بحث:امام صادق علیهالسلام
خطاب به نامزدکننده: به زیرصفحهٔ پیشاخوبیدگی بروید و الگو را پر و صفحه را ذخیره کنید. ورودیها را بعداً نیز میتوانید تغییر دهید. سپس به همین صفحه بازگردید. |
سلام خدمت دوست گرامی آقای فولادی زید عزه،
با قبولی طاعات و عبادات شما در ماه مبارک رمضان،
امام صادق(ع) در زمان سفاح از حکام عباسی دو سال در کوفه حضور داشتند شما در مقاله تان هیچ اشاره ای به حضور امام صادق در کوفه نداشته اید اگر این مطلب اضافه شود مناسب است.
طولانی بودن برخی بخشها
به نظرم برخی بخشها مثل قیامها و بخش کلام نهضت علمی میتوانند مختصرتر باشند.--جلال یقموری (بحث) ۱۱ اوت ۲۰۱۵، ساعت ۱۲:۲۹ (IRDT)
اصلاح نحوه نقل روایت
در روایت زیر نحوه نقل قول ها نیاز به اصلاح دار: حادثه دیگر اینکه کلینی به اسناد خود از سدیر صیرفی مینویسد بر ابوعبد الله در آمدم و بدو گفتم: به خدا بر تو روا نیست قیام نکنی!
چرا؟ چون دوستان و شیعیان و یاران بسیار داری. به خدا اگر علی به اندازه تو شیعه و دوستدار داشت حق او را نمیگرفتند.
امام پرسید: سدیر، شمار آنان به چند تن میرسد؟ صد هزار!
صد هزار. آری و بلکه دویست هزار.
دویست هزار؟ آری و نیم جهان.
ابوعبدالله خاموش ماند. به راه افتادیم و از کنار گلۀ بزی گذشتیم.
گفت:ای سدیر! به خدا اگر به شمار این بزها شیعه داشتم، قیام نکردن بر من روا نبود. پس فرود آمدیم و نماز خواندیم. پس از نماز بزها را شمردم هفده راس بودند. --Khademi (بحث) ۲۲ نوامبر ۲۰۱۵، ساعت ۲۲:۵۳ (IRST)
--P.motahari (بحث) ۲۴ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۷:۲۵ (+0330)
علل عدم قیام امام جعفر صادق
در نظر گرفتن در گیرھای میان امویھا و عباسیھا،مراجعت مردم به شخص امام وقت، مقدمات قیام امام مھیا بود ولی امام راہ قیام را انتخاب نکرد ۔سبب عدم قیام امام جعفر صادق چیزی ننوشته شدہ۔ این یک سوال عمومی در جمع مردم میباشد باید نسبت بہ این سوال جواب قانع کنندہ نوشته شود.Abbasi (بحث) ۷ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۴:۲۱ (UTC)
P.motahari (بحث) ۲۴ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۷:۲۶ (+0330)
آتش زدن خانه امام ششم
نسبت به این موضوع نفیا یا اثباتا چیزی نوشته نشدہ است۔Abbasi (بحث) ۷ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۱:۴۸ (UTC)
P.motahari (بحث) ۲۴ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۷:۲۶ (+0330)
فعالیت غالیان
فعالیت غلات یکی از ویژگیهای مهم عصر امام صادق است که در این مقاله اشارهای به آن نشده--Ahmadnazem (بحث) ۲۸ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۰۸:۴۸ (UTC)
نکاتی درباره مدخل
- شناسه یکسان نوشته نشده است. برخی جملات به خصوص «... اما امام صادق(ع) این گروهها را تایید نمیکرد ...» توی ذوق میزند.
- میشود سه بخش اول را تحت عنوان زندگینامه آورد و بخش دوم را به ابتدا منتقل کرد. این طور نظم این بخشها بیشتر میشود و مطالب منسجمتر میگردد.
- عبارت «امام صادق(ع) در وفات او سخت متأثر بود...» به بعد در این مدخل نیازی نیست آورده شود.
- دلائل امامت، متأثر از فضای اواخر قرن دوم و قرن سوم آمده است و به نظر من اکنون نیازی به آوردن آن نیست.
- بحث عقلگرایی معتدل، نوعی تحلیل است. شاید این مورد و موارد دیگر مانند بخش کلام را بتوان ذیل عنوانی جامع مانند دیدگاهها آورد.
- بحث مناظره با مرد شامی بسیار گسترده است و یا خلاصه گردد و یا کلا حذف شود. جعبه نقل قول در کنار متن نیز میتواند گزینهای باشد.
- ذیل فعالیت اجتماعی و سیاسی، به جهت جمله اول، نقل قول از ابن شهر آشوب مطلب اضافی است. همچنین عناوین ذیل این بخش، باید عوض شود و به نوعی مرتبط با امام صادق بیاید. به طور مثال حمایت از قیام زید. (که البته مطلب ذیل آن مورد نقد است. زیرا در مورد نگاه امام صادق به قیام زید دو دیدگاه وجود دارد و به نظر دیدگاه مخالفت، قوی تر باشد و ما باید صرفا نقل دیدگاه بکنیم؛ نه اینکه بگوییم «از مضمون برخی روایتها میتوان دریافت که قیام زید بن علی مورد تأیید امام صادق(ع) بوده است»)
همچنین جمله « اما امام این پیشنهاد را توطئه دانست و خلیفه را از نیت بسام آگاه ساخت» به نظر چندان با سیاستهای امام سازگار نباشد و باید به منابع شیعی نیز در کنار أنساب الأشراف در این باره رجوع کرد.
- صفحه فهرست شاگردان و اصحاب امام صادق نیاز است که ساخته شود و به جز چند شخص بارز، بقیه اسامی به آن فهرست منتقل شوند.
- توجه به منابع مختلف متأخر درباره امام صادق در ابتدای شروع به ویرایش ضروری است. مثلا به نظر میرسد نویسنده توجه چندانی به دایرة المعارف بزرگ اسلامی نداشته است و به طور مثال درباره روشهای حضرت در علم فقه و اصول و علوم مختلف توجه چندانی نداشته است.
- کتابشناسی امام صادق و رویکرد امام صادق به فقه زمانه خویش از جمله مطالبی است که در این مدخل مغفول مانده است.
- قبر امام صادق در عکس بقیع مشخص نشده است.
- جناب حسین بن علی بن حسین، پدر همسر امام صادق، مشخص نیست که به چه قبیله ای منتسب است؟ آیا پسر عموی وی است؟ (البته ممکن است منبعی وجود نداشته باشد)
- گستره فقه امام و شاگردان و همچنین فقه جعفری به طور واضح و قوی توضیح داده نشده است.
--P.motahari (بحث) ۲۴ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۵:۳۸ (+0330) --Hasaninasab (بحث) ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۷:۵۹ (+0430)
پیشنهادات و انتقادات
- در بحث امامت ، بهتر است ابتدا امامت و دلایل و... تعریف شود سپس هفت خلیفه اموی و عباسی در دوران او را ذکر میکردند.
- بحث نهضت علمی بسیار گسترده است. به نظر میرسد بهتر است مطلب تحت این عنوان از این جمله شروع شود: دوران امام صادق(ع) مصادف بود... . همچنین دو پاراگراف آخر همین عنوان نیز حذف گردد.
- در بخش «فقه جعفری» این عبارت بسیار مبهم و غیر ویکیایی است: در زمان امام صادق، ظنون عقلی جای نصوص و مستندات شرعی را گرفته و قیاس و استحسان و استصلاح، تأویل و تأول توسعه یافته بود. از این رو یکی از محورهای اصلی تلاش عملی و مباحثات نظری امام صادق، تبیین اجتهاد صحیح و نفی اجتهاد رأیمحور و قیاس مدار بود.
- عنوان عقل گرایی معتدل و مطالب آن نیاز به ذکر ندارند. باید در حد یک سطر در قسمت کلام آورده شود. همچنین به مطلب «امر بین الامرین در قضا و قدر» و اعتدالی بودن سایر آرای شیعه در یک سطر اشاره گردد.
- عنوان کلام به «اعتقادات» تغییر یابد و محتوای ذیل آن به نصف یا ثلث، تقلیل یابد.
- در قسمت فعالیت های سیاسی اجتماعی، بیشتر به فعالیت های دیگران پرداخته شده است( که اشاره به این مطالب در حد یک پاراگراف کافی است) و به فعالیت های امام نپرداختند.
- با توجه به طولانی بودن مدخل، نیاز به عنوان و مطالب «برگزیده سخنان» نیست.
- عنوان در «منابع اهل سنت» بهتر است حذف گردد و تحت عنوان «منزلت و جایگاه امام» در ابتدای مدخل به آن پرداخته شود؛ هم در منابع شیعه و هم در منابع اهل سنت. --Movahhed (بحث) ۱۷ ژوئیهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۰۹:۴۳ (+0430)
--P.motahari (بحث) ۲۴ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۷:۲۸ (+0330)
نکاتی چند
- شناسه جانبدارانه است و تحلیلهای نویسنده در آن خود را نشان میدهد.
- اطلاعات اضافی مثل نام مادر در شناسه لازم نیست
- محل سکونت ایشان دو بار در متن تکرار شده است.
- درباره لقب صادق یک روایت نوشته و در یادداشت همان روایت را خراب کرده است. که شاید برساخته باشد
- چند سطر مطلب درباره مرگ اسماعیل چه توجیهی دارد؟
- لینکهای غلط و نصفه و نیمه مثل عبدالاعلی، ابن حجر، مالک و ....
- در بحث امامت ایشان به نظرم لازم است منابعی که این روایات آمده و نیز تعداد روایات ذکر شود.
- عقلگرایی معتدل عنوانی است غیرقابل دفاع و جانبدارانه
- روایت قیاس چرا آمده است؟
- متن مناظرات لازم نیست باید گزارشی از مناظرات باشد. و نیز اشاره به روایات کلامی ایشان به صورت تعداد یا کتابهای خاص اگر نوشته شده باشد
- فعالیت سیاسی یا عدم فعالیت سیاسی؟
- برگزیده سخنان به این صورت که چهار تا روایت نقل شود هیچ زیبایی ندارد
- در منابع اهل سنت یعنی چی؟
- کتابشناسی ندارد. مغز متفکر جهان شیعه (با تاکید بر ساختگی بودن) و نیز کتاب اسدحیدر (الامام الصادق و المذاهب الاربعه) نیامده است و مسند امام صادق نوشته عطاردی و .... باید اشاره شوند.
- سبک زندگی امام هم در روایات گزارش شده است و به نظرم قابل ملاحظه است.
- و گویا یک سریال عربی هم برای ایشان ساخته شده به اسم امام الفقهاء
- در این مقاله جنبه فقهی امام بر سایر جنبهها غلبه دارد محمد کاظم حقانی فضل (بحث) ۱۷ ژوئیهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۰۹:۴۶ (+0430)
--P.motahari (بحث) ۲۴ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۷:۳۰ (+0330)
نقدها
- بسیار تخصصی بودن مدخل
زندگانی امام صادق(ع) برخلاف دیگر امامانی چون امام حسین(ع) یا امام علی(ع)، خالی از جذابیتهای عمومی است. در عین حال اتفاقات مهمی در دوران این امام رخ داده و امام در استوار شدن مذهب شیعه بسیار موثر بوده است. همین موضوع، نوشتن این مدخل را دشوار میکند. باید به این مطلب بسیار توجه کنیم که حوصله مخاطب ما سریع سر خواهد رفت.
- بیمنبع بودن برخی گزارهها
- قلم غیرویکی در برخی عبارات
به دلیل استفاده از: ۱. ادبیات غیرمرسوم، مثل «به دیده تعظیم به او بنگرند». ۲. جملههای طولانی و نفسگیر مثل «طبق تحلیلی بر اساس بافت تاریخی آن زمان، امام صادق(ع) به سبب پرهیز از درگیر شدن در قیامهای عصر خود و بهخصوص در مقایسه با عبدالله بن حسن که رقیب حضرت در شاخۀ حسنی از علویان که بر ضدعباسیان قیام کرده بود و از سوی آنان «کذاب» خوانده شده بود به«صادق» لقب گرفته باشد».
- استفاده از منبع نامرتبط
از مصباح کفعمی برای ادعای زهر خوراندن به امام استفاده شده است که به نظرم صحیح نیست؛ به دلیل آنکه این کتاب، تاریخی نیست.
- نباید مقدمهچینی کرد
نتیجه یا گزاره نهایی باید همان ابتدا گفته شود و سپس دلایل آن گفته شود. یعنی نباید مقدمه چینی کرد و در انتهای پاراگراف به ادعای مورد نظر اشاره کرد. مثلا در این جمله این قاعده رعایت نشده است: «در منابع بر این نکته تاکید شده که وصیت امام باقر(ع) به فرزندش جعفر، وصیتی آشکار و «جلی» بوده است. چندین نفر از اصحاب امام باقر(ع) روایاتی از ایشان درباره امامت فرزندش «جعفر» نقل کردهاند»
- ذکر سال کافی نیست
به این جمله توجه کنید: «دسترسی مردم به امامان از سال ۴۰ هجری قمری. تا نزدیک به پایان سده نخستین هجرت، بسیار محدود بود». برای مخاطب عام معلوم نیست که دوره چه امامانی را مد نظر دارد.
- مقدم کردن فعالیتهای اجتماعی ـ سیاسی
فعالیتهای اجتماعی ـ سیاسی باید بر فعالیتهای علمی مقدم شوند. زیرا برای مردم جذابیت بیشتری دارند.
- تیتر نامناسب
تیتر «کلام» و «عقلگرایی» مناسب نیستند. ضمن آنکه این مباحث بسیار علمی و تخصصی مطرح شدهاند.
- لینک کلمات
وقتی مدخل «قیام زید بن علی» و «قیام یحیی بن زید» را داریم، نباید صرفا نام شخص پیوند بخورد.
- ناوبریهای اضافی
در این صفحه از ناوبری درگاه شیعه و اصحاب امام صادق استفاده شده که باید حذف شوند. درگاه شیعه به این دلیل که بسیار عام است و الگوی امامت بسیار مناسبتر با این صفحه است. الگوی اصحاب امام نیز باید حذف شود به این دلیل که امام صادق(ع) خود عضوی از این الگو نیست. این الگوی باید برای اصحاب آن امام استفاده شود.
--علیرضا سالوند (بحث) ۱۷ ژوئیهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۱:۱۱ (+0430)
--P.motahari (بحث) ۲۴ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۷:۳۶ (+0330)
ایرادات و پیشنهادات
ایرادات
- مدخل ناقص است زیرا کتابشناسی ندارد. آقای پاکتچی در پایان مدخل جعفر بن محمد یک کتابشناسی ارائه کرده است می توان از آن استفاده کرد.
- جایگاه امام نزد اهل سنت ناقص ارائه شده است در این بخش باید به این نکات اشاره کرد: روایت تعدادی از بزرگان آنها از امام؛ کتابهایی که درباره امام نوشتهاند؛ امامت امام را قبول ندارند؛ او را به عنوان یک عالم دینی احترام می کنند. (منابع این بخش باید از کتاب های معتبر اهل سنت باشد)
- وضعیت منابع مناسب نیست؛
- بیشتر مدخل از کتاب شهیدی گرفته شده و به آن ارجاع داده شده است.
- کتابهایی که به صورت مستقل و تخصصی درباره امام نوشته شده در منابع نیستند مانند الامام الصادق و المذاهب الاربعه، مسند امام صادق عطاردی، موسوعه امام صادق قزوینی و قرشی و یک جلد از بحار و کتابی که ابوزهره و دیگر نویسندگان اهل سنت نوشته اند.
- ارجاع دهی ها مناسب نیست: برای نمونه
- بخش اصحاب و راویان به مقاله نقش امام صادق در تربیت محدثین ارجاع شده در حالی که این بخش باید به کتب رجالی یا یک کتاب تخصیی مانند الفائق فی رواة اصحاب امام صادق ارجاع داد.
- بخش روایات بیشتر به کتاب شهیدی مستند شده است در حالی که باید روایات را به کتب حدیثی و یا کتاب توحید مفضل و... مستند کرد.
--P.motahari (بحث) ۲۴ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۷:۳۹ (+0330)
نکات آموزشی
- در شناسه ادعاهایی وجود دارد که در متن نیست:
- «و به دلیل دانش گستردهای که داشت، جلسات درس وی بسیار پر رونق بود » این عبارت علاوه بر اینکه شبهه ایجاد می کند که مگر دانش ائمه پیشین گسترده نبوده در متن هم نیست. باید بر شرایط سیاسی عصر امام تأکید کرد که این اجازه را به امام داد تا دانش خود را عرضه کند.
- «شیعیان پس از شهادت ایشان به چهار گروه تقسیم شدند: گروهی معتقد به امامت امام کاظم(ع) شدند و بقیه، هسته اولیه فرقههای اسماعیلیه، فطحیه و ناووسیه را شکل دادند.»
- در بخش شهادت عبارت این است «در الفصول المهمة و مصباح کفعمی[۱۸] و نیز در کتابهای دیگر آمده است که به امام زهر خوراندند» اما منبع آن بحارالانوار است.
--P.motahari (بحث) ۲۴ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۷:۳۹ (+0330)
پیشنهادات
- در بخش اصحاب و کتابشناسی به گزارشهای کلی و آماری اکتفا شود و صفحههای فهرست اصحاب امام و کتابهای درباره او ساخته شود.
- به مقاله آقای پاکتچی بیشتر میتوان آدرس داد.
- ساختار:
- بخش نسب و فرزندان را با هم تحت عنوان«نسب و خاندان» ادغام شود.
- بخش کتابشناسی به مدخل اضافه شود.
- بخش «برگزیده سخنان» را به روایات یا سخنان تغییر داد.
(این بخش حذف شد--P.motahari (بحث) ۲۴ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۷:۴۱ (+0330))
- بخش در منابع اهل سنت را به جایگاه نزد اهل سنت تغییر داد.
--Shamsoddin (بحث) ۱۷ ژوئیهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۱:۵۹ (+0430) --P.motahari (بحث) ۲۴ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۷:۴۱ (+0330)
پیشنهاد برای بازبینی مدخل
- بخشهای نسب، کنیه و لقبها، تولد و وفات و همسران و فرزندان در قالب بخشی با عنوان زندگی نامه تجمیع شود.
- صفحه فهرست شاگردان و راویان و اصحاب امام صادق(ع) ایجاد شود.
- فعالیتهای اجتماعی و سیاسی دوران امام صادق نیاز است ضمن زدن تیترهای مناسب برای زیربخشها، به صورت گزارشی ارائه شود. برخی از قسمتها به سبک فیلمنامه آمده است.
- به جای آوردن دلائل الامامة میتوان به فضای حاکم بر جامعه شیعیان امامت آن دوره به دلیل آنکه در دوره امام صادق و حتی پیش از ایشان دوره امام باقر دو طیف میان شیعیان ایجاد شد. یک طیف به دنبال قیام مسلحانه علیه امویان بودند و طیف دیگر رویکرد فرهنگی را برگزیدند. از این رو شایسته است به اختلاف میان شیعیان در مسأله امامت امام صادق اشاره شود.
- جریانهای فکری و کلامی دوره امام صادق مانند معتزله، مفوضه و جبریه و مسائل داغ آن دوره و رویکردامام صادق نسبت به آنها نیز ذکر شود.
--Amid' (بحث) ۱۷ ژوئیهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۵:۱۴ (+0430)
سلام شما نوشتید:کتابهای الفصول المهمة و مصباح کفعمی علت وفات امام صادق را خوراندن زهر گزارش کردهاند.[۸] اما ادرس بحار دادید.به نظرم خالی از اشکال نباشد Foadian (بحث) ۲۳ ژوئیهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۲۲:۲۸ (+0430)
سلام شما وشیعیان معتقد به شهادت امام هستید.اما در مقاله فقط وفات نوشتیدوحال آنکه در الگوی کنار شهادت امده.لذا مناسب است حضرتعالی لفظ شهادت را ذکر فرمایید تا بار معنایی ان حفظ شود با تشکر Foadian (بحث) ۲۳ ژوئیهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۲۲:۳۳ (+0430)
- با وجود تغییراتی که در متن داده شده، به نظر میرسد احتیاط لازم برای استفاده از کلمه شاگرد، همچنان رعایت نشده است. مثلا نوشتهایم که «وی همچنین بیشترین شاگرد را داشته است.» این گزاره علاوه بر اینکه منبع ندارد، مبهم هم هست؛ چرا که شاگرد یک مفهوم مدرن و دستکم متعلق به شرایط کلاسیک آموزشی است. این احتیاط لازم است حتی درباره استفاده از کلمه روایت هم لحاظ شود. مثلا در جایی از متن که گفتهایم «امام صادق با استفاده از این فرصت، روایات فراوانی در زمینههای گوناگون... بیان کرد»، اشکالی وجود دارد که امام صادق روایت نگفتهاند. امام به سوالات یاران و گاه مخالفانش پاسخ داده، یا درباره موضوعی سخن گفته است. اطلاق «روایت» به چنین سخنانی، خارج کردن متن از وضعیت خود و انتزاعی کردن آن است که دستکم ما نباید مرتکب آن شویم. اگر هم اصرار داریم در این موقعیت، به روایات مختلفِ نقلشده از امام صادق اشاره کنیم، باید زاویه دید دیگری به کار بگیریم و بگوییم این فرصت باعث شد روایات فراوانی در زمینههای گوناگون از امام صادق نقل شود.
- لازم است معرفی کتاب ذبیح الله منصوری در بخش کتابشناسی، همراه با توضیحی برای کاستن از اعتبار کتاب همراه شود.
- اشکالات سلبی مقاله، به خوبی برطرف شده، اما اشکالات ایجابی همچنان باقی ماندهاست؛ مثلا لازم است بخش فعالیت علمی امام صادق، گستردهتر شود. از آنجا که ما به عنوان ویکی وظیفه داریم وزن هر پدیدهای را حتی در تعداد کلماتی که به آن میپردازیم هم رعایت کنیم، به نظر میرسد مدخل امام صادق، در مجموع خلاصه و ناکافی است. مثلا مبارزات امام صادق با غالیان، مسئلهای است که میتوان در زیربخشی از بخش فعالیت علمی بیان کرد.
- در بخش جایگاه امام صادق در اهل سنت، جمله اول، با گزاره آخر تطابق معنایی ندارد و نوعی عقبنشینی از جمله اول محسوب میشود. اگر امام صادق نزد بزرگان اهل سنت جایگاه بالایی داشته، چطور ممکن است که در فقه اهل سنت توجهی به آرای امام صادق نشود؟ شاید بهتر بود مینوشتیم «برخی بزرگان اهل سنت از جمله ابوحنیفه، پیشوای مذهب حنفی، علم امام صادق را ستودهاند. ابوحنیفه، او را فقیهترین و داناترین فرد در میان مسلمانان دانسته است. با این حال دیدگاههای امام صادق در فقه اهل سنت، مورد توجه قرار نگرفته است.» از این اشکال که بگذریم، شاید لازم بود علاوه بر ابوحنیفه، به نظرات دیگری از اهل سنت هم اشاره میشد. وقتی میگوییم «نزد بزرگان اهل سنت جایگاه بالایی داشته»، یک نمونه طبیعتا کافی نیست. اشاره به کسانی که از او روایت کردهاند هم این نقیصه را جبران نمیکند.
حسن اجرایی (بحث) ۲۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۱:۵۹ (+0430) --P.motahari (بحث) ۲۴ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۷:۴۵ (+0330)
پیشنهاداتی برای خوبیدگی
برای آنکه مقاله امام صادق جامع و در حد خوبیدگی باشد پرداختن به موارد زیر لازم به نظر می رسد:
- وضع فکری جامعه در زمان امام صادق باید گزارش شود: فعالیت اهل حدیث و اهل رای، غلات، صوفیه، تفکر زیدیه، زنادقه
- به تبع گزینه قبل باید نحوه برخورد امام با هریک از این فرقهها بخصوص غلات و زیدیه نیز گزارش شود. (مقالاتی دراینباره هست)
- انشعاب یا عدم انشعاب شیعیان پس از وفات امام باقر و میزان پذیرش امامت ایشان گزارش شود. اینکه امامت ایشان بدون هیچ چالشی پذیرفته شد مهم است.
- فعالیت یا عدم فعالیت سیاسی امام صادق به همراه نقل یک تحلیل از مورخان معاصر لازم است (به موضع امام در برابر قیامها در همین بخش پرداخته میشود)
- به مشکلاتی که امام از ناحیه علویان داشتند اشاره شود از جمله برخورد سادات بنی الحسن که امام را متهم به حسادت میکردند یا حتی اشاره به گزارشهایی مربوط به حبس شدن امام از سوی نفس زکیه و همچنین آتش زدن خانه امام
- بهرهگیری علمی پیشوایان اهل سنت از امام گزارش شود و صرفا به نام بردن از آنها اکتفا نشود. جمله لولا السنتان لهلک النعمان را برخی منابع اهل سنت هم آوردهاند.
- مناظرات امام از نظر موضوع مناظره، طرفهای مناظره، شیوه امام در مناظره، و اینکه گاه خود امام مستقیم مناظره کرده و گاه ناظر بر مناظره شاگردان بوده گزارش شود
- بسیاری از گزارشهای مربوط به زندگی امام را میتوان تحت عنوان سبک زندگی یا سیره، با تقسیم بندی (فردی، عبادی، اخلاقی، کار و تجارت...) ارائه کرد
- اشاره شود که دعاهای فراوانی از ایشان نقل شده
- تبیین علت نامگذاری مذهب شیعه به مذهب جعفری
- در مورد تقیه امام صادق مقالاتی نوشته شده. برخورد امام با منصور عباسی در عید فطر و مانند آن را میتوان کوتاه اشاره کرد. نحوه امام با خلفا را شاید بتوان در این بخش آورد.
- در صورت امکان گاهشمار زندگی امام (مانند مقاله امام کاظم) نوشته شود
- برخی شروع سازمان وکالت را از زمان امام صادق دانستهاند. ایشان وکلایی داشته که وجوهات را از طرف امام دریافت میکردند.
- اگر مطلبی درباره حضور و فعالیت علمی امام در کوفه هست، گزارش شود
- همایشی در سال ۱۳۸۱ در بندرعباس برگزار شده و مقالات آن به چاپ رسیده. امسال یا سال آینده هم همایشی در مرند برگزار خواهد شد.
- در مدخل «۲۵ شوال» آمده تعطیلی شهادت امام از زمان آیت الله کاشانی بوده
- پیاده روی مراجع و اهتمام آنها به برپایی عزاداری در سالروز شهادت
- بخشی از احادیث مشهور امام همچون عنوان بصری یا توحید مفصل در جعبه نقل قول بیاید
- دسته بندی اصحاب امام به فقهی و کلامی و مانند آن خالی از لطف نیست
- در مورد نظر بزرگان اهل سنت درباره امام مقالاتی هست
- تاکید بر این نکته که بنیادهای اجتهاد شیعه مربوط به آموزههای امام صادق است
محمد کاظم حقانی فضل (بحث) ۲۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۲:۵۱ (+0430)
--P.motahari (بحث) ۲۴ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۷:۵۰ (+0330)
شیخ الائمه
امام صادق به شیخ الائمه ملقب است به نظرم شیخ الاسمه قابلیت این را دارد که مدخل مستقل شود البته بنده فعلا آن را به مقاله امام صادق تغییر مسیر دادم. در هر صورت چه مدخل مستقل بشه و چه تغییر مسیر لازم است در مقاله به آن اشاره شود.--Shamsoddin (بحث) ۲۵ ژوئیهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۶:۳۱ (+0430)
شهادت
- تاریخ شهادت آن حضرت در قسمت زندگینامه آمده است ولی به نظر می رسد جای آن در قسمت شهادت خالی است.
- همچنین در متن مدخل به محل دفن ایشان اشاره نشده است.
- تخریب قبور بقیع نیز می تواند در این مدخل لینک اصلی داشته باشد.
- کتابنامهی برخی از پانویس ها نیامده است؛ مثل بحرانی، حلیة الابرار.
--Rafati (بحث) ۱۲ مهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۶:۳۴ (UTC) سلام نام یک مدخل چند گونه در پی نوشتها آمده! https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/2028 جَعْفَرِ صادِقْ (ع)، اِمام
Kheradmand (بحث) ۳ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۰۹:۳۲ (UTC)