بحث:طب اسلامی

@Rezai.mosavi: با سلام و تشکر از زحمات.

مداخل در ویکی‌شیعه با رویکرد شیعی نوشته می‌شوند؛ بنابراین در مدخل طب اسلامی نیز باید جز ناصر مکارم شیرازی، نظر دیگر عالمان شیعه نیز ذکر شود. عالمانی چون جوادی آملی، سبحانی، نوری همدانی، شبیری زنجانی و مددی. درباره مکارم شیرازی نیز باید به این موضع‌گیری که صراحت بیشتری دارد اشاره کرد.

به نظرم، برایند کلی نظر مراجع تقلید شیعه نپذیرفتن «طب اسلامی با رویکرد کنونی آن» است. اگر اینگونه است، باید این مطلب در مدخل نمود بیشتری داشته باشد.

به نظرم، مخالفت برخی عالمان شیعه با طب اسلامی در همان ابتدای شناسه باید ذکر شود.
«انتقاد دیگر این پژوهش‌گر نسبت به مدعیان طب اسلامی آن است که آنها معتقدند، با روایات طبی نباید مثل یک علم تجربی برخورد کرد» این انتقاد به طب اسلامیِ مورد حمایت تبریزیان وارد نیست. او همانگونه که در متن مقاله آمده، تجربه را نیز در طب اسلامی دخیل می‌داند. او همچنین معتقد است راه‌های درمانی ارائه شده در روایات باید با تجربه به تکامل برسند. اگر قرار است نقد وی ذکر شود، اشاره به این پاسخ نیز لازم است..

ظاهرا مراد تبریزیان این است که از تجربه اطباء سنتی هم استفاده می‌کنیم ولی نباید با طب اسلامی مثل علم تجربی برخوردنشود یعنی روایات اهل بیت را نباید در بوته آزمون و خطا گذارد. علاوه اینکه آقای طباطبایی اسمی از تبریزیان نبرده شاید منظورش مدعیان دیگری باشد؛ در هر حال «النقال کالبقال».رضائی موسوی (بحث) ‏۱۰ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۶:۲۹ (UTC)

پیشنهاد می‌کنم در بحث روایات طبی، به این مطلب اشاره شود:‌ حامیان طب سنتی معتقدند در احادیث طبی انگیزه جعل وجود ندارد؛ بنابراین می‌توان به روایات طبی اعتماد کرد. پاسخ آیت‌الله مددی این است که، طبیبان نسخه‌های دارویی خود را به امامان نسبت می‌دادند تا از سوی مردم راحت‌تر پذیرفته شود. به اعتقاد وی، بسیاری از روایات طبی نسخه‌های طبیبان است که به امامان نسبت داده‌اند.

این مطلب را در کلام شیخ صدوق آورده‌ام.رضائی موسوی (بحث) ‏۱۰ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۶:۲۹ (UTC)

در بخش پیشینه، طب‌هایی طب اسلامی شمرده شده است، که تنها با یکی از تعاریف ارائه شده در بخش «تعریف طب اسلامی»، طب اسلامی شمرده می‌شود. پیشنهاد می‌شود در بخش پیشینه اشاره شود که طب گفته شده بر اساس برخی تعریف‌ها «طب اسلامی» است.
در بخش پیشینه، به پیشینه طب اسلامی بر اساس دو تعریف دیگر نیز باید پرداخته شود. مخاطب امروزی دنبال طب اسلامی است که امروزه شهرت یافته و می‌خواهد پیشینه آن را بداند.

غیر از تعریف دوم از طب اسلامی که نزدیک به طب سنتی است. باقیه تعاریف پیشینه تاریخی ندارد.رضائی موسوی (بحث) ‏۱۰ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۶:۲۹ (UTC)

برای مخاطب سؤال می‌شود که تفاوت طب سنتی بر اساس تعریف دوم، با طب سنتی چیست؟ آیا یکی است؟ طب بوعلی سینا طب سنتی بوده یا اسلامی؟ پیشنهاد می‌شود دغدغه مخاطب در این موارد حل شود.

تعاریف ارائه شده برای طب اسلامی از سوی کارشناسان این فن کمی ابهام دارد و جامع و مانع نیست و نظر واحدی برای آن پیدا نمی شود. تعریف دومی که شد نزدیک به طب سنتی است.رضائی موسوی (بحث) ‏۱۰ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۶:۲۹ (UTC)

نوشتن مدخل طب اسلامی سخت و طاقت‌فرسا است. از شما که آن را انتخاب کرده و زحمت نوشتنش را کشیده‌اید کمال تشکر را دارم.--عباس احمدی (بحث) ‏۱۰ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۴۷ (UTC)

@Abbasahmadi: سلام بر برادر احمدی عزیز و تشکر از عنایت جنابعالی.
برخی اقوال و مقالات دیگر را دیدم، ولی خواستم مدخل از اتهام زیاده‌نویسی و جانب‌داری بدور باشد. ضمنا برخی تیترهای خبرگزاریها حالت ژورنالیستی دارد و وقتی عین گفته فرد را می‌خوانیم می‌بینیم آن شدت را ندارد. در هر حال مطالب شما را بررسی خواهم کرد. متشکرم. رضائی موسوی (بحث) ‏۱۰ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۵۸ (UTC)

@Abbasahmadi: سلام مجدد، لطفا اگر رده مناسبی برای این مدخل دیدید اضافه کنید. ممنون.رضائی موسوی (بحث) ‏۱۰ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۶:۳۹ (UTC)

@Rezai.mosavi: سلام.

--عباس احمدی (بحث) ‏۱۰ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۷:۴۹ (UTC)

مخالفت با واکسن

@Rezai.mosavi: با سلام و تشکر از شما و تواضع مثال‌زدنی‌تان.

پیشنهاد می‌کنم مخالفت‌های حامیان طب اسلامی با واکسیناسیون اجباری برای کنترل شیوع کرونا، در مقاله ذکر شود. به نظر من، اشاره به تجمعات اعتراض‌آمیز آنها ضروری است.

همچنین اشاره به حرام دانستن تزریق هر گونه واکسنی از سوی عباس تبریزیان لازم است.

(قبلا نوشته بودم) اشاره به پیشینه «طب اسلامی به معنای امروزی آن» لازم است.
اشاره به اینکه عباس تبریزیان و برخی حامیان طب اسلامی منکر و مخالف طب امروزی‌اند لازم است.
اشاره به اینکه عباس تبریزیان و حامیان وی، منکر و مخالف «طب سنتی» نیز هستند ضروری است.

- ظاهرا این موضوع به نحو موجبه کلیه نیست. رضائی موسوی (بحث) ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۶:۲۹ (UTC)

لازم است یک تقسیم‌بندی نسبت به حامیان طب اسلامی امروزی، صورت بگیرد. برخی از حامیان طب اسلامی با طب روز و نیز طب سنتی مشکلی ندارد؛ بلکه در هر سه متخصص هستند و از هر سه راه درمانی استفاده می‌کنند.

- درسته، اینکه تعاریف مختلفی هم از طب اسلامی ارائه نمودند (که در مدخل اشاره شد) ناشی از همین رویکرد است.رضائی موسوی (بحث) ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۶:۲۹ (UTC)

اگر می‌شد به طریقی به مخاطب رساند که مخالفت عالمان شیعه با «طب اسلامی امروزی» بیشتر به دلیل اندیشه‌های متحجرانه و ضدعلم سردمدار آن است، خوب می‌شد. یعنی اگر آغازگر طب اسلامی فردی از نظر فکری معتدل و موافق با طب روز بود، مخالفت‌ عالمان شیعه اینقدر شدید نبود؛ بلکه شاید مخالفتی نمی‌شد.
زیاده‌نویسی به معنای اشاره کوتاه به مطالب لازم و ضروری نیست.
قاعده: در ویکی ذکر هر چیزی که برای فهم موضوع مدخل ضروری است، واجب است و ذکر هر چیزی که برای فهم موضوع مدخل ضروری نیست، حرام است. --عباس احمدی (بحث) ‏۱۳ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۷:۵۰ (UTC)

تجربه در ساختار فکری تبریزیان و دیگر نکات

@Rezai.mosavi: با سلام.

تبریزیان به نیاز داشتن طب اسلامی به تجربه تصریح دارد. او معتقد است باید بسیاری از موارد تجربه شود. برای نمونه نگاه کنید به اینجا: «البته این روایت کلام امام (ع) نیست مگر اینکه با تجربه ثابت شود» و «برای تومورهای مغزی، روغن بنفشه را تجویز نمی‌کنیم. ولی باید با تجربه دید و همانطور که از اطلاق روایت قبلی به دست می‌آید، روغن بنفشه حتی برای تومور مغزی هم مفید است.» و...
وی خوردن داروهای شیمیایی که بیشتر آنها از مواد معدنی درست می‌شود را حرام می‌داند. با این استدلال که خورد خاک در اسلام حرام است. مراجعه کنید به اینجا
در مقاله، از هیچ‌کدام یک از کتاب‌های تبریزیان استفاده نشده است. بدون مراجعه به کتاب‌های وی این مقاله تکمیل نمی‌شود.
پیشنهاد می‌کنم از مدرسه فقاهت که درس‌های تبریزیان را مکتوب آورده استفاده شود.
‌ با عرض پوزش. این مدخل به دلیل اهمیت آن، باید چندین بار از سوی نویسنده بازنویسی شود. یعنی هر نویسنده دیگری نیز که می‌بود، باید چندین بار ویرایش و بازنویسی می‌کرد. بنابراین با عرض پوزش نقدها ادامه خواهد داشت. از صبر و متانت و بزرگواری شما تشکر می‌کنم.--عباس احمدی (بحث) ‏۱۳ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۰۶ (UTC)

تاریخچه طب سنتی به معنای امروزی و دیگر نکات

@Rezai.mosavi:

منظور از پرداختن به تاریخچه تشکیل طب اسلامی به معنای امروزی، این است که طب امروزی امروزی از کجا شروع شد، چه کسی یا کسانی آغازگر آن بودند. یافتن منبع برای آن سخت، ولی ضروری است.
در بخش پیشینه تصریح شود:‌ «پیشینه‌ای که ذکر می‌شود مربوط به تعریفی از طب اسلامی است که نزدیک به طب سنتی است.»
نقدی که آیت الله محقق داماد درباره جعل روایات کرده، غیر از نقدی است که شیخ صدوق ذکر کرده است. نقد محقق داماد قابل قبول و متین بوده و ذکر آن لازم است. اینجا را ببیند. البته می‌توان از تقریرات خود محقق داماد نیز جست.
آیت الله علیدوست بسیار جامع و کامل طب اسلامی را نقد کرده که به نظر من برای فهم اینکه چرا عالمان شیعه با طب اسلامی مخالفت کرده‌اند، لازم است. اینجا را ببیند. با تشکر از زحمات.--عباس احمدی (بحث) ‏۱۳ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۳۴ (UTC)

@Abbasahmadi: باز هم از انتقادات و پیشنهادات دلسوزانه جنابعالی متشکرم. انشاالله بررسی خواهم کرد. ضمن اینکه افراد متعدد و سخنان مفصلی در رد یا اثبات طب اسلامی گفته شده. به نظرم پرداختن به هر کدام از آنها در حوصله مقالات ویکی نیست. رضائی موسوی (بحث) ‏۲۰ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۵۶ (UTC)

@Rezai.mosavi: با سلام و تشکر از زحمات نویسنده.

برخی موارد گزارشی نیست: احمدعلی آقارفیعی روحانی، پزشک و از متخصصین طب اسلامی و سنتی، ضمن بیان تفاوت‌هایی مصداقی، درباره دستورالعمل‌های این دو روش طبی، می‌گوید: طب سنتی به جاثلیق و یونان باستان بر می‌گردد و بوعلی سینا طبش بیشتر به سنتی گرایش دارد. در برخی از داروهایش هم از نجاسات استفاده کرده و ما سر همین قضیه با بوعلی مشکل داریم.، شیخ مفید در این‌باره می‌نویسد: طب، دانش ثابت‌شده‌ای است و..

@Salar: سلام و عرض ارادت.
سعی شد که قاعده رعایت شود، ولی به نظرم در برخی موارد گزارشی آوردن مطلب نازیبا بود. در هر حال، دو مورد بالا گزارشی است؛ یعنی گزارش دادیم که که آقارفیعی چه چیزی گفته و شیخ مفید چه چیزی نوشته است.رضائی موسوی (بحث) ‏۲۰ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۵۶ (UTC)

برخی جملات برای مخاطب طلبه یا آشنا به فقه نوشته شده استدر برخی از روایات ناقل دچار سهو شده.--Salar (بحث) ‏۱۳ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۳۸ (UTC)

مدخل پزشکی اسلامی در دانشنامه بزرگ اسلامی

@Rezai.mosavi:

با سلام و عرض ادب

پیشنهاد میکنم اگر مدخل «پزشکی اسلامی» در دانشنامه بزرگ اسلامی را ندیدید حتما ببنید و مطالعه کنید. در این مدخل پزشکی اسلامی به «نظام پزشکی جدیدی که در دورۀ اسلام شکل گرفته» تعریف شده و پیشینه مفصل آن آمده است.
به نظر در بخش پیشینه باید به این سینا و رازی به عنوان مهم‌ترین پزشکان و حکیمان اشاره شود.
ظاهرا از عباس تبریزیان در مدخل هیچ توضیحی نیامده است در حالی که امروزه این طب به نام وی شناخته میشود. رضا باذلی (بحث) ‏۱۹ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۱۰ (UTC)

@Bazeli: سلام و عرض تشکر از انتقادات و پیشنهادات شما.

مدخل مذکور در دانشنامه را قبلا مشاهده کردم. به نظرم محتوای آن بر خلاف عنوانش بیشتر در بیان طب سنتی است. در هر حال خلاصه‌ای از این پیشینه را در مدخل آوردم.
برخی از گفته‌های مهم‌تر تبریزیان درباره طب اسلامی در مقاله آمده ولی شرح حال وی نیامده است و بعید میدانم با توجه به عنوان مدخل ضرورتی بر ذکر آن باشد.رضائی موسوی (بحث) ‏۲۰ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۱۳ (UTC)

چند نکته

@Rezai.mosavi: با عرض سلام و خداقوت بابت این مقاله دشوار، چند نکته خدمت شما عرض می‌شود:

در تعریف بند و پراگراف آمده است: «بند یا پاراگراف عبارت است از جمله یا مجموعه جمله‌هایی كه فكر واحدی را بیان می‌كند و بین آنها ارتباط و همبستگی لفظی و معنایی بیشتری وجود دارد» لکن این مهم در بخش‌هایی از مقاله، به‌خصوص در شناسه رعایت نشده است.
کلمه «پیرامون» به اطراف شیء (نه خود آن) گفته می‌شود؛ از این رو مواردی که در این مقاله از آن استفاده شده، ناصحیح می‌نماید. به جای آن می‌توان از «درباره» «در زمینه» «در مورد» استفاده کرد.
در توضیح کتاب طب الرضا آمده است «رساله‌ای است که امام رضا(ع) آن را به درخواست مأمون عباسی در باب طب و معالجات بدن نگاشت». این جمله باید گزارشی باشد چرا که برخی (مانند آیت الله فاطمی نیا) این ادعا را ناصحیح دانسته‌اند.

در ذکر جایگزین‌های واکسیناسیون «پنبه آغشته به روغن زیتون» واکنش‌های بسیاری را در پی داشت. (: Alikhani (بحث) ‏۳ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۷:۲۱ (UTC) - درسته، موارد جایگزین متعددی بیان شده، ولی نخواستم مطلب را مبسوط بیاورم.

@Alikhani: علیکم السلام، ممنون از تذکرات شما.رضائی موسوی (بحث) ‏۳ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۷:۳۲ (UTC)

@Rezai.mosavi: به نظرم طب ایرانی را نیز می توان زمینه ای برای توسعه مدخل طب اسلامی قرار داد زیرا این طب بی ارتباط با طب سنتی نیست.--Mahdi1382 (بحث) ‏۴ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۱۳ (UTC)

@Mahdi1382: ممنونم از عنایت شما. درسته، طب ایرانی زیر مجموعه طب سنتی است و در این مدخل قرار است سخن از طب اسلامی باشد و الا بحث می‌تواند بسیار گسترده و مبسوط باشد. رضائی موسوی (بحث) ‏۶ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۷:۳۲ (UTC)