همسر نوح: تفاوت میان نسخه‌ها

'''همسر نوح''' که در [[قرآن]] بدون نام و با تعبیر «اِمرَأةُ نوح» از او یاد شده، به عنوان ضرب المثل زنان [[کفر|کافر]] و اهل [[جهنم|دوزخ]] معرفی شده‌ است. طبق [[آیه ۱۰ سوره تحریم]]، او و [[همسر حضرت لوط]] به شوهرانشان خیانت کردند. به باور [[تفسیر قرآن|مفسران شیعه]] خیانت همسر نوح ارتکاب [[فحشا]] و عمل منافی عفت نیست، بلکه [[جاسوسی]] برای دشمنان، دیوانه خطاب کردن آن پیامبران و افشای نام مؤمنان بوده است.  

طبق برخی [[حدیث|روایات]] منظور از عبارت «إِلَّا مَنْ سَبَقَ عَلَیهِ الْقَوْلُ» (مگر کسانی که پیش‌تر، وعده هلاکت آنها داده شده است.) در [[آیه ۴۰ سوره هود]]، همسر و [[پسر نوح]] هستند که [[خدا|خداوند]] آنها را از نجات‌یافتگان [[طوفان نوح|طوفان]] استثنا کرد و در طوفان غرق شدند.  

از همسر نوح در [[قرآن|قرآن کریم]] بدون نام و با تعبیر «اِمْرَأةُ نوح» در [[آیه ۱۰ سوره تحریم]] یاد شده است.در [[سوره تحریم]] او زنی خیانت‌کار، الگوی زنان کافر و اهل [[جهنم|دوزخ]] معرفی شده است.<ref>سوره تحریم، آیه۱۰.</ref> با توجه به برخی [[حدیث|روایات]]، گروهی از [[تفسیر قرآن|مفسران]] در تفسیر آیه ۴۰ [[سوره هود]] که خداوند به [[نوح (پیامبر)|حضرت نوح]] دستور می‌دهد، خاندانت را بر [[کشتی نوح|کشتی]] سوار کن، مگر کسانی که قبلًا وعده هلاکت آنها داده شد، مراد از آن افراد را همسر و فرزند آن پیامبر بیان نموده‌اند، که در [[طوفان نوح]] غرق شدند.<ref>قرشی، احسن الحدیث، ۱۳۷۷ش، ج۴، ص۴۹۴؛ آلوسی، روح المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۶، ص۲۵۳.</ref>

در تفاسیر شیعه منظور از جمله «فخانتاهما» در [[آیه ۱۰ سوره تحریم]]، که مربوط به خیانت همسر نوح و همسر [[لوط (پیامبر)|حضرت لوط]] است، انحراف جنسی و ارتکاب فحشا بیان نشده‌ است،<ref>به عنوان نمونه نگاه کنید به: طوسی، التبیان، ۱۴۰۹ق، ج۱۰، ص۵۲؛ طبرسی، جوامع الجامع، ۱۴۱۸ق، ج۳، ص۵۹۶؛ شرف‌‌الدین، الفصول المهمة، ص۱۵۶.</ref> [[شیخ طوسی]]، مفسر شیعه در این رابطه می‌نویسد: اگر چه همسران [[پیامبران]] معصوم و مصون از خطا نبودند ولی با استناد به روایت [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]] که فرمود: «ما بغت امراة نبی قط، همسر هیچ پیامبری هرگز آلوده به عمل منافی عفت نشده‌ است<ref>سیوطی، در المنثور، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۲۲۸.</ref>» همسر حضرت نوح از [[فحشا]] مبرا دانسته شده‌ است.<ref>طوسی، التبیان، ۱۴۰۹ق، ج۵، ص۴۹۵.</ref> همچنین در تفاسیر متعددی از شیعه نیز خیانت همسر نوح را همکاری با دشمنان و افشای اسرار آن پیامبر و نسبت دیوانگی به نوح نوشته‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: طوسی، التبیان، ۱۴۰۹ق، ج۵، ص۴۹۵؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۰، ص۲۳۵؛ لاهیجی، تفسیر لاهیجی، ج۴، ص۵۲۳؛ خزائلی، اعلام قرآن، ۱۳۹۲ش، ص۶۴۴؛ سید مرتضی، الامالی، ۱۳۲۵ق، ج۲، ص۱۴۴-۱۴۵؛ طبرسی، تفسیر مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۲۸۵؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۴، ص۳۰۱؛ مغنیه، تفسیر الکاشف،۱۴۲۴ق، ج۷، ص۳۶۸.</ref>

مفسران در ضبط نام همسر نوح نظرات مختلفی دارند، در [[المیزان فی تفسیر القرآن (کتاب)|تفسیر المیزان]] اشاره‌ای به نام همسر نوح نشده‌ است.<ref>نگاه کنید به طباطبایی، المیزان، ۱۳۷۲ش، ج ۱۹ ص۳۴۲ - ۳۴۴.</ref> آلوسی در [[تفسیر روح المعانی]] نام او را والعه می‌نویسد و به نقل از مقاتل( مقاتل بن سلیمان صاحب تفسیر مقاتل بن سلیمان، متوفای ۱۵۰ق) نامش را والهه بیان می‌کند.<ref> الآلوسی، روح المعانی،۱۴۱۵ق، ج۲۸، ص۱۶۲.</ref> در تفسیر الجامع لاحکام القرآن، نام همسر حضرت نوح، والهه و نام همسر [[لوط (پیامبر)|حضرت لوط]]، والعه آمده‌ است،<ref>قرطبی، الجامع لأحکام القرآن، ۱۳۸۴ق، ج۱۸، ص۲۰۱.</ref> به گفته [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]] و خزائلی، برخی مفسران عکس این مطلب را گفته‌اند؛ یعنی نام همسر نوح را «والعه» و همسر لوط را «والهه» یا «واهله» گفته‌اند.<ref> مکارم شیرازی، نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۴، ص۳۰۱ و ۳۱۳؛ خزائلی، اعلام قرآن، ۱۳۹۲ش، ص۶۴۴.</ref> طبق روایتی که در [[بحار الانوار (کتاب)|بحار الانوار]] نقل شده است، نام همسر نوح رابعا (مادر کنعان) بود و در طوفان غرق شد.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۱، ص۳۴۲.</ref> عده‌ای نیز نام او را واغله نوشته‌اند.<ref> لاهیجی، تفسیر لاهیجی، ۱۳۷۳ش، ج ۴، ص۵۲۳؛ کاشانی، منهج الصادقین، ۱۳۳۶ش، ج۹، ص۳۳۴؛ جزائری، قصص الأنبیاء، ۱۳۷۵ش، ج۱، ص۸۴.</ref>

=== همسر مؤمن حضرت نوح ===

به گفته [[سید نعمت‌الله جزایری|سید نعمت‌الله جزائری]] (درگذشت: ۱۱۱۲ق) در [[النور المبین فی قصص الانبیاء و المرسلین (کتاب)|قصص‌الاَنبیا]] بعضی از مفسران بر این باورند، حضرت نوح فقط یک زن به نام عموره داشته است ولی در مقابل گروهی دو همسر برای نوح نام برده‌اند، که یکی از آنها در طوفان غرق شد.<ref>جزایری، قصص الانبیا، ۱۳۷۵ش، ص۱۵۶.</ref> همچنین در روایتی که در بحار الانوار نقل شده است، همسر مؤمنی به نام عموره برای نوح ذکر کرده‌ است.<ref>مجلسی، بحارالانوار،۱۴۰۳ق، ج۱۱، ص۳۴۱.</ref> در این روایت آمده است، [[جبرئیل]] به حضرت نوح دستور می‌دهد با عَمُوره (دختر ضمران بن اخنوخ) [[ازدواج]] کند، این زن اولین کسی است که به نوح ایمان می‌آورد و همراه او سوار بر کشتی می‌شود. عده‌ای نام این زن را هیکل نوشته‌اند، که ممکن است نام او عَموره و صفت او هیکل باشد؛<ref>مجلسی، بحارالانوار،۱۴۰۳ق، ج۱۱، ص۳۴۲.</ref> این زن سه فرزند از نوح به نام‌های سام، حام و یافث داشت.<ref>مجلسی، بحارالانوار،۱۴۰۳ق، ج۱۱، ص۳۴۱ و ۳۴۲.</ref>