پرش به محتوا

گنابادیه: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۷ ژوئن ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - '{{پانویس|۲}}' به '{{پانوشت}} == یادداشت == {{یادداشت‌ها}}'
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '{{پانویس|۲}}' به '{{پانوشت}} == یادداشت == {{یادداشت‌ها}}')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۳۶: خط ۳۶:
'''گنابادیه''' یا '''سلسله نعمت‌اللهی سلطانعلیشاهی گنابادی''' از [[فرقه‌های صوفیه شیعه]] و یکی از معروف‌ترین و فعال‌ترین سلسله‌های تصوف در [[ایران]] به شمار می‌رود. گنابادیه از فرقه نعمت‌اللهیه منشعب شده و پیروان سلطانعلیشاه گنابادی (۱۲۵۱–۱۳۲۷ق) هستند. گنابادیه به‌همین دلیل به سلسله سلطانعلیشاهی و سلسله گنابادیه معروف است.<br>
'''گنابادیه''' یا '''سلسله نعمت‌اللهی سلطانعلیشاهی گنابادی''' از [[فرقه‌های صوفیه شیعه]] و یکی از معروف‌ترین و فعال‌ترین سلسله‌های تصوف در [[ایران]] به شمار می‌رود. گنابادیه از فرقه نعمت‌اللهیه منشعب شده و پیروان سلطانعلیشاه گنابادی (۱۲۵۱–۱۳۲۷ق) هستند. گنابادیه به‌همین دلیل به سلسله سلطانعلیشاهی و سلسله گنابادیه معروف است.<br>
گنابادیه، پس از سلطانعلیشاه رهبران بسیاری داشت که گفته شده همگی آنها از فرزندان او بوده‌اند. با درگذشت نورعلی تابنده، با لقب مجذوبعلیشاه‌ ([[سال ۱۳۰۶ هجری شمسی|۱۳۰۶]]-[[۱۳۹۸ش]])، به وصیت او، سید علیرضا جذبی ملقب به ثابتعلیشاه، جانشین وی و قطب چهلم شد. با این حال، گروهی قطبیت او را نپذیرفتند و افراد دیگری را برای رهبری خود معرفی کردند. سلسله گنابادیه، نسب طریقتی خود را به [[امامان شیعه]] و در نهایت به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|حضرت محمد(ص)]] می‌رسانند.<br>
گنابادیه، پس از سلطانعلیشاه رهبران بسیاری داشت که گفته شده همگی آنها از فرزندان او بوده‌اند. با درگذشت نورعلی تابنده، با لقب مجذوبعلیشاه‌ ([[سال ۱۳۰۶ هجری شمسی|۱۳۰۶]]-[[۱۳۹۸ش]])، به وصیت او، سید علیرضا جذبی ملقب به ثابتعلیشاه، جانشین وی و قطب چهلم شد. با این حال، گروهی قطبیت او را نپذیرفتند و افراد دیگری را برای رهبری خود معرفی کردند. سلسله گنابادیه، نسب طریقتی خود را به [[امامان شیعه]] و در نهایت به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|حضرت محمد(ص)]] می‌رسانند.<br>
گفته شده باورهای گنابادیه با سایر فرقه‌های صوفیه تفاوت چندانی ندارد. برخی از باورهای آنان عبارتند از اینکه [[ولایت امام علی(ع)|ولایت علی(ع)]] شرط قبولی اعمال است، لزوم مدارا با دیگر سلسله‌ها و مذاهب، جایز نبودن [[چندهمسری|تعدد زوجات]] مگر در موارد ضروری، جایز نبودن [[طلاق]] مگر در موارد ضروری،‌ دخالت نکردن در امور سیاسی، پرداخت عُشْریه (پرداخت یک دهم درآمد به قطب) به‌جای [[خمس]] و [[زکات]]. بر اساس اعتقادات گنابادیه، بلند کردن سبیل گرچه الزامی نیست، اما [[مستحب]] است. گفته شده از مشخصات این سلسله به کار بردن «هو ۱۲۱» است که به [[حروف ابجد]] معادل «یا علی» است.<br>
گفته شده باورهای گنابادیه با سایر فرقه‌های صوفیه تفاوت چندانی ندارد. برخی از باورهای آنان عبارتند از اینکه [[ولایت امام علی(ع)|ولایت علی(ع)]] شرط قبولی اعمال است، لزوم مدارا با دیگر سلسله‌ها و مذاهب، جایز نبودن [[چندهمسری|تعدد زوجات]] مگر در موارد ضروری، جایز نبودن [[طلاق]] مگر در موارد ضروری،‌ دخالت نکردن در امور سیاسی، پرداخت عُشْریه (پرداخت یک دهم درآمد به قطب) به‌جای [[خمس]] و [[زکات]]. بر اساس اعتقادات گنابادیه، بلند کردن سبیل گرچه الزامی نیست، اما [[مستحب]] است. گفته شده از مشخصات این سلسله به کار بردن «هو ۱۲۱» است که به حروف ابجد معادل «یا علی» است.<br>
برخی از اعتقادات و باورهای گنابادیه مورد انتقاد قرار گرفته است؛ از جمله جدایی [[طریقت]] از [[شریعت]]، انتساب ولایت مطلقه به قطب‌های سلسله، [[عصمت|معصوم]] شمردن قطب‌ها و [[مفترض الطاعة|وجوب اطاعت از آنان]].<br>
برخی از اعتقادات و باورهای گنابادیه مورد انتقاد قرار گرفته است؛ از جمله جدایی [[طریقت]] از [[شریعت]]، انتساب ولایت مطلقه به قطب‌های سلسله، [[عصمت|معصوم]] شمردن قطب‌ها و [[مفترض الطاعة|وجوب اطاعت از آنان]].<br>
درباره تاریخ و باورهای گنابادیه و بررسی عقاید آنها کتاب‌های متعددی نگاشته شده است: «رازگشا» اثر [[عباسعلی کیوان قزوینی]] از جمله این آثار است که پس از کناره‌گیری نویسنده از گنابادیه و در بررسی عقاید و آداب این سلسله نوشته شده است.
درباره تاریخ و باورهای گنابادیه و بررسی عقاید آنها کتاب‌های متعددی نگاشته شده است: «رازگشا» اثر [[عباسعلی کیوان قزوینی]] از جمله این آثار است که پس از کناره‌گیری نویسنده از گنابادیه و در بررسی عقاید و آداب این سلسله نوشته شده است.
خط ۶۷: خط ۶۷:


==باورها==
==باورها==
گنابادی‌ها در ظاهرِ وظایف شرعی با علمای [[شیعه اثنی‌عشری]] اختلافی ندارند؛ به [[خانقاه]] اعتقادی نداشته و خود را از دیگران متمایز نمی‌کنند.<ref>سیدین، پشمینه‌پوشان: فرهنگ سلسله‌های صوفیه، ۱۳۸۷ش، ص۱۸۱.</ref> گفته شده از مشخصات بارز سلسله گنابادی به کار بردن «هو ۱۲۱» است. این عدد به [[حروف ابجد]] معادل «یا علی» است و بر توجه این سلسله به اسم و ولایت علی(ع) دلالت دارد.<ref>سیدین، پشمینه‌پوشان: فرهنگ سلسله‌های صوفیه، ۱۳۸۷ش، ص۱۸۴.</ref>
گنابادی‌ها در ظاهرِ وظایف شرعی با علمای [[شیعه اثنی‌عشری]] اختلافی ندارند؛ به [[خانقاه]] اعتقادی نداشته و خود را از دیگران متمایز نمی‌کنند.<ref>سیدین، پشمینه‌پوشان: فرهنگ سلسله‌های صوفیه، ۱۳۸۷ش، ص۱۸۱.</ref> گفته شده از مشخصات بارز سلسله گنابادی به کار بردن «هو ۱۲۱» است. این عدد به حروف ابجد معادل «یا علی» است و بر توجه این سلسله به اسم و ولایت علی(ع) دلالت دارد.<ref>سیدین، پشمینه‌پوشان: فرهنگ سلسله‌های صوفیه، ۱۳۸۷ش، ص۱۸۴.</ref>


برای پیوستن به این سلسله، شخص پس از ذکر و توبه با پیرِ دَلیل (واسطه قطب و مُرید) باید غسل‌های پنج‌گانه (غسل تسلیم، غسل توبه، غسل جمعه، غسل زیارت و غسل حاجت) را به‌جای آورد. پس از آن هم به‌همراه پیر دلیل، نزد قطب می‌رود و سه بار سجده شکر به جا آورده و با قطب بیعت می‌کند.<ref>سیدین، پشمینه‌پوشان: فرهنگ سلسله‌های صوفیه، ۱۳۸۷ش، ص۱۸۴ و ۱۸۵.</ref>
برای پیوستن به این سلسله، شخص پس از ذکر و توبه با پیرِ دَلیل (واسطه قطب و مُرید) باید غسل‌های پنج‌گانه (غسل تسلیم، غسل توبه، غسل جمعه، غسل زیارت و غسل حاجت) را به‌جای آورد. پس از آن هم به‌همراه پیر دلیل، نزد قطب می‌رود و سه بار سجده شکر به جا آورده و با قطب بیعت می‌کند.<ref>سیدین، پشمینه‌پوشان: فرهنگ سلسله‌های صوفیه، ۱۳۸۷ش، ص۱۸۴ و ۱۸۵.</ref>
خط ۹۹: خط ۹۹:
* عقاید، آداب و رسوم تصوف گنابادیه، نوشته حسن فتحی شهری، سومین کنگره بین‌المللی پژوهش‌های کاربردی علوم انسانی اسلامی، ۱۳۹۵ش.
* عقاید، آداب و رسوم تصوف گنابادیه، نوشته حسن فتحی شهری، سومین کنگره بین‌المللی پژوهش‌های کاربردی علوم انسانی اسلامی، ۱۳۹۵ش.
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس|۲}}
{{پانوشت}}
 
== یادداشت ==
{{یادداشت‌ها}}
==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
Image-reviewer، abusefilter، autopatrolled، botadmin، دیوان‌سالاران، eliminator، import، مدیران رابط کاربری، ipblock-exempt، movedable، oversight، patroller، reviewer، rollbacker، مدیران، translationadmin
۹٬۴۳۸

ویرایش