موسوعَةُ الْفِقهِ الاسْلامیّ الْمُقارن دائرةالمعارفی فقهی به زبان عربی درباره فقه مقارن که به‌دست دانش‌پژوهانِ فقه در مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی تدوین و منتشر شده است. این دائرةالمعارف، درباره تطبیق فقه مذاهب اسلامی و ایجاد موازنه بین مباحث فقهی در مذاهب چهارگانه اهل سنت و مذهب شیعه است. روند شکل‌گیری و انتشار «موسوعة الفقه الاسلامی المقارن» با نظارت سید محمود هاشمی شاهرودی آغاز شد و چاپ آن همچنان ادامه دارد.
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نویسنده | مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی |
| موضوع | فقه مقارن |
| سبک | دائرةالمعارف |
| زبان | عربی |
| به کوشش | سید محمود هاشمی شاهرودی |
| تعداد جلد | ۴۲ جلد تاکنون |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی |
| محل نشر | قم |
مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی
مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت(ع)، مؤسسه‌ای پژوهشی و آموزشی در زمینه فقه، اصول فقه و کلام در شهر قم است. این مؤسسه به‌دستور آیت‌الله خامنه‌ای و به‌دست سید محمود هاشمی شاهرودی در سال ۱۳۶۹ش تأسیس شد. حسن نظری شاهرودی، ریاست فعلی این مؤسسه را برعهده دارد.[۱]
معرفی کلی
به گفته مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی، موسوعه فقه مقارن، مجموعه‌ای از آراء و نظرات فقها و مراجع شیعه است که با ترتیب الفبایی و به زبان عربی برای نخستین بار در تاریخ تشیع به رشته تحریر درآمده است و فقه‌پژوهان میتوانند نمای کلی از آرای فقیهان، اختلاف فتاوی به‌صورت تطبیقی، مبانی اختلاف آرا و فروعات مسائل فقهی مقارن بین شیعه و فقه اهل سنت را به دست آورند.[۲]
ویژگی‌های ساختاری و محتوایی
موسوعه الفقه الاسلامی المقارن درباره گردآوری دیدگاه‌های فقها و مذاهب فقهی شیعه و سنی است و تلاش کرده بین آن‌ها موازنه ایجاد کند. این موسوعه وارد پاسخ به شبهات، بیان فلسفه احکام، قواعد فقهی، نقد و تحقیق دیدگاه‌ها و فتاوای فقهی و انتخاب قول برتر نشده است.[۳] برخی از ویژگی‌های موسوعه فقه مقارن به این شرح است:
- تعریف معنای لغوی و اصطلاحی
- پرداختن به موضوعات روز
- ترتیب اصطلاحات فقهی بر اساس نظم الفبایی
- فهرست تفصیلی ریز موضوعات مداخل در پایان کتاب
- نظم موضوعی در تعریف هر مدخل
- شمول مداخل به اغلب احکام و مسائل فقهی تطبیقی (فقه شیعه و فقه مذاهب چهارگانه اهل سنت)
- پرداختن به مبانی استنباط (حکام تفصیلی مورد اتفاق مذاهب به صورت تطبیقی)
- پرداختن به ریز موضوعات ذیل هر مدخل فقهی و تفصیل آن طبق هر مذهب فقهی
- اهتمام به آیات الاحکام در هر مدخل موضوعی
- ایجاز و مختصرنویسی در عین رعایت عمق و ادله اقوال فقهی.[۴]
عنوان مدخل‌ها در هر جلد
عناوین ابتدایی و انتهایی مدخل‌ها در هر جلد به این شرح است:
چاپ
چاپ نخست موسوعه الفقه الاسلامی المقارن در سال ۱۳۸۹ش به‌همت نشر مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی در قم صورت گرفت و انتشار دیگر مجلدات آن همچنان ادامه دارد.[۶] [۷]
پانویس
- ↑ «گزارش‌ها: مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت(ع)»، ص۳۸.
- ↑ موسوعه الفقه الاسلامی المقارن، سایت مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی.
- ↑ جلد ۱۲ موسوعه الفقه الاسلامی المقارن روانه بازار نشر شد، خبرگزاری رسا.
- ↑ جلد ۱۲ موسوعه الفقه الاسلامی المقارن روانه بازار نشر شد، خبرگزاری رسا.
- ↑ موسوعة الفقه الاسلامی المقارن، مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی.
- ↑ موسوعه الفقه الاسلامی المقارن، سایت مؤسسه دائره المعارف فقه اسلامی.
- ↑ جلد ۱۲ موسوعه الفقه الاسلامی المقارن روانه بازار نشر شد، خبرگزاری رسا.
منابع
- «جلد ۱۲ موسوعه الفقه الاسلامی المقارن روانه بازار نشر شد»، خبرگزاری رسا، تاریخ انتشار: ۵ آبان ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۰ش.
- «گزارش‌ها: مؤسسه دایرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت(ع)»، مجله فرهنگ کوثر، شماره ۱۳، فروردین ۱۳۷۷ش.
- «موسوعه الفقه الاسلامی المقارن»، سایت مؤسسه دائره المعارف فقه اسلامی، تاریخ بازدید: ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۰ش.