پرسش:چرا امام علی(ع) فرزندان خود را به ابوبكر، عمر و عثمان نامگذاری کرد؟

از ویکی شیعه

مورخان براین باوراند نام‌های ابوبکر، عمر و عثمان، قبل و بعد از اسلام، در میان عرب رایج بوده و مختص افراد خاص نبوده است.

ابن‌اثیر(درگذشت ۶۳۰ق) در کتاب «اسدالغابه» نام ۲۳ نفر از اصحاب پیامبر(ص) را «عمر»[۱] و ۱۹ نفر را با نام «عثمان» دانسته است.[۲] ابن‌حجر عسقلانی(درگذشت ۸۵۲ق) تعداد ۲۵ نفر از صحابه را نام می برد که نامشان «عثمان»[۳] و ۲۱نفر «عمر» بوده است.[۴]

طبری(درگذشت ۳۱۰ق) نام اصلی ابوبکر بن ابی‌قحافه خلیفه اول را، «عتیق» فرزند «عثمان» دانسته است.[۵] پژوهشگران انتخاب کنیه برای افراد را در انحصار نام فرزند نمی‌دانند بلکه خود شخص یا افراد دیگر، با توجه به وقایعی که در زندگی اتفاق می‌افتد، در انتخاب کنیه، دخیل می‌دانند.[نیازمند منبع]

ابوالفرج اصفهانی(درگذشت ۳۵۶ق) معتقد است نام واقعی ابوبکر فرزند امام علی(ع) به روشنی مشخص نیست.[۶] اما برخی نامش را «عبدالله»[۷] عده‌ای «عبیدالله»[۸] و تعدادی او را «محمداصغر» معرفی کرده‌اند[۹] که در کربلا به شهادت رسید.[۱۰]

مسلم بن حجاج نیشابوری(درگذشت ۲۶۱ق) محدث اهل‌سنت در کتاب صحیح مسلم اعترافی را از خلیفه دوم آورده است که در آن امام علی(ع) و ابن‌عباس، در حضور افرادی چون عثمان، عبدالرحمان بن عوف و...او را دروغ‌گو، گناهکار، حیله‌گر و خائن دانسته‌اند؛[۱۱] پس نام‌گذاری فرزندان امام به اسم عمر به‌دلیل علاقه امام علی(ع) به خلیفه نبوده است.[نیازمند منبع]

ابن‌حجر عسقلانی(درگذشت ۸۵۲ق) آورده است که وقتی عمر به خلافت رسید، اسامی خیلی از افراد را تغییر می‌داد. اسم ابراهیم بن الحارث، را به عبدالله و اسم اجدع بن مالک را به عبدالرحمان تغییر داد.[۱۲] ذهبی(درگذشت۷۴۸ق) در سیر اعلام النبلاء می‌نویسد: فرزندی از علی بن ابی‌طالب(ع) در زمان خلافت عمر متولد شد و عمر، نام خود را بر او گذاشت.[۱۳]

عیسی بن عبدالله نواده امام علی(ع) نیز معتقد است علت نامگذاری جدش توسط خلیفه دوم صورت گرفته و علی(ع) دخالتی در آن نداشته است.[۱۴]

امام علی(ع) در رابطه با فرزندش عثمان، تصریح کرده است که به دلیل علاقه‌اش به عثمان بن مظعون، نامش را عثمان گذاشته است.[۱۵]

پانویس

  1. ابن‌اثیر، أسدالغابة، ۱۴۰۹ق، ج‏۳، ص۶۴۰.
  2. ابن‌اثیر، أسدالغابة، ۱۴۰۹ق، ج‏۲، ص۴۷۲.
  3. ابن‌حجر عسقلانی، الإصابه فی تمییز الصحابه، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۳۷۰.
  4. ابن‌حجر عسقلانی، الإصابه فی تمییز الصحابه، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۴۸۳.
  5. طبری، تاریخ طبری، ۱۳۸۷ق، ج۳، ص۴۲۵.
  6. ابو الفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۵۶.
  7. ابن‌اعثم، الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۵، ص۱۱۲.
  8. امین، أعیان الشیعه، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۳۰۲.
  9. مسعودی، التنبیه و الاشراف، ۱۳۵۶ش، ص۲۷۵.
  10. شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۵۴.
  11. نیشابوری، صحیح مسلم، دارإحیاء التراث العربی، ج۳، ص۱۳۷۸، ح۱۷۵۷.
  12. ابن‌حجر العسقلانی، الإصابة فی تمییز الصحابة، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۳۳۰.
  13. ذهبی، سیر أعلام النبلاء، ۱۴۱۳ق، ج۴، ص۱۳۴.
  14. ابن‌عساکر، تاریخ دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۴۵، ص۳۰۴.
  15. ابو الفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۵۵؛ ابن‌عساکر، تاریخ دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۴۵، ص۳۰۴.

منابع

  • ابوالفرج الاصفهانی، مقاتل الطالبیین، نجف، المکتبة الحیدریة، ۱۳۸۵ق.
  • ابن‌اعثم کوفی، الفتوح، تحقیق علی شیری، بیروت، دارالاضواء، چاپ دوم، ۱۴۱۱ق.
  • ابن‌الأثیر، عز الدین، أسد الغابة، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۹ق.
  • ابن‌حجر العسقلانی، الإصابة فی تمییز الصحابة، به تحقیق عادل أحمد عبد الموجود وعلی محمد معوض، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۱۵ق.
  • ابن‌عساکر، تاریخ دمشق، به تحقیق عمرو بن غرامة العمروی،بی‌جا، دارالفکر، ۱۴۱۵ق.
  • امین، سید محسن، أعیان الشیعة، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات، ۱۴۰۶ق.
  • بیهقی، السنن الکبری، به‌تحقیق محمد عبد القادر عطا، بیروت، چاپ سوم، بی‌نا، ۱۴۲۴ق.
  • ذهبی، سیر أعلام النبلاء، به تحقیق شعیب الأرناؤوط، محمد نعیم العرقسوسی، بیروت، مؤسسة الرسالة، چاپ نهم، ۱۴۱۳ق.
  • سیدرضی، نهج البلاغة، به تصحیح صبحی الصالح، قم، مرکز البحوث الاسلامیه، ۱۳۷۴ش.
  • شیخ مفید، الإرشاد، قم، کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق.
  • طبری، محمد بن جریر، تاربخ طبری، بیروت، دارالتراث، چاپ دوم، ۱۳۸۷ق.
  • مسعودی، علی بن حسین، التنبیه و الاشراف، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ دوم، ۱۳۵۶ش.
  • نیشابوری، مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، به تحقیق محمد فؤاد عبد الباقی، بیروت، دارإحیاء التراث العربی، بی‌تا.
آیا می‌دانستید که... جدیدترین پرسش‌ها
درگاه:پرسش/آیا می‌دانستید