محمد بن جعفر مشهدی
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | ابوعبداللّه محمد بن جعفر بن علی مشهدی حائری |
| لقب | ابن مشهدی |
| تاریخ وفات | ۶۱۰ق |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | ابن شهر آشوب، شاذان بن جبرئیل قمی، یحیی بن حسن بطریق، ورام بن ابی فراس. |
| شاگردان | فخار بن معد موسوی، محمد بن جعفر ابن نما. |
| تألیفات | المزار الکبیر، بغیة الطالب، ایضاح المناسک |
ابوعبداللّه محمد بن جعفر بن علی مشهدی حائری (متوفای ۶۱۰ ق) معروف به محمد بن مشهدی و ابن مشهدی عالم شیعی در قرن ششم هجری است. محمد بن مشهدی از مشایخ حدیث است که نامش در بسیاری از اجازات دیده می‌شود. اطلاع چندانی در مورد شخصیت وی در دست نیست جز اینکه بیشتر عالمان شیعه بر کتاب «المزار الکبیر» وی اعتماد کرده و بدان استناد جسته‌اند.
شخصیت‌شناسی
محمد بن مشهدی از عالمان شیعی است که در قرن ششم هجری می‌زیسته، اما مطلب دیگری درباره وی نیست و شخصیت او مجهول است تا آنجا که سید ابوالقاسم خویی، احوال و شخصیت محمد بن مشهدی را نامعلوم خوانده است.[۱]
مشایخ و شاگردان
برخی مشایخ وی عبارتند از:
- ابو عبداللّه محمد بن علی بن شهر آشوب
- محمد بن ابوالقاسم طبری
- عبداللّه بن جعفر دوریستی
- شاذان بن جبرئیل قمی
- ابوالحسین یحیی بن بطریق
- ورام بن ابی فراس
- پدرش جعفر بن علی مشهدی.[۲]
شاگردان و کسانی که از وی روایت می‌کنند عبارتند از:
در بیان دیگران
آیت‌الله خویی، اعتبار کتاب المزار الکبیر ابن مشهدی را نپذیرفته و او را شخصی مجهول‌الهویه می‌داند؛ اما بیشتر عالمان، او را توثیق و تأیید کرده و اعتبار کتاب المزار الکبیر را پذیرفته‌اند؛ مانند محدث نوری در مستدرک الوسائل، علامه مجلسی در بحارالانوار، شیخ عباس قمی،[۴] شیخ حر عاملی،[۵] شهید اول،[۶] سید محسن امین[۷] و آقا بزرگ تهرانی.[۸]
حر عاملی درباره او می‌گوید: محمد بن جعفر مشهدی، فاضل محدث صدوق که دارای کتب است و از شاذان بن جبرئیل قمی روایت می‌کند.
شهید اول که از جمیع کتب و روایات ابن مشهدی نقل می‌کند درباره او می‌نویسد: وی از عالمان شاخص در عصر خویش بود.[۹]
آثار
- المزار الکبیر، مشهورترین اثر محمد بن جعفر مشهدی در باب زیارات ائمه معصومین است و بسیاری از عالمان شیعه بر آن اعتماد کرده‌اند. اولین بار، دعای ندبه در این کتاب نقل شده است.[۱۰]
- بغیة الطالب
- ایضاح المناسک
- «المصباح» کتاب دیگری است که محدث نوری در جمله آثار وی نام می‌برد.[۱۱]
پانویس
- ↑ ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۲ق، ص۷.
- ↑ ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۲ق، ص۱۲–۱۴.
- ↑ ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۲ق، ص۱۶.
- ↑ قمی، الکنی و الالقاب، ج۱، ص۴۰۹.
- ↑ شهید اول، المزار، ۱۴۱۲ق، مقدمه، ص۶.
- ↑ شهید اول، المزار، ۱۴۱۲ق، مقدمه، ص۶.
- ↑ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۲۱ق، ج۹، ص۲۰۲.
- ↑ تهرانی، الذریعه، ج۲۰، ص۳۲۴.
- ↑ ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۲ق، ص۵،۶.
- ↑ مجلسی، بحارالانوار،۱۴۰۳ق، ج۹۹، ص۱۰۴؛ سید بن طاووس، مصباح الزائر، ۱۴۱۷ق، ص۴۴۶.
- ↑ ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۲ق، ص۱۸–۲۰.
منابع
- مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، تحقیق جواد قیومی، قم، نشر قیوم، ۱۴۱۲ق.
- کتاب شناخت سیره معصومان، مرکز تحقیقات رایانه‌ای علوم اسلامی نور.
- شهید اول، محمد بن مکی، المزار، محقق/مصحح: محمد باقر موحد ابطحی اصفهانی، قم، مدرسه امام مهدی علیه‌السلام، ۱۴۱۰ق.
- تهرانی، آقا بزرگ، الذریعة، بیروت، دار الاضواء.
- امین عاملی، سید محسن، اعیان الشیعة، بیروت، دارالتعارف، ۱۴۲۱ق.
- قمی، عباس، الکنی و الالقاب، تهران، مکتبة الصدر.