امام مهدی عجل الله تعالی فرجه: تفاوت میان نسخه‌ها

در قرآن و روایات نیز مواردی از عمر طولانی ذکر شده است؛ از جمله آنکه حضرت موسی ۹۵۰ سال مردم را به دین خود دعوت نمود،<ref>سوره عنکبوت، آیه ۱۴.</ref> یا در روایتی از [[امام سجاد(ع)]] نقل شده است که یکی از سنت‌هایی که امام زمان از [[پیامبران]] دارد، طول عمر [[آدم]] و [[نوح]] است.<ref>صدوق، کمال الدین (۱۳۹۵)، ج۱، ص۳۲۲.</ref>  

 

 

درباره چگونگی شهادت یا وفات امام زمان(عج)، روایتی نقل نشده است.<ref>قزوینی، سیدمحمدکاظم، الامام المهدی من المهد الی اللحد، ص۶۳۸.</ref> برخی از علما با توجه به قول مشهور شهادت همه امامان بر اساس روایت «ما منّا الا مقتول او مسموم»<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۲۷، ص۲۱۷.</ref> قائل به شهادت امام در پایان حکومت هستند.{{مدرک}} تنها یک نقلِ غیرروایی از نحوه شهادت امام خبر می‌دهد. در این نقل، امام مهدی پس از هفتاد سال حکومت، به دست زنی ریش‌دار به نام سعیده به شهادت می‌رسد. اگرچه [[الزام الناصب]]،<ref>یزدی حائری، علی، الزام الناصب فی اثبات الحجة الغائب، ج۲، ص۱۳۹.</ref> این نقل را در میان اتفاقات پس از ظهور ذکر می‌کند و آنگاه این مجموعه نقل را برداشت از روایات می‌داند، اما چنین روایتی در میان منابع روایی یافت نشده است.<ref>قزوینی، سیدمحمدکاظم، الامام المهدی من المهد الی اللحد، ص۶۳۸.</ref>

 

بنا به اعتقاد [[امامیه]]، پس از پایان عمر امام زمان، [[رجعت]] رخ خواهد داد.{{مدرک}} [[امام حسین(ع)]] اولین کسی است که [[رجعت]] خواهد کرد و امام مهدی را غسل و کفن خواهد کرد و بر او نماز خواهد گزارد .<ref>کلینی، الکافی، ج ۸، ص ۲۵۰.</ref>

برخی روایات به نامعلوم بودن محل زندگی امام زمان (عج) در [[دوران غیبت]] اشاره دارند. با این حال در روایات دیگر از مکان‌هایی مانند [[ذی طوی]]<ref>نعمانی، الغیبه، تهران، ۱۳۹۷ق، ص۱۸۲.</ref> [[کوه رضوی|کوه رَضْویٰ]]،<ref>طوسی، الغیبه، قم، ۱۴۱۱ق، ص۱۶۳.</ref> و طیبه([[مدینه]])<ref>طوسی، الغیبه، قم، ۱۴۱۱ق، ص۱۶۲.</ref> به عنوان محل زندگی امام زمان(ع) در دوران غیبت یاد شده است. از آنجا که در دوران غیبت صغری [[نواب اربعه]] با او در ارتباط بوده‌اند، می‌توان گفت حداقل بخشی از این غیبت را در [[عراق]] گذرانده است.{{مدرک}} برخی منابع بر اساس داستانی، [[جزیره خضراء]] را محل زندگی امام زمان در دوران غیبت کبری معرفی کرده‌اند<ref>مجلسی، بحارالانوار، بیروت، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۱۵۹-۱۶۰.</ref> که از سوی برخی عالمان شیعی مورد تردید جدی قرار گرفته و آثاری در نقد آن نگاشته شده است.<ref group="یادداشت">برای مثال: «جزیره خضراء در ترازوی نقد» اثر جعفر مرتضی عاملی و ترجمه محمد سپهری. «بررسی افسانه جزیره خضراء» اثر مجتبی کلباسی. «جزیره خضراء تحریفی در تاریخ شیعه» اثر غلامرضا نظری. در بخشی از کتاب «دادگستر جهان» نیز این داستان نقد شده است. همچین می‌توانید برای نمونه به این دو مقاله مراجعه کنید:۱. [http://isca.ac.ir/portal/home/?news/116878/83445/172440/%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%20%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87%20%D8%AE%D8%B6%D8%B1%D8%A7%20%D8%AA%D9%88%D9%87%D9%85%20%DB%8C%D8%A7%20%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%DB%8C%D8%AA%D8%9F «داستان جزیره خضراء توهم یا واقعیت؟»] ۲. [http://www.hawzah.net/fa/Magazine/View/4227/6337/70488/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87-%D8%AE%D8%B6%D8%B1%D8%A7-%D8%A7%D9%81%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87-%DB%8C%D8%A7-%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%DB%8C%D8%AA «جزیره خضرا، افسانه یا واقعیت؟!»]</ref>  

 

درباره محل ظهور امام زمان (عج) اطلاع دقیقی در دست نیست. او بر پایه روایتی، در منطقه [[ذی طوی]] ظهور می‌کند. سپس با ۳۱۳ نفر از یارانش به [[مکه]] می‌رود، به [[حجر الاسود]] تکیه می‌دهد و پرچم خود را به اهتزاز درمی‌آورد.<ref>نعمانی، الغیبه، تهران، ۱۳۹۷ق، ص۳۱۵.</ref> بر اساس این روایت و روایات دیگر<ref>نعمانی، الغیبه، تهران، ۱۳۹۷ق، ص۳۱۳.</ref> آغاز قیام امام زمان(ع) از [[مسجدالحرام]] است و یاران او بین [[رکن حجرالاسود|رکن]] و [[مقام ابراهیم|مقام]] با او [[بیعت]] می‌کنند.<ref>صدر، تاریخ مابعد الظهور، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۲۱۲-۲۲۴.</ref> در برخی روایات از [[تهامه]] (منطقه‌ای در غرب [[شبه جزیره عربستان]]) به عنوان نقطه آغاز [[قیام امام زمان(ع)]] یاد شده است<ref>صدوق، عیون اخبار عن الرضا، ج۱، ص۶۳.</ref> به مکه که جزئی از این سرزمین است نیز تهامه گفته می‌شود.

 

برخی روایات، شهر [[کوفه]] را مرکز حکومت،<ref>مجلسی، بحارالانوار، بیروت، ۱۴۰۳ق، ج۵۳، ص۱۱.</ref> [[مسجد کوفه]] را محل قضاوت،<ref>بحارالانوار، ج۵۳، ص۱۱.</ref> و [[مسجد سهله]] را محل زندگی<ref>کلینی، الکافی، تهران، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۴۹۵؛ مجلسی، بحارالانوار، بیروت، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۳۱۸؛ ابن‌مشهدی، المزار الکبیر، ص۱۳۴؛ مفید، الارشاد، قم، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۳۸۰.</ref> و تقسیم [[بیت المال]]<ref>مجلسی، بحارالانوار، بیروت، ۱۴۰۳ق، ج۵۳، ص۱۱.</ref> توسط حضرت پس از قیام ذکر کرده‌اند.

* [[ذی طوی]]: نام منطقه‌ای در مکه است که در داخل [[حرم مکی]] قرار دارد و طبق برخی روایات، حضرت مهدی(ع) در آنجا زندگی می‌کند. در برخی روایات، محل ظهور و مرکز تجمع یاران وی نیز همین منطقه یاد شده است. بر اساس روایتی، پیش از آنکه امام دوازدهم قیام خود را از کنار کعبه آغاز کند، در این مکان منتظر ۳۱۳ یار خود است.<ref>نعمانی، الغیبه، تهران، ۱۳۹۷ق، ص۱۸۲.</ref>  

* [[وادی السلام]]: مقام امام زمان در این قبرستان، گنبد و بارگاهی دارد که در سال ۱۳۱۰ق توسط سید محمدخان پادشاه سند ساخته شده است. ساختمان قبلی توسط سید بحرالعلوم (متوفای ۱۲۱۲ق) تجدید بنا شده بود. در محراب مقام حضرت مهدی(ع)، سنگی موجود است که زیارت‌نامه‌ای بر آن حک شده است. تاریخ کنده‌کاری این سنگ، نهم شعبان ۱۲۰۰ق است.{{مدرک}}

در کتاب‌های حدیثی [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]]، درباره ویژگی‌های اخلاقی و اوصاف ظاهری امام مهدی(عج) مطالبی آمده است.

در برخی نقل‌ها [[پیامبر اسلام(ص)]]، امام مهدی (عج) را از نظر خصوصیات جسمی، شبیه‌ترین فرد به خود توصیف کرده است.<ref>صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ۱۴۰۵ق٬ ج۱، باب۲۵، ص۵۳۴و۵۳۵،ح۱. و شافعی، عقدالدرر، ص۴۵و۵۵.</ref> [[امام حسن عسکری(ع)]] نیز چهره و اخلاق او را شبیه‌ترین به پیامبر دانسته است.<ref>صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ۱۴۰۵ق٬ ج۲، باب۳۸، ص۱۱۸، ح۷.</ref> از امام علی(ع)نقل است: هنگامی كه مهدی (عج) قیام می‌كند، سن او بین سی تا چهل سال خواهد بود.<ref>شوشتری٬ احقاق الحق، ۱۳۷۷ق٬ ج‌۱۹، ص۶۵۴.</ref>  

 

[[امام صادق(ع)]] او را در چهره جوانی كامل و معتدل توصیف می‌کند.<ref>مجلسی٬ بحارالانوار، ج‌۵۲، ص۲۸۷.</ref> [[علامه مجلسی]] در توضیح این روایت می‌نویسد: مراد از معتدل بودن این است كه در سنین متوسط و یا آخر سنین جوانی است.

در کتاب [[مکیال المکارم]]، جمال و زیبایی امام مهدی (عج)، یکی از ویژگی‌های او بیان شده و تأکید شده که مثل ماه می‌درخشد.<ref>موسوی اصفهانی ، مکیال المکارم، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص۱۳۲.</ref> در نقل‌های مختلف جزییات صورت امام مهدی (عج) ذکر شده است. در روایتی پیامبر می‌فرماید: «مهدی از من است، پیشانی گشاده و بینی کشیده دارد.»<ref>مجلسی، بحارالأنوار، ج۳۶، ص۹۰، ح ۲۰۰.</ref> در روایتی دیگر پیامبر، امام مهدی را دارای رنگ چهره‌ای عربی و اندامی اسرائیلی<ref group="یادداشت">علامه مجلسی در توضیح این روایت گفته است: یعنی جسم او همانند فرزندان اسرائیل (یعقوب) است در بلند قامتی و درشتی اندامی. [[قاضی نعمان مغربی]] نیز همین توضیح را در کتاب شرح الاخبار، ج۳، ص۳۷۸ آورده است.</ref> توصیف می‌کند که بر گونه راست او خالی است که همانند ستاره درخشان است.<ref>مجلسی، بحارالأنوار، ج۵۱، ص۸۰ و ۹۵.</ref>  

بر اساس روایاتی، امام مهدی(عج) از نظر اخلاقی شبیه‌ترین فرد به [[پیامبر اسلام(ص)]] دانسته شده است و با توجه به خصوصیاتی که برای پیامبر در آیات و روایات ذکر شده، می‌توان خصوصیات اخلاقی و دینی امام مهدی را با آن توصیف کرد.{{مدرک}}

ولی دسته‌ای دیگر از روایات به طور مستقل به بیان ویژگی‌های اخلاقی امام مهدی پرداخته است، برای نمونه از [[امام رضا(ع)]] نقل شده است: «او (مهدی) به مردم از خودشان سزاوارتر و از پدران و مادران‌شان برای آنها دل‌سوزتر است. او از همه مردم در برابر خدا، متواضع‌‌تر و در عمل به آنچه خود بدان فرمان می‌‌دهد، سختكوش‌تر و در دوری گزیدن از آنچه خود از آن نهی می‌‌كند، خوددارتر است.»<ref>یزدی حائری٬ الزام الناصب فی اثبات الحجّة الغایب، ۱۴۲۲ق٬ ص۲۴.</ref> همچنین امام رضا(ع) وی را داناترین و حكیم‌ترین، پرهیزگارترین، بردبارترین، سخی‌ترین و عابدترین آنان توصیف می‌کند که فرشتگان با او سخن می‌گویند.<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق٬ ج۴، ص۴۱۸.</ref>

 

 

[[امام صادق(ع)]] وی را فردی در نهایت زهد معرفی کرده كه پوشاک او سخت و خشن و خوراكش نان جو است.<ref>مجلسی٬بحارالانوار، ج‌۴۱، ص۱۵۹، و ج‌۴۷، ص۵۵.</ref>وی بر كارگزاران دولت خود سخت‌گیر، و با مردم بسیار بخشنده و با مستمندان، مهربان است.<ref>معجم أحادیث امام مهدی، علیه‌السلام، مؤسسه معارف الاسلامی، ج۱، ص۲۴۲، ح ۱۵۲.</ref>  

[[امام باقر(ع)]] وی را فردی معرفی می‌کند که به [[قرآن|كتاب خدا]] عمل کرده و هیچ منكری را نمی‌بیند مگر آن كه با آن مخالفت می‌‌كند.<ref>کلینی٬ الكافی، ج۸، ص۳۹۶، ح۵۹۷.</ref>