۱۷٬۱۳۹
ویرایش
مدرسه فیضیه (قم): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
مستندسازی
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (مستندسازی) |
||
| خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
بر اساس کتیبه سردر ایوان جنوبی مدرسه فیضیه، این مدرسه از بناهای شاه طهماسب اول و متعلق به سال ۹۳۴ق است.<ref> ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۲۴۰.</ref> با این حال مدرسی طباطبایی معتقد است که تاریخ مذکور متعلق به سردر ورودی صحن عتیق حرم بوده و بنای اولیه مدرسه فیضیه، با نام مدرسه آستانه مربوط به قرن ششم هجری قمری بوده است که از اواخر قرن یازدهم نام آن به مدرسه فیضیه تغییر یافته است.<ref>مدرسی طباطبایی، «مدرسه آستانه مقدسه (فیضیه)»، ص۱۲۷-۱۲۸.</ref> او معتقد است که مدرسه‌ای که [[عبدالجلیل رازی]] متکلم قرن ششم در [[کتاب النقض]] از آن یاد کرده همین مدرسه فیضیه است.<ref>مدرسی طباطبایی، «مدرسه آستانه مقدسه (فیضیه)»، ص۱۲۷-۱۲۸.</ref> همچنین گفته شده این مدرسه در قرن پنجم قمری در دوره سلجوقیان بنا شده بود و در سال ۶۱۷ق در حمله مغولان تخریب شد و اثری از آن باقی نماند و در دوره صفویه بازسازی شد.<ref>رجائی‌نژاد، «بررسی و تحلیل نقش مدرسة فیضیه در تجدید حیات شیعه»، ص۵۷.</ref> | بر اساس کتیبه سردر ایوان جنوبی مدرسه فیضیه، این مدرسه از بناهای شاه طهماسب اول و متعلق به سال ۹۳۴ق است.<ref> ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۲۴۰.</ref> با این حال مدرسی طباطبایی معتقد است که تاریخ مذکور متعلق به سردر ورودی صحن عتیق حرم بوده و بنای اولیه مدرسه فیضیه، با نام مدرسه آستانه مربوط به قرن ششم هجری قمری بوده است که از اواخر قرن یازدهم نام آن به مدرسه فیضیه تغییر یافته است.<ref>مدرسی طباطبایی، «مدرسه آستانه مقدسه (فیضیه)»، ص۱۲۷-۱۲۸.</ref> او معتقد است که مدرسه‌ای که [[عبدالجلیل رازی]] متکلم قرن ششم در [[کتاب النقض]] از آن یاد کرده همین مدرسه فیضیه است.<ref>مدرسی طباطبایی، «مدرسه آستانه مقدسه (فیضیه)»، ص۱۲۷-۱۲۸.</ref> همچنین گفته شده این مدرسه در قرن پنجم قمری در دوره سلجوقیان بنا شده بود و در سال ۶۱۷ق در حمله مغولان تخریب شد و اثری از آن باقی نماند و در دوره صفویه بازسازی شد.<ref>رجائی‌نژاد، «بررسی و تحلیل نقش مدرسة فیضیه در تجدید حیات شیعه»، ص۵۷.</ref> | ||
فتحعلی‌شاه قاجار بنای مدرسه در سال ۱۲۱۳ و ۱۲۱۴ق تخریب کرد و بنای جدیدی احداث نمود. این بنا در | فتحعلی‌شاه قاجار بنای مدرسه در سال ۱۲۱۳ و ۱۲۱۴ق تخریب کرد و بنای جدیدی احداث نمود.<ref> ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۲۴۰.</ref> این بنا در ۶۰ -۷۰ متر طول و ۵۰ متر عرض احداث شد<ref>فیض، گنجینه آثار قم، ۱۳۴۹ش، ج۱، ص۶۷۸.</ref> و شامل چهل اتاق در طبقه پائین، چهار ایوان بلند، دوازده غرفه سپهرنشان و حوضی دوازده ذرع در دوازده ذرع می‌شد.<ref> ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۲۴۰.</ref> همچنین در این زمان صحن مدرسه تا ورودی صحن عتیق حرم حضرت معصومه(س) گسترش یافت و سردر ورودی حرم به صورت ایوان جنوبی مدرسه درآمد. پیش از آن مدرسه از صحن عتیق حرم جدا بود و گذری بین آنها وجود داشت.<ref>فیض، گنجینه آثار قم، ۱۳۴۹ش، ج۱، ص۶۷۳-۶۷۵.</ref> | ||
مدرسه در زمان | در سال ۱۳۰۱ق میرزا محمد فیض و شیخ عبدالکریم حائری در طبقه بالای مدرسه حجره‌هایی ساختند.<ref>فیض، گنجینه آثار قم، ۱۳۴۹ش، ج۱، ص۶۷۷.</ref> مدرسه در زمان آیت‌الله بروجردی نیز اساسی تعمیر شد.<ref>شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ۱۳۵۲ش، ج۱، ص۴۲.</ref> همچنین در واقعه فیضیه این مدرسه آسیب دید که با کمک بازاریان و زیرنظر آیت‌الله گلپایگانی تعمیر شد.<ref>[http://15khordad42.ir/index.php?page=post&id=1481 «رجایی و منصوری، بازسازی مدرسه فیضیه قم توسط بازاریان تهران»].</ref> در دوره جمهوری اسلامی در زیر حیاط مدرسه زیرزمینی ساخته شده است.<ref> رجائی‌نژاد، «بررسی و تحلیل نقش مدرسة فیضیه در تجدید حیات شیعه»، ص۷۲.</ref> | ||
=== وضعیت فعلی=== | === وضعیت فعلی=== | ||
بنای فعلی مدرسه، مربوط به دوره [[فتحعلی شاه]] است که در سال‌های ۱۲۱۳ و ۱۲۱۴ق احداث<ref> ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۲۴۰.</ref> و در دوره‌های بعد تکمیل شده است. این بنا دارای چهار ایوان در دو طبقه است و در هر طبقه چهل حجره قرار دارد.<ref>زنده‌دل، استان قم،۱۳۷۹ش، ص۵۷. </ref> سردر، ایوان‌ها و پیشانی حجره‌های آن با کاشی تزئین شده است.<ref> [https://iranarchpedia.ir/entry/35964 «مدرسه فیضیه»]، دانشنامه تاریخ معماری و شهرسازی ایران | بنای فعلی مدرسه، مربوط به دوره [[فتحعلی شاه]] است که در سال‌های ۱۲۱۳ و ۱۲۱۴ق احداث<ref> ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۲۴۰.</ref> و در دوره‌های بعد تکمیل شده است. این بنا دارای چهار ایوان در دو طبقه است و در هر طبقه چهل حجره قرار دارد.<ref>زنده‌دل، استان قم،۱۳۷۹ش، ص۵۷. </ref> سردر، ایوان‌ها و پیشانی حجره‌های آن با کاشی تزئین شده است.<ref> [https://iranarchpedia.ir/entry/35964 «مدرسه فیضیه»]، دانشنامه تاریخ معماری و شهرسازی ایران.</ref> همچنین شیخ عبدالکریم حائری در سال ۱۳۰۹ش برابر ۱۳۴۹ق در این مدرسه کتابخانه‌ای بنا نهاد که با نام [[کتابخانه آیت‌الله حائری]] شناخته می‌شود.<ref>ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۴۱۸.</ref> | ||
== کاربری== | == کاربری== | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
مدرسه فیضیه کاربری آموزشی و خوابگاهی دارد. حجره‌های طبقه دوم این مدرسه محل سکونت طلاب و حجره‌های طبقه اول محل برگزاری دروس حوزوی است همچنین در زیرزمین مدرسه نماز جماعت و دیگر مراسم‌های مذهبی برگزار می‌شود. همچنین اجتماعات و برنامه‌های سیاسی عمومی معمولا در حیات مدرسه برگزار می‌شود. | مدرسه فیضیه کاربری آموزشی و خوابگاهی دارد. حجره‌های طبقه دوم این مدرسه محل سکونت طلاب و حجره‌های طبقه اول محل برگزاری دروس حوزوی است همچنین در زیرزمین مدرسه نماز جماعت و دیگر مراسم‌های مذهبی برگزار می‌شود. همچنین اجتماعات و برنامه‌های سیاسی عمومی معمولا در حیات مدرسه برگزار می‌شود. | ||
این مدرسه تا پیش از تاسیس مدرسه حجیته بزرگترین مدرسه علمیه قم بود.<ref>فیض، گنجینه آثار قم، ۱۳۴۹ش، ج۱، ص۶۷۷.</ref> | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
| خط ۸۴: | خط ۸۶: | ||
*ناصرالشریعه، محمدحسین، تاریخ قم، تصحیح و تعلیق و اضافات علی دوانی، تهران رهنمون، ۱۳۸۳ش. | *ناصرالشریعه، محمدحسین، تاریخ قم، تصحیح و تعلیق و اضافات علی دوانی، تهران رهنمون، ۱۳۸۳ش. | ||
*رجایی‌نژاد، محمد، [http://ensani.ir/fa/article/356075 «بررسی و تحلیل نقش مدرسة فیضیه در تجدید حیات شیعه»]، | *رجایی‌نژاد، محمد، [http://ensani.ir/fa/article/356075 «بررسی و تحلیل نقش مدرسة فیضیه در تجدید حیات شیعه»]، | ||
*فیض، عباس، گنجینه آثار قم، قم، مهر استوار، ۱۳۴۹ش. | |||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
{{ستون-شروع|2}} | {{ستون-شروع|2}} | ||