Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۲۱۵
ویرایش
گنابادیه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
'''گنابادیه''' یا '''سلسله نعمت‌اللهی سلطانعلیشاهی گنابادی''' از [[فرقه‌های صوفیه شیعه]] و یکی از معروف‌ترین و فعال‌ترین سلسله‌های تصوف در [[ایران]] به شمار می‌رود. گنابادیه از فرقه نعمت‌اللهیه منشعب شده و پیروان سلطانعلیشاه گنابادی (۱۲۵۱–۱۳۲۷ق) هستند. گنابادیه به‌همین دلیل به سلسله سلطانعلیشاهی و سلسله گنابادیه معروف است.<br> | '''گنابادیه''' یا '''سلسله نعمت‌اللهی سلطانعلیشاهی گنابادی''' از [[فرقه‌های صوفیه شیعه]] و یکی از معروف‌ترین و فعال‌ترین سلسله‌های تصوف در [[ایران]] به شمار می‌رود. گنابادیه از فرقه نعمت‌اللهیه منشعب شده و پیروان سلطانعلیشاه گنابادی (۱۲۵۱–۱۳۲۷ق) هستند. گنابادیه به‌همین دلیل به سلسله سلطانعلیشاهی و سلسله گنابادیه معروف است.<br> | ||
گنابادیه، پس از سلطانعلیشاه رهبران بسیاری داشت که گفته شده همگی آنها از فرزندان او بوده‌اند. با درگذشت نورعلی تابنده، با لقب مجذوبعلیشاه ([[سال ۱۳۰۶ هجری شمسی|۱۳۰۶]]-[[۱۳۹۸ش]])، به وصیت او، سید علیرضا جذبی ملقب به ثابتعلیشاه، جانشین وی و قطب چهلم شد. با این حال، گروهی قطبیت او را نپذیرفتند و افراد دیگری را برای رهبری خود معرفی کردند. سلسله گنابادیه، نسب طریقتی خود را به [[امامان شیعه]] و در نهایت به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|حضرت محمد(ص)]] می‌رسانند.<br> | گنابادیه، پس از سلطانعلیشاه رهبران بسیاری داشت که گفته شده همگی آنها از فرزندان او بوده‌اند. با درگذشت نورعلی تابنده، با لقب مجذوبعلیشاه ([[سال ۱۳۰۶ هجری شمسی|۱۳۰۶]]-[[۱۳۹۸ش]])، به وصیت او، سید علیرضا جذبی ملقب به ثابتعلیشاه، جانشین وی و قطب چهلم شد. با این حال، گروهی قطبیت او را نپذیرفتند و افراد دیگری را برای رهبری خود معرفی کردند. سلسله گنابادیه، نسب طریقتی خود را به [[امامان شیعه]] و در نهایت به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|حضرت محمد(ص)]] می‌رسانند.<br> | ||
گفته شده باورهای گنابادیه با سایر فرقه‌های صوفیه تفاوت چندانی ندارد. برخی از باورهای آنان عبارتند از اینکه [[ولایت امام علی(ع)|ولایت علی(ع)]] شرط قبولی اعمال است، لزوم مدارا با دیگر سلسله‌ها و مذاهب، جایز نبودن [[چندهمسری|تعدد زوجات]] مگر در موارد ضروری، جایز نبودن [[طلاق]] مگر در موارد ضروری، دخالت نکردن در امور سیاسی، پرداخت عُشْریه (پرداخت یک دهم درآمد به قطب) به‌جای [[خمس]] و [[زکات]]. بر اساس اعتقادات گنابادیه، بلند کردن سبیل گرچه الزامی نیست، اما [[مستحب]] است. گفته شده از مشخصات این سلسله به کار بردن «هو ۱۲۱» است که به حروف ابجد معادل «یا علی» است.<br> | گفته شده باورهای گنابادیه با سایر فرقه‌های صوفیه تفاوت چندانی ندارد. برخی از باورهای آنان عبارتند از اینکه [[ولایت امام علی(ع)|ولایت علی(ع)]] شرط قبولی اعمال است، لزوم مدارا با دیگر سلسله‌ها و مذاهب، جایز نبودن [[چندهمسری|تعدد زوجات]] مگر در موارد ضروری، جایز نبودن [[طلاق]] مگر در موارد ضروری، دخالت نکردن در امور سیاسی، پرداخت عُشْریه (پرداخت یک دهم درآمد به قطب) به‌جای [[خمس]] و [[زکات]]. بر اساس اعتقادات گنابادیه، بلند کردن سبیل گرچه الزامی نیست، اما [[مستحب]] است. گفته شده از مشخصات این سلسله به کار بردن «هو ۱۲۱» است که به [[حروف ابجد]] معادل «یا علی» است.<br> | ||
برخی از اعتقادات و باورهای گنابادیه مورد انتقاد قرار گرفته است؛ از جمله جدایی [[طریقت]] از [[شریعت]]، انتساب ولایت مطلقه به قطب‌های سلسله، [[عصمت|معصوم]] شمردن قطب‌ها و [[مفترض الطاعة|وجوب اطاعت از آنان]].<br> | برخی از اعتقادات و باورهای گنابادیه مورد انتقاد قرار گرفته است؛ از جمله جدایی [[طریقت]] از [[شریعت]]، انتساب ولایت مطلقه به قطب‌های سلسله، [[عصمت|معصوم]] شمردن قطب‌ها و [[مفترض الطاعة|وجوب اطاعت از آنان]].<br> | ||
درباره تاریخ و باورهای گنابادیه و بررسی عقاید آنها کتاب‌های متعددی نگاشته شده است: «رازگشا» اثر [[عباسعلی کیوان قزوینی]] از جمله این آثار است که پس از کناره‌گیری نویسنده از گنابادیه و در بررسی عقاید و آداب این سلسله نوشته شده است. | درباره تاریخ و باورهای گنابادیه و بررسی عقاید آنها کتاب‌های متعددی نگاشته شده است: «رازگشا» اثر [[عباسعلی کیوان قزوینی]] از جمله این آثار است که پس از کناره‌گیری نویسنده از گنابادیه و در بررسی عقاید و آداب این سلسله نوشته شده است. | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
==باورها== | ==باورها== | ||
گنابادی‌ها در ظاهرِ وظایف شرعی با علمای [[شیعه اثنی‌عشری]] اختلافی ندارند؛ به [[خانقاه]] اعتقادی نداشته و خود را از دیگران متمایز نمی‌کنند.<ref>سیدین، پشمینه‌پوشان: فرهنگ سلسله‌های صوفیه، ۱۳۸۷ش، ص۱۸۱.</ref> گفته شده از مشخصات بارز سلسله گنابادی به کار بردن «هو ۱۲۱» است. این عدد به حروف ابجد معادل «یا علی» است و بر توجه این سلسله به اسم و ولایت علی(ع) دلالت دارد.<ref>سیدین، پشمینه‌پوشان: فرهنگ سلسله‌های صوفیه، ۱۳۸۷ش، ص۱۸۴.</ref> | گنابادی‌ها در ظاهرِ وظایف شرعی با علمای [[شیعه اثنی‌عشری]] اختلافی ندارند؛ به [[خانقاه]] اعتقادی نداشته و خود را از دیگران متمایز نمی‌کنند.<ref>سیدین، پشمینه‌پوشان: فرهنگ سلسله‌های صوفیه، ۱۳۸۷ش، ص۱۸۱.</ref> گفته شده از مشخصات بارز سلسله گنابادی به کار بردن «هو ۱۲۱» است. این عدد به [[حروف ابجد]] معادل «یا علی» است و بر توجه این سلسله به اسم و ولایت علی(ع) دلالت دارد.<ref>سیدین، پشمینه‌پوشان: فرهنگ سلسله‌های صوفیه، ۱۳۸۷ش، ص۱۸۴.</ref> | ||
برای پیوستن به این سلسله، شخص پس از ذکر و توبه با پیرِ دَلیل (واسطه قطب و مُرید) باید غسل‌های پنج‌گانه (غسل تسلیم، غسل توبه، غسل جمعه، غسل زیارت و غسل حاجت) را به‌جای آورد. پس از آن هم به‌همراه پیر دلیل، نزد قطب می‌رود و سه بار سجده شکر به جا آورده و با قطب بیعت می‌کند.<ref>سیدین، پشمینه‌پوشان: فرهنگ سلسله‌های صوفیه، ۱۳۸۷ش، ص۱۸۴ و ۱۸۵.</ref> | برای پیوستن به این سلسله، شخص پس از ذکر و توبه با پیرِ دَلیل (واسطه قطب و مُرید) باید غسل‌های پنج‌گانه (غسل تسلیم، غسل توبه، غسل جمعه، غسل زیارت و غسل حاجت) را به‌جای آورد. پس از آن هم به‌همراه پیر دلیل، نزد قطب می‌رود و سه بار سجده شکر به جا آورده و با قطب بیعت می‌کند.<ref>سیدین، پشمینه‌پوشان: فرهنگ سلسله‌های صوفیه، ۱۳۸۷ش، ص۱۸۴ و ۱۸۵.</ref> | ||