Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۰۶۱
ویرایش
کعبه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←اهمیت و جایگاه
جز (←اهمیت و جایگاه) |
|||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
==اهمیت و جایگاه== | ==اهمیت و جایگاه== | ||
{{جعبه نقل قول|'''خدا کعبه را برای اسلام نشان، و برای پناهندگان خانه امان ساخت».'''<ref> نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، خطبه اول، ص۴۵.</ref>|عرض = 20%|رنگ پس‌زمینه=#d3f2f2|عنوان=[[امام علی علیه‌السلام|امام علی (ع)]]:}} | {{جعبه نقل قول|'''خدا کعبه را برای اسلام نشان، و برای پناهندگان خانه امان ساخت».'''<ref> نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، خطبه اول، ص۴۵.</ref>|عرض = 20%|رنگ پس‌زمینه=#d3f2f2|عنوان=[[امام علی علیه‌السلام|امام علی (ع)]]:|تراز=چپ}} | ||
{{جعبه نقل قول|'''اینک کعبه است در میانه گردابی؛ گردابی خروشان که چرخ می‌خورد و کعبه را طواف می‌کند. یک نقطه ثابت در وسط و جز او، همهْ متحرک در پیرامونش، دایره‌وار بر گردش. ثبوت ابدی و حرکت ابدی! آفتابی در میانه و بر گردش، هریک ستاره‌ای در فلک خویش، دایره‌وار بر گِرد آفتاب.'''<ref>شریعتی، [http://www.shariati.com/farsi/hajj/hajj4.html حج]، سایت دکتر علی شریعتی.</ref>|عرض = 25%|رنگ پس‌زمینه=#d3f2f2|عنوان=[[علی شریعتی]]}} | {{جعبه نقل قول|'''اینک کعبه است در میانه گردابی؛ گردابی خروشان که چرخ می‌خورد و کعبه را طواف می‌کند. یک نقطه ثابت در وسط و جز او، همهْ متحرک در پیرامونش، دایره‌وار بر گردش. ثبوت ابدی و حرکت ابدی! آفتابی در میانه و بر گردش، هریک ستاره‌ای در فلک خویش، دایره‌وار بر گِرد آفتاب.'''<ref>شریعتی، [http://www.shariati.com/farsi/hajj/hajj4.html حج]، سایت دکتر علی شریعتی.</ref>|عرض = 25%|رنگ پس‌زمینه=#d3f2f2|عنوان=[[علی شریعتی]]|تراز=چپ}} | ||
مسلمانان کعبه را مقدس‌ترین مکان روی زمین،<ref>فعالی، درسنامه اسرار حج، ۱۳۹۰ش، ص۴۹.</ref> نخستین خانه [[توحید]]<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۳، ص۹.</ref> و نماد توحید می‌دانند.<ref>شریعتی، «توحید و شرک»، وبگاه دکتر علی شریعتی.</ref> قرآن آن را خانه‌ای مبارک خوانده و دلیل آن را این دانسته است که وسیله هدایت، همبستگی و [[تقرب|تقرب به خداوند]] است.<ref>«[https://makarem.ir/main.aspx?reader=1&lid=0&mid=29136&catid=6509&pid=61909 اهمیّت کعبه و مراسم حج در روایات]»، سایت آیت الله مکارم شیرازی؛ نگاه کنید به سوره آل‌عمران، ۹۶.</ref> | مسلمانان کعبه را مقدس‌ترین مکان روی زمین،<ref>فعالی، درسنامه اسرار حج، ۱۳۹۰ش، ص۴۹.</ref> نخستین خانه [[توحید]]<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۳، ص۹.</ref> و نماد توحید می‌دانند.<ref>شریعتی، «توحید و شرک»، وبگاه دکتر علی شریعتی.</ref> قرآن آن را خانه‌ای مبارک خوانده و دلیل آن را این دانسته است که وسیله هدایت، همبستگی و [[تقرب|تقرب به خداوند]] است.<ref>«[https://makarem.ir/main.aspx?reader=1&lid=0&mid=29136&catid=6509&pid=61909 اهمیّت کعبه و مراسم حج در روایات]»، سایت آیت الله مکارم شیرازی؛ نگاه کنید به سوره آل‌عمران، ۹۶.</ref> | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
در زمان‌های بسیار قدیم، کعبه به نام‌های دیگری چون ''قادِس''، ''ناذِر'' و ''القریة القدیمة'' نیز خوانده می‌شد.<ref>خرمشاهی، «کعبه»، ج۲، ص۱۸۸۳.</ref> | در زمان‌های بسیار قدیم، کعبه به نام‌های دیگری چون ''قادِس''، ''ناذِر'' و ''القریة القدیمة'' نیز خوانده می‌شد.<ref>خرمشاهی، «کعبه»، ج۲، ص۱۸۸۳.</ref> | ||
=== علت نامگذاری به کعبه === | ===علت نامگذاری به کعبه=== | ||
درخصوص علت نامگذاری به کعبه، دو علت ذکر شده است: | درخصوص علت نامگذاری به کعبه، دو علت ذکر شده است: | ||
*خانه خدا به شکل مربّع است و عرب این اسم را به خانه‌ای که چهارگوش باشد اطلاق می‌کند.<ref> ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۰۵ق، ج۱، ص۷۱۸</ref> | *خانه خدا به شکل مربّع است و عرب این اسم را به خانه‌ای که چهارگوش باشد اطلاق می‌کند.<ref> ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۰۵ق، ج۱، ص۷۱۸</ref> | ||
*کعبه در لغت به معنای ارتفاع آمده است. بنای کعبه به‌جهت ارتفاع و بلندی که از سطح زمین دارد، به این نام خوانده شده است.<ref>جناتی، «اسامی کعبه در قرآن»، ص۳۷.</ref> | *کعبه در لغت به معنای ارتفاع آمده است. بنای کعبه به‌جهت ارتفاع و بلندی که از سطح زمین دارد، به این نام خوانده شده است.<ref>جناتی، «اسامی کعبه در قرآن»، ص۳۷.</ref> | ||
| خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
{{گفتاورد تزیینی|غزالی: اما طواف و سعی بدان ماند که بیچارگان به درگاه ملوک شوند و گِرد کوشکِ ملکِ همی گردند تا فرصت یابند که حاجتِ خویش را عرضه کنند و در میانِ سرای، همی شوند و همی آیند و کسی را جویند که ایشان را شفاعت کند و امید می‌دارند که مگر ناگاه چشمِ مَلِک برایشان افتد و به ایشان نظری کند.<ref>غزالی، کیمیای سعادت، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص۲۴۰.</ref>}} | {{گفتاورد تزیینی|غزالی: اما طواف و سعی بدان ماند که بیچارگان به درگاه ملوک شوند و گِرد کوشکِ ملکِ همی گردند تا فرصت یابند که حاجتِ خویش را عرضه کنند و در میانِ سرای، همی شوند و همی آیند و کسی را جویند که ایشان را شفاعت کند و امید می‌دارند که مگر ناگاه چشمِ مَلِک برایشان افتد و به ایشان نظری کند.<ref>غزالی، کیمیای سعادت، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص۲۴۰.</ref>}} | ||
== بازسازی‌های کعبه == | ==بازسازی‌های کعبه== | ||
پنج سال پیش از [[بعثت|بعثت پیامبر اسلام]]، سیلی در [[مکه]]، جاری شد و کعبه ویران گردید.<ref name=":1">جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۴۵.</ref> براساس برخی نقل‌ها، کعبه آتش گرفت و نابود شد.<ref>صفری فروشانی، مکه در بستر تاریخ، ۱۳۸۶ش، ص۹۴.</ref> کعبه تا پیش از آن، دارای سقف نبود.<ref name=":2">قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۱ش، ص۷۸.</ref> پس از سیل و خرابی کعبه، [[قریش]] به بازسازی آن همت گمارد<ref name=":3">جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۴۶.</ref> و سقف و ناودانی برای آن ساخت.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۴۶.</ref> دیواری را که ابراهیم برای کعبه ساخت، حدود چهار متر و نیم گزارش کرده و گفته‌اند ارتفاع دیوار کعبه، در بازسازی قریش، به حدود نُه متر رسید.<ref name=":4">قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۱ش، ص۷۰.</ref> | پنج سال پیش از [[بعثت|بعثت پیامبر اسلام]]، سیلی در [[مکه]]، جاری شد و کعبه ویران گردید.<ref name=":1">جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۴۵.</ref> براساس برخی نقل‌ها، کعبه آتش گرفت و نابود شد.<ref>صفری فروشانی، مکه در بستر تاریخ، ۱۳۸۶ش، ص۹۴.</ref> کعبه تا پیش از آن، دارای سقف نبود.<ref name=":2">قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۱ش، ص۷۸.</ref> پس از سیل و خرابی کعبه، [[قریش]] به بازسازی آن همت گمارد<ref name=":3">جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۴۶.</ref> و سقف و ناودانی برای آن ساخت.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۴۶.</ref> دیواری را که ابراهیم برای کعبه ساخت، حدود چهار متر و نیم گزارش کرده و گفته‌اند ارتفاع دیوار کعبه، در بازسازی قریش، به حدود نُه متر رسید.<ref name=":4">قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۱ش، ص۷۰.</ref> | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
! تاریخچه بنا و بازسازی کعبه !! ستون !! سقف !! در کعبه !! دیوار کعبه!! اندازه کعبه!! ارتفاع دیوار کعبه | !تاریخچه بنا و بازسازی کعبه!!ستون!!سقف!!در کعبه!!دیوار کعبه!!اندازه کعبه!!ارتفاع دیوار کعبه | ||
|- | |- | ||
| بنای حضرت ابراهیم|| نداشت<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۱ش، ص۷۸.</ref>|| نداشت<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۱ش، ص۷۸.</ref>|| نداشت<ref>صبری باشا، موسوعة مرآة الحرمین الشریفین وجزیرة العرب ۲۰۰۴م، ج۲، ص۶۶۴.</ref>|| ساخته شد<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱، ص۴۵۵.</ref>|| ـ || حدود ۴ متر و نیم.<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۱ش، ص۷۰.</ref> | |بنای حضرت ابراهیم||نداشت<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۱ش، ص۷۸.</ref>||نداشت<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۱ش، ص۷۸.</ref>||نداشت<ref>صبری باشا، موسوعة مرآة الحرمین الشریفین وجزیرة العرب ۲۰۰۴م، ج۲، ص۶۶۴.</ref>||ساخته شد<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱، ص۴۵۵.</ref>||ـ||حدود ۴ متر و نیم.<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۱ش، ص۷۰.</ref> | ||
|- | |- | ||
| بازسازی قریش پنج سال پیش از بعثت || شش ستون ساخته شد<ref>صفری فروشانی، مکه در بستر تاریخ، ۱۳۸۶ش، ص۱۰۶.</ref>|| ساخته شد<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۴۶.</ref>|| چند قرن پیش‌تر ساخته شده بود<ref>صبری باشا، موسوعة مرآة الحرمین الشریفین وجزیرة العرب ۲۰۰۴م، ج۲، ص۶۶۴.</ref> در این بازسازی حدود ۲ متر از سطح زمین بالا برده شد<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۱ش، ص۷۰.</ref>|| کامل بازسازی شد<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۱ش، ص۷۰.</ref>|| - || حدود ۹ متر<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۱ش، ص۷۰.</ref> | |بازسازی قریش پنج سال پیش از بعثت||شش ستون ساخته شد<ref>صفری فروشانی، مکه در بستر تاریخ، ۱۳۸۶ش، ص۱۰۶.</ref>||ساخته شد<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۴۶.</ref>||چند قرن پیش‌تر ساخته شده بود<ref>صبری باشا، موسوعة مرآة الحرمین الشریفین وجزیرة العرب ۲۰۰۴م، ج۲، ص۶۶۴.</ref> در این بازسازی حدود ۲ متر از سطح زمین بالا برده شد<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۱ش، ص۷۰.</ref>||کامل بازسازی شد<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۱ش، ص۷۰.</ref>||-||حدود ۹ متر<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۱ش، ص۷۰.</ref> | ||
|- | |- | ||
| بازسازی عبدالله بن زبیر|| شش ستون تبدیل به ۳ ستون گشت<ref>صفری فروشانی، مکه در بستر تاریخ، ۱۳۸۶ش، ص۱۰۶.</ref>|| کامل بازسازی شد و دو سقف برای کعبه ساخت<ref>صفری فروشانی، مکه در بستر تاریخ، ۱۳۸۶ش، ص۱۰۸.</ref>|| دو در برای کعبه ساخته شد<ref>بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۵، ص۳۴۹.</ref> و همچنین بر روی زمین قرار داده شد<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۱ش، ص۷۰.</ref>|| کامل بازسازی شد<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۶۴.</ref>|| بزرگ‌تر شده و بخشی از حجر اسماعیل نیز در درون کعبه قرار داده شد<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۶۴.</ref>|| حدود ۱۳ متر و نیم<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۱ش، ص۷۰.</ref> | |بازسازی عبدالله بن زبیر||شش ستون تبدیل به ۳ ستون گشت<ref>صفری فروشانی، مکه در بستر تاریخ، ۱۳۸۶ش، ص۱۰۶.</ref>||کامل بازسازی شد و دو سقف برای کعبه ساخت<ref>صفری فروشانی، مکه در بستر تاریخ، ۱۳۸۶ش، ص۱۰۸.</ref>||دو در برای کعبه ساخته شد<ref>بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۵، ص۳۴۹.</ref> و همچنین بر روی زمین قرار داده شد<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۱ش، ص۷۰.</ref>||کامل بازسازی شد<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۶۴.</ref>||بزرگ‌تر شده و بخشی از حجر اسماعیل نیز در درون کعبه قرار داده شد<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۶۴.</ref>||حدود ۱۳ متر و نیم<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۱ش، ص۷۰.</ref> | ||
|- | |- | ||
| بازسازی حَجّاج|| -|| - || به حالت قبل (دو متر بالاتر از زمین) بازگشت و در دوم برداشته شد<ref>بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۵، ص۳۴۹.</ref>.|| -||به حالت قبل از بازسازی ابن‌زبیر بازگشت<ref>بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۵، ص۳۴۹.</ref>||- | |بازسازی حَجّاج||-||-||به حالت قبل (دو متر بالاتر از زمین) بازگشت و در دوم برداشته شد<ref>بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۵، ص۳۴۹.</ref>.||-||به حالت قبل از بازسازی ابن‌زبیر بازگشت<ref>بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۵، ص۳۴۹.</ref>||- | ||
|- | |- | ||
| بازسازی در سال ۱۰۴۰ق ||-|| کامل بازسازی شد<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۶۷.</ref>|| - ||کامل بازسازی شد<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۶۷.</ref>|| - || - | |بازسازی در سال ۱۰۴۰ق||-||کامل بازسازی شد<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۶۷.</ref>||-||کامل بازسازی شد<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۶۷.</ref>||-||- | ||
|- | |- | ||
| بازسازی دوران معاصر || کامل بازسازی شد<ref>امین کردی، «آخرین توسعه و مرمت کعبه»، ص۱۳۰-۱۳۳.</ref>||کامل بازسازی شد<ref>امین کردی، «آخرین توسعه و مرمت کعبه»، ص۱۴۰-۱۴۲.</ref>|| تعویض شد<ref>امین کردی، «[http://ensani.ir/fa/article/86564 آخرین توسعه و مرمت کعبه]»، سایت پرتال جامع علوم انسانی.</ref>||ترمیم<ref>امین کردی، «آخرین توسعه و مرمت کعبه»، ص۱۴۳.</ref>||. || - | |بازسازی دوران معاصر||کامل بازسازی شد<ref>امین کردی، «آخرین توسعه و مرمت کعبه»، ص۱۳۰-۱۳۳.</ref>||کامل بازسازی شد<ref>امین کردی، «آخرین توسعه و مرمت کعبه»، ص۱۴۰-۱۴۲.</ref>||تعویض شد<ref>امین کردی، «[http://ensani.ir/fa/article/86564 آخرین توسعه و مرمت کعبه]»، سایت پرتال جامع علوم انسانی.</ref>||ترمیم<ref>امین کردی، «آخرین توسعه و مرمت کعبه»، ص۱۴۳.</ref>||.||- | ||
|} | |} | ||
| خط ۱۸۴: | خط ۱۸۴: | ||
</gallery> | </gallery> | ||
== پانویس == | ==پانویس== | ||
{{پانوشت}} | {{پانوشت}} | ||
== یادداشت == | ==یادداشت== | ||
{{یادداشت‌ها}} | {{یادداشت‌ها}} | ||