پرش به محتوا

شارع: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۱۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۹ ژوئیهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '==پانویس==↵{{پانویس۲}}' به '== پانویس == {{پانوشت}} == یادداشت == {{یادداشت‌ها}}')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[تیر]]|روز=[[۱۸]]|سال=[[۱۴۰۲]]|کاربر=Rezapour  }}
'''شارِعْ''' یا '''شارع مُقدس''' وضع‌کننده [[احکام شرعی|حکم شرعی]] است و بر [[خدا|خداوند]] اطلاق می‌شود. درباره نسبت دادن عنوان «شارع» به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] و [[امامان شیعه|امامان معصوم(ع)]] اختلاف نظر وجود دارد. عده‌ای از پژوهشگران دینی با تمسک به برخی از [[آیه|آیات قرآن]] و [[حدیث|روایات]] که طبق آن پیامبر چند حکم شرعی وضع کرده، اطلاق عنوان «شارع» را بر او صحیح دانسته‌اند. قائلان به شارع بودن پیامبر، معتقدند این مقام به امامان معصوم نیز واگذار شده و اطلاق عنوان «شارع» بر امامان معصوم نیز صحیح دانسته‌اند.
'''شارِعْ''' یا '''شارع مُقدس''' وضع‌کننده [[احکام شرعی|حکم شرعی]] است و بر [[خدا|خداوند]] اطلاق می‌شود. درباره نسبت دادن عنوان «شارع» به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] و [[امامان شیعه|امامان معصوم(ع)]] اختلاف نظر وجود دارد. عده‌ای از پژوهشگران دینی با تمسک به برخی از [[آیه|آیات قرآن]] و [[حدیث|روایات]] که طبق آن پیامبر چند حکم شرعی وضع کرده، اطلاق عنوان «شارع» را بر او صحیح دانسته‌اند. قائلان به شارع بودن پیامبر، معتقدند این مقام به امامان معصوم نیز واگذار شده و اطلاق عنوان «شارع» بر امامان معصوم نیز صحیح دانسته‌اند.


خط ۲۴: خط ۲۵:


==مصادیق==
==مصادیق==
از نظر بسیاری از عالمان، تنها یک شارع وجود دارد و آن هم خداوند است.<ref>علامه حلی، کشف المراد (تعلیقه و تحقیق جعفر سبحانی)، ۱۳۸۲ش، ص۹۸؛ مجتهد تبریزی، المقالات الغریة فی تحقیق المباحث الأصولیة، ۱۳۱۷ق، ص۲۸۹.</ref> آنان برای این دیدگاه به آیاتی همچون «إِنِ الحُكْمُ إِلَّا لِله؛ هیچ حکمی جز حکم خداوند نیست.»<ref>سوره انعام، آیه ۵۷.</ref> و همچنین آیه «وَلَا يُشْرِكُ فِی حُكْمِهِ أَحَدًا؛ (خداوند) هیچ‌کس را در حکم خود شریک نمی‌سازد.»<ref>سوره کهف، آیه ۲۶.</ref> استناد کرده‌اند.<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۳۶۳ش، ج۴، ص۱۳۷.</ref> برای اثبات شارع بودن خداوند به آیات ۱۳ و ۲۱ [[سوره شوری|سوره شورا]] و آیه ۴۸ [[سوره مائده]] نیز استناد شده است.<ref>اصفهانی، هدایة المسترشدین، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۰۹.</ref>
فقیهانی همچون [[میرزا صادق آقا تبریزی]] (درگذشت: [[سال ۱۳۱۱ هجری شمسی|۱۳۱۱ش]]) فقیه، اصولی و ادیب شیعه، در کتاب [[المقالات الغریة (کتاب)|المقالات الغریة]] و نیز [[محمدتقی رازی اصفهانی|صاحب هدایة المسترشدین]] بر این نظرند که «شارع» از [[اسما و صفات|اسماء خداوند]] است و فقط به او اختصاص دارد.<ref>مجتهد تبریزی، المقالات الغریة فی تحقیق المباحث الاصولیة، ۱۳۱۷ق، ص۲۸۹؛ اصفهانی، هدایة المسترشدین، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۰۹.</ref> برخی نیز بر این باورند که اسماء الهی [[توقیفی‌بودن اسماء الهی|توقیفی‌اند]] و لفظ شارع به عنوان یکی از اسماء خداوند در جایی وارد نشده است.<ref>[https://www.islamweb.net/ar/fatwa/106971/ «حكم إطلاق كلمة (الشارع) على الله أو على رسوله»، سایت اسلام ویب.]</ref>
در شارع بودن پیامبر اسلام(ص) و امامان معصوم(ع) اختلاف نظر وجود دارد.<ref>اصفهانی، هدایة المسترشدین، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۰۹؛ مؤمن سبزواری قمی، جامع الخلاف و الوفاق، ۱۳۷۹ش، ص۲۶۵.</ref>  
در شارع بودن پیامبر اسلام(ص) و امامان معصوم(ع) اختلاف نظر وجود دارد.<ref>اصفهانی، هدایة المسترشدین، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۰۹؛ مؤمن سبزواری قمی، جامع الخلاف و الوفاق، ۱۳۷۹ش، ص۲۶۵.</ref>  
===پیامبر(ص)===
درباره شارع بودن یا شارع نبودن پیامبر(ص) به ادله زیر استدلال شده است:


'''استدلال به قرآن'''
===شارع، صفت خاص خداوند===
از نظر بسیاری از عالمان، تنها یک شارع وجود دارد و آن هم خداوند است.<ref>علامه حلی، کشف المراد (تعلیقه و تحقیق جعفر سبحانی)، ۱۳۸۲ش، ص۹۸؛ مجتهد تبریزی، المقالات الغریة فی تحقیق المباحث الأصولیة، ۱۳۱۷ق، ص۲۸۹.</ref> آنان برای این دیدگاه به آیاتی همچون «إِنِ الحُكْمُ إِلَّا لِله؛ هیچ حکمی جز حکم خداوند نیست.»<ref>سوره انعام، آیه ۵۷.</ref> و همچنین آیه «وَلَا يُشْرِكُ فِی حُكْمِهِ أَحَدًا؛ (خداوند) هیچ‌کس را در حکم خود شریک نمی‌سازد.»<ref>سوره کهف، آیه ۲۶.</ref> استناد کرده‌اند.<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۳۶۳ش، ج۴، ص۱۳۷.</ref> برای اثبات شارع بودن خداوند به آیات ۱۳ و ۲۱ [[سوره شوری|سوره شورا]] و آیه ۴۸ [[سوره مائده]] نیز استناد شده است.<ref>اصفهانی، هدایة المسترشدین، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۰۹.</ref>


برای اثبات شارع بودن پیامبر به آیه «وَما آتاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَما نَهاکُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا؛ آنچه رسول خدا دستور می‌دهد بگیرید و از آنچه نهی کرده، خودداری کنید.»<ref>سوره حشر، آیه ۷.</ref> و همچنین آیه ۲۹ [[سوره توبه]] و آیات ۶۴ و ۸۰ [[سوره نساء]] استناد شده است.<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۹۳-۹۴؛ جمعی از نویسندگان، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۷ش، ج۴، ص۵۸۹.</ref> در مقابل، برخی با استناد به آیه ۱۵ [[سوره یونس]] و آیه ۴ [[سوره نجم]] که بر پیروی محض پیامبر از [[وحی تشریعی|وحی]] در بیان احکام دلالت دارند، شارع بودن او را رد کرده‌اند.<ref>سبحانی، ولایت تشریعی و تکوینی در قرآن مجید، ۱۳۸۵ش، ص۱۹-۲۰.</ref>  
فقیهانی همچون [[میرزا صادق آقا تبریزی]] (درگذشت: [[سال ۱۳۱۱ هجری شمسی|۱۳۱۱ش]]) فقیه، اصولی و ادیب شیعه، در کتاب [[المقالات الغریة (کتاب)|المقالات الغریة]] و نیز [[محمدتقی رازی اصفهانی|صاحب هدایة المسترشدین]] بر این نظرند که «شارع» از [[اسما و صفات|اسماء خداوند]] است و فقط به او اختصاص دارد.<ref>مجتهد تبریزی، المقالات الغریة فی تحقیق المباحث الاصولیة، ۱۳۱۷ق، ص۲۸۹؛ اصفهانی، هدایة المسترشدین، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۰۹.</ref>
در مقابل این دیدگاه، برخی معتقدند اسماء الهی [[توقیفی‌بودن اسماء الهی|توقیفی‌اند]] و لفظ شارع به عنوان یکی از اسماء خداوند در جایی وارد نشده است.<ref>[https://www.islamweb.net/ar/fatwa/106971/ «حكم إطلاق كلمة (الشارع) على الله أو على رسوله»، سایت اسلام ویب.]</ref>
===استدلال به آیه ۷ سوره حشر و آیات دیگر در شارع بودن پیامبر===
برای اثبات شارع بودن پیامبر به آیه «وَما آتاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَما نَهاکُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا؛ آنچه رسول خدا دستور می‌دهد بگیرید و از آنچه نهی کرده، خودداری کنید.»<ref>سوره حشر، آیه ۷.</ref> و همچنین آیه ۲۹ [[سوره توبه]] و آیات ۶۴ و ۸۰ [[سوره نساء]] استناد شده است.<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۹۳-۹۴؛ جمعی از نویسندگان، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۷ش، ج۴، ص۵۸۹.</ref>  
====نقد====
در مقابل، برخی با استناد به آیه ۱۵ [[سوره یونس]] و آیه ۴ [[سوره نجم]] که بر پیروی محض پیامبر از [[وحی تشریعی|وحی]] در بیان احکام دلالت دارند، شارع بودن او را رد کرده‌اند.<ref>سبحانی، ولایت تشریعی و تکوینی در قرآن مجید، ۱۳۸۵ش، ص۱۹-۲۰.</ref>  


صاحب هدایة المسترشدین (محمدتقی اصفهانی) در رد شارع بودن پیامبر اسلام(ص) چنین گفته است:
صاحب هدایة المسترشدین (محمدتقی اصفهانی) در رد شارع بودن پیامبر اسلام(ص) چنین گفته است:
Automoderated users، confirmed، movedable، protected، مدیران، templateeditor
۶٬۸۴۱

ویرایش