۱۷٬۱۳۹
ویرایش
چلهنشینی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
ویرایش جزیی
P.motahari (بحث | مشارکتها) (ویرایش مختصر) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (ویرایش جزیی) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''چِلّه‌نشینی''' یا '''اربعینیه'''، خلوت چهل‌روزه برای [[ریاضت]] و [[عبادت]]. سنت چلهنشینی میان مرتاضان و درویشان رواج داشته است. این کار با هدف به | '''چِلّه‌نشینی''' یا '''اربعینیه'''، خلوت چهل‌روزه برای [[ریاضت]] و [[عبادت]]. سنت چلهنشینی میان مرتاضان و درویشان رواج داشته است. این کار با هدف به دست آوردن توانایی‌های لازم برای [[سیر و سلوک]] انجام می‌شود. کسانی که به چلهنشینی باور دارند، غالباً به روایتی از [[پیامبر اسلام(ص)]] استناد می‌کنند که «هر کس چهل روز خود را برای خداوند خالص، کند خدا چشمه‌های [[حکمت]] را از قلب وی بر زبانش جاری می‌کند.» البته برخی چلهنشینی را [[بدعت]] می‌دانند. | ||
اجازه و نظارت استاد، [[طهارت]] بدن، دائم الوضو بودن، سکوت، [[روزه]] یا کم‌خوری، خلوص [[نیت]]، مداومت بر ذکر، [[حضور قلب]] و آمادگی جسمی و روحی، از جمله آداب چلهنشینی است. | اجازه و نظارت استاد، [[طهارت]] بدن، دائم الوضو بودن، سکوت، [[روزه]] یا کم‌خوری، خلوص [[نیت]]، مداومت بر ذکر، [[حضور قلب]] و آمادگی جسمی و روحی، از جمله آداب چلهنشینی است. | ||
==معنا== | ==معنا== | ||
چلهنشینی خلوت‌گزینی چهل‌روزه‌ای است که برای انجام ریاضت و عبادت صورت می‌گیرد.<ref>دهخدا، فرهنگ دهخدا، ذیل واژه چله‌نشستن.</ref> این سنت میان مرتاضان و درویشان رواج داشته است<ref>دهخدا، فرهنگ دهخدا، ذیل واژه چله‌نشستن.</ref> و به آن اربعین یا اربعینیه هم می‌گویند.<ref>کاشانی بیدختی، «چله/چلهنشینی»، ص۱۰۲</ref> | چلهنشینی خلوت‌گزینی چهل‌روزه‌ای است که برای انجام ریاضت و عبادت صورت می‌گیرد.<ref>دهخدا، فرهنگ دهخدا، ذیل واژه چله‌نشستن.</ref> این سنت میان مرتاضان و درویشان رواج داشته است.<ref>دهخدا، فرهنگ دهخدا، ذیل واژه چله‌نشستن.</ref> و به آن اربعین یا اربعینیه هم می‌گویند.<ref>کاشانی بیدختی، «چله/چلهنشینی»، ص۱۰۲.</ref> | ||
==فلسفه و مستندات چلهنشینی== | ==فلسفه و مستندات چلهنشینی== | ||
فلسفه چلهنشینی را رسیدن به توانایی‌های لازم برای سیر و سلوک دانسته‌اند.<ref>نک بحر العلوم، رساله سیر و سلوک، ۱۴۲۲ق، ص۳۹-۴۰.</ref> | فلسفه چلهنشینی را رسیدن به توانایی‌های لازم برای سیر و سلوک دانسته‌اند.<ref>نک بحر العلوم، رساله سیر و سلوک، ۱۴۲۲ق، ص۳۹-۴۰.</ref> | ||
برخی معتقدند که [[آیه|آیات]] و [[روایات]] هم چلهنشینی را تأیید می‌کند. در این زمینه بیشتر بر [[حدیث]] معروفی از [[پیامبر اسلام(ص)]] تکیه می‌شود که در آن آمده است: هر کس چهل روز خود را برای خداوند خالص، کند خداوند چشمه‌های [[حکمت]] را از | برخی معتقدند که [[آیه|آیات]] و [[روایات]] هم چلهنشینی را تأیید می‌کند. در این زمینه بیشتر بر [[حدیث]] معروفی از [[پیامبر اسلام(ص)]] تکیه می‌شود که در آن آمده است: هر کس چهل روز خود را برای خداوند خالص، کند خداوند چشمه‌های [[حکمت]] را از قلب وی بر زبانش جاری خواهد کرد.<ref>نک فیض کاشانی، الوافی، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۱۰.</ref><ref>بحر العلوم، رساله سیر و سلوک، ۱۴۲۲ق، ص۲۸، ۲۹.</ref> | ||
آیه ۵۱ [[سوره بقره]] و آیه ۱۴۲ [[سوره اعراف]] که از میقات چهل روزه خدا با حضرت موسی(ع) سخن می‌گویند، از دیگر مستندات چلهنشینی است؛<ref>کاشانی بیدختی، «چله/چلهنشینی»، ص۱۰۲.</ref> با این حال برخی | آیه ۵۱ [[سوره بقره]] و آیه ۱۴۲ [[سوره اعراف]] که از میقات چهل روزه خدا با حضرت موسی(ع) سخن می‌گویند، از دیگر مستندات چلهنشینی است؛<ref>کاشانی بیدختی، «چله/چلهنشینی»، ص۱۰۲.</ref> با این حال برخی بر این باورند که چلهنشینی در زمان پیامبر اسلام وجود نداشته است.<ref>کاشانی بیدختی، «چله/چلهنشینی»، ص۱۰۲.</ref> | ||
==چله موسوی و چله معکوس== | ==چله موسوی و چله معکوس== | ||
معروف‌ترین چلهنشینی، چله موسوی است که یادآور میقات چهل روزه موسی در کوه طور است. این چله از اول [[ذی قعده]] آغاز می‌شود و در دهم [[ذی حجه]] به پایان می‌رسد. نوع دیگری از | معروف‌ترین چلهنشینی، چله موسوی است که یادآور میقات چهل روزه موسی در [[کوه طور]] است. این چله از اول [[ذی قعده]] آغاز می‌شود و در دهم [[ذی حجه]] به پایان می‌رسد. نوع دیگری از چلهنشینی به نام چله معکوس در برخی از گروه‌های [[صوفیه]] رواج داشت که در آن سالک در حالتی معکوس در چاهی آویزان می‌شد و چهل روز به [[ذکر]] و [[مراقبه]] می‌پرداخت.<ref>کاشانی بیدختی، «چله/چلهنشینی»، ص۱۰۲، ۱۰۳.</ref> | ||
==آداب چلهنشینی== | ==آداب چلهنشینی== | ||
در کتاب‌های صوفیه شرایطی برای چلهنشینی بیان شده است. اجازه و نظارت استاد، [[طهارت]] بدن، دائم الوضو بودن، سکوت، [[روزه]] یا کم‌خوری، خلوص [[نیت]]، مداومت بر ذکر، حضور قلب و آمادگی جسمی و روحی، از آن جمله است. برخی از صوفیان آدابی چون نشستن به حالت چهارزانو یا دوزانو رو به | در کتاب‌های صوفیه شرایطی برای چلهنشینی بیان شده است. اجازه و نظارت استاد، [[طهارت]] بدن، دائم الوضو بودن، سکوت، [[روزه]] یا کم‌خوری، خلوص [[نیت]]، مداومت بر ذکر، [[حضور قلب]] و آمادگی جسمی و روحی، از آن جمله است. برخی از صوفیان آدابی چون نشستن به حالت چهارزانو یا دوزانو رو به [[قبله]]، نخوردن خوارک حیوانی، بیداری در شب، پوشاندن سر هنگام خروج از چله‌خانه، تکیه ندادن هنگام نشستن و بستن چشم را نیز توصیه کرده‌اند.<ref>کاشانی بیدختی، «چله/چلهنشینی»، ص۱۰۲.</ref> | ||
==مخالفت برخی از صوفیه با چلهنشینی== | ==مخالفت برخی از صوفیه با چلهنشینی== | ||
برخی از صوفیان چلهنشینی را سنت مسلمانان ندانسته و آن را بدعت شمرده‌اند. به عقیده اینان کمک به مستمندان و مظلومان بسیار سودمندتر از چلهنشینی است.<ref>کاشانی بیدختی، «چله/چلهنشینی»، ص۱۰۳.</ref> | برخی از صوفیان چلهنشینی را [[سنت]] مسلمانان ندانسته و آن را [[بدعت]] شمرده‌اند. به عقیده اینان کمک به مستمندان و مظلومان بسیار سودمندتر از چلهنشینی است.<ref>کاشانی بیدختی، «چله/چلهنشینی»، ص۱۰۳.</ref> | ||
==ادبیات== | ==ادبیات== | ||