Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۲۷۶
ویرایش
P.motahari (بحث | مشارکتها) |
P.motahari (بحث | مشارکتها) |
||
خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
'''تخریب و بازسازی عبدالله بن زبیر و حجاج بن یوسف''' | '''تخریب و بازسازی عبدالله بن زبیر و حجاج بن یوسف''' | ||
در [[سال ۶۴ هجری قمری|سال ۶۴ق]]، [[آلزبیر|زبیریان]] با [[خلافت بنیامیه|بنیامیه]] درگیر شدند و در این نبرد، کعبه، آسیب جدی دید.<ref name=":5">جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۶۴.</ref> [[عبدالله بن زبیر]]، با وجود مخالفتِ برخی از اصحاب، باقی مانده دیوار کعبه را از پایه و اساس برداشت و بار دیگر آن را بنا کرد.<ref name=":5" /> او در بازسازی، ارتفاع کعبه را به حدود سیزده متر و نیم رساند.<ref name=":4" /> او [[در کعبه|درِ کعبه]] را که توسط [[قریش]] حدود دو متر از زمین بالا برده شده بود، بر روی زمین بنا کرد<ref name=":4" /> و برای کعبه دو سقف قرار دارد.<ref name=":6" /> ابنزبیر همچنین دو در برای کعبه گذاشت: یکی برای ورود و دیگری برای خروج.<ref>بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۵، ص۳۴۹.</ref> پس از کشتهشدن ابنزبیر، [[حجاج بن یوسف ثقفی|حَجّاج بن یوسف]] بسیاری از تغییرات ابنزبیر را به حالت قبل بازگرداند.<ref>بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۵، ص۳۴۹.</ref> | در [[سال ۶۴ هجری قمری|سال ۶۴ق]]، [[آلزبیر|زبیریان]] با [[خلافت بنیامیه|بنیامیه]] درگیر شدند و در این نبرد، کعبه، آسیب جدی دید.<ref name=":5">جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۶۴.</ref> [[عبدالله بن زبیر]]، با وجود مخالفتِ برخی از اصحاب، باقی مانده دیوار کعبه را از پایه و اساس برداشت و بار دیگر آن را بنا کرد.<ref name=":5" /> او در بازسازی، ارتفاع کعبه را به حدود سیزده متر و نیم رساند.<ref name=":4" /> او [[در کعبه|درِ کعبه]] را که توسط [[قریش]] حدود دو متر از زمین بالا برده شده بود، بر روی زمین بنا کرد<ref name=":4" /> و برای کعبه دو سقف قرار دارد.<ref name=":6">صفری فروشانی، مکه در بستر تاریخ، ۱۳۸۶ش، ص۱۰۸.</ref> ابنزبیر همچنین دو در برای کعبه گذاشت: یکی برای ورود و دیگری برای خروج.<ref>بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۵، ص۳۴۹.</ref> پس از کشتهشدن ابنزبیر، [[حجاج بن یوسف ثقفی|حَجّاج بن یوسف]] بسیاری از تغییرات ابنزبیر را به حالت قبل بازگرداند.<ref>بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۵، ص۳۴۹.</ref> | ||
'''بازسازی در ۱۰۴۰ق'''{{سخ}}در سال ۱۰۳۹ق، سیل بزرگی در مکه جاری شد. آب به داخل [[مسجدالحرام]] راه یافت و دیوارهای کعبه را ویران کرد. در نهایت، دیوارهای باقیمانده را فروریختند و خانه خدا را از نو بنا کردند<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۶۷.</ref> گزارش این سیل و تجدید بنای آن را [[ملا زینالعابدین کاشانی]] از علمای شیعه در آن زمان، که خود در این بازسازی کارگری میکرده، در رساله کوچکی به نام «مُفَرِّحَةُ الأنام فی تأسیس بیت الله الحرام» نوشته است.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۶۷.</ref> | '''بازسازی در ۱۰۴۰ق'''{{سخ}}در سال ۱۰۳۹ق، سیل بزرگی در مکه جاری شد. آب به داخل [[مسجدالحرام]] راه یافت و دیوارهای کعبه را ویران کرد. در نهایت، دیوارهای باقیمانده را فروریختند و خانه خدا را از نو بنا کردند<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۶۷.</ref> گزارش این سیل و تجدید بنای آن را [[ملا زینالعابدین کاشانی]] از علمای شیعه در آن زمان، که خود در این بازسازی کارگری میکرده، در رساله کوچکی به نام «مُفَرِّحَةُ الأنام فی تأسیس بیت الله الحرام» نوشته است.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۶۷.</ref> | ||
خط ۹۱: | خط ۹۱: | ||
==بخشهای بیرونی کعبه== | ==بخشهای بیرونی کعبه== | ||
'''حجر الاسود'''{{سخ}} | '''حجر الاسود'''{{سخ}} | ||
[[حجرالاسود]] | [[حجرالاسود]] سنگی مقدس و نصبشده بر دیوار کعبه است که [[طواف]] از آن آغاز و به آن ختم میشود.<ref>شهیدثانی، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۲۶۲.</ref> | ||
[[پرونده:Kaaba details map.jpg|بندانگشتی|اطلاعاتی دربارهٔ کعبه]] | [[پرونده:Kaaba details map.jpg|بندانگشتی|اطلاعاتی دربارهٔ کعبه]] | ||
خط ۱۰۰: | خط ۱۰۰: | ||
'''در کعبه'''{{سخ}}[[در کعبه|درِ کعبه]] بر دیوار شرقی کعبه واقع شده<ref>«[https://gph.gov.sa/index.php/ar/about-the-two-holy-mosques-ar/grand-mosque-ar/2020-05-28-09-37-55/94-2020-05-28-09-32-7 باب الکعبة المشرفة]»، سایت الرئاسة العامة لشؤون المسجد الحرام و المسجد النبوی.</ref> و در روایات شیعه به خواندن [[دعا]] در زمان رسیدن به آن، توصیه کردهاند.<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۵۳۱-۵۳۲.</ref> | '''در کعبه'''{{سخ}}[[در کعبه|درِ کعبه]] بر دیوار شرقی کعبه واقع شده<ref>«[https://gph.gov.sa/index.php/ar/about-the-two-holy-mosques-ar/grand-mosque-ar/2020-05-28-09-37-55/94-2020-05-28-09-32-7 باب الکعبة المشرفة]»، سایت الرئاسة العامة لشؤون المسجد الحرام و المسجد النبوی.</ref> و در روایات شیعه به خواندن [[دعا]] در زمان رسیدن به آن، توصیه کردهاند.<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۵۳۱-۵۳۲.</ref> | ||
''' | '''شاذَروان'''{{سخ}}[[شاذروان|شاذَروان]] برآمدگی کوتاه در اطراف دیوار کعبه است<ref>موسوی شاهرودی، جامع الفتاوی ـ مناسک حج، ۱۴۲۸ق، ص۱۲۳.</ref> که جز در بخش [[حجر اسماعیل|حِجر اسماعیل]]، در سه سمت دیگر کعبه وجود دارد.<ref>شراب، فرهنگ اعلام جغرافیایی - تاریخی در حدیث و سیره نبوی، ۱۳۸۳ش، ج۱، ص۲۰۵.</ref> مشهور فقیهان شیعه، این برآمدگی را جزو کعبه دانستهاند که طوافکننده باید خارج از آن، طواف کند.<ref>منتظری، احکام و مناسک حج، ۱۴۲۸ق، ص۱۵۲.</ref> | ||
'''ناودان طلا''' | '''ناودان طلا''' | ||
خط ۱۱۱: | خط ۱۱۱: | ||
==داخل کعبه== | ==داخل کعبه== | ||
کعبه، در ابتدای ساخت، سقف نداشت و در سال پنجم پیش از بعثت، در بازسازی، قریش سقفی برای آن بنا کرد که شش ستون در دو ردیف سهتایی داشت.<ref name=":8" /> در بازسازی کعبه توسط ابنزبیر، شش ستون تبدیل به سه ستون گشت و امروزه نیز تنها سه ستون باقی است.<ref name=":8">صفری فروشانی، مکه در بستر تاریخ، ۱۳۸۶ش، ص۱۰۶.</ref> | |||
[[پرونده:Dar dakhel kabe.png|بندانگشتی|باب التوبه در داخل کعبه]] | [[پرونده:Dar dakhel kabe.png|بندانگشتی|باب التوبه در داخل کعبه]] | ||
داخل کعبه، اتاق کوچکی وجود دارد که راهپلهای برای رفتن روی سقف کعبه است.<ref>«[https://gph.gov.sa/index.php/ar/about-the-two-holy-mosques-ar/grand-mosque-ar/2020-05-28-09-37-55/94-2020-05-28-09-32-7 باب الکعبة المشرفة]»، سایت الرئاسة العامة لشؤون المسجد الحرام و المسجد النبوی.</ref> این اتاقک، دارای در کوچکی است که [[در کعبه#درِ داخل کعبه|درِ توبه]] خوانده میشود.<ref>الشریف، «[https://mawdoo3.com/معلومات_عن_باب_التوبة_فی_الکعبة معلومات عن باب التوبة فی الکعبة]»، سایت موضوع.</ref> | |||
داخل کعبه، اتاق کوچکی وجود دارد که | |||
این در از طلا ساخته شده است.<ref>«[https://gph.gov.sa/index.php/ar/about-the-two-holy-mosques-ar/grand-mosque-ar/2020-05-28-09-37-55/94-2020-05-28-09-32-7 باب الکعبة المشرفة]»، سایت الرئاسة العامة لشؤون المسجد الحرام و المسجد النبوی.</ref> | این در از طلا ساخته شده است.<ref>«[https://gph.gov.sa/index.php/ar/about-the-two-holy-mosques-ar/grand-mosque-ar/2020-05-28-09-37-55/94-2020-05-28-09-32-7 باب الکعبة المشرفة]»، سایت الرئاسة العامة لشؤون المسجد الحرام و المسجد النبوی.</ref> | ||
از دورانهای قدیم، | از دورانهای قدیم، قبایل، طوایف و پادشاهان هدایایی را برای نصب در درون کعبه ارسال میکردند.<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۱ش، ص۸۰.</ref> همچنین چاهی دورن کعبه وجود داشت که هدایا را در آن قرار میدادند. این چاه در بازسازی کعبه توسط قریش، از بین رفت.<ref>صفری فروشانی، مکه در بستر تاریخ، ۱۳۸۶ش، ص۱۰۵.</ref> | ||
==ارکان کعبه== | ==ارکان کعبه== | ||
ارکان، جمع «رکن» و | ارکان، جمع «رکن» و بهمعنای پایه و ستون است.<ref>مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ۱۴۶۰ق، ج۴، ص۲۳۴.</ref> چون در گوشههای چهارگانه داخل کعبه، چهار ستون، سقف خانه را نگه داشته است، به هر یک از زوایای کعبه که ستونی را در بر دارد، «رکن» گفته میشود.<ref>صادقی اردستانی، احمد، حج از میقات تا میعاد، ۱۳۸۵ش، ص۱۰۴.</ref> | ||
کعبه دارای چهار رکن است: | کعبه دارای چهار رکن است: | ||
*[[رکن حجرالاسود|رکن شرقی]] (رکن | *[[رکن حجرالاسود|رکن شرقی]] (رکن حجرالاسود): این رکن تقریباً به سمت مشرق و [[زمزم|چاه زمزم]] قرار گرفته و [[حجرالاسود]] در آن جای دارد.<ref>مشکینی، مصطلحات الفقه، ۱۳۷۷ش، ص۲۷۵.</ref> آغاز هر [[طواف]] از مقابل رکن حجرالاسود و پایانش نیز در مقابلِ همین رکن است.<ref>مشکینی، مصطلحات الفقه، ۱۳۷۷ش، ص۲۷۵.</ref> | ||
*[[رکن شمالی]] یا عراقی: یکی از زوایای [[کعبه]] است که تقریباً | *[[رکن شمالی]] یا عراقی: یکی از زوایای [[کعبه]] است که تقریباً بهسمت شمال عربستان، یعنی [[عراق|کشور عراق]] واقع شده<ref>شراب، فرهنگ اعلام جغرافیایی، ۱۳۸۳ش، ص۳۶.</ref> و [[طواف|طوافکننده]] پس از آن به [[حجر اسماعیل|حِجر اسماعیل]] میرسد.<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی، ۱۳۸۵ش، ص۶۱.</ref> | ||
*[[رکن غربی]] یا شامی: رکن غربی یکی از زوایای [[کعبه]] است که در سمت مغرب واقع شده<ref>مشکینی، مصطلحات الفقه، ۱۳۷۷ش، ص۲۷۵.</ref> و [[طواف|طوافکننده]] پس از [[حجر اسماعیل|حِجر اسماعیل]] به آن میرسد.<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی، ۱۳۸۵ش، ص۶۱.</ref> | *[[رکن غربی]] یا شامی: رکن غربی یکی از زوایای [[کعبه]] است که در سمت مغرب واقع شده<ref>مشکینی، مصطلحات الفقه، ۱۳۷۷ش، ص۲۷۵.</ref> و [[طواف|طوافکننده]] پس از [[حجر اسماعیل|حِجر اسماعیل]] به آن میرسد.<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی، ۱۳۸۵ش، ص۶۱.</ref> | ||
*[[رکن جنوبی]] یا رکن یمانی: رکنی که [[مستجار]] در کنار آن قرار دارد.<ref>عاملی، الاصطلاحات الفقهیة، ۱۴۱۳ق، ص۱۹۹.</ref> رکن | *[[رکن یمانی|رکن جنوبی]] یا رکن یمانی: رکنی است که [[مستجار|مُستَجار]] در کنار آن قرار دارد.<ref>عاملی، الاصطلاحات الفقهیة، ۱۴۱۳ق، ص۱۹۹.</ref> این رکن یکی از زوایای [[کعبه]] است که تقریباً بهسمت جنوب و [[یمن|کشور یمن]] قرار دارد و حاجیان، در [[طواف]]، پس از آن به [[حجرالاسود]] میرسند.<ref>مروّج، اصطلاحات فقهی، ۱۳۷۹ش، ص۲۵۰.</ref> | ||
==رویدادهای مهم== | ==رویدادهای مهم== |