بحث:شارع
- به نظرم مطلب طولانی و قابل تلخیص است.
- شناسه گویا نیست. به خصوص جملات اول
- بخش مصادیق را می‌توان با عنوان شارع کیست تیتر زد
- ثمره این بحث چیست؟ به نظرم ممکن است برخی از این نظریات ثمرات فقهی داشته باشند. و بحث را مهم‌تر کند در واقع اگر روشن شود که ائمه شارع بوده‌اند یا نه و اگر نبوده‌اند پس سخنانشان ممکن است موقت باشد کارکرد مهمی در بحث خواهد داشت
- همچنین شاید این بحث به بحث غلو و تفویض هم پیوند بخورد
- مراجعه به کتاب فقه و مصلحت آقای علیدوست شاید برای این بحث مفید باشد --محمد کاظم حقانی فضل (بحث) ۳ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۵:۵۲ (UTC)
نکاتی چند
با سلام و تشکر بابت نگارش مدخل
- در فرهنگ فقه فارسی تعریف دیگری برای شارع نقل شده که مناسب است در اینجا ذکر شود.
تعریفی که در اینجا آمده خلاصه‌شده همان تعریف است. - نوشته شده ««شارع»، اصطلاحی پرکاربرد در علم فقه و اصول فقه است» در رفرنس ذکر شده یافت نشد. این ادعا، یک ادعای درستی است ولی منبع و رفرنس درست و حسابی برای آن نیافتم و به این منبعی که ذکر شده، با ادنی مناسبتی که موجود است، ارجاع داده‌ام.
- مدخل کلا درباره شارع است، لزومی ندارد که این کلمه داخل گیومه گذاشته شود.
داخل گیومه آورده‌ام برای اینکه مشخص شود خود این کلمه جزئی از جمله نیست؛ بلکه در متن دارم از این کلمه اخبار و گزارش می‌دهم. البته در برخی موارد زیاده‌روی کرده‌ام و اصلاح خواهد شد.
- مطالب بخش جایگاه و کاربرد در فقه و اصول، تداخل دارد. وجه تمایز این دو بخش چندان روشن نیست؛ زیرا بسیاری از مطالبی که در جایگاه آمده نیز همان کاربرد شارع در فقه و اصول است. بخش «کاربرد در فقه و اصول» یک بخش توضیحی است. در جایگاه صرفاً گفته شده که کاربرد فراوانی در اصول و فقه دارد؛ اما در بخش کاربرد در فقه و اصول، موارد و نمونه‌های متنوعی از این کاربردها ذکر شده است تا مخاطب با آن آشنا شود.
- ادبیات مدخل در برخی موارد ثقیل و طلبگی است. بسیار تلاش شده و وقت صرف شده است تا برای اصطلاحات فنی و مشکل، معادل‌های فهم‌پذیرتر برای همه مخاطبین استفاده و جایگزین شود و در برخی موارد همین امر موجب زیادشدن حجم مقاله شده است؛ در عین حال اگر جایی فکر می‌کنید، می‌توان معادل‌های ساده‌تری ارائه کرد، ما را یاری فرمایید.
- بخش مصادیق خیلی طولانی است و بسیاری از مطالب آن به ولایت تشریعی یا ولایت بر تشریع ارتباط دارد که به نظرم باید به آن مدخل منتقل شود و در اینجا نوشتار اصلی زده شود و بسیار خلاصه اشاره شود. شارع بودن پیامبر و ائمه(ع) نتیجه بحث ولایت تشریعی آن حضرات است. قائلان به ولایت بر تشریع آن حضرات، ایشان را شارع می‌دانند و مخالفان منکر شارع بودن آنها هستند. بحث‌های مرتبط با ولایت بر تشریع و استدلالهای آن نباید در این مدخل ذکر شود. همین امر موجب طولانی شدن مدخل شده است. بین شارعیت خدا و پیامبر و ائمه معصومین(ع) با بحث از ولایت تشریعی ارتباط هست؛ اما نمی‌توان نوشتار اصلی زد با مدخل ولایت تشریعی؛ زیرا بین آنها فرق هم هست. بین دو مفهوم شارع و ولایت تشریعی عموم و خصوص مطلق است. بنابه تعریفی که در این متن از شارع ارائه شده، شارع کسی است که صرفا حکم شرعی را وضع می‌کند و تسامحاً احکام را تبیین می‌کند؛ در حالی که ولایت تشریعی علاوه بر جعل یا وضع حکم شرعی، به معنای زعامت سیاسی و زعامت اجتماعی، ولایت در اموال و ...نیز آمده است و هیچ‌یک از این معانی در معنای شارع (وضع‌کننده حکم شرعی) نیامده است.
- خوب بود که نویسنده محترم با توجه به ارتباط عمیق این مدخل با مدخل ولایت تشریعی، آن مدخل را هم ویرایش و کامل می‌کرد. مثلا استدلال‌هایی که در اینجا ذکر شده، در مدخل ولایت تشریعی نیامده است.
ان‌شاءالله در فرصت مناسب، انجام خواهد شد.
- در بخش مصادیق، بیشتر مخالفان ذکر شده با اینکه ولایت بر تشریع و به تبع آن شارع بودن پیامبر و ائمه(ع) موافقان سرسختی همچون آیت الله مؤمن در مقاله «ولایة ولی المعصوم(ع)» و آیت الله میلانی در کتاب «اثبات ولایت العامة» دارد. باتوجه به فحص و تحقیقی که حقیر انجام داده‌ام، اطلاق و انحصار شارع به این معنایی که در مدخل آمده و نه به معنای ولایت که عام‌تر است، بر خداوند بیشترین قائلین را دارد و بعد بر پیامبر کمتر و در مرتبه بعد نسبت به ائمه معصومین(ع) کمترین قائلین را دارد.
با تشکر و سپاس --رضا باذلی (بحث) ۱۲ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۴۰ (UTC)
@Bazeli:
با سپاس فراوان از برادر باذلی بابت نکات ارزنده‌ای که یادآوری کردید.
Hamzeh-Ahmadi (بحث) ۳۱ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۵۷ (UTC)
نکات
@H.ahmadi: با سلام خدمت استاد گرامی. نکاتی عرض می‌شود:
- مطالبی که در صفحه بحث مدخل نوشته شده را پاسخ دهید. اگر موافقید و انجام دادید از الگوی شد و در صورت مخالفت، علت را آن‌را ذکر کنید. بی جواب نگذارید. برخی مطالب دوستان برای سه هفته پیش است که جواب نداده‌اید.
- شارع مقدس نام دیگر شارع نیست که با تعبیر «یا» در سرشناسه امده است. توصیف است و نیازی به آمدن در ابتدای سرشناسه نیست. در برخی کتاب‌های اصولی «شارع مقدس» آمده است.
- جملات بلند و دارای گزاره‌های زیاد، بلای جان مداخل شده است. دو نمونه:
- «آنان همچنین با استناد به برخی آیات و روایات گفته‌اند پیامبر در تعیین هیچ‌حکمی مستقل از وحی و الهام نبوده و به اراده خودش حکمی وضع نکرده و وظیفه امامان معصوم، نه وضع و تعیین حکم شرعی؛ بلکه بیان و تبلیغ احکام موجود در قرآن و سنت پیامبر بوده است.
- «آنان همچنین با استناد به برخی آیات و روایات گفته‌اند پیامبر در تعیین هیچ‌حکمی مستقل از وحی و الهام نبوده و به اراده خودش حکمی وضع نکرده و وظیفه امامان معصوم، نه وضع و تعیین حکم شرعی؛ بلکه بیان و تبلیغ احکام موجود در قرآن و سنت پیامبر بوده است.
- «اگر چه در معمول کتاب‌های فقهی، اصولی و حتی کلامی بحث مستقلی درباره بیان ماهیت شارع و این که بر چه کسانی اطلاق می‌شود، انجام نشده است؛ اما مباحث مرتبط با آن در کتاب‌های کلامی با موضوع اراده تشریعی (اراده شارع بر انجام کاری از سوی مکلفان از طریق ایجاد حکم شرعی) و بحث درباره ثبوت یا عدم ثبوت آن برای خداوند، پیامبر(ص) و امامان معصوم(ع)، مطرح شده است». کل خط اول اگرچه ادعای درستی است ولی هیچ منبعی برای آن نیافتم و لذا مجبور شدم که به جملات بعدی که دارای منبع و رفرنس است، متصل کنم.
- «اگر چه در معمول کتاب‌های فقهی، اصولی و حتی کلامی بحث مستقلی درباره بیان ماهیت شارع و این که بر چه کسانی اطلاق می‌شود، انجام نشده است؛ اما مباحث مرتبط با آن در کتاب‌های کلامی با موضوع اراده تشریعی (اراده شارع بر انجام کاری از سوی مکلفان از طریق ایجاد حکم شرعی) و بحث درباره ثبوت یا عدم ثبوت آن برای خداوند، پیامبر(ص) و امامان معصوم(ع)، مطرح شده است».
- مدخل، زیاده‌نویسی دارد: نمونه: «همچنین در برخی آثار فقهی و اصولی مباحثی درباره «شارع» آمده است؛ از جمله» هدف این بوده است گفته شود که در آثار اصولی و فقهی یک بحث‌هایی درباره شارع آمده است و صحبت کردن درباره ماهیت شارع، یک مسئله اصولی و فقهی نیست.
- زیاد اسم کتاب‌ها را آورده‌اید. این همه اسم کتاب، سببِ سخت شدنِ خواندنِ مدخل می‌شود. همچنین زیاد بودن «ذیل بحث فلان» و امثال ذلک معلوم شود که در چه مسائل، موضوعات و علومی این اصطلاح به کار رفته و درباره آن صحبت شده است. همچنین مشخص شود که درباره ماهیت شارع، بحث مستقلی نشده است. مثلا مرحوم اصفهانی ذیل بحث از حقیقت شرعیه، درباره ماهیت شارع صحبت کرده است. برخی ذیل بحث از طلب و اراده، برخی اراده تشریعی، این جزئیات نشان می‌دهد اگر هم درباره ماهیت شارع یا مصادیق آن بحث شده، یک بحث مستقل نیست.
- در ویکی به عنوان مثال نداریم.
- آورده‌اید: «آنان برای این دیدگاه به آیاتی همچون «إِنِ الحُكْمُ إِلَّا لِله؛ ...» این آیه را به مدخلی لینک داده‌اید که به عنوان شعار خوارج بررسی شده و در سرشناسه آن آمده «شعار خوارج در اعتراض ... ».
- کلمه کتاب را در درون لینک قرار دهید. برای نمونه آورده‌اید: کتاب المقالات الغریة
- در ویکی اولا و ثانیا نداریم. از گلوله استفاده کنید. بهتر و زیباتر است.
- ناوبری «اصطلاحات فقهی» را در پایین مدخل آورده‌اید که نام مدخل در آن نیست. حتما در ناوبری باید نام مدخل بیاید.
Rezapour (بحث) ۲۸ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۷:۲۴ (UTC)
@Rezapour: با تشکر فراوان از برادر رضاپور بابت نکات ارزنده که یادآوری کردید.
Hamzeh-Ahmadi (بحث) ۳۰ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۲۰ (UTC)
@H.ahmadi: با سلام. عناوین را تغییراتی دادم. نگاهی بیندازید.Rezapour (بحث) ۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۳۴ (+0330)
@Rezapour: سلام و ارادت. ممنونم از حضرتعالی بابت زحمات. خیلی خوب شده.