confirmed، templateeditor
۱۲٬۳۱۵
ویرایش
جز (ویکی سازی) |
جز (ویکی سازی) |
||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''تنزیه الانبیاء و الائمة''' کتابی [[کلام امامیه|کلامی]] در اثبات [[عصمت پیامبران]] و [[ائمه|امامان]] نوشته [[سید مرتضی علم الهدی]] (۳۵۵ـ۴۳۶ق.). | '''تنزیه الانبیاء و الائمة''' کتابی [[کلام امامیه|کلامی]] در اثبات [[عصمت پیامبران]] و [[ائمه|امامان]] نوشته [[سید مرتضی علم الهدی]] (۳۵۵ـ۴۳۶ق.). | ||
خط ۶۷: | خط ۶۶: | ||
=== توجیه آیات ناسازگار عصمت === | === توجیه آیات ناسازگار عصمت === | ||
سید مرتضی در دو بخش کتاب، آیهها و [[روایت|روایتهایی]] را که با نظریه [[عصمت]] ناسازگارند بررسی و توجیه کرده است. بخش اول در تنزیه پیامبران است (شامل [[حضرت آدم|آدم]]، [[حضرت نوح|نوح]]، [[حضرت ابراهیم|ابراهیم]]، [[حضرت یعقوب|یعقوب]]، [[حضرت یوسف|یوسف]]، [[حضرت ایوب|ایوب]]، [[حضرت شعیب|شعیب]]، [[حضرت موسی|موسی]]، [[حضرت داوود|داوود]]، [[حضرت سلیمان|سلیمان]]، [[حضرت یونس|یونس]]، [[حضرت عیسی|عیسی]] علیهم السلام و [[محمد(ص)]] و بخش دوم در تنزیه [[امامان]] (شامل [[امام علی]]، [[امام حسن]]، [[امام حسین]]، امام [[علی بن موسی الرضا]] و [[امام عصر]] علیهم السلام. | [[سید مرتضی]] در دو بخش کتاب، آیهها و [[روایت|روایتهایی]] را که با نظریه [[عصمت]] ناسازگارند بررسی و توجیه کرده است. بخش اول در تنزیه پیامبران است (شامل [[حضرت آدم|آدم]]، [[حضرت نوح|نوح]]، [[حضرت ابراهیم|ابراهیم]]، [[حضرت یعقوب|یعقوب]]، [[حضرت یوسف|یوسف]]، [[حضرت ایوب|ایوب]]، [[حضرت شعیب|شعیب]]، [[حضرت موسی|موسی]]، [[حضرت داوود|داوود]]، [[حضرت سلیمان|سلیمان]]، [[حضرت یونس|یونس]]، [[حضرت عیسی|عیسی]] علیهم السلام و [[محمد(ص)]] و بخش دوم در تنزیه [[امامان]] (شامل [[امام علی]]، [[امام حسن]]، [[امام حسین]]، امام [[علی بن موسی الرضا]] و [[امام عصر]] علیهم السلام. | ||
معمولاً [[سید مرتضی]] به یک اِشکال، پاسخهای متعدد داده که همۀ پاسخها در یک سطح و قوّت نیستند و در عین حال، گاه پاسخ کسانی را نقد کرده که با رأی او موافقند.<ref>ص ۵۲ ـ۵۳، ۱۸۴.</ref> وی در [[تأویل]] آیههای [[قرآن]] از توجیههای گوناگونی استفاده کرده، که آنها را به این صورت میتوان دسته بندی کرد: | معمولاً [[سید مرتضی]] به یک اِشکال، پاسخهای متعدد داده که همۀ پاسخها در یک سطح و قوّت نیستند و در عین حال، گاه پاسخ کسانی را نقد کرده که با رأی او موافقند.<ref>ص ۵۲ ـ۵۳، ۱۸۴.</ref> وی در [[تأویل]] آیههای [[قرآن]] از توجیههای گوناگونی استفاده کرده، که آنها را به این صورت میتوان دسته بندی کرد: | ||
خط ۸۱: | خط ۸۰: | ||
* منظور برخی آیهها، بر خلاف تصوری که میشود، کسانی غیر از انبیاست.<ref>ص ۸۹، ۱۸۷ـ ۱۸۸.</ref> | * منظور برخی آیهها، بر خلاف تصوری که میشود، کسانی غیر از انبیاست.<ref>ص ۸۹، ۱۸۷ـ ۱۸۸.</ref> | ||
* نسبت دادن هر چه که موجب بیزاری از انبیا و از دست دادن آرامش قلبی نسبت به حضور آنهاست، مخالف دلیل عقلی بوده و پذیرفتنی نیست.<ref>ص ۳۱، ۱۰۴، ۱۴۷، ۱۷۷، ۱۸۸.</ref> | * نسبت دادن هر چه که موجب بیزاری از [[انبیا]] و از دست دادن آرامش قلبی نسبت به حضور آنهاست، مخالف دلیل عقلی بوده و پذیرفتنی نیست.<ref>ص ۳۱، ۱۰۴، ۱۴۷، ۱۷۷، ۱۸۸.</ref> | ||
* برخی اعمالی که به انبیا نسبت داده میشود، [[گناه]] به حساب نمیآید بلکه [[ترک اولی|ترک اَوْلی]]<ref>ص ۱۷۴ـ ۱۷۵، ۱۸۱.</ref>یا ترک یک کار مستحب است<ref>ص ۲۵ـ۲۶، ۸۰، ۱۵۰، ۱۶۰، ۱۸۱.</ref> و خطاب لفظ «ظالم» و مانند آن به انبیا و [[توبه]] و [[استغفار]] آنان، به سبب از دست دادن ثوابِ اعمال [[مستحب]] و نیز خضوع و خشوع در پیشگاه خداوند است.<ref>ص ۲۶ـ۲۷، ۱۱۳، ۱۴۴، ۱۵۹ـ۱۶۰.</ref> | * برخی اعمالی که به انبیا نسبت داده میشود، [[گناه]] به حساب نمیآید بلکه [[ترک اولی|ترک اَوْلی]]<ref>ص ۱۷۴ـ ۱۷۵، ۱۸۱.</ref>یا ترک یک کار مستحب است<ref>ص ۲۵ـ۲۶، ۸۰، ۱۵۰، ۱۶۰، ۱۸۱.</ref> و خطاب لفظ «ظالم» و مانند آن به انبیا و [[توبه]] و [[استغفار]] آنان، به سبب از دست دادن ثوابِ اعمال [[مستحب]] و نیز خضوع و خشوع در پیشگاه خداوند است.<ref>ص ۲۶ـ۲۷، ۱۱۳، ۱۴۴، ۱۵۹ـ۱۶۰.</ref> | ||
خط ۱۱۶: | خط ۱۱۵: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* آقابزرگ طهرانی. | * [[آقابزرگ طهرانی]]. | ||
* ثقة الاسلام | * [[ثقة الاسلام تبریزی]]، علی بن موسی، مرآة الکتب، چاپ محمدعلی حائری، قم، ۱۳۷۲ـ۱۳۸۰ش. | ||
* حسینی خوانساری، احمد، کشف الاستار عن وجه الکتب و الاسفار، قم، ۱۴۰۹ـ ۱۴۱۹ق. | * حسینی خوانساری، احمد، کشف الاستار عن وجه الکتب و الاسفار، قم، ۱۴۰۹ـ ۱۴۱۹ق. | ||
* علم الهدی، علی بن حسین، تنزیه الانبیاء، چاپ فاطمه قاضی شعار، تهران، ۱۳۸۰ش. | * علم الهدی، علی بن حسین، تنزیه الانبیاء، چاپ فاطمه قاضی شعار، تهران، ۱۳۸۰ش. |