کفزدن
کَفزدن یا دستزدن، به هم زدن مکرر و سریع کف دو دست به نشانه تشویق، تحسین و ابراز شادی و تعجب است.[۱]
این عمل در میان مردم بیشتر در مجالس شادی مثل عروسیها و اعیاد و همچنین برای تشویق و تحسین افراد انجام میشود.[۲] فقیهان معاصر (قرن پانزدهم هجری) درباره مشروعیت این عمل، بهویژه در مجالس شادیای که برای اعیاد مذهبی و ولادت امامان معصوم(ع) دایر میشود، نظر داده و فتواهایی صادر کردهاند.[۳]
برخی فقیهان بر این نظرند چنانچه این عمل با امور حرام دیگری همراه نباشد، به خودی خود حرام نیست و عملی مشروع است.[۴] بااینحال میرزا جواد تبریزی، از مراجع تقلید شیعه، کفزدن را داخل در عنوان لهو دانسته و بر این نظر است که در مجالس جشن و سرور برای امامان(ع) مناسب نیست و اگر در اینگونه مجالس کف میزنند، باید مجلس را ترک کرد.[۵] همچنین برپایه فتوای سید محمدرضا گلپایگانی کف زدن در این مجالس جایز نیست.[۶] برخی فقیهان نیز نظیر مکارم شیرازی و محمد فاضل لنکرانی گفتهاند کفزدن در مساجد و حسینیهها، جایز نیست و باید از آن پرهیز شود.[۷]
بنا به فتوای لطفالله صافی گلپایگانی حتی در غیر مجالس شادی و برای تشویقکردن، بهتر است از کفزدن اجتناب شود و به جای آن با فرستادن صلوات یا تکبیر و احسنت گفتن، افراد را تشویق نمود.[۸]
بنا به نظر علامه حلی در کتاب منتهی المطلب کفزدن در نماز در صورت نیاز به آگاهی دادن کسی از چیزی، به اندازه ضرورت جایز است و نماز را باطل نمیکند؛[۹] البته او در کتاب نهایة الاحکام گفته است زدن کف دو دست به هم از این جهت که بازی در نماز محسوب میشود جایز نیست و نماز را باطل میکند و فقط باید کف یک دست را بر پشت دست دیگر بزند و این عمل نیز فقط برای زنان جایز است.[۱۰]
پانویس
- ↑ مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۷ش، ج۷، ص۱۷۵.
- ↑ مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۷ش، ج۷، ص۱۷۵.
- ↑ برای نمونه نگاه کنید به تبریزی، استفتائات جدید، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۲۱۷؛ مکارم شیرازی، استفتائات جدید، ۱۴۲۷ق، ج۱، ص۱۵۵.
- ↑ برای نمونه نگاه کنید به جناتی، «فتاوای منتخب»، پایگاه اطلاعرسانی مرجع عالیقدر حضرت آیتالله العظمی جناتی؛ مکارم شیرازی، استفتائات جدید، ۱۴۲۷ق، ج۱، ص۱۵۵؛ خامنهای، «دستزدن»، پایگاه اطلاعرسانی دفتر مقام معظم رهبری.
- ↑ تبریزی، استفتائات جدید، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۲۱۷.
- ↑ گلپایگانی، ارشاد السائل، ۱۴۱۴ق، ص۱۵۵.
- ↑ مکارم شیرازی، استفتائات جدید، ۱۴۲۷ق، ج۱، ص۱۵۵؛ فاضل لنکرانی، جامع المسائل، ۱۳۸۳ش، ج۱، ص۹۴.
- ↑ صافی گلپایگانی، «کفزدن»، پایگاه اطلاعرسانی دفتر حضرت آیتالله العظمی صافی گلپایگانی.
- ↑ علامه حلی، منتهی المطلب، ۱۴۱۲ق، ج۵، ص۳۲۰-۳۲۳.
- ↑ علامه حلی، نهایة الاحکام، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۵۱۷.
منابع
- تبریزی، میرزاجواد، استفتائات جدید، قم، انتشارات سرور، ۱۳۸۵ش.
- جناتی، محمدابراهیم، «فتاوای منتخب»، پایگاه اطلاعرسانی مرجع عالیقدر حضرت آیتالله العظمی جناتی، تاریخ بازدید: ۸ مهر ۱۴۰۴ش.
- خامنهای، سیدعلی، «دستزدن»، پایگاه اطلاعرسانی دفتر مقام معظم رهبری، تاریخ درج مطلب: ۲۰ فروردین ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۸ مهر ۱۴۰۴ش.
- صافی گلپایگانی، لطفالله، «کفزدن»، پایگاه اطلاعرسانی دفتر حضرت آیتالله العظمی صافی گلپایگانی، تاریخ بازدید: ۸ مهر ۱۴۰۴ش.
- علامه حلی، حسن بن یوسف، منتهی المطلب، مشهد، مجمع البحوث الإسلامیة، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.
- علامه حلی، حسن بن یوسف، نهایة الاحکام، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، ۱۴۱۹ق.
- فاضل لنکرانی، محمد، جامع المسائل، بیجا، بینا، ۱۳۸۳ش.
- گلپایگانی، سید محمدرضا، ارشاد السائل، بیروت، دار الصفوة، ۱۴۱۴ق.
- مکارم شیرازی، ناصر، استفتائات جدید، قم، مدرسه الامام على بن ابى طالب(ع)، ۱۴۲۷ق.
- مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهلبیت(ع)، زیرنظر: سید محمود هاشمی شاهرودی، قم، مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی، ۱۳۸۷ش.