Automoderated users، confirmed، movedable، protected، مدیران، templateeditor
۶٬۸۴۱
ویرایش
اذان: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (ویکی سازی) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[تیر]]|روز=[[۱۹]]|سال=[[۱۴۰۳]]|کاربر=Rezapour }} | |||
{{مقاله توصیفی فقهی}} | {{مقاله توصیفی فقهی}} | ||
{{احکام}} | {{احکام}} | ||
| خط ۵۹: | خط ۶۰: | ||
اذان علاوه بر اعلام وقت نماز، به انگیزه‌های دیگری هم [[اداء|ادا]] می‌شود؛ از جمله: | اذان علاوه بر اعلام وقت نماز، به انگیزه‌های دیگری هم [[اداء|ادا]] می‌شود؛ از جمله: | ||
* اذان به عنوان مقدمه نماز: پیش از شروع [[نماز]]، [[مستحب]] است اذان و [[اقامه]] گفته شود. | *اذان به عنوان مقدمه نماز: پیش از شروع [[نماز]]، [[مستحب]] است اذان و [[اقامه]] گفته شود. | ||
* اذان برای غیر نماز: بانگ بی‌وقت اذان، به عنوان نمونه‌ای شاخص از [[تعظیم شعائر|شعائر اسلامی]]، نشانگر وقوع رخدادی مهم یا امری خاص است که نیاز به آگاه کردن مردم و گردهم‌آوری آنان داشته باشد؛ از جمله درگذشت شخصی سرشناس، یا دادخواهی یا آتش‌سوزی.<ref>نگاه کنید به: نظام الملک، سیاست نامه، ص۶۶ به بعد؛ جزیری، الفقه علی المذاهب الاربعه، قاهره، ج۱، ص۳۲۵.</ref> | *اذان برای غیر نماز: بانگ بی‌وقت اذان، به عنوان نمونه‌ای شاخص از [[تعظیم شعائر|شعائر اسلامی]]، نشانگر وقوع رخدادی مهم یا امری خاص است که نیاز به آگاه کردن مردم و گردهم‌آوری آنان داشته باشد؛ از جمله درگذشت شخصی سرشناس، یا دادخواهی یا آتش‌سوزی.<ref>نگاه کنید به: نظام الملک، سیاست نامه، ص۶۶ به بعد؛ جزیری، الفقه علی المذاهب الاربعه، قاهره، ج۱، ص۳۲۵.</ref> | ||
* اذان برای [[تبرک]]، سنت [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] است که پس از تولد [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن(ع)]]، در گوش او اذان گفت.<ref>نگاه کنید به: ابن سعد ۱۲۲ـ۱۳۲، احمد ابن حنبل، ج۶، ص۹، ۳۶۱، ۳۹۲؛ ابوداوود، سجستانی، سنن ابی داوود، ۱۴۰۱ق، ج۴، ص۳۵۸..</ref> سنت خواندن اذان در گوش راست و [[اقامه]] در گوش چپ نوزاد، بعدها در آثار مهم روایی شیعه ترویج شده<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۲۳ـ۲۴؛ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۳۷۹ق، ج۷، ص۴۳۷ـ۴۳۶.</ref> و به صورت سنتی مرسوم نزد مردم سرزمین‌های مختلف اسلامی درآمده است.<ref>سلیم، «اذان و اقامه»، ص۳۸۶.</ref> | *اذان برای [[تبرک]]، سنت [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] است که پس از تولد [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن(ع)]]، در گوش او اذان گفت.<ref>نگاه کنید به: ابن سعد ۱۲۲ـ۱۳۲، احمد ابن حنبل، ج۶، ص۹، ۳۶۱، ۳۹۲؛ ابوداوود، سجستانی، سنن ابی داوود، ۱۴۰۱ق، ج۴، ص۳۵۸..</ref> سنت خواندن اذان در گوش راست و [[اقامه]] در گوش چپ نوزاد، بعدها در آثار مهم روایی شیعه ترویج شده<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۲۳ـ۲۴؛ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۳۷۹ق، ج۷، ص۴۳۷ـ۴۳۶.</ref> و به صورت سنتی مرسوم نزد مردم سرزمین‌های مختلف اسلامی درآمده است.<ref>سلیم، «اذان و اقامه»، ص۳۸۶.</ref> | ||
==تشریع== | ==تشریع== | ||
| خط ۷۵: | خط ۷۶: | ||
فصول و عبارات اذان در فقه امامیه عبارتند از: «الله اکبر» ۴ بار، «أشهد أن لا إله إلّا الله»، ۲ بار، «أشهد أنّ محمدا رسول الله»، ۲ بار، «حَیَّ علی الصلاة» ۲ بار، «حَیَّ علی الفلاح»، ۲ بار، «[[حی علی خیر العمل|حَیَّ علی خیر العمل]]»، ۲ بار، «الله اکبر»، ۲ بار، «لا إله إلّا الله»، ۲ بار.<ref>طوسی، الخلاف، ۱۳۷۷ق، ج۱، ص۹۰.</ref> | فصول و عبارات اذان در فقه امامیه عبارتند از: «الله اکبر» ۴ بار، «أشهد أن لا إله إلّا الله»، ۲ بار، «أشهد أنّ محمدا رسول الله»، ۲ بار، «حَیَّ علی الصلاة» ۲ بار، «حَیَّ علی الفلاح»، ۲ بار، «[[حی علی خیر العمل|حَیَّ علی خیر العمل]]»، ۲ بار، «الله اکبر»، ۲ بار، «لا إله إلّا الله»، ۲ بار.<ref>طوسی، الخلاف، ۱۳۷۷ق، ج۱، ص۹۰.</ref> | ||
=== شهادت ثالثه === | ===شهادت ثالثه=== | ||
{{اصلی|شهادت ثالثه}} | {{اصلی|شهادت ثالثه}} | ||
عبارت «أشهد أنّ علیّا ولیُّ الله» در اذان برخی از امامیان متداول بوده است؛<ref>برای نمونه رجوع کنید به: صدوق، من لایحضر الفقیه، ۱۴۰۱ق، ج۱، ص۱۸۹ـ۱۸۸؛ طوسی، النهایه، ۱۳۸۹ق، ص۸۰.</ref> اما در منابع فقهی و حدیثی امامیه به عنوان بخشی از اذان مطرح نشده است. | عبارت «أشهد أنّ علیّا ولیُّ الله» در اذان برخی از امامیان متداول بوده است؛<ref>برای نمونه رجوع کنید به: صدوق، من لایحضر الفقیه، ۱۴۰۱ق، ج۱، ص۱۸۹ـ۱۸۸؛ طوسی، النهایه، ۱۳۸۹ق، ص۸۰.</ref> اما در منابع فقهی و حدیثی امامیه به عنوان بخشی از اذان مطرح نشده است. | ||
| خط ۸۱: | خط ۸۲: | ||
===اختلاف‌ها با اهل سنت=== | ===اختلاف‌ها با اهل سنت=== | ||
* عبارت «حَیَّ علی خیرِ العمل»: در اذان جمله «حی علی خیر العمل» از مختصات [[شیعه]] و شعار این مذهب به شمار می‌رود.<ref>سید مرتضی، الانتصار، ۱۳۹۱ق، ص۳۹ـ۳۸.</ref> بر پایه برخی منابع این عبارت در زمان [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] و در [[خلافت]] [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابوبکر]] و اوایل خلافت [[عمر بن خطاب|عمر]] جزئی از اذان بود و عمر با این پندار که این جمله مردم را در رفتن به [[جهاد]] سست می‌سازد، دستور حذف آن را داد.<ref>قاضی نعمان، دعائم الاسلام، ۱۳۸۹ق، ج۱، ص۱۴۳؛ ابو عبدالله علوی، الاذان بحی علی خیرالعمل، ۱۳۹۹ق، ص۱۶.</ref> [[ابن نباح]] مؤذن [[امام علی علیه‌السلام|حضرت علی(ع)]] این جمله را به کار می‌برد و امام آن را تقریر می‌فرمود.<ref>صدوق، من لایحضر الفقیه، ۱۴۰۱ق، ج۱، ص۱۸۷.</ref> | *عبارت «حَیَّ علی خیرِ العمل»: در اذان جمله «حی علی خیر العمل» از مختصات [[شیعه]] و شعار این مذهب به شمار می‌رود.<ref>سید مرتضی، الانتصار، ۱۳۹۱ق، ص۳۹ـ۳۸.</ref> بر پایه برخی منابع این عبارت در زمان [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] و در [[خلافت]] [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابوبکر]] و اوایل خلافت [[عمر بن خطاب|عمر]] جزئی از اذان بود و عمر با این پندار که این جمله مردم را در رفتن به [[جهاد]] سست می‌سازد، دستور حذف آن را داد.<ref>قاضی نعمان، دعائم الاسلام، ۱۳۸۹ق، ج۱، ص۱۴۳؛ ابو عبدالله علوی، الاذان بحی علی خیرالعمل، ۱۳۹۹ق، ص۱۶.</ref> [[ابن نباح]] مؤذن [[امام علی علیه‌السلام|حضرت علی(ع)]] این جمله را به کار می‌برد و امام آن را تقریر می‌فرمود.<ref>صدوق، من لایحضر الفقیه، ۱۴۰۱ق، ج۱، ص۱۸۷.</ref> | ||
* [[تثویب]] و آن افزودن دوبار «الصلاة خیر من النوم» به جای «حی علی خیرالعمل» نزد [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] در اذان صبح است. روایات به کارگیری این جمله از طریق [[اوس بن معیر بن لوذان جمحی|ابومحذوره]] نقل شده است. در روایات مربوط به [[تثویب]] این نکته که آیا عبارت «الصلاة خیر من النوم» را پیامبر(ص) به او آموخته است یا نه، مورد اختلاف است.<ref>نگاه کنید به: دارقطنی، سنن، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۴۳۵-۴۳۹.</ref> تثویب در [[فقه]] [[امامیه]] هیچ گاه پذیرفته نبوده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۳۰۳؛ سید مرتضی، الانتصار، ۱۳۹۱ق، ص۳۹؛ طوسی،الاستبصار، ۱۳۷۵ق، ج۱، ص۳۰۸..</ref> | *[[تثویب]] و آن افزودن دوبار «الصلاة خیر من النوم» به جای «حی علی خیرالعمل» نزد [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] در اذان صبح است. روایات به کارگیری این جمله از طریق [[اوس بن معیر بن لوذان جمحی|ابومحذوره]] نقل شده است. در روایات مربوط به [[تثویب]] این نکته که آیا عبارت «الصلاة خیر من النوم» را پیامبر(ص) به او آموخته است یا نه، مورد اختلاف است.<ref>نگاه کنید به: دارقطنی، سنن، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۴۳۵-۴۳۹.</ref> تثویب در [[فقه]] [[امامیه]] هیچ گاه پذیرفته نبوده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۳۰۳؛ سید مرتضی، الانتصار، ۱۳۹۱ق، ص۳۹؛ طوسی،الاستبصار، ۱۳۷۵ق، ج۱، ص۳۰۸..</ref> | ||
* گفتن فقط یک بار «لا اله الا الله» در پایان اذان در [[مذاهب چهارگانه اهل سنت|مذاهب اربعه]] اهل سنت.<ref>جزیری، الفقه علی المذاهب الاربعه، قاهره، ج۱، ص۳۱۲.</ref> | *گفتن فقط یک بار «لا اله الا الله» در پایان اذان در [[مذاهب چهارگانه اهل سنت|مذاهب اربعه]] اهل سنت.<ref>جزیری، الفقه علی المذاهب الاربعه، قاهره، ج۱، ص۳۱۲.</ref> | ||
* رأی [[مالک بن انس|مالک]] درباره گفتن ۲ [[تکبیر]] در آغاز [[اذان]] به جای ۴ تکبیر.<ref>ابن قاسم، المدونة الکبری، مکتبة المثنی، ج۱، ص۵۷.</ref> | *رأی [[مالک بن انس|مالک]] درباره گفتن ۲ [[تکبیر]] در آغاز [[اذان]] به جای ۴ تکبیر.<ref>ابن قاسم، المدونة الکبری، مکتبة المثنی، ج۱، ص۵۷.</ref> | ||
* ترجیع در [[شهادتین]]؛ مذهب [[فقه مالکی|مالکی]] و [[فقه شافعی|شافعی]] سنت را در این دانسته‌اند که شهادتین هرکدام دوبار با صدایی آهسته [[ادا]] گردند و سپس دوبار دیگر با صدایی بلند خوانده شوند.<ref>مالک بن انس، المدونة، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۱۵۷؛ شافعی، الام، ج۱، ص۸۴.</ref> | *ترجیع در [[شهادتین]]؛ مذهب [[فقه مالکی|مالکی]] و [[فقه شافعی|شافعی]] سنت را در این دانسته‌اند که شهادتین هرکدام دوبار با صدایی آهسته [[ادا]] گردند و سپس دوبار دیگر با صدایی بلند خوانده شوند.<ref>مالک بن انس، المدونة، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۱۵۷؛ شافعی، الام، ج۱، ص۸۴.</ref> | ||
== اذان‌های مشهور == | |||
* اذان جذاب ابوالحسن دماوندی | |||
* جلال الدین تاج اصفهانی | |||
* اذان رحیم موذن زاده اردبیلی | |||
* اذان سلیم موذن زاده اربیلی | |||
* اذان محمد آقاتی | |||
* اذان حسین صبحدل | |||
* اذان حسینعلی شریف | |||
* اذان انتظار | |||
* اذان ابوزید | |||
* اذان غلوش | |||
==احکام== | ==احکام== | ||
* در اذان رعایت [[ترتیب]] و [[موالات]] شرط است.<ref>محقق حلی، شرایع الإسلام، ص۷۵.</ref> | *در اذان رعایت [[ترتیب]] و [[موالات]] شرط است.<ref>محقق حلی، شرایع الإسلام، ص۷۵.</ref> | ||
* اذان گفتن برای نمازگزار [[مستحب]] مؤکد است؛ چه زن باشد چه مرد (البته زنان باید آهسته بگویند)، برای [[نمازهای یومیه|نمازهای پنج‌گانه]] چه [[ادا]] باشد چه قضا، چه فرادا چه جماعت.<ref>محقق حلی، شرایع الإسلام، ج۱، ص۷۴.</ref> | *اذان گفتن برای نمازگزار [[مستحب]] مؤکد است؛ چه زن باشد چه مرد (البته زنان باید آهسته بگویند)، برای [[نمازهای یومیه|نمازهای پنج‌گانه]] چه [[ادا]] باشد چه قضا، چه فرادا چه جماعت.<ref>محقق حلی، شرایع الإسلام، ج۱، ص۷۴.</ref> | ||
* استحباب اذان در نمازهای صبح و مغرب مؤکد است. | *استحباب اذان در نمازهای صبح و مغرب مؤکد است. | ||
* تأکید بر اذان تا حدی است که حتی برخی از فقیهان، در مذاهب گوناگون فقهی از [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]]، در مواردی اذان را [[واجب کفایی]] شمرده‌اند.<ref>طوسی، الخلاف، ۱۳۷۷ق، ج۱، ص۹۳؛ ابن همام، ج۱، ص۲۰۹؛ محلی، ج۱، ص۱۲۵..</ref> | *تأکید بر اذان تا حدی است که حتی برخی از فقیهان، در مذاهب گوناگون فقهی از [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]]، در مواردی اذان را [[واجب کفایی]] شمرده‌اند.<ref>طوسی، الخلاف، ۱۳۷۷ق، ج۱، ص۹۳؛ ابن همام، ج۱، ص۲۰۹؛ محلی، ج۱، ص۱۲۵..</ref> | ||
* برخی معتقدند در شهری که در آن [[نماز جمعه]] برپا می‌شود هرگاه مردم بر ترک اذان اجتماع نمایند باید با آنان پیکار کرد.<ref>نگاه کنید به: ابن همام، ج۱، ص۲۰۹؛ جزیری، الفقه علی المذاهب الاربعه، قاهره، ج۱، ص۱۰۱.</ref> | *برخی معتقدند در شهری که در آن [[نماز جمعه]] برپا می‌شود هرگاه مردم بر ترک اذان اجتماع نمایند باید با آنان پیکار کرد.<ref>نگاه کنید به: ابن همام، ج۱، ص۲۰۹؛ جزیری، الفقه علی المذاهب الاربعه، قاهره، ج۱، ص۱۰۱.</ref> | ||
* اذان و اقامه مختص [[نمازهای یومیه]] است و در سایر نمازهای واجب سه مرتبه «الصلاة» گفته می شود.<ref>العروه الوثقی، ج۱، ص۶۰۱..</ref> | *اذان و اقامه مختص [[نمازهای یومیه]] است و در سایر نمازهای واجب سه مرتبه «الصلاة» گفته می شود.<ref>العروه الوثقی، ج۱، ص۶۰۱..</ref> | ||
* [[حنفی|حنفیان]] و [[محمد بن ادریس شافعی|شافعیان]] اذان بی‌نیت را درست می‌دانند و در دیگر مذاهب اسلامی نیت [[واجب]] است.<ref>جزیری، الفقه علی المذاهب الاربعه، قاهره، ج۱، ص۳۱۴؛ شهید ثانی، ج۱، ص۲۳۹..</ref> | *[[حنفی|حنفیان]] و [[محمد بن ادریس شافعی|شافعیان]] اذان بی‌نیت را درست می‌دانند و در دیگر مذاهب اسلامی نیت [[واجب]] است.<ref>جزیری، الفقه علی المذاهب الاربعه، قاهره، ج۱، ص۳۱۴؛ شهید ثانی، ج۱، ص۲۳۹..</ref> | ||
* نزد امامیه و نیز در مذهب [[حنبلی]] اذان باید به عربی گفته شود ولی در مذاهب سه گانه دیگر عربی خواندن را برای آگاهان به زبان عربی لازم شمرده‌اند و برای کسانی که عربی را نیک نمی‌دانند اذان گفتن به زبان بومی جایز است.<ref>جزیری، الفقه علی المذاهب الاربعه، قاهره، ج۱، ص۳۱۴؛ شهید ثانی، ج۱، ص۲۳۹..</ref> | *نزد امامیه و نیز در مذهب [[حنبلی]] اذان باید به عربی گفته شود ولی در مذاهب سه گانه دیگر عربی خواندن را برای آگاهان به زبان عربی لازم شمرده‌اند و برای کسانی که عربی را نیک نمی‌دانند اذان گفتن به زبان بومی جایز است.<ref>جزیری، الفقه علی المذاهب الاربعه، قاهره، ج۱، ص۳۱۴؛ شهید ثانی، ج۱، ص۲۳۹..</ref> | ||
* [[مؤذن|موذن]] باید مرد(یا پسر مُمَیز)، مسلمان و عاقل باشد و [[مستحب]] است که [[عدالت (فقه)|عادل]]، بلند آواز و آگاه به وقت بوده در حالت [[طهارت]] باشد و بر جایی بلند بایستد و اذان گوید.<ref>محقق حلی، ج۱، ص۷۵؛ نیز ابن هبیره ج۱، ص۸۲..</ref> | *[[مؤذن|موذن]] باید مرد(یا پسر مُمَیز)، مسلمان و عاقل باشد و [[مستحب]] است که [[عدالت (فقه)|عادل]]، بلند آواز و آگاه به وقت بوده در حالت [[طهارت]] باشد و بر جایی بلند بایستد و اذان گوید.<ref>محقق حلی، ج۱، ص۷۵؛ نیز ابن هبیره ج۱، ص۸۲..</ref> | ||
* برخی از فقیهان بر این نکته تصریح داشته‌اند که اذان گفتن زنان برای جماعتی از زنان جایز است.<ref>نگاه کنید به: محقق حلی، ج۱، ص۷۵؛ قس، ابن هبیره، ج۱، ص۸۰..</ref> | *برخی از فقیهان بر این نکته تصریح داشته‌اند که اذان گفتن زنان برای جماعتی از زنان جایز است.<ref>نگاه کنید به: محقق حلی، ج۱، ص۷۵؛ قس، ابن هبیره، ج۱، ص۸۰..</ref> | ||
* [[مالکی|مالکیان]] و برخی از [[محمد بن ادریس شافعی|شافعیان]] گرفتن اجرت توسط موذن را جایز می‌شمارند اما [[امامیه]]، [[حنفیه]]، [[حنبلی|حنابله]] و برخی دیگر از شافعیه ضمن پذیرش شیوه‌ای برای ارتزاق مؤذن اجرت بر اذان را ممنوع شمرده‌اند.<ref>رک طوسی، الخلاف، ۱۳۷۷ق، ج۱، ص۹۶؛ ابن هبیره، ج۱، ص۸۳..</ref> | *[[مالکی|مالکیان]] و برخی از [[محمد بن ادریس شافعی|شافعیان]] گرفتن اجرت توسط موذن را جایز می‌شمارند اما [[امامیه]]، [[حنفیه]]، [[حنبلی|حنابله]] و برخی دیگر از شافعیه ضمن پذیرش شیوه‌ای برای ارتزاق مؤذن اجرت بر اذان را ممنوع شمرده‌اند.<ref>رک طوسی، الخلاف، ۱۳۷۷ق، ج۱، ص۹۶؛ ابن هبیره، ج۱، ص۸۳..</ref> | ||
* اذان گفتن پیش از وقت مگر در [[نماز]] صبح و به منظور آماده کردن مردم جایز نیست البته در این صورت هم باید به هنگام [[طلوع فجر]] تکرار گردد.<ref>مفید، ص۹۸..</ref> | *اذان گفتن پیش از وقت مگر در [[نماز]] صبح و به منظور آماده کردن مردم جایز نیست البته در این صورت هم باید به هنگام [[طلوع فجر]] تکرار گردد.<ref>مفید، ص۹۸..</ref> | ||
{{جعبه نقل قول| عنوان = دعای بعد از اذان|: «اللهم اجعل قلبی بارا و عیشی قارا وعملی سارا و رزقی دارا و اولادی ابرارا واجعل لی عند قبر نبیک محمد صلی الله علیه و آله وسلم مستقرا و قرارا برحمتک یا ارحم الراحمین.»<ref> مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۴۰ق، ج۸۱، ص۱۸۲. قمی، مفاتیح الجنان، باقیات الصالحات، ص : ۷۲۴.</ref>|تاریخ بایگانی|| منبع =| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| اندازه خط = ۱۲px| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | {{جعبه نقل قول| عنوان = دعای بعد از اذان|: «اللهم اجعل قلبی بارا و عیشی قارا وعملی سارا و رزقی دارا و اولادی ابرارا واجعل لی عند قبر نبیک محمد صلی الله علیه و آله وسلم مستقرا و قرارا برحمتک یا ارحم الراحمین.»<ref> مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۴۰ق، ج۸۱، ص۱۸۲. قمی، مفاتیح الجنان، باقیات الصالحات، ص : ۷۲۴.</ref>|تاریخ بایگانی|| منبع =| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| اندازه خط = ۱۲px| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
* [[اقامه]] | *[[اقامه]] | ||
* [[شهادت ثالثه]] | *[[شهادت ثالثه]] | ||
== مطالعه بیشتر== | ==مطالعه بیشتر== | ||
شهرستانی، علی، پژوهشی دربارۀ اذان، ترجمه، سیدهادی حسینی، قم، دلیل ما، ۱۳۸۵ش. | شهرستانی، علی، پژوهشی دربارۀ اذان، ترجمه، سیدهادی حسینی، قم، دلیل ما، ۱۳۸۵ش. | ||
== پانویس == | ==پانویس== | ||
{{پانوشت}} | {{پانوشت}} | ||
== منابع == | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* صدوق، محمد بن علی، علل الشرایع، نجف، ۱۳۸۶ق/۱۹۶۶م. | * صدوق، محمد بن علی، علل الشرایع، نجف، ۱۳۸۶ق/۱۹۶۶م. | ||
| خط ۱۵۶: | خط ۱۶۹: | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
* منبع مقاله : [https://www.cgie.org.ir/fa/article/238334/%D8%A7%D8%B0%D8%A7%D9%86 دائره المعارف بزرگ اسلامی] | *منبع مقاله : [https://www.cgie.org.ir/fa/article/238334/%D8%A7%D8%B0%D8%A7%D9%86 دائره المعارف بزرگ اسلامی] | ||
{{نمازها}} | {{نمازها}} | ||