پرش به محتوا

غصب: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۳۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۳ سپتامبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷: خط ۷:
== موضوع غصب ==
== موضوع غصب ==
بنا بر نظر برخی فقها موضوع غصب می‌تواند صورت‌های مختلفی داشته باشد:
بنا بر نظر برخی فقها موضوع غصب می‌تواند صورت‌های مختلفی داشته باشد:
 
# عین مال به همراه منفعت از یک شخص غصب شود؛ مانند غصب خانه از مالک آن.<ref>موسوی خمینی، تحریر الوسیله، مؤسسه مطبوعات دار العلم، ج۲، ص۱۷۲.</ref>
۱. عین مال به همراه منفعت از یک شخص غصب شود؛ مانند غصب خانه از مالک آن.<ref>موسوی خمینی، تحریر الوسیله، مؤسسه مطبوعات دار العلم، ج۲، ص۱۷۲.</ref>
# عین مال به همراه منفعت از دو شخص غصب شود؛ مثل غصب عین مستأجره از موجر و مستأجر.<ref>موسوی خمینی، تحریر الوسیله، مؤسسه مطبوعات دار العلم، ج۲، ص۱۷۲.</ref>
 
# عین مال بدون منفعت غصب شود؛ مانند این‌که مستأجر در مدت اجاره عین مستا‌ٔجره را از مالک غصب کند.<ref>موسوی خمینی، تحریر الوسیله، مؤسسه مطبوعات دار العلم، ج۲، ص۱۷۲.</ref>
۲. عین مال به همراه منفعت از دو شخص غصب شود؛ مثل غصب عین مستأجره از موجر و مستأجر.<ref>موسوی خمینی، تحریر الوسیله، مؤسسه مطبوعات دار العلم، ج۲، ص۱۷۲.</ref>
# منفعت به تنهایی غصب شود؛ مثل این‌که موجر عین مستأجره را از دست مستأجر خارج کرده و در مدت اجاره بر منفعت استیلا یابد.<ref>موسوی خمینی، تحریر الوسیله، مؤسسه مطبوعات دار العلم، ج۲، ص۱۷۲.</ref>
 
# حق مالی متعلق به عین غصب شود؛ مانند این‌که شخصی از طریق استیلا بر زمینی که توسط شخص دیگر تحجیر{{یاد|  انجام دادن كارى مانند سنگ‌چينى و ديواركشى در زمين موات. : موسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامي،  فرهنگ فقه فارسی، ج۲،دص۲۶۷.}} شده آن را غصب کند.<ref>موسوی خمینی، تحریر الوسیله، مؤسسه مطبوعات دار العلم، ج۲، ص۱۷۲-۱۷۳.</ref>
۳. عین مال بدون منفعت غصب شود؛ مانند این‌که مستأجر در مدت اجاره عین مستا‌ٔجره را از مالک غصب کند.<ref>موسوی خمینی، تحریر الوسیله، مؤسسه مطبوعات دار العلم، ج۲، ص۱۷۲.</ref>
 
۴. منفعت به تنهایی غصب شود؛ مثل این‌که موجر عین مستأجره را از دست مستأجر خارج کرده و در مدت اجاره بر منفعت استیلا یابد.<ref>موسوی خمینی، تحریر الوسیله، مؤسسه مطبوعات دار العلم، ج۲، ص۱۷۲.</ref>
 
۵. حق مالی متعلق به عین غصب شود؛ مانند این‌که شخصی از طریق استیلا بر زمینی که توسط شخص دیگر تحجیر{{یاد|  انجام دادن كارى مانند سنگ‌چينى و ديواركشى در زمين موات. : موسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامي،  فرهنگ فقه فارسی، ج
۲،ص۲۶۷.}} شده آن را غصب کند.<ref>موسوی خمینی، تحریر الوسیله، مؤسسه مطبوعات دار العلم، ج۲، ص۱۷۲-۱۷۳.</ref>


== احکام غصب ==
== احکام غصب ==
خط ۲۹: خط ۲۳:


== برخی آثار غصب ==
== برخی آثار غصب ==
گفته شده اگر [[لباس نمازگزار]] غصبی باشد [[نماز|نمازخواندن]] با آن لباس صحیح نیست.<ref>محقق حلی، شرایع الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۵۹.</ref>  
به فتوای فقیهان، اگر [[لباس نمازگزار]] غصبی باشد [[نماز|نمازخواندن]] با آن لباس صحیح نیست.<ref>حکیم، مستمسک العروة الوثقی، ج۵، ص۲۷۸؛ محقق حلی، شرایع الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۵۹.</ref> همچنین به فتوای برخی از فقها نماز خواندن در مکان مغصوب جایز نیست.<ref>محقق حلی، شرایع الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۶۱.</ref>
 
به فتوای برخی از فقها نماز خواندن در مکان مغصوب جایز نیست.<ref>محقق حلی، شرایع الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۶۱.</ref>


یکی از شرایط صحت وضو مباح بودن آب وضو شمرده شده است یعنی آب وضو نباید غصبی باشد؛<ref>طباطبایی یزدی، العروه الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۳۸۱.</ref> همچنین بنابر نظر برخی از [[مجتهد|فقها]] بنابر [[احتیاط مستحب]] فضایی که شخص در آن [[وضو]] می‌گیرد نیز باید [[مباح]] یعنی غیرمغصوب باشد.<ref>رساله توضیح المسائل امام خمینی، احکام غصب، ص۶۳.</ref>
یکی از شرایط صحت وضو مباح بودن آب وضو شمرده شده است یعنی آب وضو نباید غصبی باشد؛<ref>طباطبایی یزدی، العروه الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۳۸۱.</ref> همچنین بنابر نظر برخی از [[مجتهد|فقها]] بنابر [[احتیاط مستحب]] فضایی که شخص در آن [[وضو]] می‌گیرد نیز باید [[مباح]] یعنی غیرمغصوب باشد.<ref>رساله توضیح المسائل امام خمینی، احکام غصب، ص۶۳.</ref>
خط ۴۵: خط ۳۷:
{{منابع}}
{{منابع}}
* بهجت گیلانی فومنی، محمدتقی، جامع المسائل، قم، دفتر آیت‌الله بهجت، چاپ دوم، ۱۴۲۶ق.
* بهجت گیلانی فومنی، محمدتقی، جامع المسائل، قم، دفتر آیت‌الله بهجت، چاپ دوم، ۱۴۲۶ق.
* حکیم، سیدمحسن، مستمسک العروة الوثقی، بیروت، دار إحیاء تراث العربی، ۱۳۹۱ق. ۱۳۸۷ق.
* شراره، عبد الجبار، احکام الغصب فی الفقه الاسلامی، بیروت، مؤسسة الأعلمی، ۱۳۹۵ق.
* شراره، عبد الجبار، احکام الغصب فی الفقه الاسلامی، بیروت، مؤسسة الأعلمی، ۱۳۹۵ق.
* طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی فیما تعم به البلوی (المحشّی)، به تحقیق احمد محسنی سبزورای، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ اول، ۱۴۱۹ق.
* طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی فیما تعم به البلوی (المحشّی)، به تحقیق احمد محسنی سبزورای، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ اول، ۱۴۱۹ق.