پرش به محتوا

حوقله: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳۱ اوت ۲۰۱۴
فارسی سازی اعداد و حذف لینک اضافی
imported>Jalalyaghmoori
(فارسی سازی اعداد و حذف لینک اضافی)
خط ۴: خط ۴:
[[پرونده:Hoghalah7.jpg|بندانگشتی]]
[[پرونده:Hoghalah7.jpg|بندانگشتی]]
[[پرونده:Hoghalah.jpg|بندانگشتی]]
[[پرونده:Hoghalah.jpg|بندانگشتی]]
'''حَوْقَلَه''' یا '''حَوْلَقَه'''، تعبیر دیگری<ref>مصدر منحوت</ref> از «لاحَولَ وَ لا قُوَّةَ إِلّا بِاللّه» گفتن است.اين عبارت در [[قرآن]] نيامده، اما عبارت «لا قُوَّة إِلّا باللّه» يک بار در آيه 39 [[سوره کهف]] به کار رفته است. ترجمه روان این [[ذکر]] چنین می‌شود؛ هر دگرگونی و نیرویی، فقط به دست خداست. از این رو انسان، با گفتن این ذکر، خود و امورش را به خدا می‌سپارد.[[امام حسین (ع)]] در روز [[عاشورا]] پیوسته این ذکر را بر زبان جاری می‌کرد.
'''حَوْقَلَه''' یا '''حَوْلَقَه'''، تعبیر دیگری<ref>مصدر منحوت</ref> از «لاحَولَ وَ لا قُوَّةَ إِلّا بِاللّه» گفتن است.این عبارت در [[قرآن]] نیامده، اما عبارت «لا قُوَّة إِلّا باللّه» یک بار در آیه ۳۹ [[سوره کهف]] به کار رفته است. ترجمه روان این [[ذکر]] چنین می‌شود؛ هر دگرگونی و نیرویی، فقط به دست خداست. از این رو انسان، با گفتن این ذکر، خود و امورش را به خدا می‌سپارد.[[امام حسین (ع)]] در روز [[عاشورا]] پیوسته این ذکر را بر زبان جاری می‌کرد.


حوقله از ذکرهای مهم و بافضیلت مسلمانان به شمار می‌رود و در روایات [[شیعه]]، آثار فراوانی برای آن ذکر شده است. گفتن این ذکر برای رفع وسوسه، فقر، بیماری و حزن و ... توصیه شده.
حوقله از ذکرهای مهم و بافضیلت مسلمانان به شمار می‌رود و در روایات [[شیعه]]، آثار فراوانی برای آن ذکر شده است. گفتن این ذکر برای رفع وسوسه، فقر، بیماری و حزن و ... توصیه شده.


این تعبیر در نظم و نثر فارسی، برای راندن [[شيطان]]، اظهار تعجب، اعتراض و نشان دادن ناخرسندی و ... به کار رفته است.
این تعبیر در نظم و نثر فارسی، برای راندن [[شیطان]]، اظهار تعجب، اعتراض و نشان دادن ناخرسندی و ... به کار رفته است.
==حوقله در روایات==
==حوقله در روایات==
===معنی===
===معنی===
[[علی (ع)]]، درباره معنای اين عبارت، گفته‌اند: ما چیزی از خود نداریم، جز قدرت و [[اختیار|اختیاری]] که خدا به ما ارزانی داشته (قدرت و اختيار ما ذاتی نيست)؛ پس چون قدرت به ما دهد، مکلف می‌شويم و اگر قدرت را از ما بگيرد [[تکليف]] را برمیدارد.<ref>نهج‌البلاغة، حکمت 404</ref>
[[علی (ع)]]، درباره معنای این عبارت، گفته‌اند: ما چیزی از خود نداریم، جز قدرت و [[اختیار|اختیاری]] که خدا به ما ارزانی داشته (قدرت و اختیار ما ذاتی نیست)؛ پس چون قدرت به ما دهد، مکلف می‌شویم و اگر قدرت را از ما بگیرد [[تکلیف]] را برمیدارد.<ref>نهج البلاغة، حکمت ۴۰۴</ref>


احاديث ديگر، اين ذکر را اين‌گونه معنا کرده‌اند؛ ما هيچ نيرویی برای ترک [[معصيت]] یا انجام [[طاعت]]، جز با کمک خدا نداريم<ref>رک. به ابن‌بابويه، 1361ش، ص 21</ref>بنابراين، هرکس اين عبارت را بگويد کار خود را به خدا سپرده است.<ref>همو، 1362ش، ج 1، ص 299</ref>
احادیث دیگر، این ذکر را این گونه معنا کرده‌اند؛ ما هیچ نیرویی برای ترک [[معصیت]] یا انجام [[طاعت]]، جز با کمک خدا نداریم<ref>رک. به ابن بابویه، ۱۳۶۱ش، ص۲۱</ref>بنابراین، هرکس این عبارت را بگوید کار خود را به خدا سپرده است.<ref>همو، ۱۳۶۲ش، ج ۱، ص۲۹۹</ref>
===فضیلت===
===فضیلت===
احاديث بسياری در فضيلت اين ذکر نقل شده است و [[مسلمان|مسلمانان]] به بسيار گفتن آن توصيه شده‌اند.<ref>رک. برقی، ج 1، ص 9، 11؛ متقی، ج 1، ص 453ـ459</ref>
احادیث بسیاری در فضیلت این ذکر نقل شده است و [[مسلمان|مسلمانان]] به بسیار گفتن آن توصیه شده‌اند.<ref>رک. برقی، ج ۱، ص۹، ۱۱؛ متقی، ج ۱، ص۴۵۳ـ۴۵۹</ref>


اين ذکر از مصاديق [[باقیات صالحات|باقيات صالحات]] دانسته شده است<ref> سيوطی، الدرّالمنثور، ج 5، ص 348ـ351</ref> بنابر حديثی از [[محمد(ص)|پيامبر اکرم (ص)]] اين جمله گنجی از گنجهای بهشت است<ref>ابن‌حنبل، ج 2، ص 333؛ بخاری، ج 5، ص 75</ref>و نيز از ذکرهایی است که [[موسی کلیم الله|موسای نبی]]، هنگام شکافته شدن دريا بر زبان جاری کرد.<ref>سيوطی، الدرّالمنثور، ج 6، ص270</ref> همچنين [[امام حسین(ع)|امام حسين (ع)]] در روز [[عاشورا]] پيوسته اين ذکر را بر لب داشت.<ref>رک. ابن‌شهرآشوب، ج 3، ص 258؛ ابن‌طاووس، ص70</ref>
این ذکر از مصادیق [[باقیات صالحات|باقیات صالحات]] دانسته شده است<ref> سیوطی، الدرّالمنثور، ج ۵، ص۳۴۸ـ۳۵۱</ref> بنابر حدیثی از [[محمد(ص)|پیامبر اکرم (ص)]] این جمله گنجی از گنجهای بهشت است<ref>ابن حنبل، ج ۲، ص۳۳۳؛ بخاری، ج ۵، ص۷۵</ref>و نیز از ذکرهایی است که [[موسی کلیم الله|موسای نبی]]، هنگام شکافته شدن دریا بر زبان جاری کرد.<ref>سیوطی، الدرّالمنثور، ج ۶، ص۲۷۰</ref> همچنین [[امام حسین(ع)|امام حسین (ع)]] در روز [[عاشورا]] پیوسته این ذکر را بر لب داشت.<ref>رک. ابن شهرآشوب، ج ۳، ص۲۵۸؛ ابن طاووس، ص۷۰</ref>
===آثار===
===آثار===
در احاديث [[محمد(ص)|پيامبر]] و [[امامان]]، گفتن اين ذکر برای رفع وسوسه و حزن<ref>رک. الفقه المنسوب للامام الرضا (ع) ، ص 385</ref> و برطرف شدن بيماری و فقر<ref>کلينی، ج 2، ص 551، ج 8، ص 93</ref> سفارش شده.
در احادیث [[محمد(ص)|پیامبر]] و [[امامان]]، گفتن این ذکر برای رفع وسوسه و حزن<ref>رک. الفقه المنسوب للامام الرضا (ع) ، ص۳۸۵</ref> و برطرف شدن بیماری و فقر<ref>کلینی، ج ۲، ص۵۵۱، ج ۸، ص۹۳</ref> سفارش شده.
===مواضع ذکر===
===مواضع ذکر===
در [[روایات]] به گفتن حوقله، پس از دعا و نمازهای [[نماز ظهر|ظهر]] و [[نماز مغرب|مغرب]]،<ref>همان، ج 2، ص 521، 528؛ ابن‏بابويه، 1368ش، ص 9</ref> هنگام خروج از منزل <ref>کلينی، ج 2، ص 542</ref> و پس از گفتن يا شنيدن حَی عَلی الصَّلوةِ، حَی عَلی الْفَلاحِ و حَی عَلی خَيرِ الْعَمَل در [[اذان]] سفارش شده‏است.<ref>ابن‏حنبل، ج 4، ص 91ـ92؛ بخاری، ج 1، ص 152؛ طوسی، ج 1، ص 97</ref>
در [[روایات]] به گفتن حوقله، پس از دعا و نمازهای [[نماز ظهر|ظهر]] و [[نماز مغرب|مغرب]]،<ref>همان، ج ۲، ص۵۲۱، ۵۲۸؛ ابن‏بابویه، ۱۳۶۸ش، ص۹</ref> هنگام خروج از منزل <ref>کلینی، ج ۲، ص۵۴۲</ref> و پس از گفتن یا شنیدن حَی عَلی الصَّلوةِ، حَی عَلی الْفَلاحِ و حَی عَلی خَیرِ الْعَمَل در [[اذان]] سفارش شده‏است.<ref>ابن‏حنبل، ج ۴، ص۹۱ـ۹۲؛ بخاری، ج ۱، ص۱۵۲؛ طوسی، ج ۱، ص۹۷</ref>


==کاربرد در فارسی==
==کاربرد در فارسی==
واژه حوقله در فارسی نيز به‌کار رفته است.<ref>برای نمونه، رک. وقار شيرازی، ص 137</ref> در نظم و نثر فارسی، تعابير لاحول گويان و لاحول کنان و گفتن لاحول ولا قوّةالّا باللّه، برای راندن [[شیطان|شيطان]]، اظهار تعجب، اعتراض و نشان دادن ناخرسندی کاربرد دارد.<ref>برای نمونه، رک. منوچهری، ص 196، 203؛ مولوی، ج 1، دفتر2، ص 258ـ261، بيت 206ـ250؛ سعدی، ص 154، بيت 2910، ص 157، بيت 2975؛ دهخدا، ذيل همين تعابير)</ref>
واژه حوقله در فارسی نیز به کار رفته است.<ref>برای نمونه، رک. وقار شیرازی، ص۱۳۷</ref> در نظم و نثر فارسی، تعابیر لاحول گویان و لاحول کنان و گفتن لاحول ولا قوّةالّا باللّه، برای راندن [[شیطان|شیطان]]، اظهار تعجب، اعتراض و نشان دادن ناخرسندی کاربرد دارد.<ref>برای نمونه، رک. منوچهری، ص۱۹۶، ۲۰۳؛ مولوی، ج ۱، دفتر۲، ص۲۵۸ـ۲۶۱، بیت ۲۰۶ـ۲۵۰؛ سعدی، ص۱۵۴، بیت ۲۹۱۰، ص۱۵۷، بیت ۲۹۷۵؛ دهخدا، ذیل همین تعابیر)</ref>


==شرح حوقله==
==شرح حوقله==
جلال‌الدين سيوطی در کتاب شرح الحوقلة و الحيعلة به توضيح درباره اين ذکر و فضيلت آن پرداخته است.<ref>رک. به حاجی‌خليفه، ج 2، ستون1040</ref>
جلال الدین سیوطی در کتاب شرح الحوقلة و الحیعلة به توضیح درباره این ذکر و فضیلت آن پرداخته است.<ref>رک. به حاجی خلیفه، ج ۲، ستون۱۰۴۰</ref>
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس|3}}
{{پانویس|۳}}
== منابع ==
== منابع ==


خط ۳۵: خط ۳۵:
{{col-begin}}
{{col-begin}}
{{راست‌چین}}
{{راست‌چین}}
* ابن‌بابويه، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، قم 1368ش.
* ابن بابویه، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، قم ۱۳۶۸ش.
* ابن‌بابويه، کتاب‌الخصال، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم 1362ش.
* ابن بابویه، کتاب الخصال، چاپ علی اکبر غفاری، قم ۱۳۶۲ش.
* ابن‌بابويه، معانی‌الاخبار، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم 1361ش.
* ابن بابویه، معانی الاخبار، چاپ علی اکبر غفاری، قم ۱۳۶۱ش.
* ابن‌حنبل، مسندالامام احمدبن حنبل، بيروت: دارصادر، بی تا.
* ابن حنبل، مسندالامام احمدبن حنبل، بیروت: دارصادر، بی‌تا.
* ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، نجف 1956.
* ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی طالب، نجف ۱۹۵۶.
* ابن‌طاووس، مقتل‌الحسين عليه‌السلام، المسمی باللهوف فی قتلی‌الطفوف، قم ( 1417).
* ابن طاووس، مقتل الحسین علیه‌السلام، المسمی باللهوف فی قتلی الطفوف، قم ( ۱۴۱۷).
* محمدبن اسماعيل بخاری، صحيح‌البخاری، (چاپ محمد ذهنی‌افندی)، استانبول 1401/1981.
* محمدبن اسماعیل بخاری، صحیح البخاری، (چاپ محمد ذهنی افندی)، استانبول ۱۴۰۱/۱۹۸۱.
* احمدبن محمد برقی، کتاب‌المحاسن، چاپ جلال‌الدين محدث ارموی، تهران 1330ش.
* احمدبن محمد برقی، کتاب المحاسن، چاپ جلال الدین محدث ارموی، تهران ۱۳۳۰ش.
* حاجی‌خليفه.
* حاجی خلیفه.
* دهخدا.
* دهخدا.
* مصلح‌بن عبداللّه سعدی، بوستان سعدی: سعدی‌نامه، چاپ غلامحسين يوسفی، تهران 1363ش.
* مصلح بن عبداللّه سعدی، بوستان سعدی: سعدی نامه، چاپ غلامحسین یوسفی، تهران ۱۳۶۳ش.
* عبدالرحمان‌بن ابی‌بکر سيوطی، الدرّ المنثور فی التفسير بالمأثور، چاپ نجدت نجيب، بيروت 1421/2001.
* عبدالرحمان بن ابی بکر سیوطی، الدرّ المنثور فی التفسیر بالمأثور، چاپ نجدت نجیب، بیروت ۱۴۲۱/۲۰۰۱.
* محمدبن حسن طوسی، المبسوط فی فقه الامامية، ج چاپ محمدتقی کشفی، تهران 1387.
* محمدبن حسن طوسی، المبسوط فی فقه الامامیة، ج ۱، چاپ محمدتقی کشفی، تهران ۱۳۸۷.
* علی‌بن ابیطالب (ع)، امام اول، نهج‌البلاغة، چاپ صبحی صالح، قاهره 1411/1991.
* علی بن ابیطالب (ع)، امام اول، نهج البلاغة، چاپ صبحی صالح، قاهره ۱۴۱۱/۱۹۹۱.
* الفقه‌المنسوب للامام الرضا عليه‌السلام، و المشتهر ب فقه الرضا، مشهد : مؤسسة آل‌البيت، 1406.
* الفقه المنسوب للامام الرضا علیه‌السلام، و المشتهر ب فقه الرضا، مشهد : مؤسسة آل البیت، ۱۴۰۶.
* کلينی.
* کلینی.
* علی‌بن حسام الدين متقی، کنز العُمّال فی سنن الاقوال و الافعال، چاپ بکری حيّانی و صفوة سقا، بيروت 1409/1989.
* علی بن حسام الدین متقی، کنز العُمّال فی سنن الاقوال و الافعال، چاپ بکری حیانی و صفوة سقا، بیروت ۱۴۰۹/۱۹۸۹.
* احمدبن قوص منوچهری، ديوان، چاپ محمد دبير سياقی، تهران 1375ش.
* احمدبن قوص منوچهری، دیوان، چاپ محمد دبیر سیاقی، تهران ۱۳۷۵ش.
* جلال الدين محمدبن محمد مولوی، مثنوی معنوی، تصحيح رينولدآلن نيکلسون، چاپ نصراللّه پورجوادی، تهران 1363ش.
* جلال الدین محمدبن محمد مولوی، مثنوی معنوی، تصحیح رینولدآلن نیکلسون، چاپ نصراللّه پورجوادی، تهران ۱۳۶۳ش.
* احمدبن محمد شفيع وقار شيرازی، محاکمه انسان و حيوان «مرغزار»، چاپ محمد فاضلی، مشهد 1372ش.
* احمدبن محمد شفیع وقار شیرازی، محاکمه انسان و حیوان «مرغزار»، چاپ محمد فاضلی، مشهد ۱۳۷۲ش.
{{col-end}}
{{col-end}}
{{پایان}}
{{پایان}}
خط ۶۰: خط ۶۰:
*منبع مقاله [http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=6653 دانشنامه جهان اسلام]
*منبع مقاله [http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=6653 دانشنامه جهان اسلام]
*[http://www.andisheqom.com/Files/faq.php?level=4&id=4761&urlId=2134 اندیشه قم؛ فایده و تاثیر حوقله]
*[http://www.andisheqom.com/Files/faq.php?level=4&id=4761&urlId=2134 اندیشه قم؛ فایده و تاثیر حوقله]
*[http://azha.ir/showthread.php?tid=115 انجمن زینت هفت آسمان؛ ویژگی های حوقله]
*[http://azha.ir/showthread.php?tid=115 انجمن زینت هفت آسمان؛ ویژگی‌های حوقله]
*[http://www.vaezoon.ir/Portal/Cultcure/Persian/CategoryID/13354/CaseID/109146/71243.aspxپایگاه پژوهه تبلیغ؛ تفسیر حوقله]
*[http://www.vaezoon.ir/Portal/Cultcure/Persian/CategoryID/13354/CaseID/109146/71243.aspxپایگاه پژوهه تبلیغ؛ تفسیر حوقله]
*[http://www.wikifeqh.ir/%D8%AD%D9%88%D9%82%D9%84%D9%87 ویکی فقه؛ حوقله]
کاربر ناشناس