؛ سید مرتضی، الذخیرة، ۱۴۱۱ق، ص۴۲۹؛ شیخ طوسی، تلخیص الشافی، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۲۷۶.</ref> شیخ طوسی (درگذشت: ۴۶۰ق) معتقد است اصل در تعیین امامت نص است اما اگر ادعای امامت کرده و نص بر امامت هم دارد امکان ظهور معجزه از وی وجود دارد.<ref>شیخ طوسی، الإقتصاد، ۱۴۰۶ق، ص۳۱۳.</ref> | برخی [[متکلم|متکلمان]] شیعه بر این باورند برای اثبات امامت میتوان به اظهار کارهای خارقالعاده از جانب امام نیز تمسک کرد. در میان این گروه برخی این راه را به صورت مستقل برای اثبات امامت میدانند. برای نمونه محقق حلی (درگذشت: ۶۷۶ق) برای اثبات [[ولایت امام علی(ع)|امامت امام علی(ع)]] به ظاهر شدن معجزات از ایشان استدلال میکند.<ref>محقق حلّی، المسلک فی أصول الدین، ۱۳۷۳ش، ص۲۴۱.</ref> عدهای نیز بر این باورند که گرچه اثبات امامت با نص ثابت شده و وابسته به معجزه نیست ولی معجزه میتواند جایگزین نص شود.<ref>سید مرتضی، الشافی فی الامامة، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۵؛ سید مرتضی، الذخیرة، ۱۴۱۱ق، ص۴۲۹؛ شیخ طوسی، تلخیص الشافی، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۲۷۶.</ref> شیخ طوسی (درگذشت: ۴۶۰ق) معتقد است اصل در تعیین امامت نص است اما اگر ادعای امامت کرده و نص بر امامت هم دارد امکان ظهور معجزه از وی وجود دارد.<ref>شیخ طوسی، الإقتصاد، ۱۴۰۶ق، ص۳۱۳.</ref> | ||
ابنمیثم بحرانی (درگذشت: ۶۷۹ یا ۶۹۹ق) با تفکیک میان معجزه و [[کرامت]]، معجزه را مختص اثبات ادعای نبوت میداند.{{یاد|معجزه را امر خارقالعادهای میدانند که همراه با ادعای نبوت و [[تحدی]] توسط پیامبران انجام میشود و کسی توان مقابله با آن را ندارد. (شیخ مفید، النکت الاعتقادیه، ۱۴۱۳ق، ص۳۵؛ جرجانی، التعریفات، ۱۴۱۲ق، ص۹۶.)}} از نگاه او واجب است خداوند نشانههایی را از امامان ظاهر کنند تا امامت آنان برای همه سطوح مردم قابل درک باشد. این کارهای خارقالعاده در امامان کرامت نام دارد که میتواند همراه یا بدون ادعای امامت از آنها ظاهر شود.<ref>ابنمیثم بحرانی، قواعد المرام، ۱۴۰۶ق، ص۱۸۲.</ref> | [[ابنمیثم بحرانی]] (درگذشت: ۶۷۹ یا ۶۹۹ق) با تفکیک میان [[معجزه]] و [[کرامت]]، معجزه را مختص اثبات ادعای نبوت میداند.{{یاد|معجزه را امر خارقالعادهای میدانند که همراه با ادعای نبوت و [[تحدی]] توسط پیامبران انجام میشود و کسی توان مقابله با آن را ندارد. (شیخ مفید، النکت الاعتقادیه، ۱۴۱۳ق، ص۳۵؛ جرجانی، التعریفات، ۱۴۱۲ق، ص۹۶.)}} از نگاه او [[واجب]] است [[خدا|خداوند]] نشانههایی را از امامان ظاهر کنند تا امامت آنان برای همه سطوح مردم قابل درک باشد. این کارهای خارقالعاده در امامان کرامت نام دارد که میتواند همراه یا بدون ادعای امامت از آنها ظاهر شود.<ref>ابنمیثم بحرانی، قواعد المرام، ۱۴۰۶ق، ص۱۸۲.</ref> | ||
==دیگر راههای شناخت امام== | ==دیگر راههای شناخت امام== |