پرش به محتوا

بسط تجربه نبوی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۱۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۰ مهٔ ۲۰۲۱
جز
خط ۱۰۹: خط ۱۰۹:


==بسط تجربه دینی و مسئله امامت==
==بسط تجربه دینی و مسئله امامت==
سروش معتقد است مقتضای خاتمیت این است که پس از پیامبر سخن هیچ‌کس در رتبه سخن وی نمی‌نشیند و حجیت گفتار او را ندارد. او با این مبنا به مسئله [[امامت]] اشکال کرده که امامانِ برخوردار از وحی باطنی، [[معصوم]] و مفترض‌الطاعه را چگونه باید فهمید که با خاتمیت سازگار باشد.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/246602/من-و-مصباح-همداستانیم «من و مصباح همداستانیم»، سایت خبرگزاری مهر.]</ref>
سروش معتقد است مقتضای خاتمیت این است که پس از [[پیامبر(ص)]] سخن هیچ‌کس در رتبه سخن وی نمی‌نشیند و حجیت گفتار او را ندارد. او با این مبنا به مسئله [[امامت]] اشکال کرده که امامانِ برخوردار از وحی باطنی، [[عصمت امام|معصوم]] و [[مفترض الطاعة|مفترض الطاعه]] را چگونه باید فهمید که با خاتمیت سازگار باشد.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/246602/من-و-مصباح-همداستانیم «من و مصباح همداستانیم»، سایت خبرگزاری مهر.]</ref>


سروش امامت را در مقابل خاتمیت دانسته و معتقد است امامت به این معنا که کسانی با اتکاء به وحی و شهود سخنانی بگویند که در قرآن و سنت نبوی نباشد. تعلیم و تشریع و ایجاب و تحریمشان در رتبه وحی نبوی بنشیند. و عصمت و حجیت سخنان پیامبر را پیدا کند، با خاتمیت در تعارض است.<ref name=":10" />
سروش امامت را در مقابل خاتمیت دانسته و معتقد است امامت به این معنا که کسانی با اتکاء به وحی و شهود سخنانی بگویند که در [[قرآن]] و [[سنت نبوی]] نباشد، تعلیم و تشریع و ایجاب و تحریمشان در رتبه وحی نبوی بنشیند و [[عصمت]] و حجیت سخنان پیامبر را پیدا کند، با خاتمیت در تعارض است.<ref name=":10" />


بنابر اعتقاد سروش شیعیان، با طرح [[غیبت امام زمان|نظریه غیبت]]، خاتمیت را دو قرن و نیم به تأخیر انداختند؛ زیرا همان آثاری که بر غیبت مترتب است، فرع بر خاتمیت هم است. با این حال او خاتمیت را بهتر از غیبت امام دانسته و می‌گوید که برای خاتمیت ذاتی رسول، تبیین خردپسندتری می‌توان عرضه کرد تا برای غیبت عرضی و ناگهانی و نامنتظر امام منتظر.<ref name=":10" />
بنابر اعتقاد سروش [[شیعه|شیعیان]]، با طرح [[غیبت امام زمان|نظریه غیبت]]، خاتمیت را دو قرن و نیم به تأخیر انداختند؛ زیرا همان آثاری که بر غیبت مترتب است، فرع بر خاتمیت هم است. با این حال او خاتمیت را بهتر از غیبت امام دانسته و می‌گوید که برای خاتمیت ذاتی رسول، تبیین خردپسندتری می‌توان عرضه کرد تا برای غیبت عرضی و ناگهانی و نامنتظر امام منتظر.<ref name=":10" />


البته سروش با وجود انتقاداتی که به جایگاه امامت دارد معتقد است در جلالت شأن آن بزرگواران سخن و نزاعی نیست.<ref name=":0" /> و همچنین معتقد است انتقاد او به این جایگاه امامان از ایمان دینی و اعتقاد به خاتمیت برمی‌خیزد، و نباید این را ظلمی برآل محمد و یا حسادتی بر فضایل آنان دانست، بلکه معتقد است اگر جشنی برپا می‌شود جشن بلند مرتبه‌بودن خاتمیت و برائت از غلّو است.<ref name=":0" />
البته سروش با وجود انتقاداتی که به جایگاه امامت دارد معتقد است در جلالت شأن آن بزرگواران سخن و نزاعی نیست.<ref name=":0" /> و همچنین معتقد است انتقاد او به این جایگاه [[امامان شیعه|امامان]] از [[ایمان]] دینی و اعتقاد به خاتمیت برمی‌خیزد، و نباید این را ظلمی بر آل محمد و یا حسادتی بر فضایل آنان دانست، بلکه معتقد است اگر جشنی برپا می‌شود جشن بلند مرتبه‌بودن خاتمیت و برائت از [[غلو|غلّو]] است.<ref name=":0" />


===نقد===
===نقد===
خط ۱۲۸: خط ۱۲۸:


همچنین برخی منتقدان معتقدند سروش که در نگاه خود، برای حفظ خاتمیت و انحصار حجیت در قول پیامبر، به نقد امامت پرداخته، اما خود این انحصار را شکسته و نابود کرده است. او براساس دین حداقلی و حداکثری، گفتار پیامبر را همواره ناظر به حداقل لازم در هر چیز می‌داند. و در آن حداقل نیز ذات و جوهر پیام هرگز جدای از عرضیات نمی شود، عرضیاتی که هرگز اصالت جهانی و تاریخی ندارند. از طرف دیگر دین نیز با تجربه های تازه عارفان و دینداران همواره در حال نو شدن و فربه شدن است و گاه با تعبیر نو شدن دین از آن یاد شده است.<ref name=":15" />
همچنین برخی منتقدان معتقدند سروش که در نگاه خود، برای حفظ خاتمیت و انحصار حجیت در قول پیامبر، به نقد امامت پرداخته، اما خود این انحصار را شکسته و نابود کرده است. او براساس دین حداقلی و حداکثری، گفتار پیامبر را همواره ناظر به حداقل لازم در هر چیز می‌داند. و در آن حداقل نیز ذات و جوهر پیام هرگز جدای از عرضیات نمی شود، عرضیاتی که هرگز اصالت جهانی و تاریخی ندارند. از طرف دیگر دین نیز با تجربه های تازه عارفان و دینداران همواره در حال نو شدن و فربه شدن است و گاه با تعبیر نو شدن دین از آن یاد شده است.<ref name=":15" />
 
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس۲}}
{{پانویس۲}}
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۱۷۴

ویرایش